Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 Nisan 2022 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/221) Van’da İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Nisan 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, 15 Nisan 2022 tarihinde Van’ın Saray ilçesinde İran’a yasadışı yollarla gitmeye çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan Gani Kaya ve Celalettin Yalçın isimli 2 kişinin işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi.
Gözaltına alınan 2 kişi 18 Nisan 2022 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Gani Kaya basında yer alan ifadesinde şunları belirtti: “Sınırda askerler tarafından yakalandık. Tarafımıza herhangi bir konuşma yapılmaksızın isimlerinin sonradan A. U. N., N. G. ve B. K. olduğunu öğrendiğim piyade askerleri tarafından işkence olayına maruz kaldık. Bu kişiler silah dipçikleriyle ve botlarıyla kafama defalarca vurdular. Olay yerinde kafamda kanama ve sırtımda şişkinlik meydana geldi. Adını belirtmiş olduğum piyade askerleri tekrar silah dipçikleri kullanarak ve tekme atarak kaburga kemiklerime zarar verdiler. Beni dövdükten sonra dönüşümlü olarak arkadaşım Yalçın’ı da darp ettiler. Piyade askerleri beni yüzüstü yere yatırırken kim olduğunu görmediğim bir piyade askeri yerde bulmuş olduğu yaklaşık 5 ya da 6 kiloluk bir taşı kaldırarak sert bir şekilde sırtıma vurdu. Hâlâ sırtım bundan kaynaklı olarak ağrımaktadır. Daha sonra beni yerden kaldırarak suratıma ve dudağıma yumruk atmaya başladılar. Sonucunda ise dudağımda ve suratımda kanama meydana geldi (…) Bu askerler bizi sadece tek boxer kalacak şekilde soydular ve önümüzde bulunan dere yatağına girmemizi ve yüzümüzde meydana gelen kanları silmemizi sert bir şekilde dile getirdiler. Bize hitaben ‘eğer silmezseniz bu soğuk sudan sizi çıkartmayız’ dediler. Ben ve Yalçın derenin içerisine girerek yüzümüzdeki ve başımızdaki kanları temizledik. Müteakiben bizi darp eden personellerin kalmış oldukları bir kuleye doğru yürümeye başladık. Yolda yürürken de darp ve işkenceye maruz kaldık. Kuleye geldiğimizde bize şiddet uygulayan askerler, bize ‘Jandarma ekipler gelince dağdan düştük, dereden yuvarlandık, ayağımız kaydı bundan dolayı bu hale geldik’ şeklinde beyanda bulunacaksınız’ diyerek tehdit ettiler.”
(04/222) İzmir’de Geri Gönderme Merkezi’nde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Nisan 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Geri Gönderme Merkezi’nde yaklaşık 100 Afganistanlı göçmen ve mültecinin işkence ve kötü muameleye maruz kaldıkları, “gönüllü geri dönüş belgeleri” imzalamaya ve parmak basmaya zorlandıkları öğrenildi.
İzmir Barosu tarafından 18 Nisan 2022 tarihinde yapılan açıklamada, baro yönetim kurulu üyeleri tarafından İzmir Geri Gönderme Merkezi’nde tutulan bazı kişilerle görüşüldüğü belirtilmekte ve şunlar ifade edilmektedir: “Görüşme yapılan kişilerce, 14.04.2022 tarihinde Afganistan Konsolosluk görevlileri tarafından Geri Gönderme Merkezi’nin ziyaret edildiği ve bu ziyaretle birlikte pasaportu olmayan yabancıları Afganistan’a sınır dışı etmek için düzenlenmesi gereken belgeleri imzalamalarının istendiği bildirilmiştir. Göçmen ve mültecilerin bir kısmı bu belgeleri imzalamak istemedikleri halde zorla parmak basmalarının sağlandığını, telefon haklarının verilmediğini ve tecrit edildiklerini anlatmışlar ve tüm bu işlemler esnasında, normalde yalnızca Geri Gönderme Merkezi’ni dışarıdan gelecek tehlikelere karşı korumakla görevli jandarma memurlarının da içeride bulunduklarını belirtmişlerdir.”
(04/223) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Nisan 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’daki bir cezaevinde tutulan Hasan Aşa isimli bir hasta mahpusun ilaçlarını kendisine vermedikleri gerekçesiyle tartıştığı infaz koruma memurlarının işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığı ve iki kolunun da kırıldığı öğrenildi.
