Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
16 Aralık 2022 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/136) Operasyonlar ve Çatışmalar…
Milli Savunma Bakanlığı, 5 Aralık 2022 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) içinde devam eden Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Pençe-Kilit operasyonu sırasında yaralanan 1 askerin (Tunahan Yavuz) 15 Aralık 2022 tarihinde öldüğünü duyurdu.
16 Aralık 2022 tarihinde Diyarbakır Mardin karayolu üzerinde polisleri taşıyan bir aracın geçişi sırasında düzenlenen bombalı saldırı sonucu 8 polis memuru ve 1 sivil kişinin yaralandığı öğrenildi. Saldırı ile ilgili 5 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
16 Aralık 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, IKBY sınırları içindeki Kandil Bölgesi’nde 1 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(12/137) Cezaevinde Açlık Grevi…
16 Aralık 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Konya Ereğli Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle 4 Ekim 2022 tarihinde süresiz dönüşümlü olarak başlayan ve 16 Kasım 2022 tarihinden itibaren süresiz dönüşümsüz olarak devam eden açlık grevine katılan mahpusların tek kişilik hücrelere konulduğu öğrenildi.
(12/138) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Mahpus yakınlarının gözaltına alınmasını protesto etmek için 15 Aralık 2022 tarihinde İstanbul Çağlayan Adliyesi önünde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 8 kişiyi (Ümit Özçelik, Yıldız Turan, Özlem Balkı, Kemal Gün, Hasan Kocaman, Bakican Işık, Hasan Karapınar, Arif Pel) gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(12/139) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) tarafından 17 Aralık 2022 tarihinde Ankara’da Tandoğan Meydanı’nda yapılacak mitingin yerinin Ankara Valiliği tarafından Anıtpark olarak değiştirilmesini protesto etmek için 16 Aralık 2022 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına polis tarafından izin verilmedi. Müdahale sırasında polisin gazetecilerin görüntü almasına da engel olduğu bildirildi. Polisin izin vermemesi üzerine basın açıklaması başka bir yerde yapıldı.
(12/140) Gözaltına Alınan Eski Belediye Başkanı…
Beşiktaş Belediyesi’ne yönelik bir soruşturma kapsamında 13 Aralık 2022 tarihinde Kastamonu’da gözaltına alınan ve daha sonra İstanbul’a götürülen İstanbul’un Beşiktaş ilçesinin Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) eski Belediye Başkanı Murat Hazinedar, 15 Aralık 2022 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(12/141) Ankara’da Gözaltına Alınan Belgesel Yönetmeni…
Belgesel yönetmeni Sibel Tekin 16 Aralık 2022 tarihinde Ankara’da evine yapılan polis baskını ile gözaltına alındı. Evde yapılan aramada içinde Sibel Tekin’in belgesel çalışmalarının da yer aldığı dijital materyallere, bilgisayara, kameraya ve kimi kitaplara el konulduğu öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(12/142) İstanbul’da Gözaltına Alınan Cemevi Yöneticisi…
Armutlu Zeynep Yıldırım Cemevi Başkanı Beyhan Gün, 16 Aralık 2022 tarihinde İstanbul’un Sarıyer ilçesinde yapılan ev baskını sonrasında gözaltına alındı.
(12/143) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişi…
Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi M. A., 15 Aralık 2022 tarihinde üniversite çıkışında gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin M. A. tarafından okul kampüsü içinde asılan afişler olduğu öğrenildi. M. A. 16 Aralık 2022 tarihinde savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
(12/144) İstanbul’da Gözaltına Alınan Mahpus Yakınları…
İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 26 mahpus yakınından 7’si 16 Aralık 2022 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından cezaevindeki mahpuslara para yatırarak ‘örgüte finans sağlama’ iddiasıyla tutuklandı. 1 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. 3 kişi hakkında ev hapsi tedbiri kararı verildi. 1 kişinin ise halen gözaltında olduğu öğrenildi. 6 kişi 15 Aralık 2022 tarihinde tutuklanmış, 8 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
(12/145) İHD Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin hakkında HDP İzmir il binasına yönelik ırkçı saldırıda yaşamını yitiren Deniz Poyraaz’ın babasına açılan dava ile ilgili yapılan sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamenin 16 Aralık 2022 tarihinde İzmir 18. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildiği öğrenildi. İddianamede Eren Keskin’in ‘hakaret’ ve ‘terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması 23 Şubat 2023 tarihinde görülecek.
(12/146) İstanbul’da HDP Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
HDP Kartal İlçe Eş Başkanları Aygül Sincar ve Mete Aşnaş hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Aralık 2022 tarihinde başlandı. İddianamede 2 kişinin ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılmaları istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 23 Mart 2023 tarihine erteledi.
