Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
3 – 5 Eylül Ağustos 2022 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/023) Operasyonlar ve Saldırılar…
3 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında Diyarbakır kırsal alanında 16 Haziran 2022 tarihinde çıkan çatışmada 1 militanın, 17 Temmuz 2022 tarihinde çıkan çatışmada ise 2 militanın öldüğü öğrenildi.
3 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Şırnak’ın İdil ilçesinde silah temizleme esnasında 2 askerin (B. A. ve F. Ö.) yaralandığı öğrenildi.
Milli Savunma Bakanlığı, 4 Eylül 2022 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) içinde devam eden Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Pençe-Kilit operasyonu sırasında meydana gelen helikopter kazasında 1 askerin (Ümit Kesti) öldüğünü açıkladı.
(09/024) Mardin’de Polisin Açtığı Ateş Sonucu Yaşamını Yitiren Kişi…
1 Eylül 2022 tarihinde Mardin’in Midyat ilçesindeki pazar yerinde polisin “dur ihtarına uymadığı” gerekçesiyle açtığı ateş sonucu Adem Kara (21) isimli bir kişinin yaşamını yitirmesi ile ilgili olarak Mardin Valiliği yaptığı açıklamada şunları belirtti: “01 Eylül 2022 günü Midyat Asayiş Büro Amirliği görevlilerimizce, Midyat Sanayi Mahallesi Cizre Caddesi’nde, suç kayıtları mevcut olan 2 şüphelinin yakalanmasına yönelik yürütülen çalışma sırasında, Adem Kara isimli şahıs ekiplerimizden kaçmaya çalışmış, bunun üzerine personelimiz tarafından havaya ikaz atışı yapılmıştır. Şahsın kaçmaya çalışmaya devam etmesi üzerine personelimiz takibe başlamış, bu sırada kaldırım taşına ayağının takılması sonucu silahı ateş almış ve Adem Kara yaralanmıştır. Mardin Eğitim ve Araştırma Hastanesine kaldırılan Kara, yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak hayatını kaybetmiştir.”
(09/025) Van’da İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Gazeteciler…
1 Eylül Dünya Barış Günü kapsamında Van’da 1 Eylül 2022 tarihinde düzenlenen mitingi takip eden gazeteci Mesut Bağcı’nın polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve kamerasının polis tarafından kırıldığı öğrenildi.
Müdahale sırasında ayrıca polisin Jinnews muhabiri Zelal Tunç’u “Seni vururum, kimse seni bulamaz” diyerek ölümle tehdit ettiği; yine Jinnews muhabiri Elfazi Toral’a da silah çektiği bildirildi.
Ayrıca diğer gazetecilerin de söz konusu anlara ilişkin çektikleri görüntüleri paylaşmamaları yönünde polis tarafından tehdit edildiği öğrenildi.
(09/026) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan HDP Üyesi…
4 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, 3 Eylül 2022 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi üyesi Hüsamettin Tanrıkulu’nun gözaltında ölümle tehdit edildiği öğrenildi.
(09/027) Amasya’da Irkçı Bir Grubun Saldırısına Maruz Kalan Akademisyen…
5 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Amasya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Girayalp Karakuş’un, mezuniyet töreni sırasında kendilerine Amasya Üniversitesi Ülkücüleri diyen bir grubun saldırısına maruz kaldığı öğrenildi.
(09/028) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
4 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ T Tipi Cezaevi’nde tutulan Engin Korcum (35) isimli mahpusun 29 Ağustos 2022 tarihinde yaşamını yitirdiği öğrenildi. Cezaevi idaresinin ailesine ölüm nedeninin intihar olduğunu söylediği belirtili.
(09/029) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
2 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tip Cezaevi’nde İdare ve Gözlem Kurulu Başkanlığı’nın kararı ile mahpusların sohbet hakkının 3 kişi ile sınırlandırıldığı ve bu hakkın kullanılması için koğuşlarından çıkarılmalarına gerek olmadığına karar verildiği öğrenildi.
