Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
17 Mayıs 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/193) Şırnak’ta Polis Zırhlı Aracının Çarptığı Kişi…
16 Mayıs 2019 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde polis zırhlı aracının çarpması sonucu Fevziye Şengül (46) isimli bir kişinin yaralandığı öğrenildi.
(05/194) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiası…
Açlık grevleri ile ilgili İstanbul’da yapılan bir eylemi takip ederken 10 Mayıs 2019 tarihinde gözaltına alınan gazeteci Zeynep Kuray, gözaltına alınanların maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muameleleri 16 Mayıs 2019 tarihinde basına açıkladı. Zeynep Kuray şunları belirtti: “Birçok kadına çıplak arama dayatmasında bulunmuşlar. Orada bir kadın arkadaş regl olmuştu. Ancak tuvalette peçete ve tuvalet kağıdı dahi yoktu. Ben de peçete istedim. Ancak vermediler. Bu yüzden tartıştık. 3 kişi kalıyorduk nezarethanede. Kapıyı açtılar üzerime çullandılar. Yanındaki kadın arkadaşlar polisleri engellemeye çalıştı ancak onlar da darp edildi. Beni darp ederek zorla nezarethaneden çıkardılar. İki polis kollarımdan tutarken üçüncü polis elimi kırmaya çalıştı (…) Arkadan gelen bir başka polis omuriliğime arkadan yumruk attı. Sonra beni tek kişilik nezarethaneye götürdüler. (…) Anneler bu baskı ortamında 4 gün boyunca tutuldular, yaşlı ilaç kullanan kadınlardı. O kasvetli havasız yerde birçok anne rahatsızlandı. Bir annenin tansiyonu fırladı. Uzun süre ona ilaç vermediler. Hastaneye kaldırıldı. Dağıtılan yemekler ilaç kokuyordu (…) hastaneye götürüldük. Ben hastanede darp edildiğimi söyledim. Ama yüzüme dahi bakmayan doktor sadece not almakla yetindi.”
(05/195) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
16 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde mahpusların C9 ve C10 koğuşlarında yapılan aramalar sırasında mahpuslara ait kişisel eşyalara el konulduğu ve bazı mahpusların fiziksel şiddete maruz kaldığı öğrenildi.
(05/196) Abdullah Öcalan Üzerindeki Avukat Yasağı ile İlgili Adalet Bakanının Açıklaması…
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, 16 Mayıs 2019 tarihinde bir açıklama yaparak Abdulah Öcalan’a yönelik avukat görüşme yasağının kaldırıldığını belirtti. Adalet Bakanı açıklamasında şunları belirtti: “Hükümlülerin avukatlarıyla konuşması kanuni bir haktır. İnfaz kanunumuz bu hakkı düzenlemiştir. Bu görüşmenin ne şekilde olacağı, sınırları, çerçevesi yine kanunda düzenlenmiştir. Bu hakkın ihlali ya da belli bir güvenlik riskinin oluşması gibi hallerde sınırlanabileceğini de yine kanun düzenlemiştir. Bu sınırlamalar da yargı denetimine açıktır. Daha önce verilen kısıtlama kararları vardı. Görüşme yasağına ilişkin bu kararlar kaldırıldı. Görüşme imkanı getirildi. Hukuken bu konudaki engeller kalktıktan sonra avukatının görüşme imkanı da hukuken mümkün olmuştur.”
Adalet Bakanı’nın açıklamasını takiben Abdullah Öcalan’ın avukatlarının bağlı olduğu Asrın Hukuk Bürosu ise yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Avukat görüşünü yasaklayan Hâkimlik kararının itirazlarımız üzerine Bursa Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kaldırılmış olduğunu ifade etmiştik. Bununla birlikte 2 Mayıs 2019 tarihinde yapmış olduğumuz görüşmeden sonra her gün yenilediğimiz başvurularımıza rağmen yeni bir görüşme halen sağlanabilmiş değildir. Sayın Öcalan ile aile görüş başvuruları ise, 22 Nisan 2019 tarihli yeni bir disiplin cezası gerekçe gösterilerek mahkeme kararı ile engellenmeye devam etmektedir (…) Adalet Bakanlığı’nın bu açıklamasını hukuken yapılması gerekenlerin ifadesi olarak değerlendiriyor ve tüm yargısal ve idari kurumları hukuka uygun davranmaya davet ediyoruz.”
