Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
12 Eylül 2017 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/071) Halkın Hukuk Bürolarına Polis Baskını…
12 Eylül 2017 sabaha karşı İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında Halkın Hukuk Bürosu’na bağlı ve aralarında davaları 14 Eylül 2017 tarihinde görülecek olan Nuriye Gülmen ve Semih Özakça’nın avukatlarının da olduğu 10 avukatın Ankara ve İstanbul’da gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan bazı avukatların evleri ile Halkın Hukuk Bürosu’nun Ankara ve İstanbul’daki ofislerinin ve Ankara’da Adalet Okulu’nun polis tarafından arandığı bildirildi.
Gözaltına alınan avukatların isimleri: Barkın Timtik, Ebru Timtik, Şükriye Erden, Aytaç Ünsal, Engin Gökoğlu, Ezgi Çakır, Süleyman Gökten, Didem Baydar Ünsal, Ahmet Mandacı, Yağmur Ereren.
(09/072) Karayazı Yahya Mahallesi’nde İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiası…
8 Eylül 2017 tarihinde Erzurum’un Karayazı ilçesine bağlı Yahya mahallesine düzenlenen baskında gözaltına alınan ve gözaltında alındığı andan itibaren polisin işkencesine maruz kaldığı iddia edilen Ahmet Göksu’nun 11 Eylül 2017 tarihinde tutulduğu Yenişehir Polis Merkezi’nde ailesi ile görüştüğü öğrenildi. Göksu’nun vücudunda morluklar olduğu, gözünün şiş ve mor olduğu bildirildi. Bu görüşmede Ahmet Göksu maruz kaldığı işkenceyi şu şekilde anlattı: “Sol kulağım duymuyor. Evde 3-4 saat vurdular. Kolumu arkadan bağlayıp, gözümü bağlayıp dört saat işkence yaptılar. Bana dipçik ve demir çubukla vurdular.”
(09/073) Cumhuriyet Gazetesi Davası…
Aralarında Cumhuriyet Gazetesi icra Kurulu Başkanı Akın Atalay, gazeteci yazar Kadri Gürsel, gazeteci Ahmet Şık’ın da olduğu 6’sı tutuklu 20 sanık hakkında 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 11 Eylül 2017 tarihinde Silivri Cezaevi dışında inşa edilen adliye salonunda devam edildi. Mahkeme, bir önceki ara kararında duruşmanın bu salonda görülmesini kararlaştırmıştı. Tanıkların dinlediği ve daha sonra tutuklu gazetecilerin ve avukatlarının savunma yaptığı duruşmada mahkeme, tutuklu sanıkların tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 25 Eylül 2017 tarihine erteledi. Davanın 24 Temmuz 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında Güray Öz, Hakan Kara, Musa Kart, Turhan Günay, Bülent Utku, Mustafa Kemal Güngör ve Önder Çelik tahliye edilmişti.
(09/074) BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Ra’ad Al Hussein’in Konuşması…
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Ra’ad Al Hussein, 11 Eylül 2017 tarihinde İsviçre’nin Cenevre kentinde başlayan İnsan Hakları Konseyi’nin 36. oturumunun açılış konuşmasında Türkiye’deki insan haklarının durumuna da değindi. Al Hussein konuşmasının Türkiye’ye ilişkin kısmında, düşünce ve ifade özgürlüğünün ciddi baskı altında olduğunu, çok sayıda gazeteci, akademisyen, hukukçu, insan hakları savunucuları ve sivil toplum kuruluşu temsilcisinin gözaltına alındığını veya tutuklandığını belirtti. Al Hussein, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ne açık, sağlıklı ve özgür bir toplum için gerekli yaşamsal güçlerin altını oyan bu tip pratiklere bir son verilmesi ve OHAL’i uzatmama çağrısı yaptı.
(09/075) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
Hakkari’nin Şemdinli ilçesine bağlı Altınsu Köyü kırsal alanında bölgede yürütülmekte olan askeri operasyonlar sırasında 28 Ağustos 2017 tarihinde çıkan orman yangınının 11 Eylül itibarıyla 13 gündür devam ettiği, yangına müdahale etmek isteyen köylülerin güvenlik güçleri tarafından engellendiği basında yer alan haberlerden öğrenildi.
