Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
16 Eylül 2022 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/143) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
15 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan 3 Nolu L Tipi Cezaevi’nde tutulan Murat Bilger isimli mahpusun ailesi ile yaptığı telefon görüşmesinde Kürtçe konuştuğu gerekçesiyle infaz koruma memurları tarafından “Burada Kürtçe konuşamazsın. Sadece Türkçe konuşabilirsin. Yoksa sana rahat vermeyiz, gün yüzü göstermeyiz. Disiplin cezası veririz” denilerek tehdit edildiği öğrenildi.
16 Eylül 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Derviş Kılınç isimli mahpusun şartlı salıverilme talebinin, Gözlem ve İdare Kurulu tarafından “iyi halli olmadığı” gerekçesiyle 3 ay süreyle ertelendiği öğrenildi.
(09/144) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 15 Eylül 2022 tarihinde yapılan başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 16 Eylül 2022 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(09/145) Batman’da Gözaltına Alınan Kişi…
15 Eylül 2022 tarihinde Batman’da yapılan ev baskınına Şaban Yılmaz isimli bir kişi ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla gözaltına alındı.
(09/146) İHD Eş Genel Başkanı Hakkında Açılan Soruşturma…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin hakkında yaptığı bir sosyal medya paylaşımına verilen bir yanıttaki patlayıcı işareti gerekçe gösterilerek İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldığı ve soruşturma kapsamında Eren Keskin’in 13 Eylül 2022 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi’nde ifade verdiği öğrenildi.
(09/147) Mersin’de Gözaltına Alınan DBP Yöneticisi…
13 Eylül 2022 tarihinde Mersin’de gözaltına alınan Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Mersin il temsilcisi Metin İnci 16 Eylül 2022 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(09/148) HDP Eski Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcısı’na yönelik sözleri nedeniyle Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada ‘terörle mücadelede görev alan kamu görevlilerini hedef gösterme’ suçundan verilen 2 yıl 6 ay hapis cezası ve ‘suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanmak suretiyle tehdit’ suçundan verilen beraat kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştu. Davanın yeniden görülmesine 16 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 14 Ekim 2022 tarihine erteledi.
Söz konusu dava, Selahattin Demirtaş’ın Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakkında açılan davanın 7 Ocak 2020 tarihinde görülen duruşmasında yaptığı savunmadaki sözleri nedeniyle, dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Yüksel Kocaman’ı tehdit ettiği ve hedef gösterdiği iddiasıyla açılmıştı.
(09/149) Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) 22. dönem milletvekili Berhan Şimşek hakkında katıldığı bir televizyon programındaki sözleri nedeniyle İstanbul 56. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 15 Eylül 2022 tarihinde görüldü.
Mahkeme Berhan Şimşek’in TCK’nin 301. maddesinde düzenlenen ‘Türkiye Cumhuriyeti devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni, Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ve devletin yargı organlarını alenen aşağılama’ suçundan 6.000 TL adli para cezası ile cezalandırdı.
(09/150) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Eş Genel Yayın Yönetmenleri Eren Keskin ve Hüseyin Aykol ile gazetenin Yazı İşleri Müdürü Reyhan Çapan ve gazeteci Hasan Başak hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 15 Kasım 2022 tarihine erteledi.
(09/151) İstanbul’da Yargılanan Gazete Çalışanları…
KHK ile kapatılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesi çalışanı 6 kişi hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde devam edildi.
Mahkeme gazeteciler ile ilgili adli kontrol şartlarının kaldırılması talebini reddederek duruşmayı 21 Aralık 2022 tarihine erteledi.