(04/224) 1 Mayıs Eylemlerine Yönelik Müdahaleler ve Kısıtlamalar…
18 Nisan 2022 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Halkların Demokratik Kongresi (HDK) tarafından 1 Mayıs ile ilgili yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis aralarında HDP İl Eş Başkanı ile HDK Eş Sözcülerinin de olduğu 26 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak ve ters kelepçeleyerek gözaltına aldı. Polisin ayrıca haber takibi yapan gazetecileri de fiziksel şiddet kullanarak basın açıklamasının yapıldığı alandan uzaklaştırdığı öğrenildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Gözaltına alınanların isimleri: HDK Eş Sözcüleri Esengül Demir ve Cengiz Çiçek, HDP İl Eş Başkanı Ferhat Encü, Tarık Oruç, Atilla Özdoğan, Nuri Cemal Çilingir, Mehmet Karadağ, Sinan Gökçe, Besra İşsever, Nezir Demirci, Mehmet Sait Bor, Yavuz Okçuoğlu, Hüseyin Şengül, Mahmut Halis, Adnan Alin, Hakan Dilmeç, Sakine Güneş, Ramazan Yurttapan, Hasan Ergül, Erkan Tepeli, Hüseyin Mesut Çelebioğlu, Roni Gören, Aynur Tokmaktepe, Gurbet Aydoğan, Sedat Şenoğlu, Fatma İnce.
(04/225) Urfa’da Hakkında Soruşturma Açılan Kişi…
14 Haziran 2018 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız ve korumaları ile esnaf arasında yaşanan tartışma sonrasında eşi Hacı Esvet Şenyaşar ile oğulları Adil ve Celal Şenyaşar öldürülen Emine Şenyaşar, hakkında hakaret iddiasıyla soruşturma açıldığı ve soruşturma gerekçe gösterilerek Emine Şenyaşar’ın Urfa Adliyesi önünde 18 Nisa 2022 tarihinde yaptığı adalet nöbeti sırasında polis tarafından ifadesi alınmak üzere Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü öğrenildi.
(04/226) Newroz Kutlamaları Gerekçesiyle Gözaltına Alınan Kişiler…
15 Nisan 2022 tarihinde Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Newroz kutlamaları gerekçesiyle başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan 66 kişiden 25’i 18 Nisan 2022 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. 2 kişi (Recep Atan ve Enver Güler) ise tutuklandı. Bu soruşturma kapsamında tutuklananların sayısı 4 oldu. 5’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 62 kişi ise serbest bırakıldı.
(04/227) İHD Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan hakkında, çeşitli tarihlerde yaptığı açıklamalar gerekçesiyle ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 19 Nisan 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme delil yetersizliği gerekçesiyle Öztürk Türkdoğan’ın beraatına hükmetti.
(04/228) İHD Ankara Şube Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şube Eş Başkanı Fatin Kanat hakkında, ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 19 Nisan 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 6 Eylül 2022 tarihine erteledi.
(04/229) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Yeni Yaşam gazetesi muhabiri Hatice Şahin hakkında Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Nisan 2022 tarihinde devam edildi. İddianamede Hatice Şahin’in ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme duruşmayı 11 Mayıs 2022 tarihine erteledi.
(04/230) Suriye Vatandaşının Ölümüyle İlgili Takipsizlik Kararı…
27 Kasım 2021 tarihinde Suriye’de Türkiye’ye geçmek isterken askerler tarafından yakalanıp işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı ve daha sonra Suriye tarafına geri atıldığı iddia edilen Ridwan Îd Numan El Ehmed’in ölümüyle ilgili açılan soruşturmada Mardin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yetkisizlik kararı vererek dosyayı Kızıltepe Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderdiği ve Başsavcılığın 18 Nisan 2022 tarihinde takipsizlik kararı verdiği öğrenildi.
(04/231) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Gazeteci Serpil Yılmaz’ın bir köşe yazısının yer aldığı https://www.sozcu.com.tr, https://www.cumhuriyet.com.tr internet sitesindeki iki içeriğe İstanbul Beyzkoz Sulh Ceza Hakimliği’nin 18 Nisan 2022 tarihli kararı ile kişilik hakları gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(04/232) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 18 Nisan 2022 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 19 kişinin yaşamını yitirdiğini ve günlük vaka sayısının 4.542 olduğunu açıkladı.
Buna göre 18 Nisan 2022 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 98.587, vaka sayısı ise 14.999.479 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.