(05/197) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 919 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 16 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
16 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 16 Mayıs 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(05/198) İdil Kültür Merkezi’ne Polis Baskını ve Gözaltına Alınan Kişiler…
İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Okmeydanı’nda bulunan İdil Kültür Merkezi 16 Mayıs 2019 tarihinde polis tarafından basıldı. Baskında binada bulunan ve aralarında Grup Yorum üyeleri Betül Varan, Seher Adıgüzel’in yanı sıra 5 kişi (Beyhan Gün, Taylan Gültekin, soyadı Yaprak ve isimleri öğrenilemeyen 2 kişi) gözaltına alınmıştır.
(05/199) Kocaeli, Şırnak, Diyarbakır ve Van’da Eylemlere Polis Müdahalesi ve Engellemesi…
Cezaevlerinde sürmekte olan açlık grevleriyle ilgili olarak mahpus yakınları ile siyasi parti (HDP ve DBP) üye ve yöneticileri tarafından 16 Mayıs 2019 tarihinde Gebze M Tipi Cezaevi önünde yapılmak istenen nöbet eylemi polis tarafından engellendi. Mahpus yakınlarının polis tarafından zorla araçlara bindirilerek cezaevi önünden uzaklaştırıldığı öğrenildi. Polisin ayrıca eylemi takip eden gazetecilerin görüntü almasına engel olduğu bildirildi.
Aynı gerekçeyle mahpus yakınları ile siyasi parti üye ve yöneticileri tarafından 16 Mayıs 2019 tarihinde Şırnak’ın Silopi ilçesinde yapmak istediği basına açıklamasına polis müdahale etti. Müdahale sırasında yakın mesafeden eyleme katılanlara biber gazı sıkılması sonucu aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak milletvekili Nuran İmir’in de bulunduğu çok sayıda kişinin fenalık geçirerek hastaneye kaldırıldığı öğrenildi.
Aynı gerekçeyle mahpus yakınları ile siyasi parti üye ve yöneticileri tarafından 16 Mayıs 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Bağlar ilçesindeki Koşuyolu Parkı’nda yapılmak istenen nöbet eylemine polis tarafından izin verilmedi. Müdahale sonucu Hızal Yıldırım isminde bir kişinin gözaltına alındığı ve aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
Aynı gerekçe ile mahpus yakınları ve siyasi parti üyeleri tarafından Van’da düzenlenmek istenen basın açıklamasına polis tarafından izin verilmedi. Polisin ayrıca eylemi takip eden gazetecilerin görüntü almasına izin vermediği ve gazetecilerin çektiği görüntüleri zorla sildiği öğrenildi.
(05/200) Urfa’da Gözaltına Alınan Belediye Meclis Üyesi…
16 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında İlçe Belediye Meclisi üyesi Abdurrezak Karak’ın da olduğu 3 kişi gözaltına alındı.
(05/201) Urfa’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
14 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde yapılan ev baskınlarında “sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptıkları” gerekçesiyle gözaltına alınan 13 kişiden 4’ü 16 Mayıs 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 9 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/202) Urfa’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde yapılan ev baskınlarında sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptıkları gerekçesiyle 7 kişi gözaltına alındı.
