Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
20 – 22 Mart 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(03/228) Şırnak’ta Mayın Patlaması Sonucu Yaşamını Yitiren Çocuklar…
21 Mart 2021 tarihinde Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Yekmal köyünde karakolun arkasında bulunan arazide hayvan otlatan Yusuf Ata (14) ile Caner Sak (16) isimli iki çocuk, mayın patlaması nedeniyle yaşamlarını yitirdi. Şırnak Valiliği yaptığı açıklamada olayla ilgili olarak Uludere Cumhuriyet Savcılığı tarafından soruşturma başlatıldığını duyurdu.
(03/229) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
20 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 16 Mart 2021 tarihinde tutuklanarak Hakkari Kapalı Cezaevi’ne götürülen Macit Demir isimli mahpusun 19 Mart 2021 tarihinde yaşamını yitirdiği öğrenildi. Basında yer alan haberlerde, Macit Demir’in intihar ettiği iddia edildi.
(03/230) İzmir’de Yaşamını Yitiren Sığınmacılar…
19 Mart 2021 tarihinde İzmir’in Çeşme ilçesi açıklarında batan bir botta bulunan 3 sığınmacı yaşamını yitirdi.
(03/231) Hakkari’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
20 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 19 Mart 2021 tarihinde evlerine gittikleri sırada 14 yaşındaki çocuklarının maske takmadığı gerekçesiyle polis tarafından durdurulan kişilerin, daha sonra evlerini basan polislerin fiziksel şiddetine maruz kaldıkları öğrenildi. İsimleri öğrenilemeyen 2 kişinin polis tarafından gözaltına alındıkları bildirildi.
(03/232) Milletvekilliği Düşürülen Ömer Faruk Gergerlioğlu Gözaltına Alındı…
17 Mart 2021 tarihinde hakkında açılmış bir davada verilen hapis cezasının kesinleşmesi gerekçesiyle milletvekilliği düşürülen Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, adalet nöbetini sürdürdüğü TBMM’de 21 Mart 2021 tarihinde gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘kamu görevini usulsüz üstlenme’, ‘konut dokunulmazlığının ihlali’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddialarıyla başlatılan bir soruşturma olduğu öğrenildi. Ömer Faruk Gergerlioğlu aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(03/233) Ankara’da Gözaltında İşkence ve Kötü Muamele…
21 Mart 2021 tarihinde TBMM’de gözaltına alınan Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun gözaltı sırasında kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi. Kavaklıdere Polis Karakolu’na götürülen Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun ifadesinde, gözaltı sırasında maruz kaldığı kötü muameleyi belirttiği bölümlerin karakoldaki sivil giyimli bir şahıs tarafından çıkartıldığı, karakoldaki kişilerin “müdür” dediği şahsın ismini ve sicil numarasını avukatların talebine rağmen vermediği öğrenildi.
Ömer Faruk Gergerlioğlu söz konusu ifadesinde şunları belirtmektedir: “Ayrıca gözaltına alındığım sıradaki hususları eklemek istiyorum. Sabah tuvalete gidip daha sonra ellerimi yıkamak için çıktığımda orada bir kısım meclis polisinin beklemekte olduğunu gördüm. Elimi yıkadım ve abdest aldım. Polislere sabah namazını kılmak istediğimi, ondan sonra da giyinerek işlem yapabileceklerini söyledim. Dar olan sabah namazı vakti ile bir an önce namazımı kılmak istedim ve üzerimi giymek istediğimi ifade ettim. Karakolda kılarsınız dediler. Ama karakola kadar sabaha namazı vaktinin geçeceği ve kılamayacağımı söyledim. İzin vermeleri halinde namazımı kılıp üzerimi giyerek daha sonra gidebileceğimi söyledim. Ancak izin vermeyip koluma hızlıca girerek beni koşar adım götürmeye başladılar. Elbiselerimi ve ayakkabılarımı giyemeyerek terliklerim ile çıkmak zorunda kaldım. Beni çekiştirdiler ve asansörden indiğimizde merdiven tırabzanlarına elimi tutarak ‘ne yapıyorsunuz’ dedim. Buna rağmen güç kullanarak beni polis otosuna bindirdiler. Üzerimde pijamalarım ve ayağımda terlikler var iken bu yapıldı. Sanırım kamuoyuna uygunsuz bir görüntümün servis edilmesi için özellikle yapıldı. Ayrıca ibadet özgürlüğüm de ihlal edilmiştir ve bu güç kullanma esnasında da sol ön kolumda ekimozlar oluşmuştur. Boynumda kas ağrıları vardır. Olayın sıcaklığı geçtikten sonra hissettiğim, parmağımı bükmekte zorlandığım doktor raporunda yoktur. Kendimi orada ifade etme özgürlüğüm ve ibadet özgürlüğüm ihlal edilmiştir ve güç kullanmak suretiyle darp edildim. Ceza hukuku açısından hiçbir suçlamayı kabul etmiyorum, yaptığım filler ve sözler hukuka aykırı değildir. Ayrıca hukuka aykırı olarak yakalamam yapıldığı için şikayetçiyim.”
