Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 Eylül 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/175) Operasyonlar ve Saldırılar…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 15 Eylül 2024 tarihinde Diyarbakır kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(09/176) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 19 Temmuz 2024 tarihinde İzmir Şakran Kadın Cezaevi’nde Kobanê ile ilgili bir etkinlik yaptıkları gerekçesiyle hapishane idaresi tarafından 26 mahpusa verilen 1’er ay haberleşme cezası ile 5’ine verilen 1’er ay ziyaretçi görüş yasağının Karşıyaka Adliyesi 1. İnfaz Mahkemesi kararıyla kaldırıldığı öğrenildi.
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Artvin Kapalı Cezaevi’nde tutulan Dursun Ali Koyuncu isimli mahpusun kendi istek ve iradesi dışında Kars T Tipi Cezaevi’ne sevk edildiği öğrenildi.
(09/177) Hapishanede Sağlığa Erişim Hakkı Engellenen Mahpus…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan İsmail Tüzün isimli hasta mahpusun hastane sevkleri sırasında yapılan çıplak arama ve ağız içi arama dayatmalarını reddettiği gerekçesiyle 3 aydır tedaviye erişiminin engellendiği öğrenildi.
(09/178) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
İmralı Cezaevi’nde tutulu bulunan müvekkilleri PKK lideri Abdullah Öcalan, Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ile görüşmek için avukatların 19 Eylül 2024 tarihinde yaptığı başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(09/179) İstanbul’da İşçi Eylemine Saldırı…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul’un Çatalca ilçesinde çalıştıkları iş yerindeki ihlallere karşı sendika üyesi olan işçilerin işten çıkarılması ile ilgili Çatalca Kaymakamlığı önünde nöbet eylemi gerçekleştiren Polonez işçilerine Çatalca müftüsü olduğu bildirilen bir kişinin ‘Sesi kapatın’ diyerek saldırdığı ve aynı kişinin saldırıyı video ile kayıt altına almaya çalışan bir işçinin telefonunu alma girişiminde bulunduğu öğrenildi.
(09/180) Manisa’da İşçi Eylemine Jandarma Müdahalesi…
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Batman Milletvekili Ferhat Nasırlıoğlu’nun sahibi olduğu ve Manisa’nın Soma ilçesinde faaliyette bulunan Fernas Maden’de çalışan 7 işçinin sendika üyesi oldukları gerekçesiyle işten çıkarılması üzerine sendikal örgütlenme hakkı talebiyle direniş başlatan işçilerin 18 Eylül 2024 tarihinde Manisa’nın Soma ilçesinde bulunan madenin önünde yaptıkları oturma eylemine müdahale eden jandarma, Bağımsız Maden İş Sendikası Genel Başkanı Gökay Çakır’ın da aralarında olduğu 5 kişiyi gözaltına aldı.
(09/181) Balıkesir’de Protestoya Jandarma Müdahalesi…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Balıkesir’in Edremit ilçesine bağlı Altınoluk mahallesinde yaşayan Roman yurttaşlara ait baraka ve çadırların yıkıldığı, jandarmanın yıkımı protesto eden kişilere fiziksel şiddet kullanarak müdahale ettiği ve 4 kişiyi ters kelepçe ile gözaltına aldığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
Barakası yıkılan kişilerden Güner Karaca, basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Bizim oturduğumuz barakaları başımıza yıkan kendini sosyal demokrat olarak tanıtan Belediye Başkanı ve yöneticilere soruyoruz: Bizim de insan gibi yaşamak, barınmak hakkımız yok mu? Bizim çocuklarımız nasıl okula gidecek?”
(09/182) Ankara’da Meclis Binasına Girmesi Engellenen Kişiler…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 14 Haziran 2018 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız ve korumaları ile esnaf arasında yaşanan tartışma sonrasında eşi Hacı Esvet Şenyaşar ile oğulları Adil ve Celal Şenyaşar öldürülen ve halen Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) önünde adalet nöbeti sürdürüren Emine Şenyaşar’ın Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Urfa Milletvekili Ferit Şenyaşar ile TBMM’de düzenlediği basın toplantısının ardından DEM Parti Grubu’nun olduğu binaya geçişinin polisler tarafından engellendiği öğrenildi. Haberlerde polislerin geçişine izin verilmeyeceği yönünde bir karar olduğu gerekçesiyle Emine Şenyaşar’ı engelledikleri bildirildi. Sorulara rağmen söz konusu kararın hangi mercii tarafından ve ne gerekçeyle alındığına dair her hangi bir bilginin verilmediği öğrenildi.
(09/183) Ankara’da Yargılanan Kişiler…
14 Mayıs 2023 seçimlerindeki usulsüzlük iddialarıyla ilgili Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ile Ankara İl ve İlçe Seçim Kurulları binaları önünde ayrı ayrı başlatılan ‘Demokrasi Nöbeti’ sırasında gözaltına alınan 10 kişi (B. O., Y. A. G., İ. K., İ. C. A., İ. K., İ. A., U. B. Ö., M. Y. Y., M. M. Ö. ve D. Ç.) hakkında Ankara 27. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Eylül 2024 tarihinde başlandı. İddianamede 10 kişinin ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 16 Ocak 2025 tarihine erteledi.
(09/184) İzmir’de Parti ve Dernek Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Eş Genel Başkan Yardımcısı Ebru Yiğit, ESP PM üyeleri Birkan Polat ve Hıdır Ali Kılıç ile Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) MYK ve Özgür Genç Kadın (ÖGK) Merkezi Koordinasyon üyesi Sinem Çelebi hakkında İzmir 18. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2024 tarihinde başlandı. İddianamede 4 kişinin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, 4 kişinin tahliyesine karar vererek duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
Ebru Yiğit, Birkan Polat, Hıdır Ali Kılıç ve Sinem Çelebi, 19 Mart 2024 tarihinde gözaltına alınmış ve 22 Mart 2024 tarihinde tutuklanmıştı.
