Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
05 – 09 Ocak 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/023) 16 Ağustos 2015’ten Bugüne İlan Edilen Sokağa Çıkma Yasakları…
Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi verilerine göre; sokağa çıkma yasaklarının uygulanmaya başlandığı ilk tarih olan 16 Ağustos 2015 ile 1 Ocak 2018 tarihleri arasında, Diyarbakır (159 kez), Mardin (48 kez), Hakkari (23 kez), Şırnak (13 kez), Bitlis (14 kez), Muş (7 kez), Bingöl (7 kez), Tunceli (6 kez), Batman (6 kez), Elazığ (2 kez) ve Siirt (4 kez) olmak üzere toplam 11 il ve en az 49 ilçede, resmi olarak tespit edilebilen en az 289 süresiz ve/veya gün boyu sokağa çıkma yasağı ilanı gerçekleşmiştir.
Bunlara ek olarak, 11 Ağustos 2017 itibarıyla Hakkâri’nin Şemdinli ve Bitlis’in Hizan, Güroymak, Mutki, Tatvan ve Merkez ilçelerine bağlı çeşitli köy ve mezralarda saat kısıtlılıkları dâhilinde (ilanda belirtilen saat aralığında) en az 13 kez sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir.
Yasaklar başlamadan önceki 2014 nüfus sayımına göre ilgili ilçelerde yaşadığı bilinen en az 1 milyon 809 bin kişi yasaklardan etkilenmiş ve bu kişilerin yaşam, sağlık başta olmak üzere en temel hakları ihlal edilmiştir.
(01/024) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
5 Ocak 2018 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içinde yer alan Kani Rash bölgesinde sürmekte olan askeri operasyon sırasında 1 askerin kaza sonucu öldüğü açıklandı.
8 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden 1 Ocak 2018 tarihinde Şırnak’ın Uludere ilçesi kırsal alanındaki bir karakola yönelik YJA-STAR militanlarının saldırısı sonrasında yaşanan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
8 Ocak 2018 tarihinde Şırnak’ın Küpeli Dağı’nda arazi taraması sırasında yaşanan bir patlama sonucu 1 askerin yaralandığı öğrenildi.
(01/025) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) 2017 yılı içinde iş kazası/iş cinayeti sonucu yaşamını yitiren işçi sayısının en az 1970 olduğunu açıkladı.
(01/026) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 4 akademisyen hakkında ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemelerinde açılan davaların görülmesine 4 Ocak 2018 tarihinde başlandı.
Akademisyen Ahmet Yücel Candemir’in yargılandığı davada avukatlar OHAL bitene kadar yargılamaların durdurulması talebinde bulundu. Akademisyen Mehmet Rıza Türkay’ın yargılandığı davada ise avukatların yargılamanın TMK 7. maddeye aykırı olduğu iddiasıyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmasını talebi mahkeme tarafından reddedildi.
Mahkeme 1 davayı 24 Ocak 2018 tarihine, 1 davayı 19 Nisan 2018 tarihine, 1 davayı 24 Nisan 2018 tarihine ve 1 davayı 26 Nisan 2018 tarihine erteledi.
(01/027) Çankırı’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
4 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Çankırı’da Selim Akdoğan, Yavuz Akdoğan, Ali Salih Metin ve Burçin Dombaz’ın ‘uzun saç’ nedeniyle yaşanan bir tartışma sonucu ters kelepçelenerek gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltında maruz kaldığı polis şiddeti hakkında Selim Akdoğan şunları belirtti: “Emniyette en az 10 polisin şiddetine maruz kaldık. Merdivenlerden başlayarak 4. kata kadar dayak yedik. Burnum kırıldı. Koridorda saçlarımdan sürükleyip yumruk attılar ve suratıma tekme vurdular, copladılar. Burçin’in kafasında çatlak, ağabeyim Yavuz’un sırtında morluklar var. Ali de şiddete uğradı”. Polis tarafından hazırlanan tutanakta ise gözaltına alınanlar ile ilgili olarak ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ ettiklerinin yazdığı bildirildi. Çankırı Valiliği’nin olayla ilgili olarak polisler hakkında soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(01/028) Diyarbakır’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Halkın Hukuk Bürosu 8 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile 7 Ocak 2018 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alınan müvekkilleri Ceren Züleyha Albay’ın parmak izi alma işlemi sırasında fiziki şiddete maruz kaldığını ve buna bağlı olarak Albay’ın parmaklarının kırıldığını duyurdu.
