Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
14 – 16 Aralık 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/157) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
14 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Derik ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri HPG militanları arasında meydana gelen çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
(12/158) İstanbul’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
15 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul’un Büyükçekmece ilçesinde Rojvan Adsan isimli bir kişinin yapılan bir GBT kontrolü sırasında polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde maruz kaldığı fiziksel şiddeti belgelemek için cep telefonu ile görüntü alan Rojvan Adsan’ın ikinci kez polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve bu sırada bir polis memurunun Adsan’ın başına silah dayadığı belirtildi.
Olay yerine gelen bir başka polis memurunun ise Adsan’a “Biz devletiz hem döveriz hem severiz. Var mı bir itirazın? (…) istediğimiz zaman döveriz istediğimiz zaman severiz. Az önce seni terbiye etmemiz gerekliydi. Arkadaşlar terbiye etti. Bak ben de seni seviyorum” dediği bildirildi.
Maruz kaldığı polis şiddetini belgelemek için Mimar Sinan Hastanesi’ne giden Rojvan Adsan’ın burada da aynı polisler tarafından “sonra görüşeceğiz” denilerek tehdit edildiği öğrenildi. Rapor alan Rojvan Adsan’ın Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğu bildirildi.
(12/159) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1132 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 13, 14 ve 15 Aralık 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
13 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Alev Şahin) gözaltına alındığı öğrenildi.
14 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı öğrenildi.
15 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Acun Karadağ) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Acun Karadağ) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 13, 14 ve 15 Aralık 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 12 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/160) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
14 Aralık 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 768.’incisi öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine insan hakları savunucuları ve siyasi parti temsilcileri İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokakta bir basın açıklaması yaptı.
(12/161) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 14 Aralık 2019 tarihinde 403. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi binasında açıklama yaptı.
(12/162) Mardin’de Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı…
12 Aralık 2019 tarihinde gözaltına alınan görevden alınarak yerine kayyum atanan Kızıltepe Belediyesi Eş Başkanı Nilüfer Elik, 15 Aralık 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
(12/163) Urfa’da Gözaltına Alınan Eski Belediye Eş Başkanı…
Urfa’nın Suruç ilçesinin eski Belediye Eş Başkanı Halil Akbaş, kayyum atamasını protesto etmek amacıyla yapılan eylemdeki konuşması gerekçe gösterilerek 14 Aralık 2019 tarihinde Urfa’da gözaltına alındı.
(12/164) Ağrı’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
11 Aralık 2019 tarihinde Gazeteci Aziz Oruç ile birlikte Doğubayazıt-Ağrı karayolunda gözaltına alınan HDP Doğubayazıt İlçe Eş Başkanı Abdullah Ekelek ile Muhammet İkram Müftüoğlu, 13 Aralık 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüte yardım etme’ iddiasıyla tutuklandı. Gazeteci Aziz Oruç ise halen gözaltında tutulmakta.
(12/165) Ağrı’da Gözaltına Alınan HDP Üyesi
11 Aralık 2019 tarihinde Van-Ağrı karayolu üzerindeki bir kontrol noktasında gözaltına alınan HDP Gençlik Meclisi üyesi Nurullah Üzgün, 13 Aralık 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. Gözaltının gerekçesi öğrenilemedi.
(12/166) Ankara’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Gazeteci Yavuz Selim Demirağ, hakkında açılmış bir dava gerekçe gösterilerek 15 Aralık 2019 tarihinde Ankara’da gözaltına alındı. Yavuz Selim Demirağ, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(12/167) Tekirdağ’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Cezaevi’nde PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi talebiyle açlık grevi yapan mahpuslara para gönderdikleri gerekçesiyle gözaltına alınan 10 kişi 14 Aralık 2019 tarihinde 9’u adli adli kontrol şartıyla olmak üzere serbest bırakıldı.
(12/168) Ankara JİTEM Davası…
Ankara JİTEM davasının karar duruşması Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 13 Aralık 2019 tarihinde görüldü.
İddianamede 1993 ile 1996 yılları arasında Ankara ve çevresinde işlenmiş faili meçhul cinayetlerle ilgili olarak sanıklar Mehmet Ağar, İbrahim Şahin, Korkut Eken, Ayhan Çarkın, Ayhan Akça, Ziya Bandırmalıoğlu, Ercan Ersoy, Ahmet Demirel, Ayhan Özkan, Seyfettin Lap, Enver Ulu, Uğur Şahin, Alper Tekdemir, Yusuf Yüksel, Abbas Semih Sueri, Lokman Külünk, Mahmut Yıldırım, Nurettin Güven, Muhsin Korman’ın “cürüm işlemek için oluşturulan silahlı teşekkülün faaliyeti kapsamında insan öldürmek” suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Sanıkların katılmadığı duruşmada, savcı esas hakkındaki mütalaasında “Sanıkların aleyhinde maddi gerçekliği ortaya koyacak objektif veya sübjektif delile rastlanmadı (…) 25 yıl geçtiğinden yeni delile ulaşmak imkansızdır. Şüpheden sanık yararlanır” diyerek tüm sanıkların beraatını talep etti. Müşteki avukatlarının beyanlarının ve sanık avukatlarının savunmalarının ardından kararını açıklayan mahkeme sanıkların beraatına karar verdi.
(12/169) Diyarbakır 5 Haziran Davası…
Diyarbakır’da 5 Haziran 2015 tarihinde HDP tarafından düzenlenen mitinge yönelik bombalı saldırıyla ilgili 5 kişi hakkında Sincan Batı Adliyesi 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 29 Kasım 2019 tarihinde görüldü.
Mahkeme Orhan Gönder, Mustafa Kılıç, İsmail Korkmaz isimli 3 sanığın ‘dört kişiyi öldürme’ ve ‘Anayasa’yı ihlal’ suçlarından 5’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına, 1 sanığın beraatına ve 1 sanığın ise dosyasının ayrılmasına karar verdi.
(11/170) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Kars eski milletvekili ve Demokratik Toplum Kongresi Divan Üyesi Mülkiye Birtane hakkında Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 13 Aralık 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Mülkiye Birtane’yi ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükümle birlikte Mülkiye Birtane’nin tahliyesine karar verdi.
(02/171) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Taraf Gazetesi’nin eski çalışanları Ahmet Altan, Yasemin Çongar, Yıldıray Oğur, Tuncay Opçin ve Mehmet Baransu’nun hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 13 Aralık 2019 tarihinde devam edildi.
İddianamede sanıkların “Devletin güvenliğine ilişkin belgeleri tahrip etme, amacı dışında kullanma, hile ile alma, çalma”, “Devletin güvenliğine ilişkin gizli belgeleri temin etme”, “Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin gizli kalması gereken bilgileri açıklama” ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Mehmet Baransu’nun hazır bulunduğu duruşmada mahkeme Cemal Temizöz, Süha Tanyeri ve Ahmet Yavuz’un davaya katılma taleplerinin reddine karar verdi. Tanık ifadelerinin ve sanık avukatlarının savunmalarının ardından mahkeme Mehmet Baransu’nun tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 8 Nisan 2020 tarihine erteledi.
(12/172) AABK Onursal Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu (AABK) Onursal Başkanı Turgut Öker hakkında İstanbul Anadolu Adliyesi 25. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 13 Aralık 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 26 Şubat 2020 tarihine erteledi.
(12/173) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
13 Aralık 2019 tarihinde Adalet Bakanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 16 ilde düzenlenen operasyonlarda 50 kişi; Ceza ve infaz kurumlarında görevli personele yönelik İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 32 ilde düzenlenen operasyonlarda 44 kişi; Yine ceza ve infaz kurumlarında görevli personele yönelik İstanbul merkezli ayrı bir soruşturma kapsamında 14 ilde düzenlenen operasyonlarda 26 kişi; 2009 Polis Koleji Giriş Sınavı ile ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 26 kişi; 2009 Komiser Yardımcılığı’na Geçiş Sınavı ile ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 41 kişi; Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında 29 kişi gözaltına alındı.
Edirne merkezli bir soruşturma kapsamında İstanbul ve Edirne’de yapılan operasyonlarda Yunanistan’a yasadışı yollarla gitmeye çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 6 kişiden 4’ü 14 Aralık 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 2 kişi ise savcılık ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.
(12/174) Diyarbakır’da Yasaklanan Eylem…
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) üyesi avukatlar tarafından Diyarbakır’ın Bağlar ilçesindeki Koşuyolu Parkı’nda bulunan ‘İnsan Hakları Anıtı’ önünde 13 Aralık 2019 tarihinde yapılmak istenen basına açıklamasının Valilik tarafından 13 Aralık 2019 tarihinde alınan 15 günlük eylem ve etkinlik yasağı gerekçe gösterilerek yasaklandığı öğrenildi.
(12/175) Etkinliklerin Yasaklandığı İller…
Hakkari Valiliği 14 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 15 Aralık 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Bu kararla Hakkari’de 4 Nisan 2019 tarihinden bu yana kesintisiz uygulanan eylem ve etkinlik yasağı 270 güne uzatılmış oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.