Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
06 Eylül 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/047) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 31 Ağustos 2018 tarihinde Batman’ın Kozluk ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 militanın öldüğü öğrenildi.
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, Tunceli’nin Mazgirt ilçesine bağlı Güleç ve Zerikan köyleri arasındaki bölgede bulunan ormanlık alanda henüz öğrenilemeyen bir nedenden orman yangını çıktığı öğrenildi.
(09/048) Tunceli’de Engellenen İHD Heyeti…
Tunceli’de sürmekte olan orman yangınlarını yerinde incelemek üzere 5 Eylül 2018 tarihinde Pülümür yolu üzerindeki Kutudere bölgesine gitmek isteyen İHD yöneticilerinden oluşan heyet, jandarma tarafından “Valinin talimatı olduğu” gerekçesiyle engellendi. İHD Eş Genel Başkan Yardımcısı Raci Bilici, basında yer alan açıklamasında, engelleme ile ilgili olarak vali ile görüşmek istediklerini fakat bu taleplerine bir yanıt alamadıklarını belirtti.
(09/049) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ T Tipi Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Mehdi Boz’un gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde, Mehdi Boz’un yaşadığı hak ihlalleri ile ilgili cezaevi idaresine yazdığı dilekçe sonrasında gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı, boğazının sıkıldığı ve ölümle tehdit edildiği belirtildi. Haberde ayrıca maruz kaldığı şiddet sonrası bayılan Mehdi Boz’un götürüldüğü cezaevi revirinde doktorlar tarafından muayene edilmediği ve orada da gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı ifade edildi. Mehdi Boz’un cezaevindeki kimlik dayatmasını kabul etmediği için 13 aydır görüşe çıkartılmadığı, aldığı disiplin cezaları nedeniyle 4 aydır iletişim hakkından mahrum bırakıldığı öğrenildi.
Halkın Hukuk Bürosu tarafında sosyal medya aracılığıyla 5 Eylül 2018 tarihinde yapılan açıklamada, Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan Deniz Şah ve Emrah Yayla isimli iki mahpusun gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı, daha sonra ters kelepçelenerek süngerli odaya konulduğu ve 1 gün boyunca su verilmediği belirtildi.
(09/050) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, bir bacağı kesik olan, vücudunda şarapnel parçaları bulunan ve bağırsakları dışarıda olan Dicle Bozan isimli bir hasta mahpusun sağlık hakkının engellendiği öğrenildi. Haberde, Elazığ Kadın Cezaevi’nde tutulan ve acil ameliyat edilmesi gereken Dicle Bozan’ın 5 kez ring aracıyla Elazığ Devlet Hastanesi’ne götürüldüğü fakat “doktor yok”, “doktorun başka ameliyatı var”, “makine bozuk” gibi gerekçeler ileri sürülerek ameliyat edilmeden cezaevine geri götürüldüğü belirtildi.
Dicle Bozan, Elazığ’dan sevk edildiği Menemen R Tipi Cezaevi’nde sağlık hakkı engellendiği gerekçesiyle diğer 3 hasta mahpusla beraber 20 Nisan 2018 tarihinde açlık grevine başlamıştı. Dicle Bozan, 16 Mayıs 2018 tarihinde Elazığ Kadın Cezaevi’ne sevk edilmişti.
(09/051) Cezaevinde Açlık Grevi Yapan Avukatlar…
Çağdaş Hukukçular Derneği ve Halkın Hukuk Bürosu üyesi 17 avukat, tutuklu yargılandıkları davanın 10 Eylül 2018 tarihinde görülecek ilk duruşmasında bizzat hazır bulunma talebiyle 3 Eylül 2018 tarihinde başlattıkları açlık grevini, mahkemenin SEGBİS ile savunma alınması kararından vazgeçmesi ve tutuklu avukatların duruşmada hazır edilmesine karar vermesi üzerine 5 Eylül 2018 tarihinde sonlandırdı.
(09/052) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 5 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
5 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Mahmut Konuk) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Emir Karakum) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 5 Eylül 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/053) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması” gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 4 ve 5 Eylül 2018 tarihlerinde işe geri dönmek için yaptığı basına açıklamalarının ardından Sağlık Müdürlüğünün önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemlerine müdahale eden polis, 4 Eylül 2018 tarihinde Türkan Albayrak ile beraber destek için orada bulunan toplam 3 kişiyi ve 5 Eylül 2018 tarihinde Türkan Albayrak ile beraber destek için orada bulunan toplam 2 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/054) İstanbul’da Gazetecilerin Evine Polis Baskını…
5 Eylül 2018 tarihinde İstanbul’da Yeni Demokrasi Gazetesi çalışanlarının evleri polis tarafından basıldı. Baskınlar sonrasında gözaltına alınan olmazken, evlerde yapılan aramalarda gazetecilere ait gazete, dergi vb. kimi eşyalara el konulduğu öğrenildi.
(09/055) Diyarbakır’da Gazetecinin Evine Polis Baskını…
5 Eylül 2018 tarihli basında yer alan haberlerden KHK ile kapatılan Azadi TV çalışanı gazeteci Gülistan Korban’ın Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde bulunan evi 5 Eylül 2018 tarihinde polis tarafından basıldığı öğrenildi. Gülistan Korban’ın evde olmadığı için gözaltına alınmadığı, evde yapılan arama sonrasında babası Ahmet Korban’ı “ihbar var” diyerek gözaltına alındığı bildirildi. Söz konusu haberlerde ayrıca abisi Metin Korban’ın da evinin basıldığı ve bu sırada polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı ifade edildi.