(09/152) Ankara’da Oda Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Mimarlar Odası Ankara Şube Sekreteri Nihal Evirgen ve Yönetim Kurulu üyeleri Muteber Osmanpaşaoğlu, Ünal Kara, Tuğba Arslan, Ece Yoltay ve Özgür Bayramoğlu hakkında Ankara Mimarlar Odası tarafından Uluslararası Televizyon Haberciliği dalında Jin Tv muhabirine ödül verilmesi nedeniyle Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Eylül 2023 tarihinde devam edildi. İddianamede 7 kişinin ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 22 Kasım 2022 tarihine erteledi.
(09/153) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
1 Mayıs 2021 tarihinde 1 Mayıs kutlamaları kapsamında Taksim’e çıkmak isterken polisin müdahalesiyle gözaltına alınan 21 kişi hakkında İstanbul 16. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 14 Eylül 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme 21 kişinin beraatına hükmetti.
(09/154) Muğla’da Yargılanan Hak Savunucuları…
Muğla’nın Milas ilçesindeki Akbelen Ormanı’nda kurulmak istenen linyit maden ocağına karşı nöbet eylemine 11 Ağustos 2021 tarihinde müdahale eden jandarma tarafından fiziksel şiddet kullanarak alandan çıkartılan Füsun Ergün ve Gülören Demir hakkında ‘görevi yaptırmamak için direnme’ ve ‘kamu görevlisine hakaret’ iddialarıyla Milas 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. Duruşma sırasında görevli savcının, sanık avukatlarının beyanlarının hakim tarafından özetlenerek yazdırılması konusunda müdahalede bulunduğu, ayrıca sanıklara ve izleyicilere dönerek “Bu şekilde siz mağdur olursunuz” diyerek adli yargılanma hakkına ve savunma hakkına müdahale ettiği öğrenildi. Duruşmada esas hakkında mütalaasını açıklayan savcının, her 2 kişinin ‘görevi yaptırmamak için direnme’ suçundan ve ayrıca Gülören Demir’in ‘zincirleme biçimde kamu görevlisine alenen hakaret’ suçundan cezalandırılmasını talep ettiği öğrenildi. Mahkeme duruşmayı 27 Eylül 2022 tarihine erteledi.
(09/155) Kemal Kurkut Davası…
2017 yılında Diyarbakır’daki Newroz kutlamaları sırasında üniversite öğrencisi Kemal Kurkut’u, arkasından ateş ederek öldüren polis memuru Y. Ş. hakkında Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada verilen beraat karına ilişkin istinaf başvurusunu 11 Mart 2022 tarihinde karara bağlayan Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi, söz konusu kararı Kemal Kurkut’un yaşamını yitirmesinin “yasal çerçeve” içinde kaldığı gerekçesiyle bozmuş ve suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmaması nedeniyle verilen beraat kararının yerine “ceza verilmesine yer olmadığı” kararının verilmesi gerektiğine hükmetmişti.
Davanın yeniden görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme sanık polis memurunun tutuklanması ve görüntüler üzerinden tespit edilecek kişilerin tanık olarak dinlenmesi yönündeki taleplerin reddine karar verdi ve duruşmayı 17 Ocak 2023 tarihine erteledi.
(09/156) Erhan Görür Davası…
Erhan Görür’ün 14 Haziran 2020 tarihinde Van’ın Başkale ilçesinin İran sınırında güvenlik güçleri tarafından açılan ateş ile yaşamını yitirmesi ile ilgili üsteğmen Y. E. hakkında Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. İddianamede Y. E.’nin ‘taksirle öldürme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme sanığın tutuklanması talebini reddetti ve duruşmayı 6 Aralık 2022 tarihine erteledi.
(09/157) Yusuf Akın Davası…
Yusuf Akın’ın 20 Aralık 2011 tarihinde yaşamını yitirmesiyle ilgili açılan davada mahkeme beraat kararı vermişti. Anayasa Mahkemesi’nin verilen beraat kararı sonrasında yapılan başvuruya ilişkin Yusuf Akın’ın yaşam hakkının ihlal edildiği kararı vererek yeniden görülmek üzere dava dosyasını Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermişti.
