Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
15 – 17 Temmuz 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(07/127) Muğla’da Üretim Tesisinde Patlama…
15 Temmuz 2023 tarihinde Muğla’nın Menteşe ilçesinde, bir hidrojen gazı üretim ve dolum tesisinde meydana gelen patlamada 1 kişi (Nur Hayat Karataş) öldü, 1 kişi yaralandı. Olayla ilgili gözaltına alınan 2 kişinin (A. B. ve A. B.) 17 Temmuz 2023 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘taksirle bir kişinin ölümüne ve birden fazla kişinin yaralanmasına sebebiyet verme’ suçundan tutuklandığı öğrenildi.
(07/128) Urfa’da İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
17 Temmuz 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden 14 Temmuz 2023 tarihinde Urfa’nın Karaköprü ilçesinde Maşuk-Ataşehir Caddesi’nde bir araçtan inen 3 kişi tarafından kafasına çuval geçirilerek kaçırıldığı iddia edilen Mazlum Çelik isimli bir kişinin, götürüldüğü bir mağarada işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı, ajanlığa zorlandığı ve tehdit edildiği öğrenildi. Aynı günün gecesinde serbest bırakılan Mazlum Çelik’in Mehmet Akif İnan Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muameleyi belgeleyen bir rapor aldığı ancak şikayetçi olmak üzere gittiği Haliliye ilçesinde bulunan Şehitlik Karakolu’nda Urfa İl Emniyet Müdürlüğü’nde başvurusunun alınmadığı bildirildi. Mazlum Çelik basında yer alan ifadelerinde şunları belirtmektedir: “Beni zorla araca bindirdiler. Beni nerede olduğunu bilmediğim bir mağaraya götürdüler. Önce iki kişi benimle Kürtçe konuşarak, ‘örgüt’ ile bir bağlantım olup olmadığını sordular. Ben de olmadığını söyledim. Ben her yok dediğimde, daha fazla vurmaya başladılar. Elektrik ile işkence ettiler. Mağaranın içinde bir mezar kazdılar ve onlar ile çalışmazsam, beni o mezara koyacaklarını söylediler. Bunu söyleyenler beni gömmeleri hallinde kimsenin benim cesedimi dahi bulamayacağını, hakim savcı herkesin kendilerine bağlı olduğunu, kendilerinin devlet olduğunu söylediler. Sayıları kalabalık oldu. Bana hortumlar ile vurmaya başladılar. Aralıklarla elimi kelepçeledikten sonra elektrik vermeye devam ettiler. Aralarından birine ‘başkan’ diyorlardı. O başkan dedikleri kişi ‘kafasına sıkın konuşturmayın’ diyordu. Başkan dedikleri kişi, ‘Senin kafana sıktıktan sonra yanına bir not bırakırız. Hainlerin sonu bu olur diye yazarız’ dedi. Hatta ‘iki polise gerilla kıyafeti giydirir, yanında fotoğraf çektiririz’ diyordu (…) Beni gece bıraktılar ve şikayetçi olmam durumunda yine alacaklarını ve kafama mermi sıkacaklarını söylediler. Bana ‘bir hafta dinlen, yine seninle görüşeceğiz’ dediler.”
(07/129) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
14 Temmuz 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden Diyarbakır Cezaevi’nde tutulan gazeteciler Abdurrahman Gök ve Mehmet Şah Oruç’un gazetecilere gönderdikleri mektuplara el konulduğu, koğuş aramaları sırasında günlük ve defterlerine el konulduğu öğrenildi. Ayrıca cezaevine Evrensel, BirGün ve Yeni Yaşam gazetelerinin alınmadığı, televizyon ve radyoda sadece belirli kanalların bulunduğu, mahpusların haftalık 10 saat olması gereken ortak alan kullanımının 3 saate düşürüldüğü, kantinde satılan ürünlerin fiyatlarının yüksek olduğu öğrenildi.
(07/130) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
15 Temmuz 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Şivekar Ataş’ın tedavisinin yapılmadığı öğrenildi.
(07/131) Cezaevinde Açlık Grevi…
Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nde maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle 12 Haziran 2023 tarihinden bu yana 6 mahpus (Rıdvan Kaya, Fikret Erden, Serhat Erdemci, İhsan Oral, Baran Gül ve Orhan Doruk) tarafından sürdürülen açlık grevinin, taleplerinin karşılanması üzerine 17 Temmuz 2023 tarihinde sonlandırıldığı öğrenildi.
