Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
10 Kasım 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/109) İstanbul’da Kaçırılma İddiası…
9 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Devrimci Parti eski Parti Meclisi üyesi Çağlar Deniz Gündüz’ün İstanbul’un Kadıköy ilçesinde polis olduğu iddia edilen kişiler tarafından kaçırıldığı öğrenildi. Daha sonra 10 Kasım 2020 tarihinde Çağlar Deniz Gündüz’ün İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’nde olduğu açıklandı.
Olay sırasında Çağlar Deniz Gündüz’ün yanında olan bir kişi basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Olay akşam saat 18.20 sularında yaşandı. Kadıköy Halitağa Caddesi üzerinde yürürken Fiat Linea marka bir araç önümüzü kesti, içinden 3 kişi çıktı. Kendilerini tanıtmadan direkt Çağlar’a yöneldiler. Ben olaya müdahale edince iki kişi beni olay yerinden uzaklaştırmak istedi. Ben direnince aramızda arbede yaşandı. O sırada araçtan çıkan 3 kişi Çağlar’ı araca bindirip götürdüler. Araçtaki kişiler Terörle Mücadele Şubesi’nden polislerdi. Avukatlarımız karakolları arıyor şu ana kadar bir haber almış değiliz.”
(11/110) İstanbul’da Gözaltında Ajanlık Dayatmasına Maruz Kalan Kişi…
9 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 7 Kasım 2020 tarihinde gözaltına alınan Ahmet Ayva isimli kişinin İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’nde ajan olması yönünde baskı ve tehditlere maruz kaldığı öğrenildi. Konuyla ilgili 9 Kasım 2020 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi’nde düzenlenen basın toplantısında avukat Sezin Uçar şunları belirtti: “Müvekkilimiz Ahmet Ayva gözaltına alındığından itibaren itirafçı olmaya zorlanıyor. Bu yasak bir sorgu yöntemidir (…) Bu suçu işleyen kişiler hakkında soruşturmaların açılmasını talep ediyoruz.”
(11/111) Şırnak’ta Polis Baskını Sırasında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Kasım 2020 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) İlçe Eş Başkanı Güler Tunç’un evine yapılan polis baskını sırasında evde bulunan Esmer Tunç’un kafasına polisin silah dayadığı basında yer alan haberlerden öğrenildi. Aynı tarihte Cihan Ölmez’in evine yapılan baskında da evde bulunan Kudret Adıyaman’ın başına polisin silah dayadığı bildirildi.
Esmer Tunç basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Sabah saat 05.00’te sabah namazına kalktık. Tam namaz kılacağımız sırada kapıdan bir gümbürtü sesi geldi. Kapı çalınmıyordu, kırılıyordu. Bununla birlikte kapıya doğru yöneldik. Baktık ki polisler. ‘Bekleyin kapıyı açacağız’ dedik. Ama bunu dememizle kapıyı kırmaları bir oldu (…) İkinci katta Güler’in evi var. Onun evine gittiler. Güler’in de kapısını kırdılar (…) Torunum Bêkes’i almak için içeri girmek istedim ama balkon, evin bahçesi ve mahallenin tümü özel harekât timleri tarafından ablukaya alınmıştı (…) Tepki gösterdim. Bunları söylememle silahı kafama dayamaları bir oldu. Bana ‘sus’ deyip torunumun yanında silah doğrultular. Ona rağmen susmadım ve ‘eve gitmeyeceğim’ dedim. Sonra beni tutup sert bir şekilde içeriye attılar. Torunum korkmuştu. Hemen gelip bana sarıldı ‘bir şey yok’ dedim. Sonra tekrar Güler’i görmek için yukarıya çıkmak istedim. Tekrar silah doğrultup ’içeriye gir’ dediler.”
Kudret Adıyaman ise basında yer alan açıklamalarında şunları belirtti: “Sabah polisler geldiğinde uyuyorduk. Kapıyı açmaya gittiğimde ise polisler kapıyı ve pencereyi kırdılar. Kafama silah dayayıp bana ‘yere yat’ dediler. Ben de söyleneni yaptım. 10 saniye boyunca kendimden geçtim.”
(11/112) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Kasım 2020 tarihinde Antep H Tipi Cezaevi’nde meydana gelen hak ihlallerini kamuoyuna duyuran Şemsettin Kargılı isimli mahpusa, hakkında açılan disiplin soruşturması sonucunda 1 ay görüş hakkından mahrum bırakma cezası verildiği öğrenildi.
(11/113) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı, Belediye Meclis Üyesi ve Diğer Kişiler…
9 Kasım 2020 tarihinde Şırnak’ta yapılan ev baskınlarında aralarında Belediye Eş Başkanı ile Belediye Meclisi üyelerinin de olduğu 10 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Cizre Belediye Eş Başkanı Berivan Kutlu, Belediye Meclisi üyeleri Ali Tanış, Mesut Üçkaç, Mesut Nart, Sabri Erdoğmuş, Aziz Uygur, HDP İlçe Eş Başkanı Güler Tunç, HDP üyeleri Cihan Ölmez, Reşit Çağlı ile Emin Kalkan.
(11/114) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Sendika Üyeleri…
6 Kasım 2020 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alınan Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) üyesi 28 kişiden 17’si 9 Kasım 2020 tarihinde mahkemeye sevk edildi. 1 kişi (Abbas Şahin) tutuklandı, 16 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Serbest bırakılanların isimleri: Devrim Durucan, Mehmet Edip Erdoğdu, Şenay Koç, Zeynep Kaya, Kasım Aydın, Yıldırım Arslan, Saliha Zorlu, Recep Şimşek, Mehmet Baydemir, Mehmet Emin Yücel, Halis Kızılırmak, Ezgi Çelik, Mehmet Arda, Fatih Mutlu, Pelda Sevim ve Murat Derince.
Aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınan 11 kişi 6 Kasım ve 7 Kasım 2020 tarihlerinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı.
Buna göre bu soruşturma kapsamında tutuklananların sayısı 1, serbest bırakılanların sayısı 16’sı adi kontrol şartıyla olmak üzere 27 oldu.
(11/115) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
30 Ekim 2020 tarihinde Mardin’de Demokratik Toplum Kongresi’ne yönelik bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 13 kişiden 4’ü 9 Kasım 2020 tarihinde mahkemeye sevk edildi. 2 kişinin (Hasip Aktaş ve Ahmet İnci) ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandığı 2 kişinin (Hatice Kalkan ve Hüsnü Ağırman) adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
Aynı soruşturma kapsamında daha önce 1 kişi tutuklanmış, aralarında Tevgera Jinên Azad (TJA) Sözcüsü Ayşe Gökkan’ın da olduğu 8 kişi ise serbest bırakılmıştı.
(11/116) Osmaniye’de Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri…
4 Kasım 2020 tarihinde Osmaniye’de gözaltına alınan HDP Osmaniye İl Eş Başkanları Kadriye Tören ve Ali Coşkun 9 Kasım 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(11/117) İstanbul’da Gözaltına Alınan SKM Sözcüsü…
Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM) Sözcüsü Deniz Aktaş, 9 Kasım 2020 tarihinde İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin Van Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım atanmasını protesto etmek için yapılan eylemler nedeniyle hakkında açılmış bir soruşturma olduğu öğrenildi. Deniz Aktaş ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Basında yer alan haberlerden Deniz Aktaş’ın bu soruşturma kapsamında ifade verdiği fakat ek ifade talebiyle gözaltına alındığı öğrenildi.
(11/118) Urfa’da Gözaltına Alınan Kişiler…
3 Kasım 2020 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde gözaltına alınan 2 kişi (Mahmut Şaşmaz ve Eyüp Cin) 9 Kasım 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(11/119) İstanbul’da Gözaltına Alınan Trans Kadınlar…
9 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde 18 trans kadının polis tarafından “koronavirüs tedbirleri” gerekçe gösterilerek gözaltına alındığı öğrenildi.
