Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
20-23 Temmuz 2013 Günlük İnsan Hakları Raporu
(07/145) Cezaevlerinde Baskılar…
Hatah’ın Reyhanlı İlçesi’nde 52 kişinin ölümüne neden olan çifte bombalı saldırıya dair istihbari bilgileri sızdırdığı gerekçesiyle tutuklanan er Utku Kalı’nın tutuklu bulunduğu Sivas Askeri Cezaevi’nde, kendisini ziyarete gidenlerle yaptığı her görüşme sonrasında çıplak arama uygulamasının dayatıldığı öğrenildi. Konuya ilişkin açıklama yapan Avukat Ceren Kalı, müvekkilinin gördüğü işkenceler nedeniyle 22 Temmuz 2013’te suç duyurusunda bulundu.
(07/146) Hükümetin Temel Hak ve Özgürlüklere, Kent Yaşamına Müdahalelerine Yönelik Eylemlere Saldırılar…
Gezi Parkı’nın genel yapısına ilişkin tasarruf yapılmasına olanak sağlayan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu kararı için İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin verdiği yürütmeyi durdurma kararı 22 Temmuz 2013’te İstanbul Bölge İdare Mahkemesi tarafından oybirliğiyle kaldırıldı.
9 Temmuz 2013’te polisin Taksim Dayanışması’na saldırıları esnasında göstericilere silahıyla 6 el ateş eden ve aynı gün çıkarıldığı mahkemece tutuklanan A.S. hakkında 6 yıla kadar hapis cezası talebiyle açılan davaya ilgili İstanbul Asliye Ceza Mahkemesi’nde başlanacağı 22 Temmuz 2013’te öğrenildi.
Gezi Parkı eylemlerine destek vermek amacıyla Ankara’da düzenlenen eylemlere katıldıkları gerekçesiyle tutuklanan 20 kişinin 19 Temmuz 2013’te yapılan tutukluluk incelemesi sonucu Cevahir Özkan, İbrahim Akyol, Yoldaş Aydın, Batuhan Uluergüven, Şahin İmğa, Tamer Morkoç adlı 6 kişi adli kontrol ve yurtdışına çıkış yasağı şartıyla serbest bırakılırken, Ali Yılmaz, Gizem Bayram, Can Deliduman, Mert Atmaca, Birkan Sabaz, Akın Can, Osman Nuri Orhan, Soner Temel, Hikmet Tanıl, Erdal Kozan, Bayram Balyan, Mahir Çağlar, Mazlum Demir ve Hazal Kangal adlı 14 kişinin ise tutukluluk hallerinin devam etmesine karar verildi.
Ankara’da 21 Temmuz 2013’te Dikmen Caddesi’nde eylem yapan gruba gaz bombalarıyla müdahale eden polis ekipleri 5 kişiyi gözaltına aldı.
Gezi Parkı eylemleri esnasında tanışan ve evlenmeye karar veren Nuray Çokol ve Özgür Kaya’nın nikâhlarını 20 Temmuz 2013’te parkta yapmak istemelerine izin vermeyen polis ekipleri nikâha katılmak için parka gelenlere gaz bombaları ve basınçlı suyla saldırdı.
Hatay’da düzenlenen Gezi Parkı eylemlerine katıldıkları iddiasıyla 22 Temmuz 2013’te eş zamanlı ev baskınları düzenleyen polis ekipleri 32 kişiyi gözaltına aldı. Aynı gerekçeyle 23 Temmuz 2013’te Adana’da düzenlenen operasyonlar sonucu 4 kişi gözaltına alındı.
(07/147) Mardin’de Yargısız İnfaz Girişimi…
Mardin’in Kızıltepe İlçesi’ne bağlı Çağıl Köyü’nde 22 Temmuz 2013’te, belirlenemeyen bir nedenden ötürü geçici köy korucularının köylülere ateş açması sonucu Abdülbari Özdemir (40) ağır yaralandı.
(07/148) Mardin’de Devam Eden Gözaltında Kaybetme Soruşturması…
Mardin’in Dargeçit İlçesi’ne bağlı Bağözü Köyü’nde yaşayan ve 29 Ekim 1995’te jandarma ekibi tarafından gözaltına alındıktan sonra bir daha kendilerinden haber alınamayan Süleyman Seyhan, Abdurrahman Coşkun, Hikmet Kaya, Abdullah Olcay, Mehmet Emin Aslan, Nedim Akyön, Seyhan Doğan ve Davut Altınkaynak adlı 3’ü çocuk 7 köylüyle ilgili yapılan toplu mezar kazısından elde edilen bulgulardan bir kısmının, gözaltında kaybedildiği dönemde 13 yaşında olan Seyhan Doğan’a ait olduğu yönünde İstanbul Adli Tıp Kurumu’nun rapor hazırladığı 22 Temmuz 2013’te öğrenildi.
