Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
16 Mayıs 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/132) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa’nın Halfeti ilçesinde Göklü Jandarma Karakolu’na yapılan roketatarlı saldırı sonucunda 2 askerin yaralandığı öğrenildi.
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (İKBY) sınırları içinde bulunan Barzan bölgesinde güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmalarda 5 askerin öldüğü, 5 askerin ise yaralandığı öğrenildi.
(05/133) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Urfa Hilvan 2 No’lu T Tipi Cezaevi’nde kalan kadın mahpusların, 10 kişilik koğuşlarda 30 kişi kalmaya zorlandığı, 3 aydır revir haklarını kullanamadıkları ve gardiyanların sözlü şiddet ve hakaretlerine maruz kaldıkları öğrenildi.
(05/134) Ankara Tabip Odası’ndan Gözaltı Süreçlerine Dair Açıklama…
Ankara Tabip Odası (ATO) İnsan Hakları Komisyonu, gözaltı süreçlerinde yaşanan hak ihlalleri raporunu 14 Mayıs 2018 tarihinde yaptığı basın açıklamasıyla duyurdu. Açıklamada raporun, 30 Ocak 2018 tarihinde gözaltına alınan TTB Merkez Konsey üyeleri ve 9 Şubat 2018 tarihinde gözaltına alınan ve halen tutuklu bulunan TTB Toplum ve Hekim Dergisi Editörü Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu’nun gözaltı sürecine dair deneyimleri ile ATO İnsan Hakları Komisyonu’na yapılan hak ihlalleri ile ilgili başvuru ve şikâyetlerin değerlendirilmesi sonucu oluşturulduğu belirtildi. Söz konusu raporda, gözaltı süreçlerinin Ankara Emniyeti Terörle Mücadele Şubesi bünyesinde “spor salonu” olarak anılan bir mekânda daha çok bir toplama kampı niteliği taşıyan ortam ve koşullarda yürütüldüğü; bunun kişiler açısından adeta işkenceye dönüştüğü ve bu uygulamaya derhal son verilmesi gerektiği dile getirildi. Ayrıca bu ortamda mahremiyet içerisinde “avukata erişim hakkı” ve “insan haklarına uygun şekilde muayene olma hakkı”nın yanı sıra gözaltı ortamının ışıklandırmasının uygun olmaması, nezaret alanının büyüklüğünün ortamdaki kişi sayısının sağlıklı şekilde yaşamasına uygun olmaması, günlük ihtiyaçlar için kullanılan gereçlerin temizliğinin uygun olmaması ve bireylerin hijyeni için uygun şartların sağlanmaması gibi ihlallerin yaşandığı ifade edildi. Yanı sıra gözaltı ortamının, Avrupa İşkence Önleme Komitesi’nin (CPT) belirlediği standartlar ile Birleşmiş Milletler Mandela Kuralları bağlamında gözaltında olanlar için uygulanmak zorunda olunan standartlara aykırılık gösterdiği de vurgulandı.
(05/135) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden (AİHM) Tazminat Kararı…
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mehmet Uğraş Vatandaş adlı bir kişinin gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı şikâyetiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) yaptığı başvurunun sonuçlandığı öğrenildi. AİHM kararında Türkiye’yi 10.000 Euro manevi, 2.000 Euro da maddi olmak üzere toplam 12.000 Euro tazminata mahkûm etti. Mehmet Uğraş Vatandaş, 6 Nisan 2002 tarihinde İstanbul’da katıldığı bir eylemde polis müdahalesi sonucu gözaltına alınmış ve Beyoğlu Polis Merkezi’ne götürülmüştü. Ertesi gün savcılığa yaptığı şikâyette dirseğinin kırıldığını belirten Mehmet Uğraş Vatandaş’ın şikâyetiyle açılan davada mahkeme, 22 Nisan 2004 tarihinde, eyleme müdahale eden polislerin kimliklerinin belirlenemediği ve bu suçu işlediklerine dair yeterli kanıt bulunmadığı gerekçesiyle yargılanan polislerin beraatına karar vermişti. Mehmet Uğraş Vatandaş’ın bu karar üzerine başvurduğu Yargıtay ise 14 Haziran 2011 tarihinde olayın zamanaşımına uğradığına hükmederek davayı sonlandırmıştı. Böylelikle iç hukuk süreçlerini tüketen M.U. Vatandaş da AİHM’ye başvurmuştu.
(05/136) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 15 Mayıs tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret kararları ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 755. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(05/137) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 15 Mayıs 2018 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
15 Mayıs 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Nazan Bozkurt, Simge Aksan, İlker Işık ve Cemal Toksoy) ve saat 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde ise 4 kişinin (Nazan Bozkurt, Simge Aksan, Gülnaz Bozkurt ve İlker Işık) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 15 Mayıs 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 8 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(05/138) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 2 akademisyen (Gülşah Kurt ve S. U.) hakkında ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 15 Mayıs 2018 tarihinde başlandı. Kadir Has Üniversitesi’nden ayrılan Doç. Dr. S. U. Duruşmaya katıldı, derhal beraatını ve dosyasının İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava ile birleştirilmesini talep etti. Mahkeme her iki talebi de reddederek duruşmayı 11 Ekim 2018 tarihine erteledi. Kadir Has Üniversitesi’nden ayrılan Yrd. Doç. Dr. Gülşah Kurt ise yurtdışında görevli olması nedeniyle duruşmaya katılmadı. Mahkeme, bir sonraki duruşmaya katılmaması halinde Gülşah Kurt hakkında yakalama kararı verilmesine karar verdi ve duruşmayı 16 Ekim 2018 tarihine erteledi.
