Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
20-22 Ocak 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/173) Diyarbakır’da Fiziksel Şiddete Maruz Kalan İmam…
19 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde bulunan Kuba Camii imamının hutbeyi eksik okuduğu gerekçesiyle Kulp Kaymakamı’nın sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. İmam M. K.’nın maruz kaldığı fiziksel şiddeti belgeleyen tıbbi rapor aldığı bildirildi. Diyarbakır Valiliği ile Diyanet İşleri Başkanlığı yaptıkları açıklamalarla, olayla ilgili olarak ayrı ayrı adli ve idari soruşturma başlattıklarını duyurdular.
Kulp Kaymakamı’nın, olayla ilgili basına yansıyan açıklamaları şöyle:”Bugün Kuba Camii’ne cuma namazı için gittik. Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından her hafta okunması gereken hutbede, bu hafta şehitlerimiz ile ilgili olarak rahmet duası vardı. Cami imamı bu kısmı okumadı, ben de hutbeden sonra dışarıda kendisine yüksek sesle tepki gösterdim. İmam ‘Bana baskı yapılıyor, o yüzden okumadım’ deyince, ben de bu cevaba kızıp ‘Sen devletin imamısın, kim baskı yapabilir?’ dedim. Sonra kendisi gidip darp raporu almış ama raporda iddia edildiği gibi bir darp değil de bacağının ağrıdığı yazıyor. Ben olayı İl Valimize de aktardım. İddia edildiği gibi ben devleti temsil eden biri olarak kimseyi darp etmedim”.
Şiddete maruz kalan imam M. K. ise şunları ifade etti: “ (…) Benim bir art niyetim olsaydı hutbeyi değiştirirdim. Hutbenin ortasında ‘Hoca’ diye bağırdı. Ben de iki paragraf geri geldim. İnsanım ben. Atlama olabilir. Olsa da beni darp etme hakkı yok. Beni sosyal medyada hain ilan ettiler. Kaymakam kendini haklı çıkarmak için her şeyi yapıyor. Biz hukuk devletinde yaşıyoruz. (…) Korumalar kimsenin içeri girmesine izin vermedi. Cemaatten birkaç kişi odanın kapısını çaldı. Kaymakam, korumalara, ‘Sakın içeriye kimse girmesin’ dedi (…)”
İçişleri Bakanlığı, yaşanan şiddet ile ilgili basına şu açıklamayı yaptı: “Diyarbakır – Kulp Kaymakamımız Burak Akeller, Cuma Hutbesi’nde ‘şehitlerimiz ile ilgili kısmı okumayan’ cami imamına okuması için hatırlatmada bulunmuş ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın gönderdiği metnin tam okumasını sağlamıştır. Yaşanan olay sonrası gündeme getirilen iddialarla ilgili Bakanlığımız tarafından konuyla ilgili inceleme başlatılmıştır. İncelemenin sonucu beklenmeden kimi sosyal medya hesaplarınca yapılan yorum ve eleştiriler maksatlıdır. Konuyu yakından takip ediyoruz.”
(01/174) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
20 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Antalya S Tipi Cezaevi’nde tutulan 11 mahpus hakkında Adalet Bakanlığı’na gönderdikleri dilekçelerde ‘Sayın Öcalan’ ifadesine yer vermeleri sebebiyle başlatılan disiplin soruşturması sonucunda her bir mahpusun 11 günlük hücre cezasıyla cezalandırıldığı öğrenildi. Haberde ayrıca cezaevinde 3 kişilik odalara eklenen ranzalarla odaların 5 kişilik hale getirildiği ve mahpusların yaşam alanlarının daraltıldığı öğrenildi.
20 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bayburt M Tipi Cezaevi’nde tutulan Zeynep Erdem isimli mahpusun ‘güvenlik’ gerekçesiyle annesinin cenazesine katılmasına izin verilmediği öğrenildi.
20 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Burdur’da bir cezaevinde tutulan 4 mahpusun istek ve iradeleri dışında Bandırma T Tipi Cezaevi’ne sevk edildiği öğrenildi.
20 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kayseri Kadın Cezaevi’nde kalan mahpusların kadın doğum muayenelerine kelepçeli şekilde götürüldükleri öğrenildi.
21 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tekirdağ 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nde siyasi mahpusların hücre cezalarıyla cezalandırılarak tahliyelerinin engellendiği ve ertelendiği iddia edildi.
21 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Marmara 5 Nolu L Tipi Cezaevi’nde bazı mahpusların tecrit koşulları altında tutulduğu öğrenildi.