Gözaltında kaybedilen yedi kişiyle ilgili devam eden soruşturmada dönemin Dargeçit İlçe Jandarma Komutanı olan Bodrum’un Gümüşlük Beldesi’nin Belediye Başkanı Mehmet Tire ile dönemin Mardin Jandarma Komando Komutanı olan Sivas’ın Çepni Beldesi’nin Belediye Başkanı Hurşit İmren’in de aralarında bulunduğu 6 kişi “şüpheli” sıfatıyla yer alıyor.
(07/149) Devam Eden Gözaltında Ölüm Soruşturması…
İstanbul’un Bağcılar İlçesi’nde 19 Eylül 2012’de eşiyle tartışırken artan gürültü üzerine evine gelen polis ekipleri tarafından gözaltına alınan Hasan Latif Kaplan’ın (35) götürüldüğü Bağcılar Asayiş Büro Amirliği’nde tutulduğu avukat görüşme odasında 20 Eylül 2012’de kemerle kendisini 52 santimetre yüksekliğindeki masaya asarak intihar ettiği iddia edilmişti.
Konuyla ilgili açıklama yapan Hasan Latif Kaplan’ın babası Mustafa Kaplan, oğlunun intihar ettiği iddiasına inanmadığını ifade ederek “boğazında kemer izi yok. Ayrıca koydukları odada kamera da yok. Sağlam olarak giren oğlumun öldüğünü olaydan saatler sonra bize haber verdiklerinde öğrendik. Şikâyetçi olacağız” demişti.
Yapılan suç duyurusu üzerine başlatılan soruşturma sonunda soruşturmayı yürüten savcının Hasan Latif Kaplan’ın intihar ettiği sonucuna vararak şüpheliler hakkında Hasan Latif Kaplan’ın bedenindeki 30’u aşkın sıyrık, ekimoz ve darp izine rağmen “insan öldürme, intihara sürükleme, taksirle ölüme sebebiyet verme” suçlarından kovuşturmaya yer olmadığına karar verdiği 22 Şubat 2013’te öğrenilmişti.
Gözaltı işlemi de yapılmayan Hasan Latif Kaplan’ın ölümüne ilişkin soruşturmaya verilen takipsizlik kararı üzerine Adalet Bakanlığı’nın olaydaki ihmaller nedeniyle sorumlular hakkında işlem yapılması istediği, dosyayı kapatan savcının da beş polis memuru hakkında “ihmali davranışla kasten insan öldürme” suçundan dava açtığı 22 Temmuz 2013’te öğrenildi.
İkisi başka suçlardan tutuklu 5 polis memurunun yargılanmasına ise Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 12 Eylül 2013’te başlanacak.
(07/150) Uşak’ta İş Kazası…
Uşak’ta 19 Temmuz 2013’te, yapımı devam eden bir inşaatta temel betonu atan beton karıştırıcısının pompası tıkanınca meydana gelen patlama sonucu pompadan boşalan harç nedeniyle inşaatta çalışan 7 işçi yaralandı.
(07/151) Ethem Sarısülük Soruşturması…
Ankara’daki Gezi Parkı eylemlerinde 1 Haziran 2013’te Ethem Sarısülük’ü başından silahla vurarak öldüren polis memuru Ahmet Şahbaz’la ilgili başlatılan soruşturma sonunda hazırlanan iddianamenin gönderildiği Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi Ahmet Şahbaz’ın yargılanabilmesi için gerekli olan yargılama izninin alınmadığı gerekçesiyle ve gereğinin yerine getirilmesi amacıyla iddianameyi Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na göndermişti. “Öldürme” fiilinin polisin görev ve yetkileri içinde olmadığını ileri sürerek karara itiraz eden savcılığın itirazını 19 Temmuz 2013’te aldığı kararla yerinde bulan Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi, sanık polis memuru hakkında yargılamanın durdurulması kararını kaldırdı.
(07/152) Ali İsmail Korkmaz Soruşturması…
İstanbul’da Gezi Parkı eylemlerine polisin saldırısı nedeniyle 3 Haziran 2013’te Eskişehir’deki protesto gösterisine katıldıktan sonra yolda kimliği belirsiz kişilerce sopalarla dövülen Ali İsmail Korkmaz’ın (19) 10 Temmuz 2013’te yaşamını yitirmesinin ardından cinayetin şüphelisi olduğu iddia edilen S.K.’nin yurtdışına çıkış yasağı konularak adli kontrol kararıyla serbest bırakılması kararına 17 Temmuz 2013’te savcılığın yaptığı itiraz sonucu gözaltına alınan S.K. 20 Temmuz 2013’te tutuklandı.