(12/147) İstanbul’da Sendika Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Ekmek Üreticileri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar hakkında katıldığı bir televizyon programında sarf ettiği “Ekmek aptal toplumların temel gıda maddesidir. Bizim toplum ekmek ile doyduğu için başında 20 senedir böyle yöneticiler duruyor” şeklindeki sözleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame 15 Aralık 2022 tarihinde İstanbul 17. Asliye Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. İddianamede Cihan Kolivar’ın ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ve devletin yargı organlarını alenen aşağılama’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması 7 Nisan 2023 tarihinde görülecek.
Cihan Kolivar, 9 Kasım 2022 tarihinde tutuklanmış ve avukatlarının yaptığı itirazın kabul edilmesi üzerine 18 Kasım 2022 tarihinde tahliye edilmişti.
(12/148) Bursa’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Evrensel gazetesinde yayınlanan bir haber ile ilgili Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Bursa Milletvekili’nin şikayeti üzerine Bursa 8. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde gazete aleyhine 100.000 TL manevi tazminat talebiyle açılan davanın görülmesine 16 Aralık 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 23 Mart 2023 tarihine erteledi.
(12/149) Helin Hasret Şen Davası…
Helin Hasret Şen (12) isimli bir çocuğun Diyarbakır’ın Sur ilçesinde devam etmekte olan sokağa çıkma yasağı sırasında 12 Ekim 2015 tarihinde polise ait zırhlı araçtan açılan ateş sonucu yaşamını yitirmesi ile ilgili olarak polis memuru A. E. hakkında Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Aralık 2022 tarihinde devam edildi. Sanık polis memuru duruşmaya katılmadı. Duruşmada mahkemenin görüntü iyileştirilmesi ve bu iyileştirmelere dayanarak Helin Hasret Şen’in ölümüne ilişkin rapor hazırlanması yönündeki talebine yanıt olarak Adli Tıp Kurumu’nun “görev ve yetki alanımızda değil” diyerek rapor düzenlemediği öğrenildi. Sanık polis memurunun tutuklanması yönündeki talebi reddeden mahkeme, SEGBİS üzerinden mahkemeye katılması için sanığın zorla getirilmesine karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(12/150) Adana’da İnfaz Koruma Memurlarının Yargılandığı Dava…
Adana Kürkçüler Cezaevi’nde tutulan Şehmuz Emen isimli mahpusun maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muameleye ilişkin 2 infaz koruma memuru hakkında Adana 23. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan karar duruşması 15 Aralık 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme sanık 2 infaz koruma memurunu ‘basit yaralama’ suçundan 5 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve daha sonra bu cezayı 3.000 TL para cezasına çevirdi.
(12/151) Adana’da Mahpusun Yargılandığı Dava…
Adana Kürkçüler F Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan Mehmet Özen isimli mahpus hakkında Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 15 Aralık 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme, cezaevinde örgütsel faaliyet yürüttüğü gerekçesiyle Mehmet Özen’i ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(12/152) Bursa’da Ayrımcı Saldırı…
16 Aralık 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2 Aralık 2022 tarihinde Bursa’nın Nilüfer ilçesinde bulunan Gençlik Evi’ne bir grubun zorla girdiği ve “3 Aralık’ta atölye yapılırsa burayı yakarız, burayı sapkın düşüncelere mezar edeceğiz” diyerek tehditlerde bulunduğu öğrenildi. Saldırı üzerine 3 – 4 Aralık 2022 tarihinde Gençlik Evi’nde düzenlenecek ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ başlıklı atölye çalışmasının iptal edildiği öğrenildi.
(12/153) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yargılandığı davanın hakim ve savcısı ile ilgili www.cumhuriyet.com.tr, https://www.diken.com.tr internet sitelerinde yer alan haberlere ve 1 sosyal medya paylaşımına İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 15 Aralık 2022 tarihli kararı ile kişilik hakları ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(12/154) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Hakkari Valiliği, 15 Aralık 2022 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde miting, açık yer toplantıları, gösteri yürüyüşleri, oturma eylemi, protesto eylemi, insan zinciri oluşturarak yapılabilecek protesto/yürüyüş ve toplanmalar, halk kürsüleri şeklinde toplantı/toplanmalar/halk toplantıları, ses-yayın araçları (taşıt, mobil vb. araçlar) ile yapılabilecek her türlü sesli ve görsel faaliyetler, açlık grevi, çadır kurma, basın açıklamaları, her türlü stant açma, imza toplama/imza kampanyası, dilek feneri/balon uçurtmak, drone, paramotor/planör vb. her türlü hava faaliyetleri, anma toplantısı/anma töreni, konser, şenlik, tiyatro, skeç, sinevizyon, pandomim vb. faaliyetler, meşale yakma, el ilanı, bildiri, broşür dağıtma, afiş/poster asma, sticker yapıştırma ve benzeri eylem ve etkinlikleri 15 Aralık 2022 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.