Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
1 – 3 Nisan 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/001) Diyarbakır’da Güvenlik Güçlerinin Açtığı Ateş Sonucu Ölen Kişi…
2 Nisan 2023 tarihinde Diyarbakır’ın Çermik ilçesine bağlı Bistin kırsal mahallesinde askerlerin dur ihtarına uyulmadığı gerekçesiyle açtığı ateş sonucu Mikail Ekinci (28) isimli bir kişinin yaşamını yitirdiği öğrenildi. Olayla ilgili olarak 5 kolluk görevlisi hakkında ‘taksirle öldürme’ suçundan soruşturma başlatıldığı ve bu kişilerin ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(04/002) Mardin’de Ölen Asker…
1 Nisan 2023 tarihinde basında yer alan haberlerde, Mardin’in Kızıltepe ilçesinde zorunlu askerlik görevini yapan Ümit Kadir Gökçek (20) isimli bir askerin kalp krizi sonucu yaşamını yitirdiği iddia edildi.
(04/003) İstanbul’da Kaçırılan Kişi…
1 Nisan 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kürt iş insanı ve Almanya vatandaşı Zeki Oğuz isimli bir kişinin 21 Mart 2023 tarihinde İstanbul’da alışveriş yaptığı bir marketin çıkışında kimliği belirsiz kişiler tarafından zorla bir araca bindirilerek kaçırıldığı öğrenildi.
Zeki Oğuz’un avukatı, basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Zeki Oğuz 10 gün önce İstanbul’da kaçırıldı. (…) Hâlâ haber alamıyoruz (…) 31 Mart Cuma günü AKP’li bir vekile ulaştık. Nerede olduğunu öğrenmek istedik. Bununla ilgili girişimde bulunmasını talep ettik. Devletin elinde olduğunu, sağ olduğunu ve sadece devletin birkaç güne ihtiyaçlarının olduğunu söyledi.”
(04/004) Muğla’da Irkçı Saldırı…
3 Nisan 2023 tarihinde Muğla’nın Bodrum ilçesinde 3 inşaat işçisinin aralarında Kürtçe konuştukları gerekçesiyle ırkçı saldırıya maruz kaldığı öğrenildi. Irkçı saldırı sonucu 3 kişinin vücutlarının çeşitli yerlerinden yaralandığı öğrenildi.
(04/005) Kocaeli’de Tehdit Edilen Gazeteci…
31 Mart 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kocaeli Barış Gazetesi muhabiri Merve Dişli’nin yaptığı bir haber nedeniyle Ak Gençlik Ocakları Genel Başkanı olduğu bildirilen bir kişi tarafından tehdit edildiği öğrenildi.
(04/006) Antep ve Maraş Merkezli Depremler…
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın verilerine göre 1 Nisan 2023 tarihi itibarıyla refakatçisiz olarak toplam 1.915 çocuğun sisteme kaydedildiği, bunların 1.773’ünün ailelerine teslim edildiği, 58 çocuğun hastanede olduğu, 78 çocuğun bakanlığına ait kurumlarda bulunduğu, 33 çocuğun ise kimliğinin tespit edilemediği öğrenildi.
(04/007) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
2 Nisan 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Antalya Manavgat S Tipi Cezaevi’nde tutulan Pir Sultan Abdal Kültür Derneği yöneticisi Beyhan Gün ile dernek çalışanı Şimal Deniz’in infaz koruma memurlarının işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi.
(04/008) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 31 Mart 2023 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(04/009) İzmir’de Gözaltına Alınan Kişiler…
31 Mart 2023 tarihinde, İzmir’de yapılan Newroz kutlamasında atılan sloganlar ve kullanılan sarı, kırmızı, yeşil renkli bandana ve puşiler nedeniyle örgüt propagandası yapıldığı gerekçesiyle gözaltına alınan 17 kişi 1 Nisan 2023 tarihinde serbest bırakıldı.
(04/010) İstanbul’da Tutuklanan Kişi…
Sosyal medya paylaşımında ‘örgüt propagandası yaptığı’ iddiasıyla 30 Mart 2023 tarihinde gözaltına alınan E. E. Y. isimli İstanbul Büyükşehir Belediyesi çalışanı bir kişi, 31 Mart 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(04/011) İstanbul’da Boğaziçi Üniversitesi Öğrencilerinin Yargılandığı Dava…
Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı tarafından rektör atanmasını protesto etmek için kampüs içinde açılan çadıra 22 Ekim 2021 tarihinde müdahale eden polis tarafından gözaltına alınan 71 kişi hakkında İstanbul 27. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 31 Mart 2023 tarihinde devam edildi. İddianamede öğrencilerin ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme polis müdahalesini görüntüleyen kişilerin tanık olarak dinlenmesi talebini reddetti ve duruşmayı 3 Kasım 2023 tarihine erteledi.