(01/029) Maraş’ta Polis Amirinin Şiddetine Maruz Kalan Polis Memuru…
4 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Maraş’ın Afşin ilçesinde İlçe Emniyet Müdürü M.A.’nın 1 Ocak 2018 tarihinde bir polis memuruna fiziki ve sözlü şiddet uygulandığı öğrenildi. Şiddete maruz kalan polis memuru A.A.’nın 1 darp raporu aldığı ve Emniyet Müdürü M.A.’dan şikayetçi olduğu bildirildi. Afşin Kaymakamlığı M.A.’nın görevden uzaklaştırıldığını ve hakkında soruşturma açıldığını duyurdu.
(01/030) Tek Tip Elbise Uygulaması ve Buna Yönelik Tepkiler…
5 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Silivri 9 Nolu Cezaevi’nde kalan 50 siyasi mahpusun, 4 Ocak 2018 tarihinde yayınlanan 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de yer alan tek tip elbise uygulamasını protesto etmek için 1 haftalık açlık grevine başladığı öğrenildi.
7 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden aynı gerekçe ile Diyarbakır D Tipi Cezaevi’nde Ocak ayı içinde kapalı görüşe çıkmama kararı alan mahpuslar hakkında başlatılan disiplin soruşturması sonucunda görüşe çıkmayan mahpuslara iletişim haklarından mahrum bırakma cezası verildiği öğrenildi.
8 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Mardin E Tipi Cezaevi’nde kalan mahpusların aynı gerekçe ile kapalı görüşlere çıkmama kararı aldığı öğrenildi.
Yine 8 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Şakran 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde kalan 12 mahpusun da bir haftalık açlık grevine başladığı öğrenildi. Açlık grevine başlayan mahpusların isimleri: Fikret Kara, Erdal Berk, Özgür Zafer Gültekin, Mustafa Koçak, Cengiz Kırlangıç, Coşkun Şimşek, Semander Karakaya, Cengiz Özel, Gökhan Atay, Mehmet Ali Aslan, Taylan Güntekin ve Ulaş İnci.
(01/031) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
7 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde Hatay T Tipi Çocuk Cezaevi’nde kalan ve yaşları 13 ile 16 arasında değişen 3 kız çocuğunun avukat ve aile görüşlerinde gardiyanlar tarafından cinsel taciz boyutuna ulaşacak şekilde çıplak aramaya maruz bırakıldıkları iddia edildi. Siyasi nedenlerle tutuklanan 3 çocuk mahpusun ayrıca adli suçlardan tutuklu erkek çocuk mahpusların sözlü tacizine de uğradığı belirtildi.
(01/032) Cezaevinde Açlık Grevi…
6 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde Manisa Alaşehir M Tipi Cezaevi’nde kalan Cihat Çelik isimli bir mahpusun Kürt olduğu gerekçesiyle gardiyanların ve diğer mahpusların fiziksel saldırısına uğradığı iddia edildi. Cihat Çelik’in babası, basına yansıyan açıklamasında, bir gardiyanın 1 Ocak 2018 tarihinde Cihat’ın kaldığı koğuştaki diğer mahpuslara “Hiç Cihat’ı okşadınız mı” dediğini ve sonrasında oğlunun onlar tarafından ağır bir şekilde dövüldüğünü belirtti. Gardiyanların ve diğer mahpusların fiziksel şiddetine uğrayan Cihat Çelik’in şu anda tek kişilik bir hücrede kaldığı ve maruz kaldığı olayla ilgili olarak İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi’ne başvuruda bulunulduğu öğrenildi.
