Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
10 Eylül 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/093) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
9 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 13 Ağustos 2019 tarihinde Erzincan’ın Kemah ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü; Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Haftanin bölgesine yönelik 4 Eylül 2019 tarihinde Türk Hava Kuvvetleri tarafından düzenlenen hava harekâtında 1 militanın öldüğü öğrenildi.
9 Eylül 2019 tarihinde Hakkari’nin Çukurca kırsal alanında devam eden askeri operasyon sırasında meydana gelen patlamada ağır yaralanan 1 askerin öldüğü öğrenildi.
(09/094) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
9 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Maraş Türkoğlu L Tipi Cezaevi’nde tutulan Mehmet Selim Buğrahan (87) isimli mahpusun fenalaşması üzerine kaldırıldığı Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(09/095) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa Hilvan 2 Nolu E Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların görüş günlerinin cezaevi idaresi tarafından keyfi olarak değiştirildiği; mahpuslara ait radyolara el konulduğu; cezaevinde yaşanan su kesintilerinin sağlık sorunlarına yol açtığı öğrenildi.
(09/096) Cezaevinde Yedikleri Yemekten Zehirlenen Mahpuslar…
9 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Şakran 4 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların cezaevi idaresi tarafından verilen yemekleri yedikten sonra zehirlendiği öğrenildi. Revire götürülen mahpuslara serum verildiği bildirildi. Söz konusu haberlerde mahpuslara son tüketim tarihi geçmiş yemekler verildiği iddia edilmektedir.
(09/097) Diyarbakır’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır il binası önünde kayıp çocukları ile ilgili oturma eylemi yapan kişilerin bıçaklı saldırısına uğrayan ve daha sonra olay yerine gelen polisler tarafından gözaltına alınan Zeliha Barin’in gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı, ölümle tehdit edildiği ve ajan olması için baskı gördüğü öğrenildi.
Zeliha Barin basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Beni gözaltına almaya çalıştılar. Bu esnada polislerin hem sözlü, hem fiziki şiddetine maruz kaldım. Bana, ‘Sen şimdiye kadar kaç tane çocuk dağa götürdün, hangi yolları kullandın, Lice’den mi? Yoksa Dicle’den mi götürdün?’ diyerek, ilgim olmayan konular hakkında soru soruyorlardı (…) Ben suçlamaları kabul etmedim. Evimin önünden daha beni Ranger’e almadan önce bir memur silahını kaldırıp dipçiğiyle bana vurdu, o anda babam bana zarar gelmesin diye önüme atladı. Ben de direndim, bunun üzerine gözaltına alındım. Hastaneye götürüldüm ama darp edilmediğime dair kendilerine göre raporlar düzenlediler (…) Gözaltında sohbet adı altında illegal yollarla bana sorular sordular. ‘Bize yardımcı ol, biz de sana yardımcı oluruz’ şeklinde üstü kapalı ajanlık teklif ettiler. Onlarla sohbet etmeyi reddettim.”
(09/098) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1035 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 9 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
9 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 9 Eylül 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/099) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
9 Eylül tarihinde, KHK ile ihraç edildikleri işlerine dönmek için Çankaya İlçe Sağlık Müdürlüğü önünde eylem yapanlara müdahale eden polis, 2 kişiyi (Mahmut Konuk ve Cemal Yıldırım) gözaltına aldı. 2 kişinin aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/100) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
9 Eylül 2019 tarihinde, KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için İstanbul Bakırköy Meydanı’nda oturma eylemi yapmak isteyen Nursel Tanrıverdi polisin müdahalesi sonrasında fiziksel şiddet kullanarak gözaltına alındı. Nursel Tanrıverdi’nin aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/101) Diyarbakır’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Diyarbakır’ın Bismil ilçesine bağlı Seyrantepe mahallesinde elektriklerin DEDAŞ tarafından kesilmesini protesto eden mahalle sakinlerine polis biber gazı ile müdahale etti. Müdahale sonucu aralarında kadınların ve çocukların da olduğu çok sayda kişinin fenalaştığı öğrenildi.