(01/175) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 19 Ocak 2024 tarihinde yapılan görüşme başvurularına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(01/176) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Ocak 2024 tarihinde Şırnak’ta sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ev baskınlarıyla gözaltına alınan 10 kişiden 3’ü, ‘örgüt propagandası yapma’ suçlamasıyla 19 Ocak 2024 tarihinde tutuklandı. 7 kişi, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Tutuklanan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(01/177) Sivas’ta Gözaltına Alınan Kişi…
Sivas’ta Safa Cami ve Kur’an Kursu Yaptırma ve Yaşatma Derneği Genel Kurulu esnasında S. K. isimli bir kişinin görüntülerinin sosyal medyada yaygınlaştırılmasını takiben Sivas Cumhuriyet Başsavcılığı konuyla ilgili soruşturma başlattı. Görüntülerde yer alan S. K., ‘dini değerleri aşağılama’ suçlamasıyla gözaltına alındıktan sonra 22 Ocak 2024 tarihinde ev hapsi tedbiriyle serbest bırakıldı.
(01/178) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Ocak 2024 tarihinde 28 ilde düzenlenen operasyonlar kapsamında ‘örgüt üyesi olma’ suçlamasıyla İstanbul’da gözaltına alınan 21 kişi, 19 Ocak 2024 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(01/179) Mersin’de Yargılanan Dernek Yöneticileri…
Çukurova Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (Çukurova TUAY-DER) yöneticilerinden Kadri Ezer ve Cengiz Dere hakkında açılan davanın görülmesine 19 Ocak 2024 tarihinde başlandı. Mahkeme, Kadri Ezer’in tutukluluğunun devamına, Cengiz Dere’nin ise adli kontrol şartıyla tahliye edilmesine karar verdi ve duruşmayı 25 Mart 2024 tarihine erteledi.
23 Mayıs 2023 tarihinde Çukurova TUAY-DER’e yönelik Mersin merkezli bir soruşturma kapsamında Mersin, Antalya, Adana, Ankara, İzmir’de yapılan ev baskınlarında aralarında Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Delal Akyüz ile dernek üye ve yöneticilerinin olduğu 24 kişi gözaltına alınmış, gözaltına alınanlardan dernek yöneticisi Kadri Ezer ve Cengiz Dere, 26 Mayıs 2023 tarihinde ‘örgüte finans sağlama’ ve ‘örgüt üyesi olma’ suçlamalarıyla tutuklanmıştı.
(01/180) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci…
20 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, gazeteci Nurcan Yalçın hakkında ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada ‘örgüte üye olmamakla birlikte yardım etme’ suçlamasıyla 22 Kasım 2021’de verilen 2 yıl 1 ay hapis cezasının yapılan itiraz üzerine Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi tarafından ‘eksik inceleme yapılması’ gerekçesiyle bozulduğu öğrenildi.
(01/181) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci…
Demokratik Toplum Kongresi (DTK) soruşturması kapsamında gazeteci Ayşe Kara hakkında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 9 Kasım 2021 tarihinde verilen beraat kararı ile ilgili Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yapılan itiraz sonucunda Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi’nin beraat kararını ‘eksik inceleme’ ve ‘yetersiz araştırma’ gerekçesiyle bozduğu öğrenildi. Dava dosyasının yeniden yargılama yapılması için Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildiği belirtildi.
(01/182) Bursa’da Yargılanan Gazeteci…
12 Haziran 2022 tarihinde Bursa’da haber takibi sırasında gözaltına alınan Jinnews muhabiri Rozerin Gültekin hakkında açılan davanın görülmesine Bursa 18. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 18 Ocak 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede Rozerin Gültekin’in “2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçundan cezalandırılması talep edilmektedir. Mahkeme, duruşmayı 21 Mart 2024 tarihine erteledi.
(01/183) İstanbul’da Bombalı Saldırı ile İlgili Yargılanan Kişiler…
13 Kasım 2022 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki İstiklal Caddesi üzerinde düzenlenen ve 6 kişinin yaşamını yitirdiği bombalı saldırı ile ilgili 18’i tutuklu 36 kişi hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Ocak 2024 tarihinde devam edildi. Mahkeme, 3 kişinin tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 12 Şubat 2024 tarihine erteledi.
(01/184) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
20 Ocak 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, CVK Mineral Madencilik A.Ş. hakkında farklı adreslerde yer alan en az 58 habere ‘kişilik hakları ihlali’ gerekçesiyle İstanbul 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 28 Kasım 2023 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.