Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 Ocak 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/168) Ankara’da Ajanlık Dayatmasına Maruz Kalan Kişiler…
18 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi üyeleri Ezgi Orak ve Hatice Aras’ın polisin ajanlık dayatmasına maruz kaldığı öğrenildi.
Ajanlık dayatmaları ile ilgili olarak İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi’nde bir basın toplantısı düzenleyen Ezgi Orak şunları belirtti: “Yolda yürürken beni durduran ve TEM Şube’de görevli olduklarını belirten iki polis isimlerini verdikleri bazı parti çalışanları hakkında benden bilgi almaya çalıştı. Bana zorla telefon numaralarını vermeye çalıştılar (…) Polisler bana, ‘Biz senin ne yaptığını biliyoruz’ diyerek yer aldığım legal parti çalışmalarını illegalleştirmeye çalıştılar ve beni böyle suçladılar. ‘Seni bulacağız, yaptıklarının hesabını vereceksin’ diye beni tehdit ettiklerinde onlara yaptıklarının taciz olduğunu söyledim. Onlar da bana, ‘Umurumuzda değil. Biz işimizi yapıyoruz, gücümüzü de devletten alıyoruz’ dediler”.
Hatice Orak ise şunları söyledi: “11 Ocak günü evimin önünde kendilerini polis olarak tanıtan iki kişi tarafından durduruldum. Konuşmayı reddettiğim için bu kişiler tarafından takip ve tehdit edildim”.
(01/169) Cezaevine Kabul Edilmeyen Kürtçe Kitaplar…
18 Ocak 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi’nde tutulan Reyhan Coşmuşlu’ya gönderilen 4 kitabın Kürtçe oldukları ve çevrilmeleri gerektiği gerekçesiyle cezaevine kabul edilmeyerek iade edildiği öğrenildi.
(01/170) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
18 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 9 Ocak 2021 ve takip eden günlerde Diyarbakır’ın Lice ilçesine bağlı Çağdaş, Dibek, Arıklı ve Bağlan kırsal mahallerinde gözaltına alınan 7 kişinin 15 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandığı öğrenildi. Tutuklanan kişilerden isimleri öğrenilenler: Sıddık Özkan, Ferzende Özkan, Ömer Yıldırım.
(01/171) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
11 Ocak 2021 tarihinde Mardin’in Derik ilçesine bağlı Kılavuz kırsal mahallesinde gözaltına alınan 5 kişi 18 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Serbest bırakılan kişilerin isimleri: Fahriye Ercan, Mustafa Aslan, Mehmet Nezir Duman, Emine Gevcan ve 3 aylık hamile Rabia Arjin Gevcan Yiğit. Aynı soruşturma kapsamında daha önce 17 kişi jandarmadaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakılmıştı.
(01/172) Van’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Yargılanan Gazeteci…
Gazeteci İdris Yılmaz hakkında 2018 yılında Suriye’nin Afrin bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından yapılan harekatla ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Van Erciş 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Ocak 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme İdris Yılmaz’ın beraatına karar verdi.
(01/173) Diyarbakır’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Yargılanan Kişi…
Cezaevindeki gazeteci Aziz Oruç’un eşi Hülya Oruç hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Ocak 2021 tarihinde başlandı.
İddianamede Hülya Oruç’un ‘halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme’ suçundan 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 3 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(01/174) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İller…
Van Valiliği 18 Ocak 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde gösteri yürüyüşü ve açık hava toplantılarını 19 Ocak 2021 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı. Bu karar ile Van’da 21 Kasım 2016 tarihinden bu yana uygulanan eylem ve etkinlik yasağı kesintisiz 1534 güne uzatılmış oldu.
(01/175) Reklam Yasağı Cezası Verilen Sosyal Ağ Sağlayıcıları…
Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcıları Twitter, Periscope ve Pinterest’e temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüklerini yerine getirmedikleri gerekçesiyle Türkiye’den reklam alma yasağı getiren karar 18 Ocak 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcıları Facebook, Twitter, YouTube, TikTok, Periscope, Pinterest ve Instagram’a temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüklerini yerine getirmedikleri gerekçesiyle ilk önce 4 Kasım 2020 tarihinde 10’ar milyon TL ve 3 Aralık 2020 tarihinde ise 30’ar milyon para cezası vermişti. Bu cezayı takiben Facebook, Youtube, Tiktok ve Instagram Türkiye’de temsilci belirleyeceklerini açıklamışlardı.
(01/176) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
9 Ocak 2021 tarihinde Antalya merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 32 kişiden 19’u 18 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 11’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 13 kişi ise serbest bırakıldı.
(01/177) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
17 kişi hakkında Ankara Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Ocak 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme 2 sanığı ‘anayasal düzeni ihlale teşebbüs’ suçundan müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ‘anayasal düzeni ihlale teşebbüse yardım’ suçunda 1 sanığı 16 yıl 6 ay, 6 sanığı 13 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan ise 1 sanığı 10 yıl 6 ay, 4 sanığı 8 yıl 1 ay 15 gün, 3 sanığı 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/178) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 18 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 164 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 749 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 5.862 olduğu belirtildi.
Buna göre 18 Ocak 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 24.161, vaka sayısı ise 2.392.963 oldu.
18 Ocak 2021 tarihinde Mersin’de ambulans şoförü Rasim Güçlü, Kocaeli’nde Aşkın Demirören, Mersin’de Diş Hekimi Nedret Yılmaz olmak üzere 3 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.