Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
03 – 05 Kasım 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/031) Girê Spî’de Yaralanan Gazeteciler…
2 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kuzey Suriye’deki Girê Spî (Tel Abyad) kentine yönelik top atışları nedeniyle 2 gazetecinin (Hawar Haber Ajansı (ANHA) muhabirleri Gülistan Mihemed ve İbrahim Ehmed) yaralandığı öğrenildi.
(11/032) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
4 Kasım 2018 tarihinde Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesi kırsal alanında yürütülen bir askeri operasyon sırasında 1 köy korucusunun güvenlik güçlerinin açtığı ateş sonucu öldüğü öğrenildi.
(11/033) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Silivri 9 Nolu Cezaevi’nde tutulan Musa Kurt isimli bir mahpusun, cezaevinde maruz kaldıkları fiziksel şiddete ilişkin yazdığı mektubun Mektup Okuma Komisyonu tarafından sansürlendiği öğrenildi. Sansürlendikten sonra gönderilen mektupta sadece giriş ve veda kısmının yer aldığı bildirildi.
(11/034) Tek Tip Elbise Uygulaması ve Buna Yönelik Tepkiler…
Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) üyelerinin, 3 Kasım 2018 tarihinde tek tip elbise uygulamasına karşı Ankara’da Sakarya Caddesi’nde düzenlemek istediği basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonucu Halil İbrahim Şener ve İlker Işık isimli 2 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(11/035) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın vasisi tarafından 2 Kasım 2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(11/036) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 726 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 2, 3, 4 Kasım 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
2 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Gülnaz Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Derviş Lermi ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
3 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Derviş Lermi, Mehmet Cafer Keleş, Alev Şahin ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
4 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 5 kişinin (Nazan Bozkurt, Derviş Lermi, Cemal Öksüz, Gülnaz Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 5 kişinin (Acun Karadağ, Nazan Bozkurt, Gülnaz Bozkurt, Mehmet Dersulu ve Derviş Lermi) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 2, 3, 4 Kasım 2018 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 22 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/037) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
3 Kasım 2018 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 710’uncusu öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra milletvekilleri ile siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup yürüyüşe geçti. Polisin bu yürüyüşü de engellemesi üzerine Cumartesi Anneleri ve desteğe gelenler bulundukları yerde oturarak eylemlerini gerçekleştirdiler. Basın açıklamasını takip etmek isteyen basın mensuplarının polis tarafından engellendiği bildirildi.
(11/038) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularının Polis Tarafından Engellenen Etkinliği…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 3 Kasım 2018 tarihinde 345. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu” polis tarafından engellendi. İHD İstanbul Şubesi’nden Galatasaray Meydanı’na yürümek isteyen insan hakları savunucuları, engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi önünde açıklama yaptı.
(11/039) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması’ gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 2 Kasım 2018 tarihinde işe geri dönmek için yaptığı basın açıklamasının ardından Sağlık Müdürlüğü önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine müdahale eden polis, Türkan Albayrak’ı gözaltına aldı. Türkan Albayrak’ın aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Bu son gözaltı ile beraber Türkan Albayrak 38. kez gözaltına alınmış oldu.
(11/040) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından atıldığı işine dönmek için Ankara’da Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Merkezi önünde 52 gündür açlık grevi yapan Mahir Kılıç, 2 Kasım 2018 tarihinde aynı gün içinde 2 kez polis tarafından gözaltına alındı ve daha sonra serbest bırakıldı.
(11/041) Edirne’de Engellenen Etkinlik…
4 Kasım 2018 tarihinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri tarafından aralarında HDP eski eş genel başkanlarının da olduğu milletvekillerinin tutuklanmasının ikinci yıldönümü dolayısıyla HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutulduğu Edirne F Tipi Cezaevi önünde yapılmak istenen basın açılaması polis tarafından Edirne Valiliği’nin yasaklama kararı gerekçe gösterilerek engellendi. Basın açıklaması yapmak isteyen HDP milletvekillerinin polisin fiziksel ve sözlü şiddetine maruz kaldığı bildirildi. Yapılan müzakereler sonunda polisin basın açıklamasına izin verdiği fakat basının bu açıklamayı takip etmesine izin vermediği öğrenildi.