8 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden 1 Kasım 2017 tarihinden beri Elazığ T Tipi Cezaevi’nde açlık grevinde olan 10 kadın mahpusun (Helin Yapıcı, Saliha Cebe, Rozerin İldan, Dilşat Şengül, Vesile Paçal, Bahar Ulubay, Ayten Kordu, Dilan Barin, Medine Fidan ve Zeynep Yıldırım) Ağrı, Hilvan, Erzurum, Osmaniye, Maraş ve Ordu cezaevlerine istekleri ve iradeleri dışında sevk edildikleri öğrenildi.
(01/033) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
4 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden “İşimi Geri İstiyorum” eylemcisi Nazife Onay’ın vücudunda oluşan lekeler ile ilgili olarak hastaneden aldığı MR randevusunun acil bir durum olmadığı gerekçe gösterilerek cezaevi idaresi tarafından engellendiği öğrenildi. Nazife Onay, Yüksel Caddesi üzerindeki eylemler gerekçe gösterilerek 6 Temmuz 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve 12 Temmuz 2017 tarihinde ev hapsi şartıyla serbest bırakılmıştı. Nazife Onay, ev hapsi şartlarına uymadığı gerekçesiyle 9 Ağustos 2017 tarihinde tutuklanmış ve yargılandığı davanın 19 Ekim 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında serbest bırakılmıştı. Onay, cezaevi çıkışında başka bir soruşturma gerekçe gösterilerek tekrar gözaltına alınmış ve takiben tutuklanmıştı.
6 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Burhaniye T Tipi Cezaevi’nde kalan hasta mahpus Abdulhalim Kırtay’ın (70) 21 Aralık 2017 tarihinde testislerindeki şişme ve ağrı şikayetiyle Burhaniye Devlet Hastanesi Acil Servisi’ne götürüldüğü öğrenildi. Haberde, acil servisteki doktorun Abdulhalim Kırtay’a nereli olduğunu sorduğu ve Diyarbakırlı olduğunu öğrenince onu tedavi etmeden bir iğne yaparak cezaevine geri gönderdiği iddia edilmektedir. Cezaevine döndükten sonra da şikayetleri devam eden Abdulhalim Kırtay’ın bir kez daha acile götürüldüğü ve yine tedavi yapılmadan cezaevine geri götürüldüğü bildirildi. Abdulhalim Kırtay’ın ancak 25 Aralık 2017 tarihinde İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Hastanesi’ne kaldırıldığı ve tedavisine başlandığı öğrenildi.
8 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Ağrı Patnos L Tipi Cezaevi’nde tutulan 50 mahpusun verem şüphesi ile tedavi altında alındığı öğrenildi. 6 Aralık 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde Van T Tipi Cezaevi’nden Patnos L Tipi Cezaevi’ne sevk edilen Resul Özbey isimli bir mahpusun verem hastası olmasına rağmen tedavisinin yapılmadığı, Patnos L Tipi Cezaevi’ndeki bazı mahpuslarda verem belirtileri gözlemlenmesine rağmen bu mahpusların doktora götürülmediği ve tedavilerinin engellendiği belirtilmişti.
(01/034) Aldığı Disiplin Cezaları Nedeniyle Tahliye Edilmeyen Mahpus…
8 Ocak 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Tarsus T Tipi Cezaevi’nde kalan hasta mahpus Mehmet Akıncı’nın, infazının sağlık sorunları yüzünden ertelendiği fakat aldığı disiplin cezaları gerekçe gösterilerek Akıncı’nın tahliyesinin engellendiği öğrenildi.
(01/035) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları Mazlum Dinç, Cengiz Yürekli ve Raziye Turgut tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 4 Ocak 2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 719. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın abla ve kardeşi ile İmralı adasında tutulan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 5 Ocak 2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı görüşme başvuruların da aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun gereğince hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(01/036) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 4, 5, 6, 7 ve 8 Ocak 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına polis izin vermedi ve yapılmak istenen basın açıklamalarına müdahale etti.