(05/203) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 16 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Arş. Gör. Seval Gülen, Prof. Dr. Nüket Sirman Eralp, Doç. Dr. Meltem Toksöz, Yrd. Doç. Dr. Seda Altuğ, Yrd. Doç. Dr. Zeynep Kadirbeyoğlu ve Prof. Dr. Oya Köymen, Bilgi Üniversitesi’nden araştırma görevlileri Kudret Çobanlı ile S.H., Doç. Dr. Evren Hoşgör; Maltepe Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Esra Sakınç, Öğr. Gör. İrfan Eroğlu; Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Gamze Toksoy, Prof. Dr. Sefa Feza Arslan, Doç. Dr. Özgür Martin; İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Sevgi Uçan Çubukçu; Çukurova Üniversitesi’nden Taylan Koç) hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan birleştirilmiş davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı 16 akademisyenin de ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 5 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Boğaziçi Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Dr. Sakine Çil hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmaları ileri bir tarihe erteledi. Mahkeme duruşmayı 9 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Türk-Alman Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Berke Özenç hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 1 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Şehir Üniversitesi’nden Okutman Akın Tek ile Michigan Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Özge Korkmaz) hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme iki davanın duruşmasını da 16 Ekim 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 3 akademisyen (Bilgi Üniversitesi’nden N.K. ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Bahtiyar Mermertaş ve Yrd. Doç. Dr. Burak Onaran) hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme, N.K. hakkında açılan davanın duruşmasında, yargılamanın Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca yapılması için Adalet Bakanlığı’ndan izin istenmesine karar verip yargılamanın durdurulmasına hükmetti. Mahkeme Burak Onaran ve Bahtiyar Mermertaş hakkında açılan davaların duruşmalarını 28 Haziran 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden araştırma görevlisi Meral Akbaş hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme dava ile ilgili yetkisizlik kararı verip dava dosyasının Ankara Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
(05/204) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin genel yayın yönetmenleri Hüseyin Aykol ve Zana Kaya, gazetenin Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya ve Hatip Dicle hakkında, gazetede yayınlanmış yazılar gerekçe gösterilerek İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Mart 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Hatip Dicle hakkında çıkarılan yakalama kararının devamına karar verip duruşmayı 10 Ekim 2019 tarihine erteledi.
(05/205) Medeni Yıldırım Davası…
Er Adem Çiftçi hakkında, 28 Haziran 2013 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Kayacık köyünde yapılan kalekol inşaatının protesto edildiği eylemde Medeni Yıldırım’ın karakoldan açılan ateş sonucu öldürülmesiyle ilgili Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Adem Çiftçi’nin ‘haksız tahrik altında olası kastla öldürme’ suçundan 18 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme ayrıntılı ve gerekçeli bilirkişi raporu hazırlanması için TÜBİTAK veya İstanbul Adli Tıp Kurumu’na müzekkere yazılmasına karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(05/206) “Ergenekon Davası”…
235 kişi hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan ve “Ergenekon davası’” olarak bilinen davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 1 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
(05/207) Reina Katliamı Davası…
“Reina katliamı” olarak bilinen, 1 Ocak 2017 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde bir eğlence merkezine düzenlenen ve 39 kişinin öldüğü saldırıyla ilgili olarak İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Davada 20’si tutuklu 58 sanık yargılanmaktadır.
Savunmaların ardından mahkeme 2 sanığın adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 8 Ağustos 2019 tarihine erteledi.
(05/208) Hakkında Fezleke Hazırlanan Milletvekili…
16 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından HDP İstanbul milletvekili Ahmet Şık Hakkında 2 ayrı fezleke hazırlanarak TBMM’ye gönderildiği öğrenildi.
(05/209) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Yargıtay eski üyesi Mahmut Kış hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 16 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı örgüt üyesi olma suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
Yargıtay eski üyesi Halit Kıvrıl hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 16 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı örgüt üyesi olma suçundan 8 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(05/210) Erişim Yasağı Getirilen İnternet Sitesi…
16 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin Ekrem İmamoğlu’nun 31 Mart seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmesine ilişkin, Esenler İlçe Belediye Başkanı Tevfik Göksu tarafından sarf edilen nefret söylemi içeren sözlerin yer aldığı haberlere erişimin engellenmesine karar verdiği öğrenildi.
16 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Nûçe Ciwan Ajansı’na ait internet sitesine erişimin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından engellendiği öğrenildi. Böylece Nuçe Ciwan haber ajansı 30. kez erişime engellenmiş oldu.
(05/211) Ankara’da Yasaklanan Etkinlik…
16 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden 18 Mayıs 2019 tarihinde Ankara’da Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Genel Merkezi’nde düzenlenecek olan “Pontus Soykırımının 100. Yılı” başlıklı etkinliğin Ankara Valiliği tarafından yasaklandığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.