Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
11 – 13 Ocak 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/064) İzmir’de Yaşamını Yitiren Sığınmacılar…
11 Ocak 2020 tarihinde, sığınmacıları taşıyan bir teknenin İzmir’in Çeşme ilçesi açıklarında batması sonucu 8’i çocuk 11 kişi yaşamını yitirdi. 8 kişinin ise kurtarıldığı bildirildi.
(01/065) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
Siirt E Tipi Cezaevi’nde tutulan Nebi İlhan isimli hasta bir mahpusun tedavi gördüğü Siirt Devlet Hastanesi’nde 11 Ocak 2020 tarihinde yaşamını yitirdiği öğrenildi. Yaklaşık 2 yıldır cezaevinde tutulan Nebi İlhan’ın şeker ve tansiyon hastası olduğu ve cezaevine girmeden önce 2 kez by-pass ameliyatı olduğu bildirildi.
(01/066) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
10 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Osmaniye 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Mahsun Çay isimli mahpusun peş peşe yapılan üç üst aramasına karşı çıktığı gerekçesiyle gardiyanların fiziksel ve sözlü şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde ayrıca Mahsun Çay hakkında açılan disiplin soruşturması sonucunda mahpusa 1 gün hücre cezası verildiği belirtildi.
11 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, isteği ve iradesi dışında Hakkari Cezaevi’nden Van T Tipi Cezaevi’ne sevk edilen mahpus Mervan Dündar’ın cezaevi girişinde çıplak arama dayatmasını kabul etmediği gerekçesiyle gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Maruz kaldığı fiziksel şiddet sonrasında Mervan Dündar’ın hastaneye götürülmediği ve 2 gün boyunca tek kişilik odada tutulduğu bildirildi.
12 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nde mahpusların hastane sevklerinin tek kişilik ring araçlarında yapıldığı, mahpusların kelepçeli muayene dayatmasına maruz kaldığı ve bunu kabul etmeyenlerin muayene ve tedavisinin yapılmadığı, havalandırmalara kamera konulduğu, mahpusların sisli günlerde güvenlik gerekçesiyle havalandırmaya çıkartılmadığı, oda aramaları sırasında mahpuslara ait eşyaların dağıtıldığı ve mahpuslara ait radyolara el konulduğu öğrenildi.
13 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde tutulan Leyla Akyıldız isimli bir mahpusun kelepçeli muayene dayatmasını kabul etmediği için hastaneye götürmekle görevli jandarmanın fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
13 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde tutulan mahpuslara aileleri tarafından gönderilen kışlık kıyafetlerinin verilmediği öğrenildi.
(01/067) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
13 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, geçirdiği trafik kazası sonucu beyin ameliyatı olup kafatasına 2 platin takılan, aynı zamanda epilepsi hastası olan ve şu anda Ağrı Patnos L Tipi Cezaevi’nde tutulan İlhan Özdemir isimli mahpusun sağlık hakkının engellendiği öğrenildi.
13 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde tutulan Hatice Güzel isimli mahpusun hastane sevkinin yapılmadığı öğrenildi.
(01/068) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın abla ve kardeşi ile İmralı adasında tutulan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 10 Ocak 2020 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı görüşme başvurusunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun gereğince hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(01/069) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1160 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 10, 11 ve 12 Ocak 2020 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
10 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı öğrenildi.
11 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 1 kişinin (Alev Şahin ve Merve Demirel) gözaltına alındığı öğrenildi.
12 Ocak 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Merve Demirel) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 10, 11 ve 12 Ocak 2020 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 12 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/070) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için 12 Ocak 2020 tarihinde Düzce’de Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İl Başkanlığı önünde oturma eylemi yapmak isteyen Alev Şahin polis müdahalesi sonucu gözaltına alındı. Alev Şahin’in aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/071) Tunceli’de Eyleme Polis Müdahalesi…
5 Ocak 2020 tarihinden beri kendisinden haber alınamayan üniversite öğrencisi Gülistan Doku ile ilgili 11 Ocak 2020 tarihinde Tunceli’de Munzur Üniversitesi öğrencileri tarafından yapılan yürüyüşe polis biber gazı ile müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı bildirildi.
(01/072) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
11 Ocak 2020 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 772.’si öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine insan hakları savunucuları ve siyasi parti temsilcileri İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokakta bir basın açıklaması yaptı.
(01/073) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 11 Ocak 2020 tarihinde 407. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi binasında açıklama yaptı.
(01/074) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
12 Ocak 2020 tarihinde Ankara’nın Çankaya ilçesindeki Madenci Anıtı önünde Ankara İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) tarafından “2019 Yılı İş Cinayetleri Raporu”nu duyurmak için yapılan basın açıklamasına polis müdahale etti. Müdahale sonucu 6 kişinin gözaltına alındığı ve aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Kansu Yıldırım, Zarife Çalışkan, Osman Çokaman, Özgür Bozkurt, Furkan Bircan, Pınar Abdal.