4 Ocak 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 6 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
5 Ocak 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 6 kişinin (Veli Saçılık, Simge Aksan, Erdoğan Canpolat, Abidin Sırma, İlker Işık ve Turgut Türksoy) gözaltına alındığı bildirildi. Saat 18.00’de yaşanan müdahale sırasında polisin eylemcilerden Perihan Pulat’ı iterek yere düşürdüğü ve onu kaldırmak isteyenleri gözaltı ile tehdit ettiği bildirildi.
6 Ocak 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Alev Şahin, Simge Aksan, Nazan Bozkurt ve İlker Işık) gözaltına alındığı bildirildi.
7 Ocak 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 6 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
8 Ocak 2018 tarihinde saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 7 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 4, 5, 6, 7 ve 8 Ocak 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında en az 37 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/037) Gözaltına Alınan HDP Milletvekili…
HDP Tunceli milletvekili Alican Önlü, 4 Ocak 2017 tarihine HDP Diyarbakır milletvekili İdris Baluken’in yargılandığı davayı izlemek için geldiği Diyarbakır Adliyesi’nde hakkında açılan iki dosya kapsamında zorla getirme kararı olduğu gerekçesiyle gözaltına alındı. Önlü, söz konusu 2 dosya ile ilgili ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
HDP Urfa milletvekili Osman Baydemir 6 Ocak 2018 tarihinde hakkında açılmış bir soruşturma kapsamında çıkartılmış yakalama kararı gerekçe gösterilerek İzmir’de gözaltına alındı ve 7 Ocak 2018 tarihinde İzmir Adliyesi’ndeki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/038) Maraş’ta ‘Örgüt Propagandası Yapmak’ İddiasıyla Tutuklanan Öğretmenler…
5 Ocak 2018 tarihinde Maraş’ın Pazarcık ilçesinde Eğitim-Sen üyesi 7 öğretmenin Eğitim-Sen tarafından düzenlenen bir basın açıklamasına katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alındıkları ve aynı gün içinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla tutuklandıkları öğrenildi. Tutuklanan öğretmenlerin isimleri: Özgür Güler, Sedat Sakallı, Serkan Altınöz, Herdem Şahin, Erdal Tanrıverdi, Bazo Çiftepala ve Adem Erin.
(01/039) Mersin’de Tutuklanan Devrimci Parti Üyeleri…
28 Aralık 2017 tarihinde Mersin’de gözaltına alınan ve aralarında Devrimci Parti parti meclisi üyesi Muhittin Uluçay’ın da olduğu Devrimci Parti üyesi 4 kişiden 2’sinin 5 Ocak 2018 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından ‘Örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddialarıyla tutuklandığı bildirildi. Tutuklananların isimleri: Gamze Taşçı ve Cansu Esenli. Uğur Avcı ve Muhittin Uluçay ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(01/040) Gözaltına Alınan Gazeteci…
Artı Gerçek haber sitesi yazarı Fadıl Öztürk, 5 Ocak 2018 tarihinde İzmir’de evine yapılan polis baskını sonrasında ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla gözaltına alındı. Evde yapılan aramada Fadıl Öztürk’e ait bilgisayar ve telefona el konulduğu öğrenildi.
(01/041) Devrimci Gençlik Dernekleri Başkanı Tutuklandı…
20 Aralık 2017 tarihinde gözaltına alınan İstanbul Üniversitesi öğrencisi ve Devrimci Gençlik Dernekleri başkanı Berkay Ustabaş’ın 5 Ocak 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandığı öğrenildi.
(01/042) Hatay’da Sosyal Medya Paylaşımları Nedeniyle Gözaltına Alınan Kişiler…
5 Ocak 2018 tarihinde Hatay’da 8 kişinin sosyal medya paylaşımlarında ‘örgüt propagandası yaptıkları’ iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi.
