Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
02 – 04 Şubat 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(02/017) Ankara’da Polis Tarafından Tehdit Edilen Üniversite Öğrencisi…
1 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerde, Ankara Üniversitesi öğrencisi Emrah Bakır’ın 31 Ocak 2019 tarihinde, kendilerini “devlet içindeki devletin polisi” olarak tanıtan sivil giyimli polisler tarafından yolda durdurulduğu ve “bizimle çalışmazsan saldırılar devam eder” denilerek tehdit edildiği iddia edildi.
(02/018) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
1 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Van T Tipi Cezaevi’nde tutulan ve aralarında Lice Belediye Eş Başkanı Rezan Zuğurli Ataş’ın da olduğu 16 mahpusun gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Olay sonrasında mahpusların revire götürülmediği bildirildi.
2 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Manisa T Tipi Cezaevi A-17 koğuşunda tutulan ve aralarında Özgür Bektaşoğlu isimli engelli (polio sekeli olan) bir mahpusun da bulunduğu 11 mahpus hakkında, sayımlarda askeri nizamda ayakta durmadıkları gerekçesiyle disiplin soruşturması açıldığı öğrenildi. Bu soruşturmalar sonucunda Şemsettin Erdem, Mehmet Tekin, Özgür Bektaşoğlu ve Özgür Çelik isimli mahpuslara 3 ay iletişim hakkından mahrum bırakma ve Mustafa Çakır ile Şemsettin Erdem isimli mahpuslara 10 gün hücre cezası verildiği bildirildi.
(02/019) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın abla ve kardeşi ile İmralı adasında tutulan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 1 Şubat 2019 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı görüşme başvurusunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun gereğince hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 1 Şubat 2019 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca, hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret kararları ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 786. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(02/020) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 817 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 1, 2 ve 3 Şubat 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
1 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Emir Karakum) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
2 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Alev Şahin) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Emir Karakum) gözaltına alındığı bildirildi.
3 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Gülnaz Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 1, 2 ve 3 Şubat 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 14 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(02/021) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
2 Şubat 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 723’üncüsü öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri Hüda Kaya ve Garo Paylan ile Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekili Sezgin Tanrıkulu ile siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup basın açıklamasını burada gerçekleştirdi. Polisin İHD İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokağı da abluka altına aldığı bildirildi.
(02/022) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 2 Şubat 2019 tarihinde 358. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi önünde açıklama yaptı.
(02/023) İstanbul’da HDP Mitinginde Gözaltına Alınan Kişiler…
3 Şubat 2019 tarihinde İstanbul’daki Bakırköy Özgürlük Meydanı’nda HDP tarafından düzenlenen mitingin ardından attıkları sloganlar gerekçe gösterilerek en az 11 kişinin polis tarafından gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(02/024) Aydın’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Jinnews muhabiri Melike Aydın, 2 Şubat 2019 tarihinde Aydın’dan İzmir’e giderken yapılan bir yol kontrolünde sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alındı. Melike Aydın aynı gün içinde Aydın Emniyet Müdürlüğü’ndeki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(02/025) Adana’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
Adana Adliyesi’nin çevresinde bulunan tozlu bir aracın arka camına “PKK” yazdığı gerekçesiyle 28 Ocak 2019 tarihinde Adana’da gözaltına alınan HDP Adana il yöneticisi Mehmet Kıran, 1 Şubat 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgütün korkutucu etkisinden faydalanarak tehdit’ gerekçesiyle tutuklandı.
(02/026) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
29 Ocak tarihinde Şırnak merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 4 kişi (Eda Balzencir, Halime Tarak, Sebahat Uğur ve Veyşan Külter) 1 Şubat 2019 tarihinde savcılıktaki işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Buna göre bu operasyon kapsamında gözaltına alınan ve aralarında Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) İl Eş Başkanı Ayşe Altay, DBP Merkez İlçe Eş Başkanı Nuriye Bilir ve HDP Cizre Belediye Eş Başkan adayı Berivan Kutlu’nun da olduğu 22 kişinin tamamı serbest bırakıldı.
