Tutuklu Bulunan Eylem Oyunlu ve 2 Çocuğu Derhal Serbest Bırakılsın!
23 Temmuz 2020
Türkiye hapishanelerinde annesiyle tutulan çocuklara iki çocuk daha eklendi. 19 Haziran’da Eylem Oyunlu’yla birlikte henüz nüfusa kaydı yapılmamış olan 1 aylık bebeği ve 2 yaşındaki kızı da hapishaneye kapatıldı. Eylem Oyunlu’nun resmi kayıtlara geçmeyen 1 aylık bebeğinin gözyaşı kanal tıkanıklığı, 2 yaşındaki kızının ise kronik bronşit rahatsızlığı olduğu hapishane doktoru tarafından yapılan muayene ile tespit edildi. Hapishane koşullarının bu çocukların hastalıkları üzerinde olumsuz etki yaratacağı şüphesiz olmakla birlikte anne Eylem Oyunlu’nun da henüz lohusa döneminde olduğu için kendisi hakkında tutuklama dışında bir tedbirin uygulanması gerektiği Ceza Muhakemeleri Kanununun 109. Maddesi kapsamında mümkün ve elzemdir. Sağlık hakkına erişim ihtiyacı bulunan iki çocuğun annesi Eylem Oyunlu, Cumhuriyet Savcılığı tarafından çağrıldığı bir ifade işlemi akabinde tutuklandı, tutukluluk durumuna ilişkin yapılan itiraz da reddedilerek hem kendisinin hem de her iki çocuğunun sağlık ile kişi güvenliği hakları yargı makamları eliyle ihlal edildi.
Emsal bir vakada Anayasa Mahkemesine yapılan başvuru sonucunda verilen lehte karar da yargı makamları tarafından göz ardı edildi. İki çocuğuyla birlikte Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan Şükran İRGE isimli kadın mahpusun Anayasa Mahkemesine yapmış olduğu başvuru sonucunda, Anayasa Mahkemesi 28/06/2016 tarihinde yapılan başvuruyu kabul ederek mahpus olan anne ve iki çocuğuna ilişkin gerekli tedbirlerin alınmasına karar vermişti. Anayasa Mahkemesinin bu kararına rağmen hâlâ 800’e yakın çocuk anneleriyle birlikte sağlıksız koşullarda hapishanelerde tutuluyor. Türkiye’nin taraf olduğu ve yükümlülüklerini yerine getirmeyi taahhüt ettiği Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına dair Sözleşme’de yer alan “Çocuğun Üstün Yararını Gözetmek” ilkesiyle bağdaşmayan bu uygulamalar, onlarca çocuğun sosyal, fiziksel, bilişsel ve psikolojik gelişimini olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Anneleri ile hapishanede tutulan çocuklar, gelişim dönemi evreleri göz önünde tutulduğunda çok kritik bir döneme denk gelen 0-6 yaş aralığında yaşama ve gelişimlerine katkı koyan tüm haklardan mahrum kalarak sağlıksız koşullar içerisinde yaşamak zorunda bırakılıyorlar.
Yargı makamlarına hatırlatıyoruz ki;
– Eylem Oyunlu hakkında verilen hem ilk tutuklama kararı hem de tutuklama kararına karşı yapılan itiraz başvurusunun reddi kararı, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere ve yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine aykırıdır.
– Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin, “Taraf Devletler, bu Sözleşmede yazılı olan hakları kendi yetkileri altında bulunan her çocuğa, kendilerinin, ana babalarının veya yasal vasilerinin sahip oldukları, ırk, renk, cinsiyet, dil, siyasal ya da başka düşünceler, ulusal, etnik ve sosyal köken, mülkiyet, sakatlık, doğuş ve diğer statüler nedeniyle hiçbir ayrım gözetmeksizin tanır ve taahhüt ederler” maddesi tüm çocuklar için geçerlidir.
– Bir çocuğun ne olursa olsun gelişim dönemleri göz önünde tutularak annesinden ayrılmadan sağlıklı koşullar içinde büyümesi en temel haklarından biridir.
Bununla birlikte tüm bunlar sağlanamazken, aslen çocuk koruma sisteminin öznesi olan çocukların ceza adalet sistemi içerisinde olmaları, özgürlüklerinin kısıtlanması, üstelik yeni doğan ve hasta olan çocukların doktor raporlarına rağmen hapishanede tutuluyor olması asla kabul edilemez.
Bu doğrultuda;
– Çocukların yüksek yararı gözetilerek anneleri ile hapishanede tutulan tüm çocukların sağlıklı koşullarda yaşamalarını sağlayacak yasal düzenlemelerin yapılmasını,
– Acil olarak ise 1 aylık bebek, 2 yaşındaki kız çocuğu ve anneleri Eylem Oyunlu’nun tedavi ve sağlık hakkına erişimlerinin sağlanmasını,
– Anne Eylem Oyunlu’nun tahliye edilerek iki çocuğu ile birlikte özgürlüklerine kavuşmalarını acilen talep ediyoruz!
İmzacı Kurumlar (Alfabetik sıra ile)
- Ankara Kadın Platformu
- Ankara Tabip Odası
- Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği
- Çocuk Alanında Çalışan Avukatlar Gençlik Ağı
- Çocuk Her Yerde Derneği
- Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi
- Diyarbakır Barosu Kadın Hakları Merkezi
- Diyarbakır Tabip Odası
- Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası – Diyarbakır Şubesi
- Fisa Çocuk Hakları Merkezi
- Foça Barış Kadınları
- Göç ve İnsani Yardım Vakfı
- Hak İnisiyatifi
- İnsan Hakları Derneği Çocuk Hakları Komisyonu
- Kadınlar Birlikte Güçlü – İzmir
- Mezopotamya Psikologlar İnisiyatifi
- Rengârenk Umutlar Derneği
- Rosa Kadın Derneği
- Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası
- Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Ankara Şubesi
- Türk Tabipler Birliği İnsan Hakları Kolu
- Türkiye İnsan Hakları Vakfı
- Önce Çocuklar Derneği
- Özgürlük İçin Hukukçular Derneği
- Zan Sosyal Siyasal İktisadi Araştırmalar Vakfı