(01/043) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Diyanet İşleri Başkanlığı web sitesinde yer alan “Dini Kavramlar Sözlüğü”nde “kız çocuklarının 9 ve erkek çocuklarının 12 yaşında” evlenebileceklerini belirten bir ifade bulunmasını protesto etmek için 6 Ocak 2018 tarihinde Ankara Kızılay’daki Sakarya Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamasına polisin gaz bombası ve plastik mermi kullanarak müdahale ettiği öğrenildi. Müdahale sırasında gözaltına alınan olmadığı fakat kullanılan yoğun gaz yüzünden bazı eylemcilerin fenalaştığı bildirildi.
(01/044) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
İran’da sürmekte olan eylemlerle ilgili olarak Emekçi Hareket Partisi üyeleri tarafından İran’ın İstanbul Konsolosluğu önünde yapılmak istenen basın açıklamasına polisin müdahale ettiği ve müdahale sonucu en az 7 kişinin fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındığı bildirildi.
(01/045) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
Özgür Kadın Hareketi (TJA) aktivisti Berivan Elter 4 Ocak 2018 tarihinde Van’da gözaltına alındı ve aynı gün içinde çıkarıldığı mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
28 Aralık 2017 tarihinde Adana’daki bir karakola yönelik bombalı saldırıya karıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 2 kişinin 4 Ocak 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandığı bildirildi. Aynı olayla ilgili olarak dün 1 çocuk tutuklanmıştı.
(01/046) HDP Milletvekillerinin Yargılandığı Davalar…
HDP Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken hakkında Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Baluken SEGBİS aracılığıyla Sincan 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nden duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Savunmaların ardından mahkeme İdris Baluken’i ‘örgüt üyesi olmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘toplantı gösteri yürüyüşleri kanuna muhalefet etmek’ suçlarından toplam 16 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca İdirs Baluken’in tutukluluk halinin devamına karar verdi. İdris Baluken 4 Kasım 2016 tarihinde gözaltına alınmış ve aynı gün tutuklanmıştı. 30 Ocak 2017 tarihinde yargılandığı davanın ilk duruşmasında tahliye edilen İdris Baluken, savcılığın tahliye kararına itirazı üzerine 17 Şubat 2017 tarihinde tekrar tutuklanmıştı.
(01/047) DBP Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel hakkında 20 Mart 2012 tarihinde Kocaeli’nde düzenlenen Newroz kutlamalarına katıldığı gerekçesiyle Kocaeli 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Savunmaların ardından mahkeme Tuncel’i ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ gerekçesiyle 2 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
DBP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel ve Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Gültan Kışanak hakkında Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 8 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. İddianamede Tuncel’in 135 yıla kadar ve Kışanak’ın 230 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava güvenlik gerekçesiyle Malatya’ya nakledilmişti. Mahkeme Tuncel ve Kışanak’ın tutukluluk hallerinin devamına karar verdi ve duruşmayı 2 Mart 2018 tarihine erteledi. DBP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel 6 Kasım 2016 tarihinde, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Gültan Kışanak ise 31 Ekim 2016 tarihinde tutuklanmıştı. 1 Kasım 2016 tarihinde ise Ankara’nın Etimesgut ilçesi kaymakamı Cumali Atilla kayyım olarak Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne atanmıştı.
(01/048) Belediye Eş Başkanlarının Yargılandığı Davalar…
Aralarında Bozova ilçe belediyesi Eş Başkanı Fatma Doğan’ın yanı sıra HDP ve DBP yöneticilerinin de olduğu 17’si tutuklu 22 kişi hakkında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) ile ilgili bir soruşturma kapsamında Urfa 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme aralarında Fatma Doğan’ın da olduğu 3 kişinin tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 29 Mart 2018 tarihine erteledi. Bozova Belediye Eş Başkanları Zeynel Taş ve Fatma Doğan 6 Ocak 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklanmış ve Bozova Belediyesi’ne 9 Ocak 2017 tarihinde ilçe kaymakamı Zekeriya Göker kayyım olarak atanmıştı.
