Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
10-12 Haziran 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/107) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı, 11 Haziran 2023 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) içinde devam eden Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Pençe-Kilit operasyonu sırasında 2 askerin (Cem Ahmet Kaya, Halil Şahin) öldüğünü duyurdu.
(06/108) Ankara’da Patlamada Yaşamını Yitiren Kişiler…
10 Haziran 2023 tarihinde Ankara’nın Elmadağ ilçesindeki Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE) Roket ve Patlayıcı Madde Fabrikası’nda meydana gelen patlamada 5 işçinin öldüğü öğrenildi. Ölen kişilerin isimleri: Mehmet Kutlu, İbrahim Özdemir, İhsan Küçükerdem, Ahmet Ünal ve Fırat Elverir.
Ankara Valiliği konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Saat 08.45 sıralarında Elmadağ fabrikamızda dinamit lokumu hazırlama bölümünde kimyasal tepkimeden kaynaklandığı ilk izlenimde değerlendirilen bir patlama meydana gelmiş ve orada çalışan 5 işçimiz maalesef hayatını kaybetmiştir.”
(06/109) Diyarbakır’da İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
11 Haziran 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde polis tarafından gözaltına alınan Ali Çetinkaya isimli bir kişinin, götürüldüğü boş bir arazide işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı, ajanlığa zorlandığı ve ölümle tehdit edildiği öğrenildi.
Ali Çetinkaya basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Bismil’de akraba ziyareti sonrasında Batman’a girmek için otogara doğru yola çıktım. İlçe garajına geçtiğimde önümü kesen 3 kişi polis kimliğini göstererek, arabaya bindirdi. Bu 3 kişi beni emniyete götürmediler. Başka bir arabada bulunan 3 kişiye teslim ettiler. Arabada plaka yoktu. Götürüldüğüm yer Kerxê (Üç Tepe) mevkiinde bir yerdi. Boş bir araziydi, etrafta kimse yoktu. 4 saat alıkonuldum. Boş arazide bana soru sordular, cevap vermeyince yarım saat boyunca fiziki ve sözlü şiddette bulundular. (…) ‘Bu çölde seni rahatlıkla öldürebiliriz. Kimse senin buraya geldiğini bilmez dahi, bize yardımcı ol bizde sana yardımcı olalım’ dediler. 4 saatin ardından yol kenarına bırakıldım.”
(06/110) Şırnak’ta İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Haziran 2023 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde yapılan bir ev baskınında 1 kişinin polisin işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığı öğrenildi.
(06/111) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
9 Haziran 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kocaeli Gebze Kadın Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Besiye Özel’in tedavisini yapılmadığı öğrenildi.
9 Haziran 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır T Tipi Cezaevi’nde tutulan böbrek yetmezliği olan Fırat Nebioğlu isimli mahpusun uygun donör bulunmasına rağmen hastane sevkinin yapılmadığı öğrenildi.
11 Haziran 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde tutulan Mücella Yapıcı’nın hastane sevkleri sırasında maruz kaldığı işkence ve diğer kötü nedeniyle hastaneye gitmeme kararı aldığı öğrenildi. Cezaevinde Mücella Yapıcı ile görüşen İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin konuyla ilgili basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Hastaneye götürülürken kolları sıkı bir şekilde kelepçeleniyor ve buna bağlı olarak kollarında morluklar oluşuyor. Mücella Yapıcı, bundan dolayı artık hastaneye gitmeme kararı aldı.”