(07/153) Hasta Tutuklu ve Hükümlülerin Durumu…
Diyarbakır’da devam eden “KCK/TM Ana Davası” kapsamında Diyarbakır E Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan ve vücudunun yüzde 80’ini kullanamayan hasta tutuklu Ümit Aydın, avukatlarının yaptığı başvuru üzerine 19 Temmuz 2013’te serbest bırakıldı.
(07/154) Devam Eden JİTEM Davası…
Diyarbakır, Mardin, Batman ve Şırnak’ta 1989–1994 yılları arasında işlenen faili meçhul cinayetler, kundaklama ve bombalama eylemleriyle ilgili itirafçılardan oluşan 15 sanıklı Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele (JİTEM) Davası’yla, Diyarbakır’da 1992–1994 yılları arasında sekiz kişinin öldürülmesiyle ilgili olarak aralarında “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım ve itirafçı Abdülkadir Aygan’ın da bulunduğu beş sanığın yargılandığı JİTEM Davası’nın “atılı suçun aynı olması” nedeniyle birleştirilmesinin ardından toplam 16 sanıklı davada yargılamaya 19 Temmuz 2013’te Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi.
Duruşmaya sanıkların hiçbirinin katılmaması üzerine avukatların taleplerini dinleyen mahkeme heyeti, sanıklardan “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım’ın bulunması için gazeteye ilan verilmesine, haklarında yakalama emri bulunan sanık Mahmut Yıldırım, Hacı Hasan, Mehmet Zahit Karadeniz ve Muhsin Gül hakkındaki yakalama emri ile sanık Abdülkadir Aygan için çıkartılan gıyabi tutuklama kararlarının devam etmesine karar vererek duruşmayı erteledi.
(07/155) Devrimci Karargâh Örgütü Davası…
İstanbul’un Kadıköy İlçesi’ne bağlı Bostancı Semti’nde 27 Nisan 2009’da bir eve düzenlenen baskında Orhan Yılmazkaya’nın öldürülmesinin ardından, Devrimci Karargâh Örgütü’ne yönelik düzenlenen operasyonlarda, “Devrimci Karargâh Örgütü üyesi oldukları” iddiasıyla gözaltına alınan, 8’i tutuklu 75 sanığın İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmasına 19 Temmuz 2013’te devam edildi.
Duruşmada son savunmaları dinleyen mahkeme heyeti kararını açıkladı. Dava sonunda mahkeme heyeti 24 kişinin beraat ettiğini açıkladı.
Eski Emniyet Müdürü Hanefi Avcı’ya “yasadışı örgüte yardım ve yataklık etmek”, “silah bulundurmak”, “adil yargılamayı etkilemek” ve “görevi ihmal etmek” suçlamalarından toplam 15 sene 2 ay 15 gün ceza verildi.
Duruşma sonunda beraat etmesine karar verilen 24 kişi ise şunlar: İbrahim Şimşek, Mustafa Aşula, Aylin Duruoğlu, Ahmet Gülaydı, Banu Çıvğın, Fırat Efe, Gamze Canpolat, Mustafa Süleyman, Kudret Köksal, Salih Umut Bulduk, Ülkü Duran, Serkan Karabulut, Murad Akıncılar, Köksal Kaysı, Akın Tanrıverdi, Önder Sönmez, Kemal Hamzaoğlu, Özgür Cafer Kalafat, Oğuzhan Kayserioğlu, Gülseren Poyraz, Ağca Kaya, Ersin Sarıçam, Özcan Kılıç, Onur Sarıefe, Barış Kaygın, Metin Akdemir, Şenay Avcı, Şeyma Özcan, Cem Akdoğdu.
Duruşma sonunda “yasadışı örgüt üyesi oldukları” suçlamasıyla 6’şar yıl 3’er ay hapis cezası alan tutuklu sanıklar Volkan Karakuş ve Bayram Akdoğdu’nun tahliye edilmesine karar verildi.
Sanıklardan Fatih Aydın’a ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, 45 yıl 10 ay hapis cezası ve 315 bin lira para cezası verildi.
Cemal Bozkurt’a 3 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, 230 yıl 2 ay hapis cezası ve 45 bin lira para cezası verildi.
Özgür Dinçer’e ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, 26 yıl 3 ay hapis cezası ve 25 bin lira para cezası verildi.
Okan Duman’a müebbet hapis cezası, 10 yıl 6 ay hapis cezası ve 8 bin 320 lira para cezası verildi.
Mehmet Yeşiltepe, Nail Arıkan, Ozan Eryılmaz, Baha Okar, Semih Aydın, Sultan Seçik Kubilay, ***********, Günay Kubilay, Ecevit Piroğlu, Özgür Aytulum, Yaman Yıldız, Benay Can, Deniz Küçükbumin, Emrol Pamuk, Bayram Akdoğdu, Volkan Karakuş’a “yasadışı örgüt üyesi oldukları” iddiasıyla 6’şar yıl 3’er ay hapis cezası verildi.
