Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
16 – 18 Mayıs 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/129) Adana’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Adana’nın Yüreğir ilçesinde kaymakamın koruma memuru olduğu bildirilen bir kişinin tartıştığı Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Yüreğir İlçe Gençlik Kolları Başkanı Eren Yıldırım’a ve ailesine silah çektiği ve bu kişilere fiziksel şiddet uyguladığı öğrenildi. Tartışma sonrasında olay yerine gelen polisin kaymakamın şikayeti üzerine Eren Yıldırım ile yanında bulunan annesini, babasını ve kardeşini gözaltına aldığı ve 4 kişinin ertesi gün serbest bırakıldığı bildirildi.
Eren Yıldırım basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Yenidoğan Mahallesi’nde annem, babam ve erkek kardeşimle birlikte yürüyüş yaparken Yüreğir Kaymakamlığı önünde kamyonlarla patates olduğunu görünce kalabalık içerisinde sivil giyimli bir şahsa bu sebzelerin ne için kullanılacağını sordum. Ben bir vatandaş, Gençlik Kolları Başkanı ve Vefa Grubu çalışanı olarak yardımların nereye yapılacağını sordum. Bunun akabinde soru sorduğum sivil giyimli şahıs birden hiddetlenerek beni ve ailemi olay yerinden uzaklaştırmaya kalktı. Ben Gençlik Kolları Başkanı olduğumu söyleyince bize silah doğrultup silahın ağzına mermi verdi. Silahı 17 yaşındaki erkek kardeşimin karnına dayadı. Bunun üzerine bize saldırmaya başladılar. Saldırıya uğradığımız için polis ihbar hattını arayıp saldırıya uğradığımızı söylemeye çalışırken polisler geldiler. Akabinde sanki saldırıya uğrayan ve silahla tehdit edilen biz değilmişiz de biz onlara saldırmışız gibi annem, babam ve erkek kardeşimle birlikte gözaltına alındık.”
Savcılığın itirazı üzerine serbest bırakılan Eren Yıldırım 17 Mayıs 2020 tarihinde yeniden gözaltına alındı ve sevk edildiği mahkeme tarafından ‘görevi yaptırmama için direnme’ iddiasıyla tutuklandı.
(05/130) Batman’da Polisin Fiziksel Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Batman’da polisin kendi kimliğini göstermeden kimlik kontrolü yapmasına karşı çıkan bir kişinin polisi tarafından fiziksel şiddet kullanılarak ve ters kelepçelenerek gözaltına alındığı öğrenildi. Müdahale sırasında polisin gözaltına aldığı kişiye “Polis kimlik istiyorsa vereceksin” diye bağırdığı bildirildi.
(05/131) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Adalet Bakanlığı 15 Mayıs 2020 tarihinde twitter hesabından yaptığı açıklama ile Covid-19 salgını ile ilgili tedbirler kapsamında açık ve kapalı cezaevlerinde avukat ziyaretleri dahil tüm görüşlerin, iş yurdu faaliyetlerinin, açık cezaevlerinde kalan mahpusların kullandığı özel izinlerin, aile görüşme odalarının kullanımının, mahpusların birlikte yaptığı toplu faaliyetlerin ve cezaevleri arası nakillerin, cezaevlerinde anneleri ile birlikte tutulan 0-6 yaş grubundaki çocukların kreşe ve anaokuluna gitmeleri, çocukların dışarıdaki ebeveynleri ya da yakınlarına teslim edilmesi uygulamasının 30 Mayıs 2020 tarihine kadar ertelendiğini duyurdu.
6 Mart 2020 tarihinde tutuklanarak Silivri Cezaevi’ne götürülen Oda TV Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan’a cezaevine girişte bir infaz koruma memuru tarafından uygulanan fiziksel şiddete ait görüntüler 15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer aldı. Barış Pehlivan’ın maruz kaldığı fiziksel şiddete ile ilgili olarak yapılan suç duyurusuna ilişkin Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı kovuşturmaya yer olmadığı yönünde karar vermişti.
15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ Kadın Cezaevi’nde havalandırma süresinin kısaltılmasına itiraz eden 3 mahpusun infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde, kollarında ve vücutlarının çeşitli morluklar oluşan 3 mahpusun hastaneye götürülmediği ve maruz kaldıkları fiziksel şiddeti belgeleyen bir sağlık raporu almalarına izin verilmediği belirtildi.
15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kırşehir E Tipi Cezaevi’nde gündeme gelen işkence ve diğer kötü muamele iddialarıyla ilgili cezaevi yönetimi ile görüşmek isteyen Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı milletvekili Abdullah Koç’un cezaevine girmesi polis tarafından engellendi.
16 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kayseri Bünyan Cezaevi’nde Bayram Sevgin ve ismi öğrenilemeyen 4 mahpusun infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Bayram Sevgin’in maruz kaldığı işkence sonucu ayağından yaralandığı bildirildi. Bayram Sevgin maruz kaldığı hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle 25 Şubat 2020 tarihinde ölüm orucuna başlamış ve cezaevi idaresinin taleplerinin karşılanacağını söylemesi üzerine eylemine son vermişti.
17 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerde Sakarya Hendek Kadın Açık Cezaevi’nde Covid-19 salgınına rağmen sosyal mesafe kuralına uyulmadığı, kimi mahpusların aynı tabakları ve kaşıkları kullandığı iddia edildi.