(03/234) Diyarbakır’da Gözaltında İşkence ve Kötü Muamele…
21 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır’da yapılan Newroz kutlaması sırasında alana girerken gözaltına alınan kişilerin gözaltı sırasında ve gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kaldıkları öğrenildi. Basında yer alan haberlerde gözaltına alınan kişilerin fiziksel ve sözlü şiddete maruz kaldıkları; engelli olduğu bildirilen bir kişinin iki kez atak geçirdiği, polisler tarafından ip ile bağlandığı ve kafasının da defalarca duvara vurulduğu belirtilmektedir.
(03/235) Gözaltına Alınan İHD Eş Genel Başkanı…
19 Mart 2021 tarihinde Ankara’da gözaltına alınan İnsan Hakları Derneği Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan aynı gün sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartı ve yurtdışına çıkış yasağıyla serbest bırakıldı.
(03/236) Newroz Kutlamalarına Yönelik Müdahaleler…
21 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır’da yapılan Newroz kutlaması sırasında alana girerken sarı-kırmızı-yeşil şal taktıkları gerekçesiyle 6’sı çocuk 63 kişi gözaltına alındı. 39 kişinin aynı gün içinde serbest bırakıldığı, 24 kişinin halen gözaltında olduğu öğrenildi. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Dilan Çelik, Ayhan Seven, Dilşah Aba, Aynur Kaya, Dilan Yıldız, Bedirhan Güçmez, Gurbet Tarhan, Mülkiye Ozan, Şükran Kader, Cahide Bakırhan, Ömer Üstündal, Welat Zenol, Murat Kertay, Eylem Okuşu, Hanife Yılmaz, Hilal Ekin, Sibel Yüksel Demirel, Gürsel Kocaağa, Emine Nazlı, Yusuf Topkaya, Mehmet Salih Kocadağ, Yusuf Zengin, Ömer Kaya ve Hastın Ahmet.
21 Mart 2021 tarihinde Adana’da yapılan Newroz kutlaması sırasında, kutlamaya katılan kişilere hakaret eden polise tepki gösterdiği gerekçesiyle avukat Özgür Yakut fiziksel şiddet uygulanarak gözaltına alındı. Özgür Yakut’un maruz kaldığı fiziksel şiddet nedeniyle ayak bileğinde ezilme olduğu öğrenildi. Ayrıca, çantasında Atılım gazetesi bulunduğu gerekçesiyle Ömer Temel isimli 1 kişi, slogan attıkları ve HDP bayrakları salladıkları gerekçesiyle 3’ü çocuk 6 kişi (Mahfuz Çelik, Özcan Dal, Yahya Çin, B. K., S. T., H. H. S.) gözaltına alındı.
21 Mart 2021 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde yapılan Newroz kutlamaları sırasında kontrol noktalarında bekleyen kişilere polis biber gazı ile müdahale etti. Müdahale sırasında gözaltına alınan olmadığı bildirildi.
21 Mart 2021 tarihinde İstanbul’da yapılan Newroz kutlamalarında 11 kişi polis tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar 10’u adli kontrol şartıyla olmak üzere aynı gün serbest bırakıldı.
