Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
17 – 19 Kasım 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/217) İstanbul’da Gözaltına Alınan Akademisyenler, Gazeteciler ve Hak Savunucuları…
Anadolu Kültür’e yönelik bir soruşturma kapsamında, Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi ve “Bu suça ortak olmayacağız” metni imzacısı Prof. Dr. Betül Tanbay, Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Turgut Tarhanlı, Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanvekili Yiğit Ekmekçi, Yönetim Kurulu üyesi Ali Hakan Altınay, Genel Koordinatörü Asena Günal ve eski genel müdürü olan Hafıza Merkezi Eş Direktörü Meltem Aslan ile Anadolu Kültür üyeleri ve çalışanları Bora Sarı, Ayşegül Güzel, Hande Özhabeş, Yusuf Cıvır, Filiz Telek ve Yiğit Aksakoğlu, yapımcı Çiğdem Mater 16 Kasım 2018 tarihinde gözaltına alındı. Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kavala 18 Ekim 2017 tarihinde İstanbul Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alınmış ve 1 Kasım 2017 tarihinde tutuklanmıştı.
Basında yer alan haberlerden toplam 20 kişi hakkında gözaltı kararı olduğu öğrenildi.
16 Kasım 2018 tarihinde İstanbul Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada akademisyenlerin, gazetecilerin, hak savunucularının “Osman Kava ile hiyerarşik düzen içinde oldukları, Gezi Parkı olaylarını derinleştirmek ve yaygınlaştırmak için Anadolu Kültür AŞ’ye ait DEPO isimli yerde toplantılar düzenledikleri, ‘Sivil İtaatsizlik ve Şiddetsiz Eylem’ başlıkları altında Gezi Parkı olaylarının devamlılığını sağlamak için yurt dışından aktivizm eğiticileri, kolaylaştırıcılar ve profesyonel eylemciler getirttikleri, yeni medya oluşturma faaliyetleri içerisine girdikleri, Gezi Parkı olaylarında gündeme gelen biber gazının Türkiye’ye ithalinin durdurularak, yasaklanması için çalışmalar yaptıkları” gerekçesiyle gözaltına alındığı belirtildi.
İfade işlemlerinin ardından 16 ve 17 Kasım 2018 tarihlerinde 12 kişi serbest bırakılırken Yiğit Aksakoğlu ise sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(11/218) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
17 Kasım 2018 tarihinde Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Şenoba beldesi kırsal alanındaki bir askeri üs bölgesinde havan topu atış eğitimi sırasında yaşandığı belirtilen patlama sonucu 1 askerin öldüğü ve 4 askerin ise yaralandığı öğrenildi.
17 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 17 Ekim 2018 tarihinde Adıyaman’ın Kömür beldesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(11/219) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
16 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Silivri 6 Nolu L Tipi Cezaevi’nde tutulan Mustafa Mulla isimli mahpusa, maruz kaldığı hak ihlallerine tepki gösterdiği gerekçesiyle 3 aylık tutukluluk süresi içinde toplam 3 yıl görüş ve iletişim hakkından mahrum bırakma cezası verildiği öğrenildi. Haberde ayrıca Mustafa Mulla’nın mahkemeye götürülürken ters kelepçe dayatmasını ve üzerinde hastaneye ve revire götürülürken üzerinde “terörist” yazan kimlik taşıma dayatmasını kabul etmediği için gardiyanların ve jandarmanın fiziksel şiddetine maruz kaldığı belirtildi.
16 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Manisa T Tipi Cezaevi’nde C-16 koğuşunda tutulan ve sayımlar sırasında askeri nizamda ayakta durma dayatmasına karşı çıktıkları gerekçesiyle 6 Kasım 2018 tarihinden bu yana gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kalan 13 mahpustan 3’ünün (Mehmet Aydemir, Hebat Aydemir ve Siracettin Hassas) İzmir Şakran Cezaevi’ne istekleri ve iradeleri dışında sevk edildikleri öğrenildi.
16 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, tutuklanarak 12 Kasım 2018 tarihinde Alanya L Tipi Cezaevi’ne getirilen Fevziye Arukan isimli mahpusun vücudunda, gözaltında maruz kaldığı işkenceden kaynaklanan izler ve yaralar olduğu iddia edildi. Söz konusu haberlerde Fevziye Arukan ile aynı cezaevinde kalan bir mahpusun ailesi ile yaptığı telefon görüşmesinde konuya ilişin şunları ifade ettiği belirtildi: “(…) en az 10 gün önce gözaltına alındığını ve gözaltındayken ağır işkenceye maruz kaldığını düşünüyoruz. Kollarında, vücudunda darp izleri ve tırnaklarında derin yaralar mevcut. Elektrik verilmiş olabilir. Boğazında ip izi var. Kendisini hücreye getiren yetkililer intihara kalkıştığını söyledi ancak Fevziye’nin cezaevi kabulünde de işkenceye maruz kaldığını düşünüyoruz. Hafızası ve bilinci net olmadığından ağır psikolojik travma söz konusu. Hiçbir şey yemiyor ve içmiyor. Tüm ısrarlarımıza rağmen ölüm orucuna başlayacağını söylüyor. Diyaloğa kapalı. Fevziye’nin diyaloğa kapalı olmasından kaynaklı ailesi ile ilgili herhangi bir bilgiye de ulaşamadık. Fevziye tüm ısrarlarımızın sonunda 2 gün önce Antalya Gazipaşa’da gözaltına alındığını söyledi”.
