İnsan haklarının korunmasına yönelik önemli bir strateji olan insan hakları ihlallerinin ortaya çıkarılması ve sistematik olarak raporlanması özgürlüklerin geliştirilmesinde önemli bir rol oynar. Ayrıca insan hakları ihlallerinin raporlanması;
- Geçmiş ihlallerin açığa çıkarılması, sorumlularının cezalandırılması ve insan haklarını ihlal etmenin bedelinin ağırlaştırılmasına yardımcı olur;
- İnsan hakları ihlalleri raporları, ihlallerin ne derece sistematik olduğunu gösterir ve önleme çalışmalarında izlenecek yola da ışık tutar;
- Raporlar, siyasi, yasal ve idari düzenlemelere ilişkin taleplerin meşruiyeti için önemli bir zemin oluşturur;
- Ayrıca, tekil olayların toplamının kamuoyu önüne çıkarılması, devletler tarafından sürekli öne sürülen “ihlallerin münferit olduğu ve yetkililerin kişisel hatalarından kaynaklandığı” savına karşı da önemli bir dayanak oluşturur;
- Önemli sorun alanlarını dolayısıyla öncelikli yoğunlaşılması gereken noktaları göstermesi itibariyle raporlar, bir bakımdan da, yetkililer ve konu üzerinde çalışan hükümet dışı örgütlerin gelecekteki çalışmaları için “öneri” niteliği de taşır;
- İhlallerin yerel ve uluslararası kamuoyunda gerçekçi bir biçimde ortaya konulması hak arayanların değişik düzeylerdeki (yerel mahkemeler, AİHM, iltica başvuruları) mücadelesine katkı sunar;
- Raporlar, bir ülkedeki insan haklarının genel durumunun ortaya çıkarılmasının yanı sıra, insan haklarını alanında çalışan kişi ve örgütlere destek sunar (örneğin, TİHV raporları, birçok ulusal ve uluslararası insan hakları örgütleri tarafından önemli bir referans kabul edilmektedir) Hazırlanacak alternatif veya “gölge” raporlar için temel bir başvuru kaynağı olarak kullanılabilirler.
- Raporlama işlerinin yanı sıra yürütülen ihlal göstergelerini belirleme çalışmaları da alanda çalışan gazeteci, hukukçu ve ihlalleri izleyen diğer insan hakları örgütleri için bir çerçeve sunar.