20 Mart 2021 tarihinde Malatya’da yapılan Newroz kutlaması alanında bir kontrol noktasında İkbal Yalçınkaya isimli bir kişi 2 çocuğuyla birlikte gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin 12 yaşındaki çocuklarından birinin taktığı sarı-kırmızı-yeşil renklerde şal olduğu öğrenildi. Gözaltına alınan 2 çocuğun anneleri ile birlikte götürüldükleri Terörle Mücadele Şubesi’nde sorgulandıkları bildirildi. Gözaltına alınan 3 kişi aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(03/237) Ankara ve İstanbul’da Kadın Eylemlerine Polis Müdahalesi…
Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararını protesto etmek için 20 Mart 2021 tarihinde Ankara’da yapılmak istenen basın açıklaması polis tarafından engellendi. Engelleme üzerine yürüyüş yapan kadınlara müdahale eden polis 2 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
20 Mart 2021 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde basın açıklaması yapmak üzere toplanan kişilere polis fiziksel şiddet kullanarak müdahale etti. Müdahale sonucunda gözaltına alınan olmadığı bildirildi.
(03/238) Iğdır’da Eyleme Polis Müdahalesi…
HDP Iğdır il örgütü tarafından Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesi ve HDP’ye kapatma davası açılması ile ilgili olarak 19 Mart 2021 tarihinde yapılmak istenen basın açıklamasına polis müdahale etti. Basın açıklamasını okuyan HDP milletvekili Habip Eksik’in polisin fiziksel müdahalesine maruz kaldığı ve etrafının polis tarafından çevrilerek açıklamaya katılmak isteyen kişilerin engellendiği öğrenildi.
(03/239) İstanbul’da Gözaltına Alınan HDP ve DBP Üye ve Yöneticileri…
19 Mart 2021 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında en az 8 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri: HDP Kağıthane İlçe Eş Başkanları Ayhan Yıldız ve Behiye Demir, HDP Beşiktaş İlçe Eş başkanı Remziye Bor, HDP İstanbul il yöneticisi Fatmanur Günbeyi, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) merkez yürütme kurulu üyesi Eşref Yaşar, Sermin Danışman Turgay, Hatice Yıldız, Baran Sümbül.
(03/240) Adana’da Gözaltına Alınan Kişiler…
19 Mart 2021 tarihinde Adana’da yapılan ev baskınlarında 15 kişinin ‘örgüt propagandası’ yaptıkları gerekçesiyle gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(03/241) Balıkesir’de Gözaltına Alınan HDP Üyeleri…
19 Mart 2021 tarihinde Balıkesir’in Gömeç ve Edremit ilçelerinde yapılan ev baskınlarında HDP üyesi 5 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Gözaltına alınanların isimleri: Zekiye Aygün, Şükrü Kaygısız, Savaş Arkan, Mehmet Yıldırım, Hüseyin Cevher.
(03/242) İzmir’de Gözaltına Alınan Dernek Yöneticisi…
19 Mart 2021 tarihinde İzmir’in Menemen ilçesinde yapılan ev baskınında Ege Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (EGE TUHAY-DER) yöneticisi Ramazan Yavuz gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(03/243) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
19 Mart 2021 tarihinde Mersin’in Akdeniz, Toroslar, Yenişehir, Tarsus ve Silifke ilçelerinde yapılan ev baskınlarında 14 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi ve gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(03/244) Batman’da Gözaltına Alınan Kişiler…
20 Mart 2021 tarihinde Batman’da yapılan ev baskınlarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin söz konusu 4 kişinin, Mardin’in Dargeçit ilçesinde çıkan çatışmada yaşamını yitiren HPG militanı Medeni Oğuz’un 11 Mart 2021 tarihinde düzenlenen cenazesine katılmaları olduğu öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleir: Harun Oğuz, Abdulsamed Oğuz, Ayfer Oğuz ve Yasemin Oğuz.
(03/245) Mardin Merkezli Bir Soruşturma Kapsamında Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri ve Meslek Odası Temsilcisi…
20 Mart 2021 tarihinde Mardin’in Artuklu ve Kızıltepe ilçelerinde yapılan ev baskınlarında 9 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin Demokratik Toplum Kongresi’ne (DTK) yönelik bir soruşturma olduğu öğrenildi. Gözaltına alınanlar: Yazar Adil Başaran, HDP İl Eş Başkan Yardımcısı Ahmet Eken, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Temsilcisi Abdulvahap Irmak, Fırat Küçükaslan, Fehmi Kılıç, Zeyni Afşin, Emira Er, Selim Aydoğdu, Behram Atalan.