Trans kadınların gözaltında bir gece tutulduktan sonra polisteki ifade işlemlerinin tamamlanması üzerine serbest bırakıldıkları öğrenildi.
(11/120) Ağrı’da Gazeteci ve Parti Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Aziz Oruç ile HDP Doğubayazıt İlçe Eş Başkanı Abdullah Ekelek’in aralarında olduğu 5 kişi hakkında Ağrı 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Kasım 2020 tarihinde devam edildi.
Aziz Oruç, duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından Aziz Oruç’un tahliyesine karar veren mahkeme, duruşmayı 16 Nisan 2021 tarihine erteledi.
Aziz Oruç ile Abdullah Ekelek 11 Aralık 2019 tarihinde Ağrı-Doğubayazıt karayolunda, İkram Müftüoğlu ise aynı tarihte evine yapılan baskında gözaltına alınmıştı. Abdullah Ekelek ve İkram Müftüoğlu 13 Aralık 2019 tarihinde, Aziz Oruç ise 18 Aralık 2020 tarihinde tutuklanmıştı. Davanın 21 Temmuz’da görülen ilk duruşmasında Abdullah Ekelek ve İkram Müftüoğlu’nun tahliyesine karar verilmişti.
(11/121) Ankara’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Oda TV Ankara Haber Müdürü Müyesser Yıldız, Erdal Baran, Tele1 Ankara Temsilcisi İsmail Dükel hakkında Ankara 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 9 Kasım 2020 tarihinde görüldü.
İddianamede 3 kişinin ‘devletin güvenliğine ve yararları bakımından gizli kalması gereken bilgileri açıklama’ suçundan 6 yıl 3 aydan 17 yıl 6 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılmaları istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme Erdal Baran’ın tutukluluk halinin devamına, Müyesser Yıldız’ın tahliyesine ve İsmail Dükel hakkındaki yurtdışı yasağının kaldırılması talebinin reddine karar vererek duruşmayı 6 Ocak 2021 tarihine erteledi.
Söz konusu 3 kişi 8 Haziran 2020 tarihinde gözaltına alınmış, Müyesser Yıldız ve Erdal Baran 11 Haziran 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmış, İsmail Dükel ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
(11/122) İzmir’de Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Mezopotamya Ajansı muhabiri Ruken Demir hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ gerekçesiyle İzmir 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 9 Kasım 2020 tarihinde görülmesi gereken duruşması İzmir’de meydana gelen depremde adliye binasının hasar görmesi üzerine ileri bir tarihe erteledindi.
Ruken Demir 12 Kasım 2019 tarihinde gözaltına alınmış ve 16 Kasım 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmış ve hakkında açılan davanın 5 Mart 2020 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti.
(11/123) Adıyaman’da İhraç Edilen Akademisyen…
Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde araştırma görevlisi olan Adem Yıldırım hakkında 2014 yılında Türkiye’ye gelen Rojava Halk Meclisi Eş Başkanı Edülselam Ehmed’in bir dergide yayınlanan röportajı için çevirmenlik yaptığı gerekçesi ile Adıyaman Üniversitesi tarafından disiplin soruşturması başlatıldığı ve bu soruşturma sonucu Adem Yıldırım’ın 3 Mart 2020 tarihinde açığa alındığı, 2 Kasım 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. Adem Yıldırım daha sonra Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Yüksek Disiplin Kurulu tarafından ihraç edilmiş ve bu karar 22 Ekim 2020 tarihinde Adıyaman Üniversitesi’ne tebliğ edilmiştir.
(11/124) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 9 Kasım 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 85 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 2.576 hastanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 9 Kasım 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 10.972 hasta sayısı ise 396.831 oldu.
9 Kasım 2020 tarihinde Diyarbakır’da Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Diyarbakır Şubesi üyesi Murat Esen ile SES Hakkari Şubesi üyesi Mehmet Mollamahmutoğlu’nun Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.