Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
1-3 Aralık 2015 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/001) Tahir Elçi Öldürüldü…
28 Kasım 2015’te Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde basın açıklaması yaparken bulunduğu yerde çıkan silahlı çatışma esnasında uğradığı saldırı sonucu ensesinden tek kurşunla vurularak öldürülen Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin uğradığı suikastla ilgili soruşturma sürüyor.
Tahir Elçi’yi öldüren mermi çekirdeğin toplam 83 delille birlikte olay yerinde yapılan 3. incelemede bulunduğu ve alınan kan örneğiyle birlikte 2 Aralık 2015’te Ankara Adlî Tıp Kurumu’na gönderildiği öğrenildi.
Yurtsever Demokratik Gençlik Hareketi (YDG-H) yaptığı açıklamayla çatışmanın çıktığı sokağa koşan ve kameraların kaydettiği görüntülerde yer alan 2 kişinin kendi üyeleri olduğunu kabul ederek 2 polisi öldüren üyelerinin tesadüf sonucu basın açıklamasının yapıldığı sokağa girdiğini ileri sürdü.
(12/002) Sur’da Sokağa Çıkma Yasağı…
Tahir Elçi’nin katledilmesinin ardından Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde ilân edilen sokağa çıkma yasağı 2 Aralık 2015’te Sur Kaymakamlığı tarafından 15 mahalleden 6’sında geçerli olmak üzere yeniden ilân edildi ve güvenlik güçleri ablukaya alınan mahallelere operasyon düzenledi.
Abluka ve operasyonları protesto etmek isteyen halk, barikatlarla çevrili ilçede bulunan Dağkapı Meydanı’nda toplandı. Bu sırada polisin şüphelenerek kontrol yapmak istediği iddia edilen Güler Eroğlu’nun polise ateş açtığı ileri sürüldü. Çıkan kargaşada kaçmaya başlayan Hacettepe Üniversitesi öğrencisi Güler Eroğlu polisin açtığı ateşlu vurularak öldürüldü. Güvenlik güçleri uzun süre cenazeye kimsenin yaklaşmasına izin vermedi.
Polisin Dağkapı Meydanı’nda toplanan halka ateş açması sonucu Cekvar Çubuk’un (16) da vurularak öldürüldüğü ortaya çıktı. Güvenlik güçleri ise Cekvar Çubuk’un sokak aralarındaki barikatlara düzenlenen operasyonda öldürüldüğünü iddia etti.
Gün boyu süren protesto gösterilerine açılan ateş nedeniyle biri ağır 5 kişinin de yaralandığı öğrenildi.
(12/003) Derik’te Sokağa Çıkma Yasağı…
Mardin Valiliği 26 Kasım 2015’te Derik’te başlattığı sokağa çıkma yasağı 3 Aralık 2015 itibariyle 8. gününe girdi.
1 Aralık 2015’te Cevizpınar, Dağ, Küçükpınar, Zeytinpınar ve Kale mahallelerine operasyon düzenleyen özel harekât ekipleri Fethi Özyıldız’ın evinin bahçesinde karnından vurarak ağır şekilde yaraladı.
Operasyonlarını sürdüren güvenlik güçlerinin 2 Aralık 2015 sabahı düzenledikleri ev baskınları sonucu 3 kişi gözaltına alındı.
Sokağa çıkma yasağını protesto etmek için 2 Aralık 2015’te ilçeye girmek isteyen Derik Kültür Dernekleri üyelerine saldıran jandarma ekipleri 5 kişiyi gözaltına aldı.
(12/004) Güneydoğu’da Operasyonlar, Saldırılar…
Hakkâri’nin Yüksekova İlçesi’nde 10 Kasım 2015’te askeri araca eşlik eden polis ekibine düzenlenen saldırıda ağır yaralanan özel harekât polisi Mustafa Yavaş Ankara’da tedavi gördüğü hastanede 1 Aralık 2015’te öldü.
Sokağa çıkma yasağının devam ettiği Mardin’in Derik İlçesi’nde 30 Kasım 2015’te askeri araca roketatarlı saldırı düzenlenmesinin ardından başlatılan operasyonda 7 militanın öldüğü iddia edildi.
Mardin’de 2 Aralık 2015’te Meydanbaşı Mahallesi’nin Kamor mevkisinde, askeri servis otobüsünün geçişi sırasında çöp kovasına yerleştirilen patlayıcının infilak ettirilmesi sonucu 1 asker öldü, 5 asker ve 2 sivil de yaralandı.
Hakkâri Valiliği, Yüksekova, Şemdinli ve Çukurca ilçeleri sınırlarında bulunan ve sivil yerleşim alanlarını da kapsayan birçok bölgeyi 5 Aralık-19 Aralık 2015 tarihleri arasında geçici güvenlik bölgesi ilân ederek sivillerin girişini yasakladı.
(12/005) Cizre’de Polisin Vurduğu Kişi…
Şırnak’ın Cizre İlçesi’nde 1 Aralık 2015’te Yafes Mahallesi’ne operasyon düzenleyen güvenlik güçlerinin açtığı ateş nedeniyle Süleyman Kurtoğlu vurularak yaralandı.
(12/006) İstanbul’da Patlama…
İstanbul’un Bayrampaşa İlçesi’nde metro istasyonu yakınındaki üst geçitte 1 Aralık 2015’te çevik kuvvet polislerini taşıyan otobüse yönelik olduğu belirtilen bombalı saldırı nedeniyle otobüsün arkasından gelen aracın şoförü yaralandı.
