Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
18 Ekim 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/200) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Harekat ve Saldırılar…
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı dahilinde;
17 Ekim 2019 tarihinde Milli Savunma Bakanlığı yaptığı açıklama ile, Mardin’in Nusaybin ilçesine isabet eden havan mermisi nedeniyle 1 askerin yaralandığını duyurdu.
17 Ekim 2019 tarihinde Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), yaptığı açıklama ile harekâtın başladığı 9 Ekim 2019 tarihinden bu yana Suriye Demokratik Güçleri’nden (SDG) 171 kişinin, Türkiye destekli Suriyeli gruplardan ise 21 kişinin, Türk Silahlı Kuvvetleri’nden 9 askerin öldüğünü duyurdu.
(10/201) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Askeri Operasyona Tepkilere Yönelik Müdahaleler ve Gözaltılar…
17 Ekim 2019 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle Devrimci Parti üyesi Nüpelda Çelik ile Meşale dergisi editörü Özgür Sazlık gözaltına alındığı öğrenildi.
17 Ekim 2019 tarihinde TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle Kocaeli’nin Gebze ilçesinde yapılan ev baskınlarında 4 kişi, Adana’da 13 kişi, Denizli’de 8 kişi, Ankara’da 10 kişi, Urfa’da 1 kişi, Mardin’de 8 kişi, Elazığ’da 14 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
17 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Bursa, Kocaeli, Antalya ve Konya’da gözaltına alınan 8 kişinin tutuklandığı öğrenildi. Tutuklanan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
17 Ekim 2019 tarihinde Çanakkale’de yapılan ev baskınlarında TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle en az 6 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Halkların Demokratik Partisi (HDP) merkez ilçe başkanı Hamit Kılıç, HDP Biga ilçe başkanı Abdülhamit Aytaç, HDP Gelibolu ilçe yöneticisi Fahrettin Aydın, HDP Biga eski ilçe başkanı Mehmet Aytaç, Beşir Şeker, Azmi Karali.
11 Ekim 2019 tarihinde TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Mardin’in Nusaybin ilçesinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 30 kişi için gözaltı süresinin 17 Ekim 2019 tarihinde ikinci kez uzatıldığı öğrenildi.
15 Ekim 2019 tarihinde Antalya’da yapılan ev baskınlarında TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle gözaltına alınan 11 kişiden 3’ü 17 Ekim 2019 tarihinde tutuklandı. Tutuklanan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
16 Ekim 2019 tarihinde TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Diyarbakır’da yapılan ev baskınında gözaltına alınan Kürdistan Komünist Partisi (KKP) Genel Başkanı Sinan Çiftyürek 17 Ekim 2019 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(10/202) Diyarbakır’da Yargısız İnfaz İddiası…
17 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın Lice ilçesindeki Gürbeyli Mahallesi’nde bir eve 16 Ekim 2019 tarihinde yapılan operasyonda askerler tarafından açılan ateş sonucu Bayram Ekinci isimli 1 kişinin öldüğü öğrenildi. Söz konusu haberde, operasyonun gerekçesinin Bayram Ekinci’nin hakkında açılmış bir dava kapsamında uygulanan denetimli serbestlik şartı gereği karakola gidip imza vermemesi olduğu ifade edildi.
(10/203) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1072 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 17 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
17 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Merve Demirel) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 17 Ekim 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/204) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için 17 Ekim 2019 tarihinde Düzce’de Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) il binası önünde oturma eylemi yapan Alev Şahin, polis müdahalesi sonucu gözaltına alındı.
(10/205) İzmir’de Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından İzmir il binası önünde 17 Ekim 2019 tarihinde yapılmak istenen Demokrasi Buluşması’na polis Valilik yasağını gerekçe göstererek müdahale etti. Polisin sadece HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli ve HDP milletvekillerinin açıklama yapmasına izin verdiği, açıklamaya katılmak isteyen kişileri il binası önünden uzaklaştırdığı, bazı kişileri ise zorla parti binası içine sokmaya çalıştığı bildirildi. Daha sonra açıklamanın HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli tarafından parti binası içinde yapıldığı öğrenildi.
İzmir Valiliği söz konusu etkinliği 14 Ekim 2019 tarihinde yasaklamış, ardından yaptığı açıklama ile il genelinde açık alanda yapılacak tüm eylem ve etkinlikleri 15 gün boyunca yasaklamıştı.