Sanık askerler K. E. O., S. T., B. Y., Y. E. K., D. G. hakkında Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın yeniden görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde başlandı. Sanıklar ve avukatları duruşmaya katılmadı. Mahkeme sanıkların tutuklanması talebini reddetti ve duruşmayı 26 Ocak 2023 tarihine erteledi.
(09/158) Mardin’de Korucuların Yargılandığı Dava…
21 Kasım 2021 tarihine Mardin’in Midyat ilçesine bağlı Mesken kırsal mahallesinde Musa Çelik isimli bir kişinin öldürülmesi il ilgili korucular Ş. A., V. A., M. A. hakkında Midyat Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Eylül 20122 tarihinde görüldü.
Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Ş. A.’nın ‘kasten öldürme’ suçundan, V. A.’nın ‘nitelikli tehdit’ suçundan cezalandırılmasını, M. A.’nın ise beraatını istedi. Ş. A.’nın esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmasında “Devlet bana silahı neden verdi. Boşuna mı verdi. Terörist öldürmek için vermedi mi? Bu kişi teröristti zaten. Biz bunu devlet adına öldürdük” dediği öğrenildi. Mahkeme duruşmayı 29 Eylül 2022 tarihine erteledi.
(09/159) Ankara JİTEM Davası…
1993 ile 1996 yılları arasında Ankara ve çevresinde işlenmiş faili meçhul cinayetlerle ilgili olarak Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada sanıklar eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar, İbrahim Şahin, Korkut Eken, Ayhan Çarkın, Ayhan Akça, Ziya Bandırmalıoğlu, Ercan Ersoy, Ahmet Demirel, Ayhan Özkan, Seyfettin Lap, Enver Ulu, Uğur Şahin, Alper Tekdemir, Yusuf Yüksel, Abbas Semih Sueri, Lokman Külünk, Mahmut Yıldırım, Nurettin Güven, Muhsin Korman hakkında verilen beraat kararının Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme müşteki avukatlarının dava konusu suçların insanlığa karşı işlenmiş suçlar kapsamında olduğu gerekçesiyle zaman aşımına tabi olmadığı yönündeki taleplerini bir sonraki duruşmada değerlendirmek üzere duruşmayı 21 Eylül 2022 tarihine erteledi.
(09/160) Cezaevi Katliamları Davası…
F Tipi cezaevlerine geçişleri sağlamak ve açlık grevlerine son vermek amacıyla, 19 Aralık 2000 tarihinde 20 cezaevinde düzenlenen ve 32 kişinin öldürüldüğü “Hayata Dönüş” adı verilen operasyon sırasında, Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 kişinin ölümü ve 29 kişinin yaralanmasıyla ilgili olarak, dönemin Jandarma Komutanlığı’nda görevli 196 kişi hakkında Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme dönemin İçişleri Bakanı Sadettin Tantan’ın tanık olarak SEGBİS aracılığıyla dinlenmesine karar verdi ve duruşmayı 26 Ocak 2023 tarihine erteledi.
(09/161) İstanbul’da Pankart Gerekçe Gösterilerek Hakkında Soruşturma Açılan Zafer Partisi Yöneticisi…
Zafer Partisi tarafından 12 Eylül 2022 tarihinde İstanbul’un Fatih ilçesine asılan “Yerli ve Milli Escobar” pankartı gerekçe gösterilerek Zafer Partisi İl Başkanı Mustafa Can Kapan hakkında soruşturma açıldığı ve soruşturma kapsamında Mustafa Can Kapan’ın 15 Eylül 2022 tarihinde ifade verdiği öğrenildi.
(09/162) Ankara’da Parti Genel Merkezi’ne Asılan Pankartın İndirilmesi…
Zafer Partisi’nin Ankara’daki Genel Merkezi’ne asılan “Yerli ve Milli Escobar” pankartının 15 Eylül 2022 tarihinde savcılık kararı ile indirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.