(12/007) Nusaybin’de Sokağa Çıkma Yasağı…
Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde 29 Kasım 2015’te ilân edilen Abdülkadirpaşa, Fırat, Dicle ve Yenişehir mahallelerinde uygulanan sokağa çıkma yasağı 3 Aralık 2015 itibariyle 5. gününe girdi.
Yasağın başlamasının ardından gözaltına alınan 4 kişiden Nusaybin Haber sitesi sahibi Zeki Karakuş, Bayram Demir, Tahir Avcı “yasadışı örgüt propagandası yaptıkları ve üyesi oldukları” suçlamalarıyla 1 Aralık 2015’te tutuklandı.
(12/008) İşçi Ölümleri[5]…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi 2 Aralık 2015’te, Kasım ayı boyunca meydana gelen iş kazaları ve alınmayan önlemler nedeniyle en az 131 işçinin, yılın ilk 11 ayında ise en az 1593 işçinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.
(12/009) Cumhurbaşkanına Hakaret İddiasıyla Yargılanan Gazeteciler…
Birgün Gazetesi’nin 17 Şubat 2015 tarihli nüshasının manşetinde yer alan “Hırsız ve Katil Erdoğan” ifadesi nedeniyle haklarında “cumhurbaşkanına hakaret ettikleri” iddiası ve TCK’nin 299. maddesi uyarınca dava açılan gazetenin Yazı İşleri Müdürü Berkant Gültekin, Sorumlu Müdürü Can Uğur ile yayın danışmanı Barış İnce’nin yargılanmasına 1 Aralık 2015’te başlandı.
Çağlayan (İstanbul) İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların kimlik tespitlerini yaparak suçlamaya dair ifadelerini alan hâkim duruşmayı 10 Aralık 2015’e erteledi.
(12/010) Cumhurbaşkanına Hakaret İddiasıyla Yargılanan Kişi…
Yüzüklerin Efendisi adlı roman serisinin karakterlerinden Gollum’la ilgili bir ekran görüntüsünü Recep Tayyip Erdoğan’la benzerlik kurarak facebook sayfasından yaygınlaştıran Bilgin Çiftçi adlı doktor hakkında açılan davaya Aydın 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
İdari soruşturma sonunda memuriyetten men cezası verilen ve “cumhurbaşkanına hakaret ettiği” iddiasıyla yargılanan Bilgin Çiftçi’yle ilgili 1 Aralık 2015’te yapılan yargılamada hâkim, Gollum’un kötü karakter olup olmadığının belirlenmesi için bilirkişi atanmasına karar vererek duruşmayı erteledi.
(12/011) Muş’ta Eylem Nedeniyle Mahkûm Olan Kişiler…
Muş’un Bulanık İlçesi’nde 15 Aralık 2014’te düzenlenen bir protesto gösterisinin ardından başlatılan soruşturma sonunda haklarında dav açılan 17 kişinin karar duruşması 2 Aralık 2015’te görüldü.
Bulanık Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların son kez savunmalarını alan hâkim, “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet etmekle” suçlanan sanıklardan HDP Bulanık İlçe Eşbaşkanı Derar Koca ile Bulanık Belediyesi Eşbaşkanı Rahmi Çelik’in de bulunduğu 16’sına 2’şer yıl 3’er hapis cezası verdi. Arafat Güllü adlı sanığa ise aynı suçlamadan 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
(12/012) Muş’ta Newroz Kutlamasından Mahkûm Olan Tertip Komitesi…
Muş’un Bulanık İlçesi’nde 20 Mart 2015’te düzenlenen Newroz kutlamasında atılan sloganlar nedeniyle 7 kişilik tertip komitesi hakkında açılan dava da 2 Aralık 2015’te sonuçlandı.
“2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet ettikleri” gerekçesiyle Bulanık Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanan biri tutuklu olan sanıklardan 6’sına 1’er yıl 3’er ay hapis cezası veren hâkim, Muhammet Fatih Karaçelik’e ise 1 yıl 15 gün hapis cezası verdi.
(12/013) Batman’da Devam Eden KCK Davası…
Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 1 Aralık 2015’te görülen tutuksuz 29 sanıklı KCK Davası’nda, sanıkların Kürtçe savunma yapmak istemeleri fakat tercüman olmaması nedeniyle mahkeme heyeti duruşmayı 21 Ocak 2016’ya erteledi.
(12/014) Türkiye Çapında Başlatılan Gözaltı Operasyonları…
Diyarbakır’ın Bismil İlçesi’nde yapılan ev baskınında gözaltına alınan Hüseyin Taşlık (40) “yasadışı örgüt üyesi olduğu” iddiasıyla 2 Aralık 2015’te tutuklandı.
1 Aralık 2015’te Ağrı’nın Taşlıçay İlçesi’nde, Siirt’in Baykan İlçesi’nde ve Bitlis’in Miryanis Köyü’nde düzenlenen ev baskınlarında 9 kişi gözaltına alındı.
Gözaltına alınanlardan Nizam Müsünlü ve oğlu Çetin Müsünlü, Celal İşçen (33), Orhan Altintaş (23), Azad Altintaş (21) ve İ.Ç. (17) “yasadışı örgüte yardım ve yataklık ettikleri” iddiasıyla 2 Aralık 2015’te tutuklandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] İş kazaları ve işçi ölümlerine dair veriler Haziran-2014’ten itibaren İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin raporlarına dayandırılmaktadır.