(10/206) Van’da Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından 18 Ekim’de Van’da düzenlenecek “Demokrasi Buluşması”na çağrı yapmak için Van il binası önünde 17 Ekim 2019 tarihinde yapılmak istenen basın açıklamasına polis müdahale etti. HDP milletvekilleri ile açıklamaya katılmak isteyen diğer kişilerin polis tarafından parti binası içine itildikleri ve açıklamayı burada yaptıkları öğrenildi.
(10/207) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Yazar Sema Maraşlı’nın Ege Üniversitesi’nde bir kadının cinsel tacize maruz kalmasına ilişkin video görüntülerini “Dağda teröristler, şehirde feministler güzel ülkemize saldırıyorlar. Feministler teröristlerden daha tehlikeli” sözleriyle paylaşmasını, 17 Ekim 2019 tarihinde Akit TV kanalında katıldığı bir program esnasında televizyon binası önünde protesto ettikleri için gözaltına alınan Kadın Kolektifleri üyesi 5 kişi, aynı gün çıkarıldıkları mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(10/208) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
17 Ekim 2019 tarihinde Diyarbakır’da yapılan ev baskınlarında Sosyalist Kadın Meclisleri merkez yürütme kurulu üyesi Satiye Ok, Özgür Genç Kadın üyesi Helin Yağmur ve Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu üyesi Sedat Türlü gözaltına alındı. Baskın sırasında Satiye Ok ve Helin Yağmur’un polislerin sözlü cinsel tacizine ve tecavüz tehdidine maruz kaldıkları öğrenildi.
(10/209) Hakkari ve Mardin’de Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanları ve Diğer Kişiler…
15 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınan Nusaybin Belediye Eş Başkanları Semire Nergiz ve Ferhat Kurt, Hakkari Belediye Eş Başkanı Cihan Karaman ile Yüksekova Belediye Eş Başkanları Remziye Yaşar ve İrfan Sarı 17 Ekim 2019 tarihinde ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandı. Aynı soruşturmalar kapsamında gözaltına alınan HDP’li Nusaybin Belediye Meclisi üyesi Mehmet Emin Alkan’ın savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/210) İstanbul’da Tutuklanan PSAKD Yöneticisi…
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği (PSAKD) Sarıyer Şubesi yöneticisi Songül Çimen’in 17 Ekim 2019 tarihinde Silivri Cezaevi’nde oğlunu ziyaret ettikten sonra gözaltına alınarak tutuklandığı öğrenildi.
(10/211) Aydın’da ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret Ettiği’ İddiasıyla Yargılanan Tiyatro Sanatçısı…
Tiyatro oyuncusu Orhan Aydın hakkında, Kuşadası Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Derneği’nin 2017 yılında düzenlediği Sivas Katliamı anmasında yaptığı konuşmada ‘Cumhurbaşkanına hakaret ettiği’ iddiasıyla Kuşadası 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Ekim 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Orhan Aydın’ı 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı.
(10/212) Ankara’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
27 Ekim 2017 tarihinde Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan “Tasarruf arıyorsanız metro ihalelerine bakın” başlıklı yazısı nedeniyle gazeteci Çiğdem Toker hakkında Ankara 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde, Şenbay Madencilik A.Ş.’nin şikayeti üzerine açılan 1.5 milyon TL’lik manevi tazminat davasının görülmesine 17 Ekim 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Şenbay Madencilik avukatlarının mazeret bildirmeksizin duruşmaya katılmaması üzerine “taraflarca takip edilmeyen dosyanın süresi içinde yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına” karar verdi.
(10/213) İstanbul’da Yargılanan Gazeteci…
Cumhuriyet gazetesi editörü Tuğba Özer hakkında, “Eğitim IŞİD zihniyetine emanet: İHH’cı öğretmen çocukların eline idam ipi vererek fotoğraf çektirdi!” başlıklı haberi nedeniyle, İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) şikayeti üzerine İstanbul 23. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Ekim 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Tuğba Özer’in 5 bin TL para cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
(10/214) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Almanya’da yayın yapan Die Welt gazetesinin Türkiye muhabiri Deniz Yücel hakkında ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme’ iddialarıyla İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Ekim 2019 tarihinde devam edildi.
