Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
1 Kasım 2017 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/001) 16 Ağustos 2015’ten Bugüne İlan Edilen Sokağa Çıkma Yasakları…
Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi verilerine göre; sokağa çıkma yasaklarının uygulanmaya başlandığı ilk tarih olan 16 Ağustos 2015 ile 1 Kasım 2017 tarihleri arasında, DİYARBAKIR (145 kez), MARDİN (45 kez), HAKKÂRİ (23 kez), ŞIRNAK (13 kez), BİTLİS (13 kez), MUŞ (7 kez), BİNGÖL (7 kez), TUNCELİ (6 kez), BATMAN (5 kez), ELAZIĞ (2 kez) ve SİİRT (2 kez) toplam 11 il ve en az 47 ilçede, resmi olarak tespit edilebilen en az 268 süresiz ve/veya gün boyu sokağa çıkma yasağı ilanı gerçekleşmiştir.
Bunlara ek olarak, 11 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla Hakkâri’nin Şemdinli ve Bitlis’in Hizan, Güroymak, Mutki ve Merkez ilçelerine bağlı çeşitli köy ve mezralarda saat (ilanda belirtilen saat aralığında)kısıtlılıkları dâhilinde en az 9 kez sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir.
Yasaklar başlamadan önceki 2014 nüfus sayımına göre ilgili ilçelerde yaşadığı bilinen en az 1 milyon 809 bin kişi başta en temel yaşam ve sağlık hakları ihlal edilerek bu yasaklardan etkilenmiştir.
(11/002) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
31 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden 20 Ekim 2017 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 5 militanın öldüğü açıklandı.
(11/003) Alanya’da Sokakta Polis tarafından Darp Edilen Kadın…
5 Ekim 2017 tarihinde Antalya’nın Alanya ilçesinde R.A. (40) isimli Kırgızistan kökenli bir kadını sokakta darp ettiği gerekçesiyle tutuklanan polis memuru İsmet Kafadar’ın avukatının yaptığı başvuru sonrasında 27 Ekim 2017 tarihinde tahliye edildiği öğrenildi.
R.A.’nın darp edilmesiyle ilgili olarak polis memurları İsmet Kafadar ve İsmail Uzar hakkında ‘Kamu görevlisinin nüfuzunu kullanarak silahla, kendisini savunamayacak kişiyi yaralamak’ iddiasıyla Alanya 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 9 Kasım 2017 tarihinde görülecek.
(11/004) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
31 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden Menemen T Tipi Cezaevi’nde kalan hasta mahpus Özcan Çıra’nın gardiyanlar tarafından darp edildiği ve darp edildikten sora revire çıkartılmadığı öğrenildi.
31 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde Tekirdağ 2 No’lu F Tipi Cezaevi’nde kalan Hıdır Bakır isimli bir mahpusun 20 Ekim 2017 tarihinde Cezaevi Savcısı ve Cezaevi Müdürü’nün önünde gardiyanlar tarafından darp edilerek süngerli odaya konulduğu iddia edildi. Darp sonucu Hıdır Bakır’ın yüzünde ve vücudunda morlukların ve izlerinin olduğu öğrenildi. Hıdır Bakır’ın 27 Ekim 2017 tarihinde gardiyanlar tarafından bir kez daha darp edildiği öğrenildi.
(11/005) Cezaevinde Açlık Grevi…
31 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden Van T Tipi Cezaevi’nde tek kişilik hücrede kalan Hakan Tunç isimli mahpusun PKK Lideri Abdullah Öclan’a yönelik tecrittin kaldırılması ve cezaevinde yaşanan hak ihlallerinin son bulması talebiyle 10 gün önce süresiz ve dönüşümsüz açlık grevine başladığı öğrenildi.
(11/006) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları Mazlum Dinç, Cengiz Yürekli ve Mehdi Öztüzün tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 31 Ekim 2017 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 700. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(11/007) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 31 Ekim 2017 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına polis izin vermedi ve yapılmak istenen basın açıklamalarına müdahale etti.
31 Ekim 2017 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin ve saat 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 5 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre 31 Ekim 2017 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında toplam 7 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Müdahaleler sırasında polisin gazetecilerin görüntü almasını da engellediği bildirildi.
(11/008) İstanbul’da Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’ya Destek Oldukları İçin Yargılanan Kişiler…
Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’ya destek olmak için açlık grevi yapan Dilek Doğan’ın Annesi Aysel Doğan ve Hasan Ferit’in annesi Nuray Gedik hakkında ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 31 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme Aysel Doğan ve Nuray Gedik hakkında beraat kararı verdi ve 2 kişi hakkındaki yurtdışı yasağını kaldırdı.
(11/009) Osman Kavala Tutuklandı…
19 Ekim 2017 tarihinde Antep’te katıldığı bir toplantının dönüşünde İstanbul Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alınan Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanı, TESEV Yönetim Kurulu üyesi, Helsinki Yurttaşlar Derneği Üyesi iş insanı Osman Kavala, 1 Kasım 2017 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs’ ve ‘hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs’ iddialarıyla tutuklandı.
(11/010) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
31 Ekim 2017 tarihinde Barış Anneleri Meclisi Üyesi Nahide Ormanlı’nın (60), hakkında kesinleşmiş cezası olduğu gerekçesiyle Şırnak’ta gözaltına alındıktan sonra tutuklandığı öğrenildi. Nahide Ormanlı hakkında katıldığı eylem ve etkinlikler nedeniyle açılan davada ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ suçundan verilen 4 yıl 8 ay hapis cezası geçtiğimiz günlerde Yargıtay tarafından onanmıştı. Bu davadan yaklaşık iki buçuk yıl cezaevinde kalan Nahide Ormanlı’nın 1 yıl 3 ay daha cezaevinde kalması gerektiği bildirildi.
31 Ekim 2017 tarihinde Aydın’ın Didim ilçesinde yapılan ev baskınlarında 3 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Cesim Çelik, Abidin Çelik ve Ersin Çakırbey.
1 Kasım 2017 tarihinde Osmaniye’de düzenlenen ev baskınlarında 3 HDP üyesinin gözaltına alındığı bildirildi. Gözaltına alınanların isimleri: Kamuran Babrak, Abdullah Turhan ve Birsen Karataş.
(11/011) ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret Etmek’ İddiasıyla Gözaltına Alınan Kişiler…
Adana’da ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla gözaltına alınan G.S. isimli 1 kişinin 30 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandığı bildirildi.
31 Ekim 2017 tarihinde Muğla’nın Bodrum ilçesinde O.Ç. isimli 1 kişinin sosyal medya hesapları üzerinden ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi.
(11/012) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
31 Ekim 2017 tarihinde Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında 13 ilde düzenlenen operasyonlarda 19 kişinin; Antalya’da kayyım atanmış 2 şirkete yönetici olan 4 kişinin; Siirt merkezli bir soruşturma kapsamında 11 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında askerlerin ve öğretmenlerin olduğu 18 kişinin; Kocaeli’nde 24’ü muvazzaf asker olmak üzere 28 kişinin; İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 8 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 14 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
20 Ekim 2017 ve takip eden tarihlerde Kaynak Holding’e yönelik İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 61 kişiden 42’sinin 31 Ekim 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandığı, 9’u adli kontrol şartıyla olmak üzere 19 kişinin serbest bırakıldığı bildirildi.
Sivas merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltın alınan 17 kişiden 3’ünün 31 Ekim 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandığı ve 3 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi. Aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınanlardan 2’si daha önce tutuklanmış ve 3 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. 6 kişinin ise halen gözaltında olduğu bildirildi.
Afyon merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 32 kişiden 27’sinin 31 Ekim 2017 tarihinde çıkartıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı ve 5 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/013) Cumhuriyet Gazetesi Davası…
Aralarında Cumhuriyet Gazetesi icra Kurulu Başkanı Akın Atalay, gazeteci yazar Kadri Gürsel, gazeteci Ahmet Şık’ın da olduğu 5’i tutuklu 20 sanık hakkında İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 31 Ekim 2017 tarihinde Silivri Cezaevi dışında inşa edilen adliye salonunda devam edildi. Mahkeme, tanık ifadelerinin ve avukatların savunmalarının ardından, tutuklu sanıklar Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu, İcra Kurulu Başkanı Akın Atalay, muhabir Ahmet Şık ve muhasebe çalışanı Emre İper ile Ahmet Kemal Aydoğdu’nun tutukluluk hallerinin devamına karar verdi ve duruşmayı 25 Aralık 2017 tarihine erteledi.