(09/076) Cezaevlerinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiaları…
İzmir Kırıklar 2 No’lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde kalan ve ciddi hastalıkları olan mahpusların sağlık haklarının engellendiği, tedavilerinin yapılmadığı 11 Eylül 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. Aynı haberde tek tip elbise uygulamasının gündeme gelmesiyle beraber, mahpuslara gönderilen giysilerin onlara teslim edilmediği ve mahpusların yanlarında olan giysilerin zorla toplandığı; mahpuslara gazete, dergi, kitap ve radyo verilmediği; mahpusların koğuşlarındaki suların havanın oldukça sıcak olmasına rağmen kesildiği iddia edildi.
12 Eylül 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde, 2012 tarihinden beri cezaevinde olan ve şu anda Kırklareli Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus İsmet Akın’ın tedavisinin yapılmadığı ve olması gereken ameliyatın 1,5 yıldır engellendiği iddia edildi.
(09/077) Cezaevlerindeki Öğrenci Sayısı…
Adalet Bakanlığı, CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş’un soru önergesine yanıt olarak 2016 sonu itibarıyla cezaevlerinde bulunan tutuklu ve hükümlü öğrenci sayısının 69 bin 301 olduğunu açıkladı. Basında yer alan haberlerden Kasım 2016’da cezaevinde bulunan mahpus sayısının ise 197 bin 297 olduğu öğrenildi. Buna göre 2016 sonu itibarıyla mahpusların yüzde 35’ini öğrenciler oluşturmaktadır. 2013 yılı mayıs ayı itibarıyla ise cezaevinde bulunan öğrenci sayısının 2 bin 776 olduğu öğrenildi.
(09/078) İstanbul’da Sınır Dışı Edilen İsveç Vatandaşı…
12 Eylül 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde Shorsh (27) isimli Irak doğumlu İsveç vatandaşı bir Kürt gencinin tatilini geçirmek için geldiği İstanbul’da pasaport kontrolünden sonra sorgulandığı, akıllı telefonuna el konularak sosyal medya paylaşımlarının incelendiği iddia edildi. Haberde Shorash’un daha sonra Danimarka’ya giden bir uçağa bindirilerek sınır dışı edildiği ifade edildi. Sorgu sırasında Shorsh’un İsveç Büyükelçiliği’ne telefon etmek istediği söylemesi üzerine sorgu da bulunan polisler tarafından darp edildiği de bildirildi.
(09/079) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
Urfa’da gözaltına alınan 3’ü Suriyeli 7 kişinin 11 Eylül 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandıkları öğrenildi.
(09/080) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
11 Eylül 2017 tarihinde Kocaeli merkezli bir soruşturma kapsamında 31 asker hakkında gözaltı kararı çıkartıldığı ve 20 ilde düzenlenen operasyonlarda 22 askerin gözaltına alındığı öğrenildi.
12 Eylül 2017 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 63 eski MİT çalışanı hakkında gözaltı kararı verildiği ve bunların yakalanması için 8 ilde operasyonlar yapıldığı öğrenildi.
12 Eylül 2017 tarihinde Ege Üniversitesi eski rektörü Cüneyt Hoşcoşkun hakkında “FETÖ/PDY Soruşturması” kapsamında gözaltı kararı çıkartıldığı bildirildi. Karar kapsamında evinde yapılan aramada bazı materyallere el konulduğu öğrenildi. Hoşcoşkun’un evinde bulunamadığı ifade edildi.
