Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 – 21 Ağustos Günlük İnsan Hakları Raporu
(08/115) Operasyonlar ve Saldırılar…
19 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden 5 Ağustos 2023 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Haftanin bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından silahlı insansız hava aracı (SİHA) ile düzenlenen hava harekatında 1 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
20 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden 28 Temmuz 2023 tarihinde IKBY sınırları içindeki Sülaymaniye bölgesine yönelik TSK tarafından SİHA ile düzenlenen hava harekatında 2 YRK militanının öldüğü öğrenildi.
(08/116) Bursa’da Yaşamını Yitiren Suriye Vatandaşı…
Suriye vatandaşı Beşir Eyma 18 Ağustos 2023 tarihinde Bursa’da otoyol kenarında ölü bulundu. Haberlerde yaklaşık 10 gün önce yaşamını yitirdiği değerlendirilen Beşir Eyma’nın cenazesinin kesin ölüm nedeninin belirlenmesi için Bursa Adli Tıp Kurumu’na götürüldüğü belirtilmektedir.
(08/117) İstanbul’da Yaşamını Yitiren Fas Vatandaşı…
18 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Fas vatandaşı Jamal Doumane’nin 14 Ağustos 2023 tarihinde İstanbul Beyoğlu ilçesinde tartıştığı bir taksi şoförü tarafından öldürüldüğü öğrenildi. Olayla ilgili gözaltına alınan D. G. isimli taksi şoförünün sevk edildiği mahkeme tarafından ev hapis tedbiri ile serbest bırakıldığı öğrenildi.
(08/118) Ankara’da Gözaltında İşkence…
19 Ağustos 2023 tarihinde Ankara’da sivil polisler ile tartışan ve aynı gün içinde gözaltına alınan E. Y. ve T. Ş. isimli 2 kişinin götürüldükleri Ankara Emniyet Müdürlüğü’nde tartıştıkları polis memurları ile diğer polis memurlarının işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığı öğrenildi. İşkence ve diğer kötü muamele sonucu E. Y.’nin kulak zarında yırtık oluştuğu, T. Ş.’nin ise kaburga kemiğinde kırık oluştuğu bildirildi.
Her 2 kişinin de maruz kaldıkları işkence ve diğer kötü muameleyi belgeleyen tıbbi rapor aldıktan sonra sorumlu polis memurları hakkında suç duyurusunda bulunduğu öğrenildi.
- Y. maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muameleye ilişkin basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Gözaltına alınmamızın ardından bir polis memuru ‘özür dileyin bırakırlar’ dedi. Biz de tartıştığımız kişilerden özür dileyeceğiz sandık. Olayla hiçbir şekilde alakamız yok, yeğenim gözaltına alınmış zaten. İkimizi de karakolda bir odaya soktular. Koridordan ellerinde sopa ve kemer olan polisler gelmeye başladı. Bize diz çöktürdüler, üzerimizdekileri çıkarmamızı istediler. Tam o sırada bir polis geldi, ‘Demedim mi ‘seni alacağım’ diye ne oldu’ dedi. Gün içerisinde gördüğüm polislerden biriydi. O sırada saatlerce süren şiddet başladı. Gün içinde karşılaştığımız polisler de orada belirdi. Bizi gözaltına aldıran da onlarmış.”
- Ş. ise şunları ifade etti: “Kelepçeleri birleştirip kırbaç gibi vuruyorlardı. Arada da su döküyorlardı. Kemer, yumruk, her şeyle vurdular. Sırtım paramparça oldu. Hakaretleri ve küfürleri eksik olmadı. Koridordan geçen içeriye girip dövüp geri gidiyordu. Şiddet uygulayan yirminin üzerinde polisi biz gördük.”
(08/119) Malatya’da Tehdit Edilen Hıristiyan Vaiz…
20 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Malatya’daki Kurtuluş Kilisesi’nin vaizi Mehmet Çolak’ın kendine Türk İntikam Tugay adını veren bir grup tarafından “Sizin gibi Hıristiyanları bu topraklardan sileceğiz, hepinizin kafasını keseceğiz. Dinini değiştireceksin (…) Eğer kiliseyi bırakmazsan, kafanı kopartacağız” denilerek ölümle tehdit edildiği öğrenildi.
