Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 Aralık 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/203) Mersin’de Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 9 Aralık 2019 tarihinde Edirne’de gözaltına alındıktan sonra Mersin’e getirilen Gernas Atuğ isimli kişinin tutulduğu Mersin Emniyet Müdürlüğü’nde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi.
Gernas Atuğ’un babası Nureddin Atuğ’un İHD Mersin Şubesi’ne başvurduğu bildirildi.
(12/204) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
17 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Şırnak T Tipi Cezaevi’nde koğuşlarda yapılan arama sırasında mahpusların gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve 2 mahpusun yaralanarak hastaneye kaldırıldığı öğrenildi.
18 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İmralı Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan ile mahpuslar Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’a 21 Ekim 2019 tarihinde bir disiplin cezası verildiği öğrenildi. Abdullah Öcalan’ın avukatı İbrahim Bilmez, basında yer alan açıklamasında 29 Kasım 2019 tarihinde öğrendikleri disiplin cezasının içeriğinin kendilerine gösterilmediğini belirtti.
18 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden 17 Ekim 2019 tarihinde tutuklanan ve 5 Kasım 2019 tarihinde isteği ve iradesi dışında Elazığ 2 No’lu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne sevk edilen Yüksekova Belediye Eş Başkanı İrfan Sarı’nın cezaevine sevk edildiği günden beri tek kişilik hücrede tutulduğu, kendisine radyo ve televizyon verilmediği öğrenildi.
(12/205) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1135 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 18 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
18 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 18 Aralık 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/206) Muşta Eyleme Polis Müdahalesi…
18 Aralık 2019 tarihinde Muş’un Bulanık, Varto ve Erentepe belediyelerine kayyım atanmasını protesto etmek için Muş’ta basın açıklaması yapmak isteyen HDP üyelerine polis engel oldu.
(12/207) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
21 Aralık 2019 tarihinde yapılacak olan HDP Anakara 3. Olağan Kongresi ile ilgili Ankara Sakarya Caddesi’nde bildiri dağıtan ve aralarında milletvekillerinin de olduğu HDP üye ve yöneticilerinin polis tarafından engellendiği öğrenildi.
(12/208) Muş’ta Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanları…
17 Aralık 2019 tarihinde gözaltına alınan Muş’un Varto ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları Ülkü Karaaslan ve Mahmut Yalçın, Bulanık ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları Eylem Saruca ve Adnan Topçu ve Erentepe beldesinin Belediye Eş Başkanı Dilaver Kesik 18 Aralık 2019 tarihinde mahkemeye sevk edildi. Ülkü Karaaslan ve Adnan Topçu ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı. Mahmut Yalçın, Eylem Saruca ve Dilaver Keskin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(12/209) Ağrı’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
11 Aralık 2019 tarihinde Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde gözaltına alınan gazeteci Aziz Oruç, 18 Aralık 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı.
Aziz Oruçla beraber gözaltına alınan HDP Doğubayazıt İlçe Eş Başkanı Abdullah Ekelek ve Muhammet İkram isimli bir kişi ise sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüte yardım etme’ suçundan tutuklanmıştı.
(12/210) Mardin’de Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi, Tabip Odası Eş Başkanı ve Diğer Kişiler…
11 Aralık 2019 tarihinde Mardin’de gözaltına alınan ve aralarında Mardin Tabip Odası Eş Başkanı Derya Etem ile HDP İl Eş Başkanı Salih Kuday’ın da olduğu 11 kişiden 5’i 18 Aralık 2019 tarihinde mahkemeye sevk edildi. Aralarında Derya Etem’in de olduğu 4 kişi adli kontrol şartıyla, 1 kişi ise savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
6 kişinin gözaltı süresinin ise 2 gün daha uzatıldığı öğrenildi.
(12/211) Malatya’da Gözaltına Alınan Siyasi Parti Üyeleri…
17 Aralık 2019 tarihinde Malatya’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 11 kişiden 4’ü [Pir Sultan Abdal Kültür Derneği (PSKD) yöneticisi Hatice Zengin ve Saime Tuncel ile ile Gülbahar Doğan ve Bütül Kurnaz Kılıç] 18 Aralık 2019 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski İl Eş Başkanı Fatma Alataş, Demokratik Bölgeler Partisi Yeşilyurt eski İl Eş Başkanı Reyhan Bakır, ESP Yeşilyurt İlçe Başkanı Ayşe Işık, DBP eski il yöneticisi Hatun Aydın, HDP il yöneticisi Zeynep Doğan ve HDP üyesi Sevgi Çınar’ın halen gözaltında olduğu öğrenildi.