(06/112) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 9 Haziran 2023 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(06/113) Onur Ayı’na Yönelik Müdahaleler ve Yasaklamalar…
9 Haziran 2023 tarihinde Onur Ayı kapsamında Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) Rektörlük tarafından yasaklanan Onur Yürüyüşü’ne müdahale eden polis 5 kişi ile taksi durağında bekleyen 10 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Polisin ayrıca müdahaleyi görüntüleyen öğrencileri de engellediği öğrenildi. Gözaltına alınan 15 kişi aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(06/114) Eskişehir’de Eyleme Polis Müdahalesi…
Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve müftülük arasında okullarda konferans düzenlenmesine ilişkin protokolü protesto etmek için Türkiye İşçi Partisi (TİP) tarafından 9 Haziran 2023 tarihinde Eskişehir’de yapılan basın açıklamasına, taşınan trans bayrağını gerekçe göstererek müdahale eden polis 8 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanların gözaltı aracında 6 saat kelepçeli bekletildiği ve bu sırada da fiziki, sözlü ve fobik şiddete maruz kaldıkları öğrenildi.
(06/115) İstanbul’da Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından 10 Haziran 2023 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına aynı gün İstanbul’da oynanacak olan UEFA Şampiyonlar Ligi Final müsabakasını gerekçe göstererek müdahale eden polis, 20 kişiyi ters kelepçeyle gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin gazetecilerin görüntü almasını da engellediği öğrenildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Besna Tosun, Maside Ocak, Hasan Karakoç, Meriç Eyüboğlu, Cüneyt Yılmaz, Leman Yurtsever, Ali Tosun, Ali Ocak, Selvi Gülmez, Hanife Yıldız, Mikail Kırbayır, İrfan Bilgin, Hünkar Yurtsever, Sebla Arcan, Hatice Korkmaz, İsmail Yücel, Meryem Bars, Aylin Tekiner, İkbal Eren, Mukaddes Şamiloğlu.
(06/116) Gözaltına Alınan Avukatlar…
İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında Ezilenlerin Hukuk Bürosu (EHB) üyesi 4 avukat hakkında gözaltı kararı verildiği ve 9 ile 10 Haziran 2023 tarihlerinde İzmir ve İstanbul’da yapılan ev baskınlarında avukatlar Gülhan Kaya ve Mustafa Taylan Savran’ın gözaltına alındığı öğrenildi. Evlerine baskın yapılan avukatlar Sezgin Uçar ile Kader Tonç’un ise evde bulunmadıkları gerekçesiyle gözaltına alınmadığı bildirildi.
9 Haziran 2023 tarihinde İzmir’de gözaltına alınan avukat Gülhan Kaya 12 Haziran 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(06/117) Ankara’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Kırşehir merkezli bir soruşturma kapsamında bir soruşturma kapsamında 7 Haziran 2023 tarihinde Ankara’da gözaltına alınan Mezopotamya Ajansı muhabiri Fırat Can Arslan 10 Haziran 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(06/118) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
9 ve 10 Haziran 2023 tarihlerinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde yapılan ev baskınlarında 15 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Gözaltına alınanların isimleri: Abidin Küçük, İbrahim Şahna, Remzi Dadak, Nasır Şahna, Bezrihan Dadak, Salih Bekiroğlu, Sinan Dalmış, Mehmet Çağdavul, Metin Ecevit, Rıdvan Şahna, Serkan Çağlı, Ruken Acet, Melike Duran, Muhlis Dalmış ve Hasan Dadak.
(06/119) Şırnak’ta Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri ve Diğer Kişiler…
12 Haziran 2023 tarihinde Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) yöneticilerinin de olduğu 12 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: HDP Beytüşşebap İlçe Eş Başkanı Zarife Borak, HDP İlçe Yöneticisi Emrah Yacan ile Lokman Abi, Devrim Abi, Mehmet Cin, Nevzat Borak, Davut Borak, Nasreddin Aşan, Sait Acar, Yusuf Bor ve Cemal Bor.