(09/185) Ankara’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Hayri Demir hakkında açılan davada ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan verilen 2 yıl 9 ay 22 gün hapis cezasının Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Ceza Dairesi tarafından bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine 18 Eylül 2024 tarihinde Ankara 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. Mahkeme, duruşmayı 20 Kasım 2024 tarihine erteledi.
(09/186) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Neşe İdil hakkında bir sosyal medya paylaşımında eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık ile ilgili kullandığı bir ifade gerekçesiyle İstanbul Anadolu 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 19 Eylül 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, Neşe İdil’in 14 bin 160 TL adli para cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
(09/187) Bitlis’te Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Aynı zamanda Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı olan gazeteci Sinan Aygül hakkında kendisine saldıran belediye başkanının korumalarını tehdit ettiği iddiasıyla Bitlis Tatvan 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 19 Eylül 2024 tarihinde başlandı. Mahkeme, duruşmayı 12 Aralık 2024 tarihine erteledi.
Sinan Aygül, Bitlis Tatvan Belediyesi’ndeki yolsuzluk ve usulsüzlüklere dair yaptığı haberler sonrasında 17 Haziran 2023 tarihinde Tatvan Belediye Başkanı Mehmet Emin Geylani’nin biri polis iki korumasının fiziksel şiddetine maruz kalmıştı.
(09/188) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
26 Haziran 2021 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde yapılan Onur Yürüyüşü’nü takip ettiği sırada fiziksel şiddet kullanılarak ve ters kelepçelenerek gözaltına alınan gazeteci Bülent Kılıç hakkında İstanbul 19. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 19 Eylül 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede Bülent Kılıç’ın ‘görevi yaptırmamak için direnme’ ve ‘kamu görevlisine görevinden dolayı alenen hakaret’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, duruşmayı 16 Ocak 2025 tarihine erteledi.
(09/189) Zonguldak’ta Mülteci Maden İşçisinin Öldürülmesiyle İlgili Yargılanan Kişiler…
Zonguldak’ta jandarma tarafından 5 Kasım 2023 tarihinde kapatılmasına karşın kaçak olarak faaliyette olan bir madende işçi olarak çalışan Afganistan uyruklu Vezir Mohammad Nourtani’nin 9 Kasım 2023 tarihinde yaşanan iş kazasında ağır yaralanması sonucu maden sahipleri ile yakınları ve çalışan 2 kişi tarafından ölüme terk edilmesi ve daha sonra cenazesinin yakılması ile ilgili 6 kişi hakkında Zonguldak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2024 tarihinde devam edildi. Mahkeme, tutuklu yargılanan 3 kişinin tutukluluk hallerinin devamına karar vererek duruşmayı 20 Aralık 2024 tarihine erteledi.
Haberlerde ayrıca sanık ailelerinin duruşma sonrası basın açıklaması yapan kişilerin üzerine yürüdüğü ve ‘Biz onlara ekmek verdik, göçmenler dışarı’ vb. ayrımcı ve nefret içerikli ifadeler kullandığı bildirildi.
(09/190) Hatay Reyhanlı Patlamasında Yakınlarını Kaybeden Kişinin Başvurusu ile İlgili AYM Kararı…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 11 Mayıs 2013 tarihinde Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde 51 kişinin ölümüne neden olan çifte patlamada annesi ve kardeşi yaşamını yitiren Uğur Ayhan Zor’un maddi ve manevi zararın tazmini talebiyle Hatay İdare Mahkemesi’nde açtığı davanın zaman aşımı gerekçesiyle reddedilmesi ile ilgili yaptığı bireysel başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi (AYM), ‘adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğine’ hükmettiği öğrenildi.
(09/191) Türkçe Bilmediği Gerekçesiyle Muayenesi Yapılmayan Kişi…
19 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, yaşadığı işitme problemleri nedeniyle 17 Eylül 2024 tarihinde Siirt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kulak Burun Boğaz Polikliniği’ne başvuran Fatma Sümeli isimli bir kişinin yaptırması gereken SRT isimli işitme testinin Türkçe bilmediği gerekçesiyle yapılmadığı, görevli hekim tarafından SRT test evrakına “Hasta, Türkçe bilmediğinden SRT değerleri ölçülemedi” yazıldığı ve Fatma Sümeli’nin başka bir hastaneye götürülmesinin önerildiği öğrenildi. Haberlerde ayrıca Fatma Sümeli’nin muayenesinin yapılmaması ile ilgili Sağlık Bakanlığı’na şikayette bulunulduğu bildirildi.
Fatma Sümeli’nin oğlu Abbas Sümeli, konu ile ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Annemin kulağında duyma yetisi olmadığı için hastaneye gittik. Hastaneye gittiğimizde kulak testi yaptırdık. Burada bir cihaza tutular. Ardından annem doktora göründü. Amed veya Êlih’e gitmemizi istediler. Verdiği kâğıda baktığımızda ‘Hasta Türkçe bilmediğinden SRT değerleri ölçülemedi’ yazıyordu. Orada tercüme edebilirdik ancak tercüme talepleri olmadı. Ancak burada direk başka yere götürmemizi istediler. Orda Kürtçe bilenler de vardı. Biz de vardık ancak başka kente gitmemiz istendi”.
(09/192) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
18 Eylül 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, haftalık yayımlanan Xwebûn gazetesinin www.xwebun.orgadresinde yer alan internet sitesine Adana 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 17 Eylül 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.