(08/120) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
20 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Düzce Çilimli T Tipi Cezaevi’nde tutulan ve tahliyesi mahkeme kararıyla kaldırılmış olan eski hücre cezaları nedeniyle ertelenen Resul Baltacı isimli mahpus hakkında cezaevinde ailesi ile birlikte çektirdiği resimleri tahliye olan başka bir mahpus aracılığıyla ailesine yollamaya çalıştığı gerekçesiyle disiplin soruşturması açıldığı ve mahpusun soruşturma kapsamında disiplin cezası aldığı öğrenildi.
(08/121) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 18 Ağustos 2023 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(08/122) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi
14 Haziran 2018 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız ve korumaları ile esnaf arasında yaşanan tartışma sonrasında eşi (Hacı Esvet Şenyaşar) ile oğulları (Adil ve Celal Şenyaşar) öldürülen Emine Şenyaşar ile aynı zamanda Yeşil Sol Parti (YSP) Urfa Milletvekili olan oğlu Ferit Şeynyaşar’ın Ankara’da Adalet Bakanlığı önünde yaptıkları adalet nöbetine 18 Ağustos 2023 tarihinde destek için gelen avukatları polis, fiziksel şiddet kullanarak bakanlık binası dışına çıkardı.
(08/123) İstanbul’da Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından 19 Ağustos 2023 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, aralarında İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkez Yönetim Kurulu üyesi Osman İşçi, İHD İstanbul Şube Sekreteri ile polis müdahalesine tepki gösterdiği için gözaltına alınan Canan Yıldırım’ın da olduğu 21 kişiyi, 8’i ters kelepçelenmek suretiyle, gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin gazetecilerin görüntü almasını engellendiği öğrenildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Hanife Yıldız, Mikail Kırbayır, Osman İşçi, Ali Tosun, İkbal Eren, Ali Ocak, Oya Ersoy, Leman Yurtsever, İsmail Yüce, Nimet Tanrıkulu, Cüneyt Yılmaz, Ömer Kavran, Deniz Aytaç, Davut Arslan, Nazım Dikbaş, Eren Baskın, Yusuf Ardaş, Esma Nur Yıldız, Selim Derelioğlu, Begali Kurnaz ve Canan Yıldırım.
(08/124) Cumartesi Anneleri ile Dayanışma Eylemine Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları ile dayanışma için 19 Ağustos 2023 tarihinde Adana’daki İnönü Parkı’nda yapılmak istenen basın açıklamasına valiliğin yasaklama kararını gerekçe gösteren polis tarafından izin verilmedi. Daha sonra basın açıklaması İHD Adana Şubesi binası önünde yapıldı.
Aynı amaçla Van’da yapılacak basın açıklamasına polis tarafından izin verilmedi.
(08/125) Urfa’da Anmaya Jandarma Müdahalesi…
19 Ağustos 2022 tarihinde cezaevinde yaşamını yitiren Yukarı Göklü beldesinin eski Belediye Başkanı Bazo Yılmaz için YSP tarafından Yukarı Göklü Asri Mezarlığı’nda yapılan anmaya müdahale eden jandarma 3 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Konuyla ilgili yaptığı açıklamada YSP, müdahale sırasında fiziksel şiddete maruz kalan ve gözaltına alınmak istenen Urfa Milletvekili Ömer Öcalan’ın jandarma tarafından alıkonularak karakola götürüldüğünü duyurdu.
Gözaltına alınan kişilerin isimleri: YSP Urfa İl Eş Sözcüsü Senem Eriş, YSP üyesi Enes Rakım ve YSP Urfa Milletvekili Ömer Öcalan’ın danışmanı Nuh Mert Turan.
(08/126) Adana’da HDP Eylemine Polis Müdahalesi…
20 Ağustos 2023 tarihinde Adana’da Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve YSP il örgütleri tarafından ortak kullanılan binaya yönelik saldırı girişimini protesto etmek için yapılacak basına açıklamasına katılmak isteyenlerin HDP/YSP il binasından çıkışına polis tarafından izin verilmedi. Polisin HDP/YSP binası önünde toplananlara da müdahale ettiği öğrenildi. Müdahaleler sonucu gözaltına alınan olmadığı bildirildi.