(04/012) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
İstanbul 1 Mayıs Mahallesinin yıldönümü için düzenlenen festivale yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan 10 kişi hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 31 Mart 2023 tarihinde başlandı. İddianamede 10 kişinin ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etme’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ve müşteki polis memurunun ifadelerinin ardından mahkeme duruşmayı 11 Mayıs 2023 tarihine erteledi.
(04/013) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
8 Mart 2022 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki İstiklal Caddesi üzerinde yapılan 20. Feminist Gece Yürüyüşü’ne katılmak üzere geldikleri Kadıköy’de gözaltına alınan 40 kişi hakkında İstanbul Kartal 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Nisan 2023 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 3 Kasım 2023 tarihine erteledi.
(04/014) Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Haklarında Soruşturma Açılan Kişiler…
2 Nisan 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyeleri ile ilgili sosyal medya paylaşımları yapanlar hakkında İstanbul Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldığı öğrenildi. Kaç kişi hakkında soruşturma başlatıldığı öğrenilemedi.
(04/015) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Uluslararası Tahkim Mahkemesi tarafından Türkiye’ye tazminat cezası verildiği iddialarına ilişkin https://www.karar.com internet sitesinde yer alan 2 habere, https://www.birgun.net internet sitesinde yer alan 1 habere İstanbul Anadolu 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 30 Mart 2023 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Uluslararası Tahkim Mahkemesi tarafından Türkiye’ye tazminat cezası verildiği iddialarına ilişkin https://www.karar.com internet sitesinde yer alan habere İstanbul Anadolu 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 31 Mart 2023 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Hür Dava Partisi ile ilgili https://halktv.com.tr, https://www.cumhuriyet.com.tr, https://www.cumhuriyet.com.tr internet sitelerinde yer alan haberlere ve 2 köşe yazısına İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin 31 Mart 2023 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(04/016) RTÜK Tarafından Ceza Verilen Televizyon Kanalı…
1 Nisan 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından Show TV kanalında yayınlanan “Kızılcık Şerbeti” isimli diziye 5 kez yayın durdurma ve idari para cezası verildiği öğrenildi.
(04/017) 14 Mayıs 2023 Seçimleri…
31 Mart 2023 tarihinde İyi Parti İstanbul il binasına düzenlenen silahlı saldırı ile ilgili gözaltına alınan M. E. isimli 1 kişi, 1 Nisan 2023 tarihinde savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
2 Nisan 2023 tarihinde Bolu’da bildiri dağıtan ve arlarında Sol Parti Bolu milletvekili adayları Sinan Cantürk ve Ahmet Aksoy’un da olduğu Sol Parti üye ve yöneticisi 4 kişi gözaltına alındı. 4 kişi aynı gün içinde serbest bırakıldı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi üyelerine yönelik bir soruşturma kapsamında 3 Nisan 2023 tarihinde İstanbul ve İzmir’de yapılan ev baskınlarında aralarında Demokratik Modernite çalışanı Sema Korkmaz’ın da olduğu 19 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Sedat Uğraş, Muhammed Uğraş, Barış Ugun, Rojin Değirmenci, Osman Koçar, Serhat Yavaş, Sema Korkmaz.
(04/018) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Muş Valiliği 2 Nisan 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde miting, kapalı ve açık yer toplantısı, gösteri yürüyüşleri, oturma eylemi, protesto eylemi, basın açıklaması, insan zinciri oluşturarak yapılabilecek protesto/yürüyüş ve toplanmalar, er türlü sesli ve görsel faaliyetler, açlık grevi, çadır kurma, imza toplama/imza kampanyası, dilek feneri/balon, drone ve paramotor/planör uçurtmak, anma toplantısı/anma töreni, konser, şenlik, panel, tiyatro, skeç, sinevizyon, pandomim, meşale yakma ve taşıma, el ilanı, bildiri, broşür dağıtma, afiş/poster/pankart asma, sticker yapıştırma vb. etkinlikleri 3 Nisan 2023 tarihi itibarıyla 5 gün süreyle yasakladı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.