5 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Kırıklar 1 Nolu F Tipi Cezaevi’ndeki yakınlarını ziyarete giden Gamze Torak ve Tuncay Yıldırım isimli 2 kişiye başka mahpuslarla selamlaştıkları gerekçesiyle 1 ay görüş hakkından mahrum bırakma cezası verildiği öğrenildi.
5 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nden Erzurum 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne iradesi ve talebi dışında sevk edilen gazeteci Ziya Ataman’ın cezaevi girişinde çıplak arama işkencesine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde ayrıca Ziya Ataman’ın tek kişilik hücreye konulduğu belirtildi.
(09/030) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 2 Eylül 2022 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(09/031) Ağrı’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Uyuşturucu ile ilgili 2 Eylül 2022 tarihinde Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde HDP tarafından düzenlenen basın açıklamasına müdahale eden polis aralarında HDP Ağrı İl Eş Başkanı’nın da olduğu 7 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Cemal Akar, Serhat Yılmaz, Bayram Özmen, Suat Yiğit, Güneş Yaşmin, Abdullah Kebude, Cemil Koç.
(09/032) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemlerine Polis Müdahalesi…
“İşimi Geri İstiyorum” eylemi kapsamında Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 2 Eylül 2022 tarihinde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünden uzaklaştırdı.
(09/033) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Hasta mahpuslar ile ilgili 3 Eylül 2022 tarihinde İstanbul’un Kartal ilçesinde düzenlenen Adalet Nöbeti eylemine müdahale eden polis aralarında HDP Kartal İlçe Eş Başkanı Aygül Sincar’ın da olduğu en az 12 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı.
Polisin müdahale sırasında gazetecilere de fiziksel şiddet uyguladığı ve görüntü almalarına engel olduğu öğrenildi.
(09/034) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
4 Eylül 2022 tarihinde İstanbul’daki 1 Mayıs Mahallesi’nde düzenlenecek festival öncesinde yürüyüş yapmak isteyenlere İbrahim Kaypakkaya resimlerini gerekçe göstererek müdahale eden polis 34 kişiyi gözaltına aldı. 24 kişinin aynı gün içinde serbest bırakıldığı 10 kişinin ise halen gözaltında olduğu öğrenildi.
(09/035) İstanbul’da Tutuklanan Milletvekili…
Dokunulmazlığı kaldırılan HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel 2 Eylül 2022 tarihinde gözaltına alındı. İçişleri Bakanlığı Semra Güzel’in Edirne’ye giderken gözaltına alındığını açıkladı. Semra Güzel’in avukatları yaptıkları açıklamada müvekkilleri ile görüşmelerinin bir süre engellendiğini ve müvekkillerinin İstanbul’da gözaltına alındığını açıkladı.
Semra Güzel’in sağlık kontrolü için hastaneye ters kelepçeli olarak götürüldüğü ve bu sırada başının zor kullanılarak eğilmeye çalışıldığı anlara ilişkin görüntüler basında yer aldı.
3 Eylül 2022 tarihinde mahkemeye sevk edilen Semra Güzel ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(09/036) İstanbul’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
ETHA muhabiri Elif Bayburt, hasta mahpuslar ile ilgili 3 Eylül 2022 tarihinde İstanbul’un Kartal ilçesinde düzenlenen Adalet Nöbeti eylemini takip ettiği sırada polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı.
(09/037) İzmir’de ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret’ Gerekçesiyle Yargılanan İnsan Hakları Savunucusu ve Diğer Kişiler…
Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı tarafından atanan rektörü protesto etmek için 3 Şubat 2021 tarihinde İzmir’de yapılan eyleme yönelik polis müdahalesi sonucu gözaltına alınan insan hakları savunucusu TİHV İzmir Temsilciliği Tıbbi Sekreteri Aytül Uçar’ın da aralarında olduğu 3 kişi (Aytül Uçar, Emine Akbaba ve İrem Çelikbaş) hakkında ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ iddiasıyla İzmir 41. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Eylül 2022 tarihinde devam edildi.