(11/042) Kocaeli’nde Engellenen Etkinlik…
4 Kasım 2018 tarihinde HDP milletvekilleri tarafından aralarında HDP eski eş genel başkanlarının da olduğu milletvekillerinin tutuklanmasının ikinci yıldönümü dolayısıyla HDP eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’ın tutulduğu Kandıra F Tipi Cezaevi önünde yapılmak istenen basın açıklaması jandarma tarafından Kocaeli Valiliği’nin yasaklama kararı gerekçe gösterilerek engellendi. Milletvekilleri tarafından basın açıklaması Kandıra F Tipi Cezaevi’nin 5 kilometre uzağında yapıldı.
(11/043) Antalya’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
1 Kasım 2018 tarihinde Antalya’da gözaltına alınan HDP Manavgat ilçe Eş Başkanı Cafer Şengül, 2 Kasım 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı. Aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınan HDP Alanya ilçe Eş Başkanı Kadri Bulut ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/044) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
2 Kasım 2018 tarihinde Diyarbakır’da yapılan ev baskınında HDP Hani ilçe yöneticisi Mehmet Askeri Duman gözaltına alındı. Mehmet Askeri Duman’ın soruşturma kapsamında Tunceli’ye götürüldüğü öğrenildi.
(11/045) Urfa’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Urfa merkezli bir soruşturma kapsamında 28 Ekim 2018 tarihinde gözaltına alınan 10 kişiden 5’i 2 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüte yardım ve yataklık etme’ iddialarıyla tutuklandı. 5 kişi ise serbest bırakıldı. Tutuklananlardan isimleri öğrenilenler: Selim Çınar ile Emin Toprak.
Basında yer alan haberlerden, Selim Çınar ile Emin Toprak’ın gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı; buna bağlı olarak Selim Çınar’ın yüzünde morluklar olduğu ve kulağının zarar gördüğü öğrenildi.
(11/046) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
2 Kasım 2018 tarihinde Diyarbakır’ın Dicle ilçesine bağlı Bahçe köyünde yapılan ev baskınında Agit Tekin ve Mücahit Tekin gözaltına alındı. 2 kişinin gözaltına alınma gerekçesi öğrenilemedi.
(11/047) Diyarbakır’da Evine Baskın Yapılan HDP Yöneticisi…
Diyarbakır’ın Silvan ilçesinin HDP ilçe Eş Başkanı Mehmet Taş’ın evi 2 Kasım 2018 tarihinde polis tarafından basıldı. Evde arama yaptıktan sonra polisin Mehmet Taş’a “Yarın ifaden var” dediği ve gözaltı işlemi yapmadan evden ayrıldığı öğrenildi.
(11/048) Barış Kerem ve Oğuzhan Erkul’un Ölümü ile İlgili Açılan Dava…
15 Nisan 2017 tarihinde İstanbul’un Sultangazi ilçesine bağlı Gazi Mahallesi’nde dur ihtarına uymadığı iddia edilen bir araca polis ateş açmış ve olayda Oğuzhan Erkul (17) ve Barış Kerem (17) isimli iki 2 çocuk yaşamını yitirmiş ve 2 çocuk ise yaralanmıştı.
Oğuzhan Erkul ve Barış Kerem’in ölümü ile ilgili 4 polis memuru hakkında hazırlanan iddianame İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.
İddianamede 4 polis memurunun “Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve birden fazla kişinin yaralanmasına sebebiyet vermek” suçundan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması ve ceza verilmesi durumunda cezada indirim uygulanması istenmektedir.
İddianamede olay anına ilişkin polis telsiz konuşmalarının bant çözüm tutanağı yer almaktadır. Tutanaklardan, aracın taranmasından 10 dakika önce polisin araç hakkında yapılan ihbarın asılsız olduğunu bildiği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasına ayrıca İstanbul Adli Tıp Kurumu 2. İhtisas Kurulu tarafından olayda yaralanan Ramazan Altürk’ün durumuna ilişkin hazırlanan 20 Haziran 2018 tarihli sağlık raporu sunulduğu öğrenildi. Raporda, Gaziosmanpaşa Adli Tıp Şube Müdürlüğü tarafından 1 Kasım 2017 tarihinde hazırlanan raporun aksine, Ramazan Altürk’ün vücudundaki yaralanmaların kişinin yaşamını tehlikeye sokan nitelikte olduğu belirtilmektedir.