(01/075) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Belediye Meclisi Üyeleri…
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) Belediye Meclisi üyeleri Şahin Sağlam ve Rıdvan Ezer, 12 Ocak 2020 tarihinde gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(01/076) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Ocak 2020 tarihinde Mardin’in Nusaybin İlçesine bağlı Eskihisar (Marînê), Üçköy (Xarabalê) ve Üçyol (Sêderîyê) köylerinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan ve aralarında Mor Yakup Kilisesi Rahibi Sefer Bileçen ile Üçköy muhtarı Joseph Yar’ın da bulunduğu 10 kişiden Sefer Bileçen, Musa Taştekin, Haşo Dinç ve Mehmet Başak 10 Ocak 2020 tarihinde mahkemeye sevk edildi. Mahkeme Rahip Sefer Bileçen’in ‘örgüte yardım ve yataklık etme’ iddiasıyla tutuklanmasına, diğer 3 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına karar verdi.
(01/077) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Ocak 2020 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı kırsal mahallelerde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 12 kişiden 8’i 12 Ocak 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüte yardım ve yataklık ettikleri’ iddiasıyla tutuklandı. 4 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(01/078) Ankara’da Gözaltına Alınan Kişi…
HDP Şırnak milletvekili Nuran İmir’in annesi Kadriye İmir (70), 11 Ocak 2020 tarihinde Almanya’dan geldiği Ankara Esenboğa Havalimanı’nda hakkında yakalama kararı olduğu gerekçesiyle gözaltına alındı. Kadriye İmir’in savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından 13 Ocak 2020 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/079) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP eski Diyarbakır milletvekili Çağlar Demirel hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Ocak 2020 tarihinde görüldü.
Çağlar Demirel’in sağlık durumu nedeniyle katılmadığı duruşmada mahkeme, Çağlar Demirel’in mahkemeye katılma talebinin reddine karar verdi. Savunmaların ardından mahkeme Çağlar Demirel’i ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/080) Van’da İnsan Hakları Savunucusunun Yargılandığı Dava…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şube Başkanı Murat Melet hakkında gözlemci olarak katıldığı bir yürüyüş ile ilgili olarak Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada mahkemenin Murat Melek’i ‘kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme, yönetme’ suçundan 1 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırdığı bildirildi. 10 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararına ilişkin bir üst mahkeme olarak Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yapılan itirazın reddedildiği öğrenildi.
(01/081) Sur’dan Tahliye Edilenlerin Yargılandığı Dava…
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağı ve çatışmalar nedeniyle ilçede mahsur kaldıktan sonra 2016 yılının Şubat ve Mart aylarında tahliye edilen kişilerden 19’u tutuklu 40 kişi hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada mahkeme 10 Ocak 2020 tarihinde Metin Tunç isimli sanık ile ilgili yaptığı tutukluluk değerlendirmesinde, tüm sanıklar ile ilgili olarak yargılamanın ayrı ayrı başka mahkemelerde devam ettirilmesine karar verdi.
(01/082) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
10 Ocak 2020 tarihinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 7 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 12 kişi; Edirne’de yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddia edilen 2 kişi gözaltına alındı.
12 Ocak 2020 tarihinde Edirne’de yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddia edilen 4 kişi ile bu kişilere yardım ettikleri iddia edilen 3 kişi gözaltına alındı.
(01/083) Yerine Kayyım Atanan Belediye Meclis Üyeleri…
Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinin HDP’li Belediye Meclisi üyeleri Zeki Kanay, Ramazan Özçelik ve Nursel Örnek’in yerine kentte bulunan çeşitli kurumlarda çalışan 3 memurun 10 Ocak 2020 tarihinde Diyarbakır Valiliği tarafından kayyım olarak atandığı öğrenildi. Zeki Kanay, Ramazan Özçelik ve Nursel Örnek 16 Aralık 2019 tarihinde haklarında açılmış soruşturmalar ve davalar gerekçe gösterilerek İçişleri Bakanlığı tarafından görevden uzaklaştırılmıştı.
(01/084) Yasaklanan Kitap…
10 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ergün Poyraz tarafından yazılan “Ülkerler Dost mu Düşman mı?” isimli kitabın henüz basılmamış olmasına rağmen Murat Ülker tarafından açılan dava üzerine İstanbul 12. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından ihtiyati tedbir kararı verilerek yasaklandığı öğrenildi.
(01/085) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 11 Ocak 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli, Yüksekova ve Derecik ilçelerinde koordinatları verili 5 alanın 12 Ocak 2020 ile 26 Ocak 2020 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.