Duruşmada İzmir Emniyet Müdürlüğü’nden istenen kamera kayıtlarının yanlış tarihle istendiği öğrenildi. Mahkeme olay gününe ilişkin gözaltı aracındaki kamera görüntülerinin tekrar istenmesine, dinlenmeyen tanıkların bir sonraki duruşmada dinlenmesine karar verdi ve duruşmayı 7 Ekim 2022 tarihine erteledi.
(09/038) İzmir Barosu Yönetim Kurulu Üyelerinin Yargılandığı Dava…
3 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bir hutbesinde LGBTİ+’ları hedef alan ifadelere karşı “Nefrete inat, yaşasın hayat” başlıklı bir açıklama yapan İzmir Barosu Başkanı ve Yönetim Kurulu üyesi 10 avukat hakkına İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘dini değerleri alenen aşağılama’ iddiasıyla iddianame hazırlandığı öğrenildi.
(09/039) İstanbul’da Müzisyenin Yargılandığı Dava…
2 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, müzisyen Gülşen Bayraktar Çolakoğlu hakkında bir konserinde söylediği iddia edilen sözler gerekçe gösterilerek İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame hazırlandığı öğrenildi. İddianamede Gülşen Bayraktar Çolakoğlu’nun ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama’ suçundan 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Gülşen Bayraktar Çolakoğlu, 25 Ağustos 2022 tarihinde gözaltına alınıp aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmış ve yapılan itiraz üzerine 29 Ağustos 2022 tarihinde ev hapsi tedbiri ile tahliye edilmişti.
(09/040) Çorum’da İptal Edilen Konser…
3 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, müzisyen Aleyna Tilki’nin Çorum’un Osmancık ilçesinde düzenlenen Pırlanta Pirinç Festivali kapsamında vereceği konserin iptal edildiği öğrenildi. Diyanet-Sen Çorum Şube Başkanı “Toplumun ahlakıyla zıt hayat yaşayan, LGBT savunucusu kişilerin sanatçı kimliğiyle insanların önüne rol model gibi sunulmasına karşıyız. Şehrin idarecilerini toplumsal hassasiyetleri dikkate almaya ve programın iptali için gereğini yapmaya davet ediyoruz” şeklindeki sosyal medya paylaşımıyla konserin iptalini talep etmişti.
(09/041) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Sedat Peker’in açıklamaları ile ilgili https://abcgazetesi.com, https://www.toplumsal.com.tr, https://www.birgun.net https://www.yenicaggazetesi.com.tr internet sitelerinde yer alan haberlere İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Eylül 2022 tarihli kararıyla kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engellendiği öğrenildi.
Etkin Haber Ajansı’na ait https://www.etha46.com internet sitesine Diyarbakır 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Eylül 2022 tarihli kararı ile ‘milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması’ gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
3 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden Kızıl Bayrak gazetesine ait https://kizilbayrak71.net ve https://kizilbayrak72.net internet sitelerine Diyarbakır 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 11 Ağustos 2022 ve Maraş 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Ağustos 2022 tarihli kararları ile ‘milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması’ gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(09/042) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 5 Eylül 2022 tarihinde, 15-21 Ağustos 2022 tarihleri arasında Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 231 kişinin yaşamını yitirdiğini ve vaka sayısının 80.020 olduğunu açıkladı.
Sağlık Bakanlığı, 5 Eylül 2022 tarihinde, 22-28 Ağustos 2022 tarihleri arasında Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 209 kişinin yaşamını yitirdiğini ve vaka sayısının 57.265 olduğunu açıkladı.
Buna göre 28 Ağustos 2022 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 100.840, vaka sayısı ise 16.797.750 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.