(09/081) HDP Eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’ın Yargılandığı Dava…
HDP Eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında HDP Mersin il Kongresi’nde ve Newroz kutlamalarında yaptığı konuşmalarda ‘örgüt propagandası yaptığı’ ve ‘Türkiye Cumhuriyeti devleti ve hükümetini alenen aşağıladığı’ iddiasıyla Mersin 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 11 Eylül 2017 tarihinde devam edildi. Yüksekdağ’ın mazeret bildirerek katılmadığı duruşmada savcılık mütalaasını açıkladı ve Yüksekdağ’ın 10 yıl hapis ile cezalandırılmasını istedi. Mahkeme Yüksekdağ’ın Savcının esas hakkındaki mütalaasına karşı savunmasını hazırlaması için duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(09/082) HDP Milletvekillerinin Yargılandığı Davalar…
HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında ‘Türk milletini, Cumhuriyeti ve TBMM’yi alenen aşağılamak’ iddiasıyla Diyarbakır 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 11 Eylül 2017 tarihinde devam edildi. SEGBİS üzerinde bağlanmayı kabul etmediği için Selahattin Demirtaş’ın katılmadığı duruşmada, mahkeme, avukatların sanıkların SEGBİS ile duruşmaya katılmasına mahkemenin karar vermesi ile ilgili yapılan düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuru talebini reddetti. Mahkeme, ayrıca dava dosyasının Diyarbakır 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen başka bir dava ile birleştirilmesine karar verdi.
(09/083) Gündem Gazetesi Davası…
Kapatılan Özgür Gündem Gazetesi’nde Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği yapan gazeteci Tuğrul Eryılmaz hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Eylül 2017 tarihinde devam edildi. Duruşmada savcı esas hakkında mütalaasını açıkladı ve Eryılmaz’ın ‘örgüt yayınlarını basmak ve yayınlamaktan’ cezalandırılmasını istedi. Mahkeme duruşmayı 20 Ekim 2017 tarihine erteledi.
(09/084) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
Suriye’deki çatışmalarda yaşamını yitiren Ayşe Deniz Karacagil’in fotoğrafını İstanbul’daki bir eylemde taşıdıkları gerekçesiyle ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla tutuklanan 14 ESP, SKM ve SGDF üyesi hakkında açılan davanın görülmesine 11 Eylül 2017 tarihinde başlandı. Aralarında ESP MYK üyesi Özgen Saadet, SKM Sözcüsü Gülçin Aykul’un da olduğu tutuklu sanıkların hazır bulunduğu duruşmada, savunmaların ardından mahkeme tutuklu sanıkların tümünün adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 6 Aralık 2017 tarihine erteledi.
(09/085) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Fettulah Gülen’in kardeşi Kutbettin Gülen hakkında İzmir 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 11 Eylül 2017 tarihinde devam edildi. Tutuklu sanık Kutbetin Gülen, SEGBİS aracılığıyla katıldığı duruşmada, iddiaları kabul etmediğini belirterek savunma yaptı ve sağlık sorunları yaşadığı gerekçesiyle tahliyesini talep etti. Mahkeme, savunmaların ardından sağlık sorunları ilgili gelecek heyet raporunun beklenmesine, sanığın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(09/086) Şemdinli’de Sokağa Çıkma Yasağı…
Hakkari Valiliği 11 Eylül 2017 tarihinde yaptığı duyuru ile Şemdinli ilçesine bağlı 1 köy, 2 mahalle ve 1 mezrada 11 Eylül 2017 tarihinden itibaren 7 gün süre ile saat 22.00 ile 05.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı ilan etti. Sokağa çıkma yasağı ilan edilen köy, mahalle ve mezralar şunlardır: Göksu köyü, Dereboyu ve Elde mahalleleri ile İncesu mezrası.
(09/087) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Mardin Valiliği 11 Eylül 2017 tarihinde yaptığı açıklamayla il genelinde yapılacak olan her türlü yürüyüş, basın açıklaması, kapalı ve açık yer toplantısı, miting, çadır kurma, oturma eylemi, stant açma, afiş, pankart asma ve bildiri dağıtma vb. tüm etkinliklerin 7 Eylül 2017 ile 19 Ekim 2017 tarihleri arasında Kaymakamlık’tan alınacak izne bağlandığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Gazete Sujin, ETHA, Dihaber, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, Ntv, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire,BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol.