Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
14 – 16 Eylül 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/158) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
14 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 9 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Dicle ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
6 Haziran 2019 tarihinde Iğdır’da bir askeri aracın kaza yapması sonucu yaralanan 1 askerin 14 Eylül 2019 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldüğü öğrenildi.
7 Eylül 2019 tarihinde Nusaybin’in Ömerli ilçesi kırsal alanında gerçekleştirilen saldırıda yaralanan 1 korucunun 14 Eylül 2019 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldüğü öğrenildi.
15 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Haftanin bölgesine yönelik Türk Hava Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen hava harekâtında 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(09/159) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
14 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Manisa T Tipi Cezaevi’nde tutulan Kemal Bilici isimli bir mahpusun 11 Eylül 2019 tarihinde tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdiği öğrenildi. “Kapalı alana bağlı depresyon” teşhisi konulduktan sonra verilen ilaçların kullanılmasına bağlı olarak dikkat dağınıklığı, hareketlerinde sınırlanmalar ve konuşma güçlüğü gibi sorunlar yaşayan Kemal Bilici’nin 22 Ağustos 2019 tarihinde Manisa Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’ne sevk edildiği öğrenildi.
(09/160) Cezaevinde Açlık Grevi…
Mardin’in Derik ilçesi Kaymakamı Muhammed Fatih Safitürk’ün 10 Kasım 2016 tarihinde bombalı saldırı sonucu ölmesi ile ilgili davada müebbet hapis cezası ile cezalandırılan ve Siverek T Tipi Cezaevi’nde tutulan Şerif Mesutoğlu isimli mahpusun, yargılamanın adli olmadığı gerekçesiyle 84 gündür açlık grevinde olduğu 15 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi.
(09/161) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpuslar, 13 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan mektuplarında maruz kaldıkları hak ihlallerini açıkladılar. Buna göre mahpusların sosyal, kültürel ve sportif hakları kısıtlanmaktadır, cezaevi kantinlerinde ürünler çok yüksek fiyatla satılmaktadır, 3 kişilik odalarda 4 kişinin kalması sonucu 1 mahpus yerde yatmaktadır, mahpusların kaldığı odalarda yapılan aramalar sırasında mahpuslara ait kişisel eşyalar dağıtılmaktadır, mahpusların yanlarında bulunduracağı kitap sayısı 10 ile sınırlandırılmıştır.
13 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tokat T Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların sayımlarda askeri nizamda ayakta durma dayatmasına maruz kaldığı öğrenildi.
(09/162) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
15 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İskenderun T Tipi Cezaevi’nde tutulan Sıddık Güler (80) isimli hasta mahpusun tedavisinin yapılmadığı öğrenildi.
(09/163) Mardin’de Jandarmanın İşkence ve Diğer Kötü Muamelesine Maruz Kalan Kişiler…
14 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Ömerli ilçesi kırsal alanında yaşanan ve 1 polis memurunun öldüğü çatışma sonrasında bölgede bulunan 15 köyün muhtarlarının da aralarında olduğu yaklaşık 70 kişinin Ömerli İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından aranarak karakola çağrıldığı öğrenildi. Karakola gidenlerin 2 saat güneşin altında bekletildiği ve bu esnada sözlü ve fiziksel şiddete maruz kaldığı bildirildi.
Karakolda bekletilen ve ismi öğrenilemeyen bir kişi basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Hakaretlere tepki gösteren bir genç yanımızda darp edildi. Daha sonra karakolun içine alındı. Orada ona neler yapıldığını bilmiyoruz. Sonra tepki gösteren 5 kişiyi daha dövdüler. Bir tanesinin boğazını sıkarak darp ettiler. Özellikle yasak ilan edilen köylerin muhtarlarına çok fazla hakarette bulundular.”
(09/164) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1041 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 13, 14 ve 15 Eylül 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
13 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu, Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
14 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
15 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Alev Şahin) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 13, 14 ve 15 Eylül 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 12 kişi gözaltına alındı.
(09/165) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
14 Eylül 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 755’incisi öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine insan hakları savunucuları ve siyasi parti temsilcileri İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokakta bir basın açıklaması yaptı.
(09/166) Muş’ta Eyleme Jandarma Müdahalesi…
14 Eylül 2019 tarihinde Muş’un Bulanık ilçesine bağlı Arakonak köyüne yapılmak istenen taş ocağını protesto eden köylülere müdahale eden jandarma 15 kişiyi gözaltına aldı. Müdahale sırasında 2 kişinin yaralandığı öğrenildi. Gözaltına alınanlar 15 Eylül 2019 tarihinde jandarma karakolundaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(09/167) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı…
12 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde düzenlenen ve 3’ü korucu 7 kişinin yaşamını yitirdiği saldırıyla ilgili soruşturma kapsamında Kulp ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanı Mehmet Fatih Taş 13 Eylül 2019 tarihinde gözaltına alındı. Aynı olayla ilgili olarak daha önce HDP İlçe Eş Başkanı Abidin Karaman ve Belediye Fen İşleri Müdürü Şener Aktaş gözaltına alınmıştı. 13 Eylül 2019 tarihinde aynı soruşturma kapsamında Kulp Belediyesi’nin de polis tarafından basıldığı ve binada arama yapıldığı bildirildi.