(12/212) Diyarbakır’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki sokağa çıkma yasağı sırasında, dönemin Diyarbakır Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Musa Çitil ile ilgili, KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı’nda yer alan haberler ve bu haberlerin sosyal medya hesaplarından paylaşılması gerekçe gösterilerek 7 gazeteci hakkında Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Aralık 2019 tarihinde görüldü.
Dava Musa Çitil’in yaptığı şikâyet üzerine açılmıştı. İddianamede Ömer Çelik, A. Vahap Taş, Selman Çiçek, Kemal Sancılı, İnan Kızılkaya, Selim Günenç, Hamza Gündüz ve Çağdaş Kaplan’ın ‘terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme’ suçu işledikleri iddiasıyla ayrı ayrı 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. Ayrıca Selman Çelik’in ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. Musa Çitil’in davaya katılma talebi mahkeme tarafından kabul edilmişti. Davanın bir önceki duruşmasında mahkeme Selim Günenç’in dosyasının davadan ayrılmasına karar vermişti.
Savunmaların ardından kararını açıklayan mahkeme 7 gazetecinin de beraatına karar verdi.
(12/213) Anayasa Mahkemesi’nin İfade Özgürlüğüne İlişkin Kararı…
Anayasa Mahkemesi’nin M. K. isimli bir kişinin bireysel başvurusuna ilişkin kararı 18 Aralık 2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı.
- K., 2013 yılında katıldığı bir eylemde söylenen “Çerxa Şoreşê” isimli bir marş gerekçesiyle açılan davada 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmıştı.
AYM verilen ceza sonucu ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmederek M. K.’ya 9 bin 150 TL tazminat ödenmesine ve kararın bir örneğinin ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi.
Mahkemenin kararında “İçinde şiddete başvurmayı cesaretlendirici ifadeler yer almayan ve terör suçlarının işlenmesi tehlikesine yol açmayan düşünce açıklamaları, sırf terör örgütünün ideolojisi, toplumsal veya siyasal hedefleri, siyasi, ekonomik ve sosyal sorunlara ilişkin görüşlerine benzerlik gösterdiğinden bahisle terörizmin propagandası olarak kabul edilemez. Toplumsal ve siyasal ortama veya sosyoekonomik dengesizliklere, etnik sorunlara, ülke nüfusundaki farklılıklara, daha fazla özgürlük talebine veya ülke yönetim biçiminin eleştirisine yönelik düşüncelerin daha önce ifade edildiği gibi devlet yetkilileri veya toplumun önemli bir bölümü için rahatsız edici olsa bile açıklanması, yayılması, aktif, sistemli ve inandırıcı bir şekilde başkalarına aşılanması, telkin ve tavsiye edilmesi ifade özgürlüğünün koruması altındadır” denilmektedir.
(12/214) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
18 Aralık 2019 tarihinde Ankara’da eski Başbakanlık personeline yönelik bir soruşturma kapsamında 18 kişi; Kütahya merkezli bir soruşturma kapsamında 9 ilde düzenlenen operasyonlarda 12 kişi gözaltına alındı.
(12/215) Kayyım Atanan Belediyeler…
Muş’un Bulanık ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları 18 Aralık 2019 tarihinde İçişler Bakanlığı tarafından görevden alındı ve yerlerine Bulanık Kaymakamı Mehmet İlidi kayyım olarak atandı.
Muş’un Varto ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları 18 Aralık 2019 tarihinde İçişler Bakanlığı tarafından görevden alındı ve yerlerine Varto Kaymakamı Ertuğrul Avcı kayyım olarak atandı.
Muş’un Bulanık ilçesine bağlı Erentepe beldesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları 18 Aralık 2019 tarihinde İçişler Bakanlığı tarafından görevden alındı ve yerlerine Bulanık Kaymakamı Mehmet İlidi kayyım olarak atandı.
İzmir’in Urla ilçesinin CHP’li Belediye Başkanı 18 Aralık 2019 tarihinde İçişler Bakanlığı tarafından görevden alındı ve yerine Urla Kaymakamı Önder Can kayyım olarak atandı.
Son atamalar ile birlikte 31 Mart seçimleri sonrasında 3’ü büyükşehir, 1’i il olmak üzere toplam 28 yerel yönetime kayyım atanmış oldu.
(12/216) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 17 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Çukurca, Şemdinli ve Yüksekova ilçelerinde koordinatları verili 2 alanın 18 Aralık 2019 ile 22 Aralık 2019 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.