(02/027) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 16 akademisyen (Bilgi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Ömer Turan, Doç. Dr. Nazan Haydari, Arş. Gör. Zeynep Yeşim Gökçe, yüksek lisans öğrencisi H.T., Sabancı Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Tuğba Yıldırım, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Doç. Dr. Begüm Özden Fırat, Amsterdam Üniversitesi’nden Dr. Aylin Kuryel ve Paris-Est Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mehmet Ali Oturan, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mustafa Tekpınar, Artuklu Üniversitesi’nden Remezan Alan ile Yrd. Doç. Dr. Necat Keskin, Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Doç. Dr. Halis Ulaş ile Arş. Gör. Aydın Arı, Ege Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Hanifi Kurt, Kocaeli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Güven Bakırezer ile Arş. Gör. Adem Yeşilyurt) hakkında İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 1 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Necat Keskin ve Mustafa Tekpınar hakkında açılan davaların duruşmalarını 15 Mayıs 2019 tarihine erteledi. Mahkeme Ömer Turan, Nazan Haydari, Zeynep Yeşim Gökçe, H.T., Tuğba Yıldırım, Begüm Özden Fırat, Aylin Kuryel ve Prof. Dr. Mehmet Ali Oturan hakkında ayrı ayrı açılan davaların birleştirilmesine karar vermişti. Mahkeme 8 akademisyen hakkında birleştirilen davanın duruşmasını 15 Mayıs 2019 tarihine erteledi. Mahkeme Halis Ulaş, Hanifi Kurt ve Aydın Arı hakkında ayrı ayrı açılan davalarda yetkisizlik kararı verdi ve dava dosyalarının İzmir Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti. Mahkeme Güven Bakırezer ve Adem Yeşilyurt hakkında ayrı ayrı açılan davalarda yetkisizlik kararı verdi ve dava dosyalarının Kocaeli Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti. Mahkeme Remezan Alan hakkında açılan davada yetkisizlik kararı verdi ve dava dosyasının Mardin Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Ege Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Serdar Tekin ve Munzur Üniversitesi’nden Doç. Dr. Candan Badem) hakkında İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 1 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme, Candan Badem ve Serdar Tekin hakkında açılan davalarda yetkisizlik kararı verilmesi yönündeki talebin reddine karar verdi ve duruşmaları 26 Şubat 2019 tarihine erteledi.
(02/028) Belediye Eş Başkanı ve DBP Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Gültan Kışanak ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel hakkında Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 1 Şubat 2019 tarihinde görüldü.
İddianamede Kışanak için ‘örgüt kurmak ve yönetmek’, ‘kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere katılmak’ ve 41 kez ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından 240 yıl hapis cezası istenmektedir. Tuncel için ise ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmaktan’ 145 yıl hapis cezası istenmektedir.
Gültan Kışanak duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Savunmaların ardından mahkeme örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından Gültan Kışanak’ı 14 yıl 3 ay ve Sebahat Tuncel’i 15 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Sebahat Tuncel’in yargılama süreci boyunca hiçbir duruşmaya getirilmediği bildirildi.
Mahkeme ayrıca Gültan Kışanak ve Sebahat Tuncel’in tutukluluk hallerinin devamına karar verdi.
(02/029) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Mardin eski milletvekili Gülser Yıldırım hakkında 2012 ile 2016 yılları arasında yaptığı konuşmalar gerekçe gösterilerek Mardin 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 1 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Gülser Yıldırım’ın, duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katılmayı kabul etmediği öğrenildi. Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Gülser Yıldırım’ın ‘zincirleme örgüt propagandası yapma’ ve ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ suçlarından toplam 18 yıl 3 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme Gülser Yıldırım’ın bir sonraki duruşma hazır edilmesine karar verdi ve duruşmayı 4 Mart 2019 tarihine erteledi.
(02/030) Mardin’de Belediye Eş Başkanlarının Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan Mardin’in Kızıltepe Belediyesi Eş Başkanları Leyla Salman ve İsmail Asi’nin de aralarında bulunduğu 7 kişi hakkında Mardin 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 1 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. İsmail Asi ve Leyla Salman duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme Leyla Salman ile İsmail Asi’nin tutukluluk hallerinin devamına karar verdi ve duruşmayı 17 Nisan 2019 tarihine erteledi.
Belediye Eş Başkanları Leyla Salman ve İsmail Asi’nin yanı sıra belediye çalışanlarının da aralarında bulunduğu 7 kişi 2 Aralık 2016 tarihinde ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla gözaltına alınmış, Salman ve Asi tutuklanmıştı.
(02/031) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
1 Şubat 2019 tarihinde Hava Kuvvetleri personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında aralarında 3 albay ve 2 yarbayın da olduğu 14 muvazzaf asker hakkında gözaltı kararı çıkartıldığı ve düzenlenen operasyonlarda 9 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(02/032) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
8’i firari, 8’i tutuklu olmak üzere 19 eski asker hakkında İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 1 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan 3 sanığı ağırlaştırılmış müebbet hapis, 3 sanığı müebbet hapis cezası, 1 sanığı 15 yıl 10 ay hapis ve 1 sanığı ise 14 yıl 2 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 1 sanığı ise ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 2 sanığın beraatına ve firari 8 sanığın ise dosyasının ayrılmasına karar verdi.
(02/033) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 1 Şubat 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçelerine bağlı koordinatları verilmiş 31 bölgenin 3 Şubat 2019 ile 17 Şubat 2019 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(02/034) 31 Mart Seçimleri…
1 Şubat 2019 tarihinde Van’da HDP’nin 31 Mart 2019 tarihinde yapılacak yerel seçimler için kampanya aracı olarak kullandığı otobüse kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından bir saldırı düzenlendiği, saldırı sonucunda otobüste maddi hasar oluştuğu öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.