Şırnak’ın Güçlükonak ilçesine bağlı Fındık Beldesi Belediye Eş Başkanı Ahmet Ece hakkında Cizre 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 7 Ocak 2017 tarihinde devam edildi. Silivri Cezaevi’nde kalan Ahmet Ece, SEGBİS aracılığıyla bağlanmayı kabul etmediği için duruşmaya katılmadı. Mahkeme Ahmet Ece’yi ‘örgüt propagandası’ yapmak suçundan 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükümle birlikte Ahmet Ece’nin tahliyesine karar verdi. Fındık Belde Belediyesi’ne 18 Ocak 2017 tarihinde ilçe kaymakamı Osman Demir kayyım olarak atanmıştı. Ahmet Ece ise 6 Şubat 2017 tarihinde tutuklanmıştı.
(01/049) Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Ayşenur Arslan hakkında 14 Eylül 2015 tarihinde Halk TV’de yayınlanan “Medya Mahallesi” programındaki sözleri nedeniyle ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ iddiasıyla Ankara 12. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Ayşenur Arslan’ı 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve cezayı erteledi.
(01/050) Gazetecinin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılmış Dicle haber ajansı (DİHA) muhabiri Muhammet Doğru’nun da aralarında olduğu 13 kişi hakkında Sakarya 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 8 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. Duruşmada savcı esas hakkındaki mütalaasını açıkladı ve 12 kişinin ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan cezalandırılmasını ve 1 sanığın ise beraatını talep etti. Mahkeme duruşmayı 26 Şubat 2018 tarihine erteledi.
(01/051) Aysel Tuğluk’un Annesinin Cenazesindeki Olaylar ile ilgili Yargılanan Kişiler…
19 sanık hakkında HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk’un annesinin cenazesinin defni sırasında Ankara İncek Mezarlığı’nda yaşanan saldırıyla ilgili olarak Gölbaşı 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. Duruşmada tanık olarak ifade veren polis memuru Cumali Çiğdem’in ilk verdiği ifadenin aksine kimsenin cenaze yakınlarına saldırdığını görmediğini söylediği öğrenildi. Polis memurunun ifadesi üzerine müşteki avukatlarının Cumali Çiğdem hakkında “yalan beyanda bulunmak” nedeniyle suç duyurusunda bulunulmasını talep ettiği bildirildi. Diğer tanık ifadelerinin ardından mahkeme Cumali Çiğdem ile ilgili suç duyurusu talebinin reddine karar verdi ve duruşmayı 2 Mart 2018 tarihine erteledi.
Davanın 6 Ekim 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında tutuklu olan 3 sanık tahliye edilmişti.
(01/052) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
4 Ocak 2018 tarihinde Bayburt merkezli bir soruşturma kapsamında 9 ilde düzenlenen operasyonlarda 14 muvazzaf askerin; Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 12 ilde düzenlenen operasyonlarda KHK ile kapatılmış Aksiyon-İş Konfederasyonu’na bağlı sendikalarda yöneticilik yapmış 33 kişinin; Konya merkezli bir soruşturma kapsamında 27 ilde düzenlenen operasyonlarda haklarında gözaltı kararı çıkartılmış 58’i muvazzaf asker 70 kişiden 40’ının; Kocaeli merkezli bir soruşturma kapsamında 10 ilde düzenlenen operasyonlarda 16’sı muvazzaf 19 askerin; Edirne’de yasadışı yollarla yurtdışına çıkma hazırlığında olduğu iddia edilen 1 kişinin ve Edirne’de cezaevindeki eşini ziyarete giden 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
22 Aralık 2017 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 12’si muvazzaf 16 askerden 11’inin 4 Ocak 2018 tarihinde çıkartıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı ve 5 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı bildirildi.
Ankara’da gözaltına alınan, KHK ile meslekten ihraç edilmiş olan TRT eski spikeri Turgut Usul’un 4 Ocak 2018 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından örgüt üyesi olmak iddiasıyla tutuklandığı öğrenildi.