(05/139) Gözaltı ve Tutuklamalar…
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Erzurum’un Karaçoban ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında HDP ve DBP ilçe Eş Başkanları’nın da bulunduğu 7 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: HDP Karaçoban ilçe Eş Başkanı Kazım Keleş, DBP Karaçoban ilçe Eş Başkanı Remziye Sönmez, Sıddık Uğun, Hüseyin Genç, Ekrem Cintumur, Harun Dayan ve Ferzende Uzun.
(05/140) Bingöl’de Gözaltına Alınan Dergi Çalışanı…
14 Mayıs 2018 tarihinde Bingöl’de gözaltına alınan ve aralarında Demokratik Modernite Dergisi çalışanı Yüksek Azak’ın da bulunduğu 5 kişi, çıkarıldıkları Bingöl Sulh Ceza Hâkimliği tarafından 15 Mayıs 2018 tarihinde serbest bırakıldı.
(05/141) Muğla’da Sosyal Medya Paylaşımları Nedeniyle Tutuklanan Kişi…
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Muğla’nın Bodrum ilçesinde inşaat işçisi V. A.’nın ‘sosyal medyadan örgüt propagandası yapmak’ gerekçesiyle tutuklandığı öğrenildi.
(05/142) Van’da Gözaltına Alınan Sığınmacılar…
15 Mayıs 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 14 Nisan-15 Mayıs 2018 tarihleri arasında Van’ın İpekyolu ilçesinde 408 sığınmacı ile insan kaçakçılığı yaptığı iddia edilen 8 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. İnsan kaçakçılığı gerekçesiyle gözaltına alınan 8 kişiden 5’inin adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı, 3 kişinin ise tutuklandığı öğrenildi. Gözaltına alınan 408 sığınmacının ise İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne gönderildiği bildirildi.
(05/143) İstanbul’da Tutuklanan Sanatçı…
Sanatçı Pınar Aydınlar, 2015 yılında Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) İzmir Milletvekili adayı olarak seçim çalışmaları kapsamında yaptığı konuşmalardan dolayı verilen 7 buçuk aylık cezanın onaylanması nedeniyle İstanbul Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alındı. Almanya’dan Türkiye’ye giriş yapan Pınar Aydınlar’ın pasaportuna el konulduğu ve tutuklanarak Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’ne gönderildiği öğrenildi.
(05/144) Hakkari’de Sürmi İnce’nin Öldürülmesiyle İlgili Görülen Dava…
Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde askerlerin açtığı ateş sonucu Sürmi İnce (55) adlı kişinin ölümüyle ilgili olarak Yüksekova Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 15 Mayıs 2018 tarihinde devam edildi. Sürmi İnce’nin ailesi ve avukatları davanın tek sanığı Ali Dağkıran’ın tutuklanması ve mahkemenin adil bir karar vermeyeceği sebebiyle reddi hakim taleplerinde bulundu. Mahkeme iki talebi de reddederek duruşmayı 29 Mayıs 2018 tarihine erteledi.
Sürmi İnce 18 Temmuz 2016 tarihinde Hakkari Yüksekova ilçesinin Büyükçiftlik beldesinde ot toplamaya giden çocuklarına yemek götürdüğü sırada askerler tarafından açılan ateş sonucu vurularak ölmüştü. Olayla ilgili olarak er Ali Dağkıran gözaltına alınmış, daha sonra serbest bırakılmıştı.
(05/145) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
Muş merkezli bir soruşturma kapsamında 8 ilde yapılan operasyonlarda gözaltına alınan, aralarında ilişiği kesilen askeri öğrenciler ve KHK ile ihraç edilmiş eski polislerin de bulunduğu 13 kişiden 7’sinin mahkeme tarafından tutuklandığı, 3’ü adli kontrol şartıyla olmak üzere 6 kişinin serbest bırakıldığı öğrenildi.
6 Mayıs 2018 tarihinde İzmir’de gözaltına alınan 73 kişiden 27’sinin 15 Mayıs 2018 tarihinde çıkarıldıkları nöbetçi Sulh Ceza Hâkimliği tarafından tutuklandığı, 3 kişinin adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı, 12 kişinin ise haklarında soruşturma yürütülen illere gönderildiği öğrenildi. 31 kişinin hâlâ gözaltında bulunduğu bildirildi.
(05/146) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
3 kişi hakkında Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların karar duruşmaları 15 Mayıs 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme sanıklardan Yunus Taştan’ın ‘örgüt üyesi olmak’ gerekçesiyle 7 yıl 6 ay, diğer sanıklar Rukiye General ile Rıza Gültekin’in ise aynı gerekçeyle 6 yıl 3’er ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına karar verdi.
2’si tutuklu 7 kişi hakkında Malatya 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların karar duruşmaları 15 Mayıs 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme tutuklu sanıklar Ali Çetinkaya ile Mecit Güner’in ‘örgüt üyesi olmak’ gerekçesiyle 10’ar yıl, tutuksuz sanık İlknur Bayır’ın aynı gerekçeyle 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme ‘örgüte yardım etmek’ suçundan Ayla Çatal’ın 2 yıl 7 ay 15 gün, Selçuk Altay’ın 2 yıl 6 ay, Sevim Turan’ın 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Ayrıca mahkeme, etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan Emine Büşra Yıldırır’ın 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar vererek hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(05/147) Şırnak’ta Özel Güvenlik Bölgesi İlanı…
Şırnak Valiliği 15 Mayıs 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Besta ve Cudi dağı bölgelerinde koordinatları belirtilen 53 alanın 16 Mayıs – 30 Mayıs 2018 tarihleri arasında 15 gün süreyle özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire, BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, Deutsche Welle.