Muhammet Çetin, Süleyman Gürkan Anıl, Abdülselam Sultan, Tamer Taş, Mehmet Güneş, Umur Suyadul, Coşkun Kıyamçiçek, Ergin Öncü’ye “yasadışı örgüte yardım ve yataklık ettikleri” iddiasıyla 3’er yıl 1’er ay 15’er gün hapis cezası verildi, aynı suçlamadan Sevim Öztürk ve Melek Seven’e 4’er yıl 2’şer ay hapis cezası, Ceren Sütlaş’a 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası verildi.
Necdet Öztürk’e 12 yıl 6 ay hapis cezası ve 25 bin lira para cezası verildi.
Ulaş Erdoğan’a 17 yıl 11 ay hapis cezası verildi.
Cenk Büyükkahraman ve Zafer Kaygın’a 8’er yıl 4’er ay, Gökhan Aydın’a 6 yıl 3 ay hapis cezası verildi.
Hakan Soytemiz’e 8 yıl 9 ay, Rıdvan Turan’a 7 yıl 1 ay hapis cezası ve 400 lira para cezası, Tuncay Yılmaz’a 9 yıl 2 ay hapis cezası, Ulaş Bayraktaroğlu’na 6 yıl 8 ay hapis cezası, İbrahim Turgut’a 11 yıl 3 ay hapis cezası ve bin lira para cezası, Necdet Kılıç’a 6 yıl 8 ay hapis cezası ve 400 lira para cezası, Onur Erkut’a 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası, Vedat Yıldız’a 3 yıl 11 ay 15 gün hapis cezası ve 6 bin lira para cezası verildi.
(07/156) Gezi Parkı Eylemleri Nedeniyle Yargılanan Kişiler…
Adana’daki Gezi Parkı eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alınan 15’i çocuk 35 kişiye dava açıldığı 19 Temmuz 2013’te öğrenildi. 35 kişi hakkında “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet ettikleri” ve “görevini yaptırmamak için görevli polis memuruna direndikleri” iddialarıyla 8’er yıl hapis cezası talep edilen iddianamelerden çocuklarla ilgili olanı, değerlendirilmesi amacıyla Adana Çocuk Mahkemesi’ne, yetişkinlerle ilgili olanı Adana Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderildi.
(07/157) Bingöl’de Alıkonan İşçiler…
Bingöl’ün Genç İlçesi’ne bağlı Suveren Köyü’nde 19 Temmuz 2013’te yok kesekn silahlı bir grup üç işçiyi alıkoydu.
(07/158) Bursa’da Irkçı Saldırı…
Bursa’nın Osmangazi İlçesi’nde 21 Temmuz 2013’te, Güneştepe Mahallesi’nde Roman ailelelerle mahallede yaşayanlar arasında çıkan tartışmanın büyümesi üzerine Roman ailelerin tüfekle ateş etmesi sonucu Beyza Koç’un (16) yaralanması nedeniyle Roman ailelerin evine saldıran gruplar evleri taşladı, at arabalarını ve bir otomobili ateşe verdi.
(07/159) Tutuklanan Vicdani Retçi…
Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından iltica talebi kabul edilmeyerek sınırdışı edilerek İstanbul’a gönderilen ve 11 Temmuz 2013’te yol araması kararıyla tutuklanan vicdani retçi Onur Erdem 18 Temmuz çıkarıldığı Gelibolu Askeri Mahkemesi tarafından tutuklandı.
(07/160) Muğla’da İş Kazası…
Muğla’nın Ortakent İlçesi’ne bağlı Yahşi Beldesi’nde 22 Temmuz 2013’te, okul binasında yapılan temel izolasyonu sırasında meydana gelen göçük sonucu toprak altında kalan Murat Karabaş (24) adlı işçi yaşamını yitirdi.
(07/161) Trabzon’da Irkçı Saldırı…
Tatillerini geçirmek üzere Manisa’dan Trabzon’un Akçaabat İlçesi’ne giden R.Ö. ve Ö.Ö. adlı kardeşler 21 Temmuz 2013’te, “bunlar Kürt, terörist” diyen ırkçı bir grubun saldırısına uğradı. Saldırı sonrasında yaralanan Ö.Ö. hastaneye kaldırıldı.
(07/162) Cezaevlerinde Baskılar…
Oltu (Erzurum) T Tipi Cezaevi’nde tutulan Malzum Alan’ın (19) cezaevinde gardiyanlar tarafından süngerli odada darp edildiği 23 Temmuz 2013’te iddia edildi.
(07/163) Siirt’te İş Kazası…
Siirt’te 22 Temmuz 2013’te bir maden ocağında meydana gelen göçük altında kalan Zikrettin Ogur (48) adlı işçi ağır yaralandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] Twitter: @insanhaklari