(11/049) HDP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz hakkında Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Kasım 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme, avukatların Necdet İpekyüz’ün milletvekili seçilmesi nedeniyle yargılamanın durdurulması yönünde yaptığı başvuruyu Necdet İpekyüz’ün eylemlerinin Anayasa’nın 14. maddesi kapsamına girdiğini gerekçe göstererek reddetti ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(11/050) Eski CHP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
Karşı gazetesinin eski Genel Yayın Yönetmeni ve eski CHP Milletvekili Eren Erdem ile gazetenin sahibi Turan Ababey ve gazeteci Kutlu Esendemir’in de aralarında olduğu 12 kişi hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 31 Ekim 2018 ile 2 Kasım 2018 tarihleri arasında devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme Eren Erdem’in tutukluluk halinin devamına, Kutlu Esendemir hakkındaki adli kontrol şartının kaldırılmasına, sanıklar Ufuk Emin Köroğlu, Emrah Direk, Değer Özergün, Mehmet Aydoğmuş ve Murat Kazancı hakkındaki yakalama kararlarının infazının beklenmesine karar verdi ve duruşmayı 7-10 Ocak 2019 tarihleri arasında görülmek üzere erteledi.
Eren Erdem, hakkında açılan davada mahkemenin verdiği yakalama kararı sonrasında 29 Haziran 2018 tarihinde gözaltına alınmış ve sonrasında sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Eren Erdem hakkında İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava, Karşı gazetesi hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava ile birleştirilmişti.
(11/051) Hakkında Soruşturma Açılan SP Milletvekili…
2 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Saadet Partisi (SP) İstanbul Milletvekili Cihangir İslam hakkında TBMM kürsüsünden yaptığı bir konuşma nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama’, ile ‘suçu ve suçluyu övme’ iddialarıyla bir soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(11/052) İstanbul’da Gazeteci ile HDP ve DBP Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında (Demokratik Bölgeler Partisi) ve HDP üyelerinin de bulunduğu 8’i tutuklu 21 kişi hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Kasım 2018 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme 8 kişinin (gazeteci Haydar Ergül ile DBP ve HDP yöneticileri Eşref Yaşar, Ahmet Sağnıç, Ercan Doğru, Aygül Turhan, Mustafa Elma, Abdullah Geldi, Münevver İlingi ve Aysel Diler) de tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 18 Ocak 2019 tarihine erteledi.
28 Temmuz 2017’de İstanbul’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan söz konusu 21 kişi, 11 Ağustos 2017 tarihinde tutuklanmıştı.
(11/053) Antalya’da EMEP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Emek Partisi (EMEP) Antalya Muratpaşa ilçe yöneticisi Mahir Doğan hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Antalya 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 2 Kasım 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan Mahir Doğan’ı 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(11/054) İstanbul’da Yargılanan Gazeteci…
Gazeteci ve foto-muhabir Çağdaş Erdoğan hakkında İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Kasım 2018 tarihinde devam edildi. İddianamede Çağdaş Erdoğan’ın ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddialarıyla cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme, duruşmayı 26 Mart 2018 tarihine erteledi.
Çağdaş Erdoğan 2 Eylül 2017 tarihinde İstanbul Kadıköy’de (Milli İstihbarat Teşkilatı) MİT sosyal tesislerinin fotoğraflarını çektiği iddiasıyla gözaltına alınmış, 13 Eylül 2017 tarihinde tutuklanmış ve hakkında açılan davanın 13 Şubat 2018 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
(11/055) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
2 Kasım 2018 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 9 ilde düzenlenen operasyonlarda ByLock kullandıkları iddiasıyla 27 kişi; İzmir’de ByLock kullandıkları iddiasıyla 13 kişi; Bursa merkezli bir soruşturma kapsamında 10 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de bulunduğu 19 kişi gözaltına alındı.
Kocaeli merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan ve aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 12 kişiden 8’i 2 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 11 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Türk Hava Kuvvetleri personeline yönelik Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında 32’si muvazzaf 46 asker hakkında gözaltı kararı çıkartıldı. Bu kişilerin yakalanması için 12 ilde operasyonlar yapıldığı bildirildi.
(11/056) Yerine Kayyım Atanan Muhtarlar…
2 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Ömerli ilçesine bağlı 11 köyün muhtarlarının yerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atandığı öğrenildi.
4 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Mazıdağı ilçesine bağlı Yücebağ köyü muhtarının yerine, İçişleri Bakanlığı tarafından aynı köyden Metin Devran isimli bir korucunun kayyım olarak atandığı öğrenildi.
(11/057) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 2 Kasım 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçelerine bağlı, koordinatları verilmiş 30 alanın 5 Kasım 2018 ile 19 Kasım 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.