(06/120) Muş’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
12 Haziran 2023 tarihinde Muş’ta yapılan ev baskınlarında 18 kişi, 23 Aralık 2022 tarihinde Paris’te bulunan Ahmet Kaya Kültür Merkezi’ne düzenlenen saldırıda yaşamını yitiren Mehmet Şirin Aydın’ın cenazesine katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(06/121) Diyarbakır’da Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Selçuk Mızraklı hakkında açılan davada ‘örgüt üyesi olma’ suçundan verilen 9 yıl 4 ay 15 gün hapis cezasının Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine 9 Haziran 2023 tarihinde Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlandı. Selçuk Mızraklı duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Selçuk Mızraklı’nın tutukluluğunun devamına karar verdi ve duruşmayı 11 Eylül 2023 tarihine erteledi.
(06/122) Diyarbakır’da Milletvekili ve Dernek Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (YSP) Diyarbakır Milletvekili ve Rosa Kadın Derneği Başkanı Adalet Kaya hakkında Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Haziran 2023 tarihinde devam edildi. Adalet Kaya’nın milletvekili seçilmesine ilişkin Diyarbakır İl Seçim Kurulu ve TBMM Genel Sekreterliği’ne müzekkere yazılmasına karar veren mahkeme, Adalet Kaya’ya ilişkin adli kontrol şartının kaldırılması talebini reddetti ve duruşmayı 25 Ekim 2023 tarihine erteledi.
(06/123) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Mehmet Baransu hakkında İstanbul 60. Asiye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 9 Haziran 2023 tarihinde görüldü. İddianamede Mehmet Baransu’nun yazdığı bir yazıda Cumhurbaşkanı’na, dönemin 1. Ordu Komutanı’na ve Balyoz Davası’na bakan hakimlere hakaret ettiği gerekçesiyle cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme Mehmet Baransu’nun beraatına karar verdi.
(06/124) Ankara’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Mezopotamya Ajansı muhabiri Ceylan Şahinli hakkında 2017 yılında katıldığı eylem ve etkinlikler nedeniyle ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 12 Haziran 2023 tarihinde görüldü. Mahkeme Ceylan Şahinli’nin beraatına karar verdi.
(06/125) İstanbul’da Yargılanan Gazete Çalışanları…
KHK ile kapatılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesi çalışanı İhsan Yaşar, İshak Yasul, Mehmet Ali Çelebi, Mizgin Fendik, Pınar Tarlak, Reyhan Hacıoğlu ve Hicran Urun hakkında açılan davada verilen kararların İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bozulması üzerine davanın İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmesine 12 Haziran 2023 tarihinde devam edildi. İddianamede 6 kişinin ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüt yayınlarını basma’, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme’, ‘örgüt propagandası yapma’, ‘suç ve suçluyu övme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme duruşmayı 1 Kasım 2023 tarihine erteledi.
(06/126) Birol Yıldırım Davası…
12 polis memuru hakkında Birol Yıldırım’ın 5 Haziran 2021 tarihinde İstanbul’un Esenyurt ilçesinde polis merkezinde yaşamını yitirmesi ile ilgili açılan davanın görülmesine İstanbul Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 9 Haziran 2023 tarihinde devam edildi. Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı 6 sanık polis memurunun ‘bilinçli taksirle ölüme sebebiyet verme’ ve ‘kasten yaralama’ suçlarından; 6 sanık polis memurunun ise ‘kamu görevlisinin sahip bulunduğu nüfusu kötüye kullanmak suretiyle kasten yaralama’ suçundan cezalandırılması istedi. Mahkeme duruşmayı 18 Eylül 2023 tarihine erteledi.
(06/127) Erişime Engellenen İnternet İçerikleri…
Mardin’in Nusaybin ilçesindeki sokağa çıkmaya yasağı sırasında yaşananlara ilişkin http://mezopotamyaajansi35.com internet sitesi ile https://twitter.com/kacsaatoldu, https://twitter.com/OzgurrGundem sosyal medya hesaplarında yer alan haberlere İzmir Karşıyaka 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 9 Haziran 2023 tarihli kararı ile erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(06/128) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
9 Haziran 2023 tarihinde İstanbul’da 15 kişi gözaltına alındı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.