5 Ocak 2018 tarihinde Konya merkezli bir soruşturma kapsamında 27 ilde düzenlenen operasyonlarda 62 kişinin; Manisa’da 12 kişinin; Muğla’da Konya merkezli bir soruşturma kapsamında hakkında yakalama kararı çıkartılan Dalaman İlçe Jandarma Komutanı üsteğmen M.A.’nın; Antep’te hakkında yakalama kararı olan 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
6 Ocak 2018 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 9 ilde düzenlenen operasyonlarda 17 kişinin; İstanbul’da Fetullah Gülen’in akrabası olan 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 33 kişiden 5’inin 6 Ocak 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandığı ve 28 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı bildirildi.
7 Ocak 2018 tarihinde Ağrı merkezli bir soruşturma kapsamında 20 ilde düzenlenen operasyonlarda 20 askerin; Ankara’da 2 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
8 Ocak 2018 tarihinde Muğla’da 5 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Örgüt üyesi olduğunu söyleyerek Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne teslim olan Kara Kuvvetleri Komutanı’nın koruma subayı Yüzbaşı Burak Akın’ın etkin pişmanlıktan yararlandığı ve 8 Ocak 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/053) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Aralarında Prof. Dr. Ömer Cevit’in de olduğu 18 kişi hakkında Sivas 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme savunmaların ardından 12 sanığı 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezaları ile cezalandırdı. Mahkeme 6 sanığın beraatına ve hükümle beraber 4 sanığın ise tahliyesine karar verdi. Prof. Dr. Ömer Cevit ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırıldı.
4’ü tutuklu 7 kişi hakkında Kayseri 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 6 kişi 3 yıl 1 ay 15 gün ile 7 yıl 6 ay arasında değişen hapis cezaları ile cezalandırdı, 1 kişinin ise beraatına karar verdi. Mahkeme ayrıca hükümle birlikte 4 sanığın adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi.
15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında TRT ve Digitürk binalarını işgal etmeye teşebbüs ettikleri iddiasıyla 58’i tutuklu 93 kişi hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. Duruşmada savcı esas hakkındaki mütalaasını açıkladı ve 29 sanığın ‘kasten adam öldürmeye teşebbüs’, 53 sanığın ‘mala zarar verme’ ve 90 sanığın ‘haberleşmenin engellenmesi’, 2 sanığın ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 12 Ocak 2018 tarihine erteledi.
15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında Astsubay Ömer Halisdemir’in öldürülmesiyle ilgili olarak 18 kişi hakkında Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme sanıkların tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 19 Şubat 2018 tarihine erteledi.
43’ü tutuklu 55 sanık hakkında Bilecik Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 37 sanığı 1 yıl 6 ay 22 gün ile 10 yıl arasında değişen hapis cezaları ile cezalandırdı. Mahkeme 1 sanığın tahliyesine ve 17 sanığın ise dosyalarının ayrılmasına ve hükümle birlikte 3 sanığın tahliyesine karar verdi.
15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında Deniz Harp Okulu komutanı Tümamiral Mesut Özel’in alıkonulmasıyla ilgili olarak 2’si firari 7 asker hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 2’si eski binbaşı, 1’i eski yüzbaşı ve 2’si eski üsteğmen 5 sanığı ‘anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile ve ‘kişiyi hürriyetinden yoksun kılma’ suçundan ayrı ayrı 12 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca firari 2 sanığın dosyalarının ayrılmasına karar verdi.
15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında Etimesgut Zırhlı Birlikler Okulu’ndaki eylemlerle ilgili olarak 52 kişi hakkında Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Ocak 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme tutuklu sanıklar ile ilgili tahliye taleplerinin reddine karar verdi ve duruşmayı 16 Nisan 2018 tarihine erteledi.
KHK ile meslekten ihraç edilmiş 54 eski hakim hakkında Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nde açılan davada sanık Mehmet Hamzaçebi’nin etkin pişmanlık hükümlerinden yararlandığı için 5 Ocak 2018 tarihinde tahliye edildiği öğrenildi.