(03/246) Hakkari’de Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri…
20 Mart 2021 tarihinde Hakkari’de sabah saatlerinde gözaltına alınan 2 kişiden HDP il yöneticisi Kadir Şahin aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. HDP il yöneticisi Yılmaz Tekin’in halen gözaltında olduğu öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(03/247) Hakkari’de Gözaltına Alınan Kişiler…
21 Mart 2021 tarihinde Hakkari’de yapılan ev baskınlarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Gözaltına alınan kişiler: Barış anneleri Gülizar Demir ve Halime Arslan ile Nihat Arslan ve Ömer Kaplan.
(03/248) İstanbul’da Gözaltına Alınan Fransız Gazeteci…
Diyarbakır’da yapılacak Newroz kutlamasını takip etmek için Türkiye’de gelen Fransız gazeteci Sylv Mercadier İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda 20 Mart 2021 tarihinde gözaltına alındı. Sylv Mercadier ‘Türkiye’ye girişi sakıncalı olduğu’ gerekçesiyle 21 Mart 2021 tarihinde sınır dışı edildi.
(03/249) Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan Hakkari’nin Yüksekova ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanı Remziye Yaşar hakkında Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 19 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
Remziye Yaşar duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme Remziye Yaşar’ın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 12 Nisan 2021 tarihine erteledi.
Remziye Yaşar 15 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınmış ve 17 Ekim 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Yüksekova Belediyesi’ne 18 Ekim 2019 tarihinde kayyım atanmıştı.
(03/250) 10 Ekim Ankara Katliamı Davası…
10 Ekim Ankara Katliamı ile ilgili, 16 firari sanık ve Erman Ekici hakkında Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 19 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
Mahkeme firari sanıklar yönünden yakalama emrinin devamına, MASAK’tan sanıklara ilişkin talep edilen mali raporların getirilmesi için tekrar müzekkere yazılmasına, davaya katılma talebinde bulunan 10 Ekim Barış Derneği’nin resmi dernek olup olmadığının araştırılmasına, Erman Ekici’nin tutukluluk halinin devamına ve duruşmayı 9 Haziran 2021 tarihine erteledi.
10 Ekim Ankara Katliamı ile ilgili açılan davanın 3 Ağustos 2018 tarihinde görülen karar duruşmasında 19 sanık çeşitli suçlardan değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırılmış ve 16 firari sanığın dosyaları ayrılmıştı.
(03/251) Ayten Öztürk Davası…
8 Mart 2018 tarihinde Lübnan’da gözaltına alınan ve daha sonra Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından sorgulandığı 6 ay boyunca işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalan Ayten Öztürk hakkında İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 19 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
Ayten Öztürk duruşmaya katıldı, gazetecilerin duruşma salonuna alınmadıkları bildirildi. Ayten Öztürk savunmasında şunları belirtti: “Bu yargılama yaşadığım 6 aylık işkencenin devamıdır. Lübnan’dan kaçırıldığımı söyledim. Ancak mahkeme Lübnan’dan kaçırılmama ilişkin hiçbir araştırma yapmadı. (…) 6 ay boyunca her gün işkence gördüm. Yani bana ceza verilince işkence yok mu olacak? O işkencehanede 7 kişi vardı. Halen işkenceler devam ediyor”. Mahkeme Ayten Öztürk’ün tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 16 Nisan 2021 tarihine erteledi.
(03/252) Türkiye İstanbul Sözleşmesi’nden Çekildi…
20 Mart 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Türkiye İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi. Kararda şöyle denilmektedir: “Türkiye Cumhuriyeti adına 11/5/2011 tarihinde imzalanan ve 10/2/2012 tarihli ve 2012/2816 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3’üncü maddesi gereğince karar verilmiştir.”
(03/253) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
19 Mart 2021 tarihinde Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 7 ilde yapılan operasyonlarda 8 kişi gözaltına alındı.
20 Mart 2021 tarihinde Ankara’da meslekten ihraç edilmiş Danıştay eski üyesi Kasım Davas gözaltına alındı.
(03/254) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 19 Mart 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 87 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 934 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 21.030 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 20 Mart 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 95 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 958 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 21.061 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 21 Mart 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 102 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 965 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 20.428 olduğu belirtildi.
Buna göre 21 Mart 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 30.061 vaka sayısı ise 3.013.122 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.