Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
10 Ocak 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/052) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
9 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 19 Kasım 2019 tarihinde Şırnak’ın Silopi ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(01/053) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden İzmir Şakran Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan gazeteci Ruken Demir’in, “mektuplar aracılığıyla dışarıya bilgi sızdırdığı” gerekçesiyle mektup göndermesinin engellendiği öğrenildi. Haberde ayrıca cezaevinde verilen yemeklerin içinden böcek, kıl vb. şeyler çıktığı, mahpuslara aileleri tarafından getirilen giysilerin ve kitapların verilmediği, Yeni Yaşam, Evrensel ve BirGün gazetelerinin verilmediği öğrenildi.
(01/054) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1157 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 9 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
9 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 9 Ocak 2020 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/055) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Ocak 2020 tarihinde Mardin’in Nusaybin İlçesine bağlı Eskihisar (Marînê), Üçköy (Xarabalê) ve Üçyol (Sêderîyê) köylerinde yapılan ev baskınlarında aralarında Mor Yakup Kilisesi Rahibi Sefer Bileçen ile Üçköy muhtarı Joseph Yar’ın da bulunduğu 10 kişinin ‘örgüte yardım ve yataklık’ iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerden isimleri öğrenilenler: Sefer Bileçen, Joseph Yar, Musa Taştekin, Dıljin Dinç, Xaço Dinç, Mehmet Başak, Mahmut Başak ve Süleyman Genç.
(01/056) Maraş’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Ocak 2020 tarihinde Maraş’ın Elbistan ilçesinde bir polis arama noktasında, araçlarında Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez’in fotoğraflarının olduğu pankartın bulunması gerekçesiyle gözaltına alınan 3 kişi (Nuri Çul, İbrahim Usta ve Ahmet Taş) aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/057) HDP Eski Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 27 ve 28 Mayıs 2020 tarihlerinde görülmek üzere erteledi.
(10/058) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Yeni Yaşam gazetesi eski Yazı İşleri Müdürü Osman Akın hakkında gazetede yer alan haberler nedeniyle İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme, Osman Akın’ın ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ suçundan 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
(01/059) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet gazetesi muhabiri Seyhan Avşar hakkında “Sözcü savcısı sabıkalı çıktı” haberi nedeniyle ‘kamu görevlisini hedef gösterme’ iddiasıyla İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ocak 2020 tarihinde başlandı. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 21 Mayıs 2020 tarihine erteledi.
(01/060) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet gazetesi muhabirleri Alican Uludağ ve Duygu Güvenç hakkında ABD vatandaşı rahip Andrew Brunson’a verilen ev hapsi cezasıyla ilgili olarak yapılan haberler nedeniyle Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca ‘Türkiye Cumhuriyeti devletini ve devletin kurum ve organlarını aşağıladıkları‘ iddiasıyla İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 16 Nisan 2020 tarihine erteledi.
(01/061) Şırnak’ta Yargılanan Kişiler…
5 kişi (Şırnak’ın merkez ilçesine bağlı Kumçatı beldesinin eski Belediye Eş Başkanı Mehmet Demir, Veli Encu, HDP çalışanları Salih Kerçin, Mazlum Güzel ve Şehmus Kerçin) hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 9 Ocak 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme 5 kişinin tutukluğunun devamına karar verdi ve duruşmayı 28 Ocak 2020 tarihine erteledi. Söz konusu 5 kişi 22 Mayıs 2019 tarihinde gözaltına alınmış, 24 Mayıs 2019 tarihinde tutuklanmıştı.
(01/062) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
20 kişi hakkında Ankara 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 9 Ocak 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme Cafer Tekin İpek’in ‘Sermaye Piyasası Kanunu’na muhalefet’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ve 250 bin TL para cezası; 22 kez ‘Vergi Usul Kanunu’na muhalefet’ suçundan 62 yıl 2 ay 21 gün hapis cezası ve ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 11 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme Melek İpek’in Sermaye Piyasası Kanunu’na muhalefet’ suçundan 4 yıl 2 ay hapis cezası ve 104 bin 100 TL para cezası; ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan ise 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme 4 kişinin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay ile 9 yıl 4 ay 15 gün arasında değişen hapis cezaları ile; 1 kişinin ‘evrakta sahtecilik’ suçundan 18 yıl 7 ay 22 gün hapis cezası ile; 8 kişinin ‘örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek suçundan ayrı ayrı 2 yıl 1 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme 5 kişinin kayyım yönetiminde bulunan Koza-İpek Holding bünyesindeki hisselerinin müsaderesine hükmetti. Mahkeme firari 5 sanık hakkındaki davaların ise ayrılmasına karar verdi.
(01/063) Anayasa Mahkemesi’nin İfade Özgürlüğü Kararı…
9 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), Halk TV eski genel yayın yönetmeni Şaban Sevinç’in, dönemin AKP Samsun milletvekili ve Gençlik Spor Bakanı Akif Çağatay Kılıç hakkında “saray soytarısı” ifadesini kullanması nedeniyle Ankara 30. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından ‘kamu görevlisine alenen hakaret’ suçundan 4 bin 700 TL para cezası ile cezalandırılması hakkındaki başvurusunu karara bağladığı öğrenildi. AYM, Şaban Sevinç’in ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi ve kararın bir örneğinin yeniden yargılanma için mahkemeye gönderilmesine hükmetti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.