Hatice Öğüt adli bir kişi hakkında “Nizip sorumlusu” olduğu iddiasıyla Antep 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Öğüt’ü ‘örgüt yönetmek’ suçundan 15 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
Aralarında Erzincan’ın İliç ilçesinin eski Belediye Başkanı Muhlis Doğan’ın da olduğu 4’ü tutuklu 6 sanık hakkında Erzincan 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 8 Ocak 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 6 kişiyi 1 yıl 8 ay ile 10 yıl 6 ay arasında değişen hapis cezaları ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca ‘örgüt üyesi olmak’ gerekçesiyle 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdığı Doğan’ın hükümle birlikte tahliyesine karar verdi.
(01/054) Bitlis’te Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 8 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Bitlis’e bağlı 13 köyde 8 Ocak 2018 saat 09.00 itibarıyla saat 16.00 ile 07.00 saatleri arasında geçerli olmak üzere, ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti. Sokağa çıkma yasağı ilan edilen köyler: Çeltikli, Aşağıbalcılar, Yukarıbalcılar, Karakuş, Kalupat, Ilıcak, Oğulcak, Başmaklı, Üçevler, Doğruyol, Dereağzı, Aşağıyuvacık, Kavakdibi köyleri.
(01/055) Mutki’de Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 8 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Mutki ilçesine bağlı 3 köyde 11 Ekim 2017 tarihinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının 8 Ocak 2018 tarihinde kaldırıldığını duyurdu. Sokağa çıkma yasağının kaldırıldığı köyler: Kapaklı, Küllüce, Koyunlu.
(01/056) Güroymak’ta Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 8 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Güroymak ilçesine bağlı 4 köyde 11 Ekim 2017 tarihinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının 8 Ocak 2018 tarihinde kaldırıldığını duyurdu. Sokağa çıkma yasağının kaldırıldığı köyler: Çallı, Saklı, Işıklı, Cevizyatağı.
(01/057) Hizan’da Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 8 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Hizan ilçesine bağlı 5 köy ve 2 mezrada 2 Ocak 2018 tarihinde ilan edilen sokağa çıkma yasağının 8 Ocak 2018 tarihinde kaldırıldığını duyurdu. Sokağa çıkma yasağı ilan edilen köy ve mezralar: Koçyiğit, Ekinli, Karlıtepe, Tutumlu ve Gürece köyleri; Doyumlu ve Deliktaş mezraları.
(01/058) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 5 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçelerinde bulunan 31 bölgenin 9 Ocak 2018 ile 23 Ocak 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(01/059) Elazığ’da Özel Güvenlik Bölgesi…
Elazığ Valiliği 5 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Alacakaya, Arıcak, Karakoçan ve Palu ilçelerine bağlı 15 bölgenin 6 Ocak 2018 ile 20 Ocak 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(01/060) Şırnak’ta Özel Güvenlik Bölgesi…
Şırnak Valiliği 7 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla Gabar Dağı, Besta Dereler Bölgesi ve Cudi Dağı’nda bulunan bölgelerin 8 Ocak 2018 ile 22 Ocak 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(01/061) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Hakkari Valiliği 4 Ocak 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde 02 Ocak 2018 ile 31 Ocak 2018 tarihleri arasında miting, basın açıklamaları, kapalı ve açık yer toplantıları ve gösteri yürüyüşlerinin izne bağlandığını; çadır kurma, stant açma, oturma eylemi vb. eylem ve etkinliklerin yasaklandığını duyurdu.
(01/062) Görevden Alınan Belediye Başkanı…
Beşiktaş’ın CHP’li Belediye Başkanı Murat Hazinedar ve Belediye Meclis üyeleri Hüseyin Avni Sipahi ve Çetin Kırışgil 4 Ocak 2018 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevinden uzaklaştırıldı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Gazete Sujin, ETHA, Dihaber, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, Ntv, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire,BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol.