Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
10 Ekim 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/103) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Askeri Harekat ve Saldırılar…
Irak ve Suriye’ye sınır ötesi operasyon konusunda hükümete verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresinin 8 Ekim 2019 tarihinde TBMM tarafından onaylanmasının ardından 9 Ekim 2019 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri harekata başlandığını duyurdu. Türk Silahlı Kuvvetleri 9 Ekim 2019 16.00 itibarıyla havadan başlayan harekata, akşam saatlerinde kara harekatının eklendiğini duyurdu.
10 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Suriye yönünden atıldığı belirtilen roket ve bombalar nedeniyle Mardin’in Nusaybin ilçesinde 1’i çocuk 9 kişinin yaralandığı öğrenildi.
(10/104) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Askeri Operasyona Tepkilere Yönelik Müdahaleler ve Gözaltılar…
Emniyet Genel Müdürlüğü 9 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik başlattığı askeri harekat aleyhinde sosyal medya paylaşımlarının incelendiğini ve 78 kişi hakkında yasal işlemlere başlandığını duyurdu.
(10/105) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
10 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden 16 Eylül 2019 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ndeki Duhok kentine yönelik hava harekatı sonucunda 4 THKP-C/MLSPB militanının öldüğü öğrenildi.
(10/106) Ankara’da Kaçırma Girişimi…
10 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi Betül Yıldırım’ın Ankara’da Transporter marka siyah bir araçta bulunan ve polis yeleği giyen 4 kişi tarafından alıkonulmaya çalışıldığı öğrenildi. Betül Yıldırım basında yer alan ifadelerinde şunları belirtti: “Kim olduklarını sorduğumda bana vurmaya başladılar ve araçta kafama siyah çuval geçirip ellerimi kelepçelidir. Bana çeşitli sözlü tacizlerde bulundular, ‘sevgilin var mı, arayayım mı?’ gibi söylemlerde bulundular. Bu tarz görüşmeleri tekrarlamak istediklerini, onlar ile görüşmem gerektiğini ve düşüncemi öğrenmek istediklerini söylediler.”
(10/107) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1065 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 9 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
9 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Engin Karataş ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Engin Karataş, Nazan Bozkurt, Acun Karadağ) gözaltına alındığı bildirildi. Oğlu 15 Temmuz darbe girişimi ile ilgili davada müebbet hapis cezası almış olan Melek Çetinkaya’nın da basın açıklaması sırasında orada bulunduğu için gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 9 Ekim 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 6 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/108) Urfa’da Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Ekim 2019 tarihinde Urfa’nın merkez, Siverek, Birecik, Halfeti, Suruç, Ceylanpınar ve Viranşehir ilçelerinde yapılan ev baskınlarında aralarında belediye meclis üyeleri, siyasi parti ve sendika yöneticilerinin de olduğu en az 31 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Eğitim-Sen Urfa Şubesi Eş Başkanı Leyla Mumin, SES yöneticisi Hikmet Evin, Ferit Tamğa, Songül Arpa, Serhat Oğur, Asil Türk, Necmettin Orak, Talip Bozkaya, Zübeyde Duvar, Tuğba Başkale, Muzaffer Çakmak, Ömer Bozdal, Özgürcan Altıngül, Sevgi Bültür, Bışar Tuysüz, Onur Atlı, Birecik Belediye Meclisi üyesi Halil Sarıkaya, Mahmut Korkmazer, HDP Halfeti ilçe Eş Başkanı Abdurrahman Çiftçi, Halfeti Belediye Meclisi üyesi Naime Bayram, HDP üyesi Ahmet Yenilmez, Mustafa Gündüzalp, Viranşehir Belediye Meclisi üyesi Kemal Kudin, Burhan Gören, Fatma Silgir, Fatma Aslan, Şeyhmus Dağtekin, Mehmet Kültür.
(10/109) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Diyarbakır’da, 9 Ekim 2019 tarihinde kayyumlara karşı başlatılan imza kampanyası kapsamında çalışma yürüttükleri sırada gözaltına alınan HDP üyesi 4 kişi (Mehmet Zeki Bağcık, Nihal Yanık, Semiha Demir ve Halis Altın) ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
(10/110) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Mardin eski milletvekili Gülser Yıldırım hakkında 2012 ile 2016 yılları arasında yaptığı konuşmalar gerekçe gösterilerek Mardin 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ekim 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 22 Ocak 2020 tarihine erteledi.
(10/111) İnsan Hakları Savunucularının Yargılandığı Dava…
11 insan hakları savunucusu hakkında İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ekim 2019 tarihinde devam edildi.
İddianamede 11 insan hakları savunucusunun ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ suçlarından 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaları istenmektedir. Haziran 2017 tarihinde, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Onursal Başkanı Avukat Taner Kılıç da bu davaya eklenmişti.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 27 Kasım 2019 tarihine erteledi.
10 insan hakları savunucusu, 5 Temmuz 2017 tarihinde İstanbul Büyükada’da yapılan bir toplantı sırasında gözaltına alınmıştı. Gözaltı süreleri 14 güne uzatılan insan hakları savunucuları, 12 Temmuz 2017 tarihinde mahkemeye sevk edilmişti. Mahkeme Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü İdil Eser, Yurttaşlık Derneği’nden Özlem Dalkıran, İnsan Hakları Gündemi Derneği’nden Günal Kurşun ve Veli Acu, İsviçre vatandaşı Ali Garawi ve Alman vatandaşı Peter Steudtner’in tutuklanmasına ve Kadın Koalisyonu’ndan İlknur Üstün, Yurttaşlık Derneği’nden Nalan Erkem, Eşit Haklar İzleme Derneği’nden Nejat Taştan ve Hak İnisiyatifi’nden Şeyhmus Özbekli’nin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına karar vermişti.
21 Temmuz 2018 tarihinde savcılığın dört insan hakları savunucusunun serbest bırakılmasına yaptığı itiraz üzerine insan hakları savunucuları hakkında yakalama kararı çıkartılmıştı. İlknur Üstün ve Nalan Erkem 23 Temmuz 2017 tarihinde tutuklanmış, Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
Davanın 25 Ekim 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında tutuklu 8 insan hakları savunucusu adli kontrol şartıyla tahliye edilmişti. Taner Kılıç ise 15 Ağustos 2018 tarihinde mahkemenin aylık tutukluluk incelemesi sonucu tahliye edilmişti.
(10/112) Urfa’da Özel Güvenlik Bölgesi…
Urfa Valiliği 9 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik askeri operasyonu nedeniyle, sınırda bulunan koordinatları verilmiş 14 alanın 8 Ekim 2019 itibarıyla özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.