(09/056) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
3 Eylül 2018 tarihinde Diyarbakır’ın Hazro ve Lice ilçelerinde ilan edilen sokağa çıkma yasağı sonrası Hazro’nun Çitlibahçe köyüne düzenlenen operasyonda gözaltına alınan bir bebek 4 kişi (Mülkiye Yetkin, Yahya Yetkin, R.T. (2, e) ve Abdullah Daşlık) Hazro Jandarma Karakolu’ndaki ifade işlemlerinin ardından 5 Eylül 2018 tarihinde serbest bırakıldı.
(09 /057) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladığı gerekçesiyle 2 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Arş. Gör. Şenay Çınar ve Arş. Gör Zeynep Arıkan) hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 5 Eylül 2018 tarihinde başlandı. Duruşmalarda avukatlar derhal beraat, bunun olmaması durumunda yargılamanın 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam eden yargılama ile birleştirilmesi ve yargılamanın Türk Ceza Kanunu’nun 301. Maddesi uyarınca yapılması taleplerinde bulundu Mahkeme 301. Madde uyarınca yargılamanın yapılması için ilgili belgelerin 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nden istenmesine ve diğer taleplerin reddine karar verdi ve iki duruşmayı da 12 Şubat 2018 tarihine erteledi.
(09/058) Devrimci Gençlik Dernekleri Genel Sekreteri’nin Yargılandığı Dava…
Devrimci Gençlik Dernekleri (DGD) Genel Sekreteri ve İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğrencisi Berkay Ustabaş ve Helin Bölek hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 5 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Berkay Ustabaş, duruşmaya Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Davanın diğer tutuklu sanığı Helin Bölek’in savunmasında “Berkin Elvan devlet emriyle polisler tarafından öldürülmüştür” demesi üzerine sözünün mahkeme başkanı tarafından “suç işliyorsunuz” denilerek kesildiği öğrenildi. Mahkeme, bu duruma itiraz eden avukat Çiğdem Akbulut’un duruşma salonundan çıkartılmasına karar verdi. Yaşanan tartışmaların ardından mahkemeye ara verildiği ve ara sonrasında avukatların duruşma salonundan çıktığı bildirildi.
Savunmaların ardından mahkeme Berkay Ustabaş ile Helin Bölek’in tutukluluk halinin devamına, mahkeme heyeti ile ilgili reddi hakim talebinin bir üst mahkemeye gönderilmesine, Helin Bölek’in savunmasının yeniden alınmasına karar verdi ve duruşmayı 1 Kasım 2018 tarihine erteledi.
İddianamede Berkay Ustabaş ile Helin Bölek’in ‘kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme, yönetme’, ‘örgüt üyesi olma’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Bekay Ustabaş, ifade vermek için gittiği Çağlayan Adliyesi’nde 5 Ocak 2018 tarihinde tutuklanmıştı. Helin Bölek ise 21 Kasım 2016 tarihinde İdil Kültür Merkezi’ne yapılan baskın sonrasında gözaltına alınmış ve 23 Kasım 2016 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(09/059) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
29 Ağustos tarihinde Jandarma Genel Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan ve aralarında 6 binbaşı ile 2 yüzbaşının bulunduğu 23 kişiden 15’i 5 Eylül 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 7’si adli kontrol şartıyla olmak üzere 8 kişi ise serbest bırakıldı.
5 Eylül 2018 tarihinde yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 4 kişiden 2’si aynı gün içinde çıkartıldıkları mahkeme tarafından tutuklandı. 2 kişinin ise halen gözaltında olduğu öğrenildi.
(09/060) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
3’ü tutuklu 21 sanık hakkında Eskişehir 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt yöneticisi olma’ suçundan tutuklu 1 sanığı 15 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme daha sonra etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanıldığı için bu cezayı 4 yıl 2 aya indirdi. Mahkeme diğer 2 tutuklu sanığı ise ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 3 tutuklu sanığın da hükümle birlikte tahliyesine karar verdi. Mahkeme ayrıca ‘örgüt üyesi olma suçundan 6 sanığı 6 yıl 3 ay ve 1 sanığı ise 5 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 11 sanığı ise 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı.
9’u tutuklu 19 sanık hakkında Kastamonu Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 5 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 13 sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 3 yıl ile 12 yıl arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 6 sanığın dosyasının ayrılmasına ve 1 sanığın hükümle birlikte tahliyesine karar verdi.
(09/061) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 5 Eylül 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçelerine bağlı koordinatları verilmiş 30 alanın 06 Eylül 2018 ile 20 Eylül 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(09/062) İnternet’te Engellenen Haberler…
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, KİPTAŞ Genel Müdürü’nün mal varlığı ile ilgili Mart 2015 tarihli çeşitli internet sitelerinde yer alan 10 habere erişimin Bakırköy Sulh Ceza Hakimliği tarafından engellendiği öğrenildi. Söz konusu kararın gerekçesinin ‘itibarsızlaştırma’ olduğu bildirildi.
(09/063) İşkence İddialarının Soruşturulması İle İlgili Araştırma Önergesinin Reddedilmesi…
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, HDP Grup Başkanvekili Fatma Kurtalan tarafından Tarsus T Tipi Cezaevi ile ilgili işkence ve diğer kötü muamele iddialarının TBMM bünyesinde kurulacak bir araştırma komisyonu tarafından araştırılması için verilen araştırma önergesinin Meclis Başkanlığı tarafından önergede yer alan kimi ifadelerin “kaba ve yaralayıcı” olduğu gerekçesiyle reddedildiği belirtildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.