Murat Sabuncu, Kadri Gürsel, Musa Kart, Güray Öz, Mustafa Kemal Güngör, Turhan Günay, Bülent Utku, Önder Çelik ve Hakan Kara 31 Ekim 2016 tarihinde gözaltına alınmış ve 4 Kasım 2016 tarihinde tutuklanmıştı. Akın Atalay ise 12 Kasım 2016 ve Ahmet Şık ise 30 Aralık 2016 tarihlerinde tutuklanmıştı
Davanın 24 Temmuz 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında Güray Öz, Hakan Kara, Musa Kart, Turhan Günay, Bülent Utku, Mustafa Kemal Güngör ve Önder Çelik ve davanın 25 Eylül 2017 tarihinde görülen duruşmasında Kadri Gürsel tahliye edilmişti.
(11/014) HDP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Diyarbakır Milletvekili Ziya Pir hakkında 28 Eylül 2015 tarihinde DİHA, Azadiya Welat, Aram Yayınları ve Kurdi-Der’İn bulunduğu binanın polis tarafından basılması ve binada bulunan 32 kişinin gözaltına alınması ile ilgili 1 Ekim 2015 tarihinde yapılan basın açıklamasındaki sözleri nedeniyle Diyarbakır 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 1 Kasım 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme Ziya Pir’i ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret’ suçundan 11 ay 20gün hapis cezası ile cezalandırdı ve cezanın ertelenmesine karar verdi.
Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından HDP Hakkari Milletvekili Abdullah Zeydan’a ‘örgüte yardım ve yataklık etmek’ ile ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından verilen 8 yıl 1 ay 15 günlük hapis cezasının Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bozulduğu öğrenildi.
(11/015) Ankara’da Yargılanan Kişiler…
Aralarında bir gazeteci ve üniversite öğrencilerinin de olduğu 3’ü tutuklu 15 kişi hakkında Şırnak’ta çadırda kalanlara yardım için düzenlenen konserle ilgili olarak Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 31 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme 3 tutuklu sanığın tahliyesine, tutuksuz sanıklar hakkındaki adli kontrol şartının kaldırılmasına karar verdi ve duruşmayı Ocak 2018 tarihine erteledi.
(11/016) İzmir’de Yargılanan Sendika Üyeleri…
16 Nisan 2017 Anayasa Referandumu ile ilgili olarak 15 Mart 2017 tarihinde İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinin yemekhanesinde “Hayır” bildirisi dağıtan SES İzmir Şubesi Eş Başkanı Hülya Baran Ulaşoğlu ile Ses üyleri Ahmet Ulaşoğlu, Nevin Çoban ve Seda Balkan hakkında İzmir 25. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 31 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme tüm sanıklarla ilgili beraat kararı verdi.
(11/017) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
5’i tutuklu 9 sanık hakkında Bayburt Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 31 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme 7 sanığı 6 yıl 3 ay ile 9 yıl 9 ay arasında değişen hapis cezaları ile cezalandırdı ve 2 sanığın dosyasının ayrılmasına karar verdi. Mahkeme ayrıca hükümle birlikte 1 sanığın tahliyesine karar verdi.
KHK ile meslekten ihraç edilmiş eski asker İbrahim Beytekin hakkında Maraş 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 31 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme İbrahim Beytekin’i ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(11/018) Hopa Halkevi Hakkında Açılan Soruşturma…
Hopa Halkevi tarafından 2016 yılında çocuklara yönelik olarak düzenlenen toplumsal cinsiyet atölyesi hakkında Hopa İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından yapılan suç duyurusu üzerine Hopa Savcılığı’nın ‘müstehcenlik’ iddiasıyla soruşturma açtığı bildirildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Gazete Sujin, ETHA, Dihaber, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, Ntv, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire,BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol.