Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
1 Aralık 2022 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/001) Operasyonlar ve Çatışmalar…
Milli Savunma Bakanlığı, 30 Kasım 2022 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) içinde devam eden Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Pençe-Kilit operasyonu sırasında çıkan çatışmada 1 askerin (Nedim Korkmaz) öldüğünü duyurdu.
1 Aralık 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2 Ağustos 2022 tarihinde IKBY sınırları içindeki Metina bölgesinde TSK birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmalarda 1 militanın öldüğü öğrenildi.
(12/002) Ankara’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
1 Aralık 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tevgera Jinên Azad (TJA) aktivistlerine yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında Diyarbakır, İstanbul, Muş, Ağrı, Siirt ve Antep’te gözaltına alınan 18 kişinin Ankara’ya götürülürken kelepçeli halde tutulduğu, kendilerine yemek ve su verilmediği öğrenildi.
Ayrıca gözaltına alınanlardan Figen Ekti’nin Ankara İl Emniyet Müdürlüğü’nde polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Gözaltındaki kişilerin isimleri: Figen Ekti, Mekiye Ormancı, Didar Çeşme, Zekiye Güler, Bedia Akkaya, Figen Aras, Sultan Esen, Hatice Güngör, Meral Şimşek, Zeynep Boğa, Pınar Ceylan, Yeliz Ayyıldız Kıyak, Hülya Kınağu, D.A., Merve Tekin Demirel, Hazal Aras, Aysel Ceylan ve Beritan Canyaş.
(12/003) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
30 Kasım 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Eskişehir’de tutuklanarak Eskişehir H Tipi Cezaevi’ne götürülen Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) merkez yürütme kurulu üyesi Müslüm Koyun’un da olduğu 4 mahpusun cezaevi girişinde çıplak arama işkencesine maruz kaldığı öğrenildi.
30 Kasım 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Erzurum Dumlu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan ve maruz kaldığı hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle yapılan dönüşümlü açlık grevine katılan Fadullah Kamış isimli mahpusun isteği ve iradesi dışında Elazığ Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne sevk edildiği öğrenildi.
30 Kasım 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpusların tek kişilik odalarda tutuldukları ve günde bir buçuk saat havalandırmaya çıkartıldıkları öğrenildi.
1 Aralık 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, PKK lideri Abdullah Öcalan ile birlikte İmralı Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Veysi Ateş’in, yaşamını yitiren babasının cenazesine katılması yönünde Asrın Hukuk Bürosu tarafından yapılan başvuruya bir yanıt verilmediği öğrenildi.
(12/004) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
30 Kasım 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır F Tipi Cezaevi’nde tutulan İhsan Uğur isimli mahpusun tedavi için götürüldüğü hastanede birisiyle Kürtçe konuştuğu gerekçesiyle tedavisi yapılmadan cezaevine geri götürüldüğü öğrenildi.
30 Kasım 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde revire götürülen mahpuslara muayene edilmeden ilaç verildiği, hasta mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı, diyabet hastası bir mahpusa diyet yemeği verilmediği ve revirde görevli doktorun bazı mahpuslara “uyu geçer” dediği öğrenildi.
30 Kasım 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Eskişehir Cezaevi’nde tutulan Mukadder Alakuş isimli hasta mahpusun olması gereken ameliyatı olamadığı öğrenildi.
(12/005) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 1 Aralık 2022 tarihinde yapılan başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(12/006) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Çin’in Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Urumçi şehrinde bir apartmanda çıkan yangında resmi açıklamalara göre 10 kişinin yaşamını yitirmesi ile ilgili 30 Kasım 2022 tarihinde İstanbul’da Çin Konsolosluğu önünde nöbet eylemi yapan Uygurlara polis müdahale etti. Müdahale sırasında polisin eyleme katılanları “Gözaltına alıp, sınır dışı edeceğiz sizi” diyerek tehdit ettiği öğrenildi. Polisin engellemesi üzerine Çin Konsolosluğu önünde bir basın açıklaması yapıldığı bildirildi.
(12/007) Balıkesir Merkezli Bir Soruşturma Kapsamında Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
27 Kasım 2022 tarihinde Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan Halkaların Demokratik Partisi (HDP) Edremit İlçe Eş Başkanı Sultan Karasu, 30 Kasım 2022 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(12/008) Manisa’da Gözaltına Alınan Kişiler…
28 Kasım 2022 tarihinde Manisa’da, 2022 Newroz kutlaması ile ilgili bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 10 kişi 30 Kasım 2022 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından serbest bırakıldı Aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınan 7 kişi ise 28 Kasım 2022 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı.
(12/009) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
30 Kasım 2022 tarihinde Mersin’de yapılan ev baskınlarında 2 kişi ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla gözaltına alındı.
(12/010) İstanbul’da Polis Memurlarının Yargılandığı Dava…
K. A., N. D., Y. Ş. isimli 3 polis memuru hakkında gazeteci Beyza Kural’a haber takibi sırasında şiddet uyguladıkları gerekçesiyle İstanbul 35. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 1 Aralık 2022 tarihinde görüldü.
Anayasa Mahkemesi 18 Şubat 2021 tarihli kararı ile Beyza Kural’ın bireysel başvurusu üzerine insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının, ifade özgürlüğünün ve basın özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmişti. Mahkeme ayrıca ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma açılmasına ve Beyza Kural’a 15.000 TL manevi tazminat ödenmesine karar vermişti.
Mahkeme sanık polis memurlarını ‘’iş ve çalışma hürriyetinin ihlali’ suçundan ayrı ayrı 6 bin TL adli para cezası ile cezalandırılmasına ve bu cezanın 10 taksitte ödenmesine karar verdi.
(12/011) Batman’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
18 Eylül 2015 tarihinde Batman’da askeri operasyonları protesto etmek için yapılan eyleme yönelik müdahale sonucu gözaltına alınan ve aralarında gazeteci Engin Eren’in de olduğu 31 kişi hakkında Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 30 Kasım 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme aralarında Engin Eren’in de olduğu 29 kişiyi ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüte yardım etme’ suçundan ayrı ayrı 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 2 kişiyi ise ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(12/012) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Zübeyde Sarı hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İstanbul Bakırköy 24. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 1 Aralık 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme Zübeyde Sarı’nın beraatına karar verdi.
(12/013) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://www.nadirkitap.com ve https://www.kitantik.com e-ticaret platformlarına “Adalet Bakanlığı’na ait kitapların satışa sunulduğu” gerekçesiyle bakanlığın talebi üzerine Ankara 10. Sulh Ceza Hakimliği’nin 30 Kasım 2022 tarihli kararıyla ‘kişilik haklarının ihlali’ gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi. 1 Aralık 2022 tarihide basında yer alan haberlerden, söz konusu kararın sehven alındığı gerekçesiyle kaldırıldığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.