(07/132) İstanbul’da Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından 15 Temmuz 2023 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, aralarında gazeteci Dilan Şimşek ile İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri’nin de olduğu 15 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin gazetecilerin görüntü almasını da engellediği öğrenildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Hanife Yıldız, İrfan Bilgin Mikail Kırbayır, Besna Tosun, Ali Tosun, Hasan Karakoç, Gülseren Yoleri, İsmail Yücel, Davut Arslan, Cihan Kaplan, Cüneyt Yılmaz, Maside Ocak, Leman Yurtsever, Hatice Onaran, Dilan Şimşek.
(07/133) Urfa’da Eyleme Jandarma Müdahalesi…
15 Temmuz 2023 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde elektrik kesintilerini protesto edenlere müdahale eden jandarma 20 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanlardan 10’unun ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı, mahkemeye sevk edilen 10 kişiden 4’ünün (İsmail Akyol, Abdulkadir Yıdızoğulları, Mehmet Yıldızoğulları ve Zafer Keskinbıçaklı) ‘görevi yaptırmamak için direnme’, ‘kamu malına zarar verme’ ve ‘trafik güvenliğini tehlikeye sokma’ suçlarından tutuklandığı, 6 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(07/134) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
13 Temmuz 2023 tarihinde Şırnak’ın Güçlükonak ilçesine bağlı Bana köyünde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 2 kişiden 1’i (Abdullah Ekin) 14 Temmuz 2023 tarihinde ifade işlemlerinin ardından, 1’i ise (Resul Kaya) 15 Temmuz 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(07/135) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
Dokunulmazlığı kaldırıldıktan sonra 2 Eylül 2022 tarihinde gözaltına alınan, 3 Eylül 2022 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır eski Milletvekili Semra Güzel hakkında Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 14 Temmuz 2023 tarihinde devam edildi. Semra Güzel duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme Semra Güzel’in tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 6 Ekim 2023 tarihine erteledi.
(07/136) İzmir’de Yargılanan Kişiler…
91 kişi hakkında katıldıkları eylem gerekçe gösterilerek açılan davada verilen 5 ay hapis cezasının 31 Ocak 2022 tarihinde İzmir Bölge Adliyesi 2. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine davanın İzmir 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 14 Temmuz 2023 tarihinde görülecek duruşması, hakimin izinli olması nedeniyle 1 Kasım 2023 tarihine ertelendi.
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’na (KESK) bağlı Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) İzmir şubeleri ve kimi Alevi derneklerinin çağrısıyla anadilde eğitim talebiyle 13 Şubat 2015 tarihinde İzmir’de yapılan yürüyüşe müdahale eden polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak toplam 70 kişi gözaltına alınmış, 91kişi hakkında ise dava açılmıştı.
(07/137) Erişime Engellenen İnternet İçerikleri…
15 Temmuz 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden 14 Temmuz 2023 tarihinde Yeni Yaşam gazetesine ait www.yeniyasamgazetesi4.com internet sitesinin erişime engellendiği öğrenildi. Erişim engeli kararını veren mahkeme ve karar gerekçesi ise öğrenilemedi.
(07/138) Bitlis’te Özel Güvenlik Bölgesi…
Bitlis Valiliği 14 Temmuz 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile Hizan ilçesi sınırında bulunan Kesen Deresi Güneyi, Melihazel Deresi güney doğusu ile Hamini Deresi güney batısı arasında kalan bölgeleri 14-18 Temmuz 2023 tarihleri arasında geçici özel güvenlik bölgesi ilan etti.
(07/139) Şırnak’ta Özel Güvenlik Bölgesi…
Şırnak Valiliği 14 Temmuz 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile merkez, Cizre, Silopi, Uludere, Güçlükonak, Beytüşşebap ilçeleri sınırlarında bulunan Cudi Dağı Bölgesi, Bestler Dereler Bölgesi, Kurt Dağı Bölgesi, Kureşin Bölgesi, Karaçalı T. Bölgesi, Kel Mehmet D. Bölgesi, Serin V. Bölgesi, 2088 Rk T. Bölgesi, Küçük Su Y. Bölgesi, Gabar Dağı Bölgesi, Altın Dağ Bölgesi, İncebel Dağ Bölgesi, Oymakaya Bölgesi, Tanin Tanin Bölgesi’ni 15-29 Temmuz 2023 tarihleri arasında geçici özel güvenlik bölgesi ilan etti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.