18 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Kırıkkale F Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan mahpuslara haftada sadece 2 saat sıcak su verildiği, mahpusların kelepçeli muayene dayatmasına maruz kaldığı, bunlara karşı çıkan mahpusların gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(11/220) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın vasisi tarafından 16 Kasım 2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(11/221) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 740 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 16, 17, 18 Kasım 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
16 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Gülnaz Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
17 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Acun Karadağ) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu, Gülnaz Bozkurt ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
18 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Acun Karadağ, Nazan Bozkurt, Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 16, 17, 18 Kasım 2018 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 17 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/222) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
17 Kasım 2018 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 712’ncisi öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Bunun üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra milletvekilleri ile siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup yürüyüşe geçti. Polisin bu yürüyüşü de engellemesi üzerine, Cumartesi Anneleri ve desteğe gelenler bulundukları yerde oturarak basın açıklamasını gerçekleştirdiler.
(11/223) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularının Polis Tarafından Engellenen Etkinliği…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 17 Kasım 2018 tarihinde 347. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu” polis tarafından engellendi. İHD İstanbul Şubesi’nden Galatasaray Meydanı’na yürümek isteyen insan hakları savunucuları, engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi önünde açıklama yaptı.
(11/224) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması’ gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 16 Kasım 2018 tarihinde işe geri dönmek için yaptığı basın açıklamasının ardından Sağlık Müdürlüğü önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine müdahale eden polis, Türkan Albayrak’ı gözaltına aldı. Türkan Albayrak’ın aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Bu son gözaltı ile beraber Türkan Albayrak 46. kez gözaltına alınmış oldu.
(11/225) Urfa’da Tutuklanan Muhtar…
16 Kasım 2018 tarihinde gözaltına alınan, Urfa’nın Birecik ilçesine bağlı Aşağı Karkutlu mahallesi muhtarı Ethem Polat, 18 Kasım 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
(11/226) Diyarbakır’da Gözaltına alınan HDP Üyeleri…
25 Kasım 2018 tarihinde yapılacak HDP Gençlik Meclisi Kongresi ile ilgili Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde afiş asan ve bildiri dağıtan HDP Gençlik Meclisi üyelerine müdahale eden polis 5 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanların isimleri: Hüsamettin Tanrıkulu, Renas Kocakaya, Yüksel Korkmaz, Mehmet Yalçın, Ayhan Ateş.
(11/227) Ankara’da Gözaltına Alınan SGDF Üyeleri…
13 Kasım 2018 tarihinde Ankara’da gözaltına alınan Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyeleri Gizem Altınöz, Cem Eren Aslan ve Sedat Polat 16 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘örgüte finansal kaynak sağlama’ iddialarıyla tutuklandı.
(11/228) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında Diyarbakır, Hakkari ve Elazığ’da yapılan operasyonlarda gözaltına alınan ve aralarında 7 muhtarın da olduğu 74 kişiden 38’i 16 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 36 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/229) DBP Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Mehmet Arslan hakkında, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afrin operasyonuna ilişkin açıklamaları ve katıldığı eylem ve etkinliklerde yaptığı konuşmalar nedeniyle, ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddialarıyla Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Kasım 2018 tarihinde devam edildi. Mehmet Arslan duruşmaya katılmadı. Savunmaların ardından mahkeme adli kontrol şartıyla Mehmet Arslan’ın tahliyesine karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(11/230) Hakkında Soruşturma Açılan Avukat…
17 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Barosu Cezaevi İzleme Komisyonu Başkanı Avukat Tugay Bek hakkında 13 Ağustos 2018 tarihinde Evrensel gazetesinde yayınlanan, Tarsus Cezaevi’nde yaşanan hak ihlalleri ile ilgili yazısı nedeniyle Tarsus Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret ve iftira” iddiasıyla soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(11/231) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
16 Kasım 2018 tarihinde Hava Kuvvetleri eski personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 25 ilde yapılan operasyonlarda haklarında gözaltı kararı verilen 188 kişiden 86’sı; İzmir’de ByLock kullandıkları iddiasıyla 17 kişi; İstanbul’da 14 kişi gözaltına alındı.
17 Kasım 2018 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı personeline yönelik Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında 12 ilde düzenlenen operasyonlarda 41 kişi; Çankırı merkezli bir soruşturma kapsamında 8’i muvazzaf 9 asker gözaltına alındı.
Adana merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınmış olan KHK ile meslekten ihraç edilmiş 29 polis memurundan 11’i 17 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 18 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Hakkında arama kararı olduğu gerekçesiyle 18 Kasım 2018 tarihinde Niğde’de gözaltına alınan 1 kişi aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(11/232) Diyarbakır’da Yasaklanan Etkinlik…
16 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır Valiliği’nin, PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecride karşı cezaevinde açlık grevine başlayan HDP Hakkari Milletvekili Leyla Güven’i desteklemek için yapılacak her türlü eylem ve etkinliği 15 gün boyunca yasakladığı öğrenildi.
(11/233) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 16 Kasım 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçelerine bağlı, koordinatları verilmiş 30 alanın 20 Kasım 2018 ile 4 Aralık 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.