(09/102) Ağrı’da Tutuklanan HDP Eski Yöneticisi ve Diğer Kişiler…
6 Eylül 2019 tarihinde Ağrı’nın Patnos ilçesinde gözaltına alınan ve aralarında HDP eski ilçe eş başkanının da olduğu 10 kişiden 9’u 9 Eylül 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Tutuklananların isimleri: HDP Patnos eski İlçe Başkanı Seyit Battalcan, Muğdat Koçak, Ozan Kaya, Emrah Kaya, Nihat Keleş, Özcan Koçak, İzzet Dursun ve ismi öğrenilmeyen 2 kişi.
(09/103) İzmir’de Yargılanan Gazeteci…
Jinnews muhabiri Melike Aydın hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İzmir 20. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 9 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Melike Aydın’ı ‘örgüt propagandası’ yapma’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(09/104) Belediye Eski Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Aralarında Erciş Belediyesi eski Eş Başkanı Diba Keskin ve Erciş Belediye Meclisi eski üyesi Mehmet Nuri Çiçek’in de bulunduğu 38 kişi hakkında, 12 Ekim 2015 tarihinde yapılan “öz yönetim” açıklamasına katıldıkları gerekçesiyle Erciş 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen 13 yıl 9 ay hapis cezasının bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine 9 Eylül 2019 tarihinde yine Erciş Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlandı. Diba Keskin SEGBİS aracılığıyla katılmayı reddettiği için duruşmada hazır bulunmadı. Mahkeme Diba Keskin ve Mehmet Nuri Çiçek’i ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 10 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca Diba Keskin’in tahliyesine karar verdi. Diba Keskin 14 Ekim 2015 tarihinde tutuklanmıştı. Erciş Belediyesi’ne 11 Eylül 2016 tarihinde kayyım atanmıştı.
(09/105) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 3 akademisyen (Dicle Üniversitesi’nden Prof. Dr. Süleyman Kızıl, Prof. Dr. Murat Biricik ve Prof. Dr. Fikret Uyar) hakkında Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Eylül 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme 3 akademisyenin de beraatına karar verdi.
Aynı gerekçe ile 5 akademisyen (Ankara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Sevilay Çelenk, Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Cem Terzi ve Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nden Öğr. Üyesi Abdullah Deveci) hakkında İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada mahkeme celse arasında beraat kararı verdi.
(09/106) Kızıltepe JİTEM Davası…
Mardin’in Kızıltepe ilçesinde 1992 ile 1996 yılları arasında Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele (JİTEM) mensuplarınca işlenen suçlara ilişkin olarak 4 asker ile 5 geçici köy korucusu hakkında Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 9 Eylül 2019 tarihinde görüldü.
Mahkeme Emekli Albay Hasan Atilla Uğur ve dönemin Diyarbakır İl Jandarma Komutanı Albay Eşref Hatipoğlu’nun ‘örgüt kurma ve yönetme’ suçundan; diğer sanıklar Jandarma Komando Bölük Komutanı Ahmet Boncuk, Başçavuş Ünal Alkan ile dönemin köy korucuları Abdurrahman Kurğa, Mehmet Emin Kurğa, Ramazan Çetin, Mehmet Salih Kılınçaslan ile İsmet Kandemir’in ise ‘örgüt üyesi olma’ suçundan beraatına karar verdi. Mahkeme ayrıca ‘zorla kaybetme’, ‘cinayet’, ‘yargısız infaz’ suçlarıyla ilgili olarak ise zaman aşımı nedeniyle davanın düşürülmesine hükmetti.
(09/107) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
KHK ile meslekten ihraç edilen eski hakim Hasan Hüseyin Özse hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 9 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 10 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
(09/108) Muş’ta Görevden Alınan İl Genel Meclis Üyeleri…
Muş İl Genel Meclisi’nin HDP’li 7 üyesi İçişleri Bakanlığı tarafından 9 Eylül 2019 tarihinde görevden uzaklaştırıldı. Görevden uzaklaştırılanların isimleri: Kader Erol, Filiz Aydın, Ceyhan Aydemir, Suat Kalın, Mehmet Şakir Tuğrul, Musa Kaya ve Mehmet Demir.
(09/109) Artuklu’da Sokağa Çıkma Yasağı…
Mardin Valiliği 9 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Artuklu ilçesine bağlı Elmabahçe kırsal mahallesinde 9 Eylül 2019 saat 14.30 itibarıyla ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.