Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
14 – 16 Ocak 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/111) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Suriye’de bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimlerine yönelik düzenlenen bir saldırıda 1 askerin (Selçuk Kur) 14 Ocak 2023 tarihinde öldüğünü açıkladı.
(01/112) İstanbul’da Bombalı Saldırı…
13 Kasım 2022 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki İstiklal Caddesi üzerinde düzenlenen ve 2’si çocuk 6 kişinin yaşamını yitirdiği bombalı saldırı ile ilgili olarak Bulgaristan’da gözaltına alındıktan sonra sınır dışı edilerek Türkiye’ye gönderilen Hazni Gölge isimli bir kişi, 13 Ocak 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. Buna göre, bu saldırı ile ilgili tutuklananların sayısı 27 oldu.
(01/113) Van’da Askerlerin Cinsel Saldırısına Maruz Kalan Mülteci Kadın…
Van Barosu, 4 Ocak 2023 tarihinde Van’ın Saray ilçesinde L. M. isimli bir Afgan mülteci kadının 2 askerin cinsel saldırısına maruz kaldığına ilişin iddialar hakkında hazırlanan raporu 13 Ocak 2023 tarihinde açıkladı.
Raporda şunlar belirtilmektedir: “Van’ın Saray ilçesinde İran sınırında Afganistan uyruklu L. M. isimli göçmen kadının iki asker tarafından cinsel saldırıya maruz kaldığı bilgisi basına ve kamuoyuna yansımıştır. Askerlerin cinsel saldırısına maruz kalan L. M.’nin göçmen olarak yasadışı yollarla Türkiye’ye girdiğinin tespit edilmesi üzerine, kolluk görevlilerince yakalanmış, yakalanan düzensiz göçmen grubuyla birlikte ‘ulusal koruma’ gibi hiçbir hukuki işlem yapılmaksızın ‘geri itme’ yöntemiyle hukuka aykırı olarak sınır dışı edilmek üzere, askerler refakatinde İran sınırına götürülmüştür. Sınıra doğru götürülen göçmen kadın L. M. ve beraberinde bulunan düzensiz göçmen grubunun üst araması askerler tarafından insanlık onuruna aykırı olarak cinsel tacize varan yöntemlerle yapılmıştır. Düzensiz göçmen grubunu sınıra götüren iki asker, L. M.’yi gruptan ayırarak cinsel saldırıda bulunmuşlardır (…) Tecavüze uğrayan Afganistanlı kadın sınır dışına itildikten sonra kendi imkânlarıyla Sınır Jandarma Karakolu’na gelerek, tecavüzde bulunan askerlerden şikâyetçi olmuştur. Kadın burada iki askeri teşhis etmiştir. Yürütülen soruşturma kapsamında asker olan iki şüpheli, cinsel saldırı suçlamasıyla 4 Ocak’ta tutuklanmıştır. İlgili savcılıkça, soruşturma dosyasında gizlilik kararı alınmıştır.”
(01/114) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
14 Ocak 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan Kadın Cezaevi’nde spor hakkından yararlanan mahpusların birbiriyle konuşmasının infaz koruma memurları tarafından engellendiği öğrenildi.
14 Ocak 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Rize L Tipi Cezaevi’nde 2 haftadır suların kesik olduğu öğrenildi.
(01/115) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 13 Ocak 2023 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(01/116) İzmir’de Eyleme Polis Müdahalesi…
PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecrit ile ilgili Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından 13 Ocak 2023 tarihinde İzmir’de yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis HDP yöneticisi 2 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınan 2 kişi aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/117) Van’da Kutlamaya Polis Müdahalesi…
13 Ocak 2023 tarihinde Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi kampüsünde Serê Salê (Yeni Yıl) kutlaması için toplananlara müdahale eden polis 7 kişiyi (Azize Onat, Eylem Güneş, İsmail Hakkı Tuncer, Besna Ediş, Ramazan Kalkan, Nurullah Çelik, Esat Polat) gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/118) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Emek ve Özgürlük İttifakı tarafından 15 Ocak 2023 tarihinde İstanbul’un Kartal ilçesinde düzenlenen miting sonrasında miting alanından ayrılan bir grubun önünü kesen polis aralarında avukat Elif Taşdöğen ile HDP Gençlik Meclisi üyelerinin de olduğu 14 kişiyi gözaltına aldı.
(01/119) Van’da Hakkında Soruşturma Açılan Gazeteci…
Gazeteci Oktay Candemir hakkında yaptığı bir haber gerekçe gösterilerek ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayama’ iddiasıyla soruşturma açıldığı ve soruşturma kapsamında Oktay Candemir’in 14 Ocak 2023 tarihinde Van İl Emniyet Müdürlüğü’nde ifade verdiği öğrenildi.
(01/120) HKP Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) Genel Başkanı Nurullah Efe hakkında 11 Aralık 2020 tarihli “Vatan Satıcı, Yezid Dincisi ve Amerikan Piyonu” başlıklı yazısında Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla İstanbul Anadolu 12. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 13 Ocak 2023 tarihinde görüldü. Mahkeme Nurullah Efe’yi 1 yıl 9 ay 26 gün hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/121) Aydın’da Yargılanan Kişi…
Müzisyen Kadir Çat hakkında 20 Eylül 2022 tarihinde Aydın’da HDP tarafından düzenlenen etkinlikte söylediği şarkı gerekçe gösterilerek açılan davanın karar duruşması 13 Ocak 2023 tarihinde görüldü. İddianamede Kadir Çat’ın ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme Kadir Çat’ın beraatına karar verdi.
(01/122) Yurtdışına Çıkışına İzin Verilmeyen HDP Milletvekili…
13 Ocak 2023 tarihinde Londra’ya gitmek üzere İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’na gelen HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül’ün yurtdışına çıkmasına, hakkında idari tedbir olduğu gerekçesiyle izin verilmediği öğrenildi.
(01/123) Erişime Engellenen İnternet İçerikleri…
Şule Çet isimli bir kadının cinsel saldırıya maruz kalması ve öldürülmesiyle ilgili davanın ilk savcısı ile ilgili https://www.cumhuriyet.com.tr, https://artigercek.com, https://bianet.org internet sitelerinde yayımlanan haberlere Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 13 Ocak 2023 tarihli kararıyla kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
“Menzil tarikatı” ile ilgili https://www.cumhuriyet.com.tr, https://gazetemanifesto.com, https://abcgazetesi.com internet sitelerinde yayımlanan haberlere Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 13 Ocak 2023 tarihli kararıyla kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(01/124) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İller…
Hakkari Valiliği 13 Ocak 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde miting, açık hava toplantıları, gösteri yürüyüşleri, oturma eylemi, protesto eylemi, insan zinciri oluşturarak yapılabilecek protesto, yürüyüş ve toplanmalar, halk kürsüleri şeklinde toplantı, halk toplantıları, ses-yayın araçları ile yapılabilecek her türlü sesli ve görsel faaliyetler, açlık grevi, çadır kurma, basın açıklamaları, her türlü stant açma, imza toplama, imza kampanyası, dilek feneri, balon uçurtmak, kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere anma töreni, konser, şenlik, tiyatro, sinevizyon ve benzeri faaliyetler, meşale yakma, el ilanı, bildiri, broşür dağıtma, afiş, poster asma ve benzeri eylem ve etkinliklerin 14 Ocak 2023 itibarıyla 15 gün süreyle yasaklandığını duyurdu. Bu kararla birlikte Hakkari’de 4 Ocak 2022 tarihinden bu yana kesintisiz uygulanan eylem ve etkinlik yasağı böylece 390 güne ulaşmış oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.