(08/127) Gözaltına Alınan Müzisyenler…
Heijan olarak bilinen Doğan Tarda, BIG olarak bilinen Samet Işık, CAC olarak bilinen Şahan Terzioğlu 18 Ağustos 2023 tarihinde yaptıkları şarkılar nedeniyle ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama’, ‘suç ve suçluyu övme’, ‘suç işlemeye tahrik’ iddiasıyla gözaltına alındı. 3 Müzisyen 19 Ağustos 2023 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(08/128) Antalya’da Cumhurbaşkanı’na Hakaret İddiasıyla Tutuklanan Kişi…
19 Ağustos 2023 tarihinde Antalya’nın Muratpaşa ilçesinde ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ iddiasıyla gözaltına alınan N. D. isimli bir kişi aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(08/000) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Müzisyen…
Kanser tedavisi gördüğü bildirilen müzisyen Emel Çiftçi 21 Ağustos 2023 tarihinde Diyarbakır’da tedavi için gittiği bir hastanede Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alındı. Emel Çiftçi aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma iddiasıyla tutuklandı.
(08/129) Ankara’da Gazeteci Hakkında Açılan Soruşturma…
18 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, gazeteci Can Ataklı hakkında kendi sosyal medya hesabında Sincan Belediyesi’nin ‘Bebek Kütüphanesi ve Yenikent Anne-Çocuk Oyun Evi’nde’ çocuklara verilen dini eğitime dair söyledikleri nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme’ iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
(08/130) Van’da Yargılanan Askerler…
20 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, 4 Ocak 2023 tarihinde İran Türkiye sınırındaki bir karakolda L. M. isimli Afganistan vatandaşı bir kişiye yönelik meydana gelen cinsel saldırı ile ilgili A. D. ve O. K. isimli 2 asker hakkında Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşmasının 8 Haziran 2023 tarihinde görüldüğü öğrenildi. Mahkeme ‘cinsel saldırı’ ve ‘kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçlarından A. D.’yi toplam 31 yıl 6 ay, O. K.’yı 37 yıl 1 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(08/131) Adana’da HDP Binasına Saldırı Girişimi…
20 Ağustos 2023 tarihinde Adana’da HDP ve YSP il örgütleri tarafından ortak kullanılan binanın kapısına 2 kişi tarafından içinde yanıcı ve patlayıcı madde bulunan 3 pet şişe bırakıldı.
Basında yer alan haberlerde, olayla ilgili HDP yöneticileri tarafından yakalanarak polise teslim edilen 2 kişiden biri olan A. C.’nin “Siz kimsiniz beni polisler gönderdi. Sizi kim gönderdi” dediği belirtildi. Olaya gözaltına alınan diğer kişi 21 Ağustos 2023 tarihinde serbest bırakıldı.
Olayla ilgili Adana Valiliği tarafından yapılan açıklamada şunlar belirtildi: “Olayı gerçekleştiren şahsın 1997 Osmaniye doğumlu A.C. olduğu tespit edilerek Emniyet Birimlerimizce yakalanmış, şahsın ilk sorgulamasında bahse konu materyalleri kendisinin bıraktığını doğruladığı, nedeni ile ilgili tutarsız cevaplar verdiği ve hareketlerinden akıl sağlıyla ilgili dengesinin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.”
(08/132) Kocaeli’nde Yasaklanan Eylem…
18 Ağustos 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, milletvekili seçilip dokunulmazlık kazanmasına rağmen tahliye edilmeyen Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay ile ilgili “Can Atalay için Adalet Buluşması” kapsamında Kocaeli’nin İzmit ilçesinde yapılacak her türlü eylem ve etkinliğin 7 gün süreyle ilçe kaymakamlığı tarafından yasaklandığı öğrenildi.
(08/133) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İller…
Adana Valiliği 18 Ağustos 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde yürüyüş, basın açıklaması, açlık grevi, oturma eylemi, stant/çadır kurma, bildiri dağıtma, afiş asma, yazılama ve benzeri eylem ve etkinlikleri 19 Ağustos 2023 itibarıyla 1 gün süreyle yasakladı.
Van Valiliği 18 Ağustos 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde basın açıklaması, oturma eylemi ve anket yapılması, çadır ve stant kurulması/açılması, imza kampanyası düzenlenmesi, bildiri, broşür ve el ilanı dağıtılması ve her türlü protesto eylemi şeklindeki faaliyetleri 19 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla 2 gün süreyle yasakladı.
(08/134) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) 19 Ağustos 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddiasıyla 6 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
MSB 20 Ağustos 2023 tarihinde yaptığı açıklama ile yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddiasıyla 2 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.