İddianamede Deniz Yücel’in ‘örgüt propagandası yapma’, ‘halkın bir kesimini diğer bir kesimine yönelik olarak kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme’ suçlarından 4 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme savcının esas hakkındaki mütalaasını hazırlamak için ek süre talebini kabul ederek duruşmayı 13 Şubat 2020 tarihine erteledi.
Deniz Yücel 14 Şubat 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve 27 Şubat 2017 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Hakkında hazırlanan iddianameyi 16 Şubat 2018 tarihinde kabul eden mahkeme, Deniz Yücel’in tensip kararıyla tahliyesine hükmetmişti.
(10/215) Hakkari’de HDP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
HDP Hakkari il Eş Başkanı Sinan Kaya hakkında Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Ekim 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Sinan Kaya’yı ‘örgüt propagandası yapma’, ‘örgüte yardım ve yataklık yapma’ ve ‘polise mukavemet’ suçlarından toplam 10 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(10/216) Medeni Yıldırım Davası…
28 Haziran 2013 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Kayacık köyünde yapılan kalekol inşaatının protesto edildiği eylemde Medeni Yıldırım’ın karakoldan açılan ateş sonucu öldürülmesiyle ilgili olarak Er Adem Çiftçi hakkında Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Ekim 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Adem Çiftçi’nin ‘haksız tahrik altında olası kastla öldürme’ suçundan 18 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme daha önce karakolda görevli 2 komutan hakkında yapılan suç duyurusunun akıbetinin sorulmasına ve gerekçeli bilirkişi raporunun İstanbul Adli Tıp Kurumu’ndan istenmesine karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(10/217) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
Ekrem Yeter hakkında Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açıla davanın karar duruşması 17 Ekim 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme delil yetersizliğinden Ekrem Yeter’in beraatına karar verdi.
(10/218) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
17 Ekim 2019 tarihinde Mersin merkezli bir soruşturma kapsamında 6 ilde yapılan operasyonlarda 49 kişi gözaltına alındı.
(10/219) Kayyım Atanan Belediyeler…
Mardin’in Nusaybin ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları Semire Nergiz ve Ferhat Kut’un 17 Ekim 2017 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alındığı ve yerlerine Nusaybin Kaymakamı Mehmet Balıkçılar’ın kayyım olarak atandığı öğrenildi.
Hakkari’nin Yüksekova ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları Remziye Yaşar ve İrfan Sarı’nın 17 Ekim 2017 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alındığı ve yerlerine Yüksekova Kaymakamı Osman Doğramacı’nın kayyım olarak atandığı öğrenildi.
HDP’li Hakkari Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Cihan Karaman’ın 17 Ekim 2017 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alındığı ve yerine Hakkari Valisi İdris Akbıyık’ın kayyım olarak atandığı öğrenildi.
(10/220) İstanbul’da Yasaklanan Etkinlik…
Hrant Dink Vakfı tarafından, Anarad Hığutyun Binası’nda 18 – 19 Ekim 2019 tarihlerinde yapılacak olan “Kayseri ve Çevresi: Toplumsal, Kültürel ve Ekonomik Tarihi” konulu konferansın 17 Ekim 2019 tarihinde Şişli Kaymakamlığı tarafından yasaklandığı öğrenildi.
(10/221) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Mardin Valiliği 17 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı nedeniyle yapılabilecek protestoları gerekçe göstererek, il genelinde açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 17 Ekim 2019 itibarıyla 30 gün süreyle yasakladığını duyurdu.
Eskişehir Valiliği 17 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı nedeniyle yapılabilecek protestoları gerekçe göstererek, il genelinde açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 10 Ekim 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu.
Adana Valiliği 17 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı nedeniyle ve Van, Diyarbakır ve Mardin’e kayyım atanması nedeniyle yapılabilecek protestoları gerekçe göstererek, il genelinde açık ve kapalı alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 18 Ekim 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu.
(10/222) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 17 Ekim 2019 tarihinde yaptığı bir açıklama ile Merkez, Yüksekova, Çukurca ve Şemdinli ilçelerinde koordinatları verili 11 alanın 17 – 21 Ekim 2019 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.