(05/132) İbrahim Gökçek’in Cenazesine Dönük Engelleme ve Polis Müdahalesi…
5 Mayıs 2020 tarihinde 323 gündür sürdürdüğü ölüm orucuna ara veren ve 7 Mayıs 2020 tarihinde tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitiren Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek’in 8 Mayıs 2020 tarihinde İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bulunan Gazi Mahallesi’nde yapılan cenaze töreni sırasında gözaltına alınan ve sevk edildikleri mahkeme tarafından serbest bırakılan 5 kişi hakkında 15 Mayıs 2020 tarihinde savcılığın itirazı üzerine tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkartıldığı öğrenildi. Haklarında yakalama kararı çıkartılan kişiler: Bahar Ertürk, Cemil Kurt, Dilan Ekin, Tuğçe Tayyar ve Sevda Kurban.
İbrahim Gökçek’in cenazesinde pankart açtığı iddiasıyla gözaltına alınan B. A. (17, e) isimli bir çocuk 15 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(05/133) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1286 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 15 Mayıs 2020 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılan basın açıklamalarına polis müdahale etti ve eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünde uzaklaştırdı.
16 Mayıs 2020 tarihinde 1 kişi (Mehmet Dersulu) evinin önünde sokağa çıkma yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına alındı. Mehmet Dersulu aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(05/134) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
15 Mayıs 2020 tarihinde KHK ile mesleğinden ihraç edilen mimar Alev Şahin için Ankara’da bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı önünde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 1 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak eylem alanında uzaklaştırdı.
(05/135) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
15 Mayıs 2020 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde 17 Mayıs Uluslararası Homofobi, Bifobi ve Transfobi Karşıtı Gün dolayısıyla yapılan eyleme müdahale eden polis 2 kişiyi fiziksel şiddet uygulayarak gözaltına aldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(05/136) Kayyum Protestolarına Polis Müdahalesi…
HDP’li belediyelere kayyum atanmasını ve belediye eş başkanlarının gözaltına alınmasını protesto etmek için 15 Mayıs 2020 tarihinde Iğdır’da yapılan basın açıklamasına polis biber gazıyla müdahale etti. Müdahale sırasında Iğdır Belediye Başkan Yardımcısı Halis Güney’in polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
HDP’li belediyelere kayyum atanmasını ve belediye eş başkanlarının gözaltına alınmasını protesto etmek için 16 Mayıs 2020 tarihinde Adana’da yapılmak istenen basın açıklamasına polis Covid-19 salgını kapsamında alınan tedbirleri gerekçe göstererek izin vermedi.
(05/137) 1 Mayıs Kutlamalarına Yönelik Baskı ve Müdahaleler…
17 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir’in Gaziemir ilçesinde görev yerlerine bayraklarla süsledikleri araçları ile korna çalarak ve marş söyleyerek 1 Mayıs kutlaması yaparak giden 12’si belediyede çalışan temizlik işçisi toplam 17 kişiye Gaziemir İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı polis ekipleri tarafından sokağa çıkma yasağını ihlal ettikleri gerekçesiyle 3.150’şer TL para cezası verildiği öğrenildi.
(05/138) Muş’ta Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı…
15 Mayıs 2020 tarihinde gözaltına alınan Muş’un Korkut ilçesine bağlı Altınova Beldesi’nin HDP’li belediye Eş Başkanı Casim Budak, 17 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(05/139) Gözaltına Alınan Gazeteci ve Diğer Kişi…
Taylan Kulaçoğlu isimli bir kişi 17 Mayıs 2020 tarihinde Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında ‘suç işlemeye tahrik’ ile ‘suç ve suçluyu övme’ iddialarıyla gözaltına alındı.
Aynı soruşturma kapsamında Red Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Gülseven de 17 Mayıs 2020 tarihinde gözaltına alındı.
(05/140) Antalya’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişi…
Fotoğrafçı Fırat Erez 17 Mayıs 2020 tarihinde Antalya’da “sosyal medya paylaşımlarında dini değerleri aşağıladığı” gerekçesiyle gözaltına alındı.
(05/141) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Mart 2020 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde yapılan ev baskınlarında 3 kişi ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla gözaltına alındı.
(05/142) Görevden Uzaklaştırılan Hakim…
Ölüm orucunda yaşamını yitiren Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek ile ilgili sosyal medya paylaşımları nedeniyle hakkında soruşturma açılan İzmir’in Karşıyaka ilçesinde görevli hakim ve aynı zamanda Yargıçlar Sendikası Başkanı Ayşe Sarısu Pehlivan’ın Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından 15 Mayıs 2020 tarihinde tedbiren görevden uzaklaştırıldığı öğrenildi.
(05/143) Hakkında Soruşturma Açılan Hakim…
15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, ölüm orucunda yaşamını yitiren Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek ile ilgili sosyal medya paylaşımları nedeniyle İzmir’de görevli hakim ve aynı zamanda Demokrat Yargı Derneği Eş Başkanı da olan Orhan Gazi Ertekin hakkında HSK tarafından ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(05/144) Hakkında Soruşturma Açılan Belediye…
15 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, CHP’li Burdur Belediyesi hakkında maske ürettiği gerekçesiyle Burdur Valiliği tarafından soruşturma başlatıldığı öğrenildi. Budur Valiliği ise yaptığı açıklamada CİMER’e yapılan bir ihbar ile başlatılan soruşturma sonucunda mevzuata aykırı bir husus tespit edilmediğini ve buna bağlı olarak bir işlem yapılmasına gerek olmadığını belirtti.
(05/145) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 15 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 48 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.708 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı 16 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 41 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.610 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı 17 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 44 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.386 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 17 Mayıs 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 4.140 ve vaka sayısı ise 149.435 oldu.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) 17 Mayıs 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile 11 Mart 2020 ile 10 Mayıs 2020 tarihleri arasında Covid-19 salgını nedeniyle en az 128 işçinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.