(09/168) Van’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
10 Eylül 2019 tarihinde Van’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan HDP ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) üyesi 23 kişiden aralarında HDP Van İl Eş Başkanı Yadişen Karabulak’ın da olduğu 6 kişi “örgüt üyesi olma” gerekçesiyle 13 Eylül 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. Tutuklananların isimleri: Sait Kılıç, İbrahim Sungur, Fikret Doğan, Yadişen Karabulak, Dilan Yıldız ve Nesibe Akdağ.
(09/169) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
10 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alınan gazeteci Hamza Özkan, 13 Eylül 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından serbest bırakıldı.
(09/170) İzmir’de Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
12 Eylül 2019 tarihinde İzmir’de yapılan ev baskınlarında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan 7 kişi, aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(09/171) Diyarbakır’da Oda Binasına Polis Baskını…
13 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’da Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Şehir Plancıları Odası şubesine asılan “İrademe, kentime dokunma” pankartı şube binasına baskın düzenleyen polis tarafından savcılık kararına dayanarak kaldırıldı.
(09/172) Osmaniye’de Polis Tarafından Basılan HDP Binası…
13 Eylül 2019 tarihinde HDP Osmaniye il binası polis tarafından basıldığı öğrenildi. Binada yapılan aramada Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine kayyım atanması ile ilgili olarak bastırılan afiş ve çıkartmalara el konulduğu bildirildi. Aramanın ardından HDP İl Eş Başkanı Cebrail Mutlu gözaltına alındığı öğrenildi.
(09/173) HDP Eski Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında yaptığı bir konuşmada dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu’na hakaret ettiği iddiasıyla Mersin 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 13 Eylül 2019 tarihinde devam edildi. Selahattin Demirtaş duruşmaya katılmadı. Mahkeme Selahattin Demirtaş’ın mahkemede hazır bulunma talebini reddederek duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(09/174) Van Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Bedia Özgökçe Ertan hakkında Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 13 Eylül 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Bedia Özgökçe Ertan’ın örgüt propagandası yapma suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme dokunulmazlığının devam edip etmediğinin sorulması için TBMM’ye müzekkere yazılmasına karar vererek duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(09/175) ESP Eski Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) eski Genel Başkanı Çiçek Otlu ile Sidar Balsever, Ali Haydar Keleş ve Bedran Çoğaltay isimli ESP üyesi 3 kişi hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme, tutuklu yargılanan Çiçek Otlu, Ali Haydar Keleş ve Sidar Balsever’in adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 13 Şubat 2019 tarihine erteledi.
ESP eski Genel Başkanı Çiçek Otlu 22 Ağustos 2017 tarihinde tutuklanmıştı.
(09/176) Abidin Cevher ile İlgili AYM Kararı…
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), 2013 yılına Ankara’da yapılan bir eyleme yönelik polis müdahalesi sırasında atılan gaz fişeği sonucu gözünden yaralan Abidin Cevher’in kişisel başvurusuna ilişkin kararı 13 Eylül 2019 tarihinde resmi gazetede yayınlandı. AYM, Abidin Cevher’in yaşam hakkı ile toplantı ve gösteri yürüyüşleri hakkının ihlal edildiğine karar vererek Abidin Cevher’e 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Mahkeme ayrıca ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere kararın bir örneğinin Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine karar verdi.
(09/177) Van’daki İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddialarıyla İlgili Valilik Kararı…
14 Temmuz 2018 tarihinde Van’ın İpekyolu ilçesindeki bir eve düzenlenen ve 1’i polis 3 kişinin öldüğü baskın sonrasında gözaltına alınan 2’si çocuk 8 kişinin gözaltında maruz kaldıkları işkence ve diğer kötü muamele ile ilgili olarak 66 polis hakkında yapılan suç duyurusuna ilişkin olarak Van Valiliği’nin polisler hakkında soruşturma izni vermediği öğrenildi.
(09/178) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
13 Eylül 2019 tarihinde 2012 yılında yapılan Kaymakamlık Yazılı Sınavı sorularının sızdırılması ile ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında haklarında gözaltı kararı verilen 165 kişiden 83’ü gözaltına alındı.
13 Eylül 2019 tarihinde Adana merkezli bir soruşturma kapsamında aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 23 kişi hakkında gözaltı kararı verildi.
14 Eylül 2019 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 54 ilde yapılan operasyonlarda haklarında gözaltı kararı verilen 222 muvazzaf astsubaydan 141’i gözaltına alındı.
(09/179) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Aralarında Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB) eski başkanı Mustafa Kaplan ile eski yöneticilerinin de olduğu 37 kişi hakkında Ankara 16. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 13 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme aralarında Mustafa Kaplan’ın da olduğu 20 sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay ile 8 yıl 9 ay arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 17 sanığın ise beraatına karar verdi.
(09/180) İstanbul’da Yasaklanan Etkinlik…
14 Eylül 2019 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan Taksim Ortaoyuncuları Sahnesi’nde düzenlenecek Grup Yorum konserinin Beyoğlu Kaymakamlığı’nın kararı ile yasaklandığı öğrenildi.
(09/181) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 14 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli, Yüksekova ve Derecik ilçelerine bağlı 5 bölgeyi 14 Eylül 2019 ile 28 Eylül 2019 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan etti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.