Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
21 – 23 Ekim Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/203) Operasyonlar ve Saldırılar…
21 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, 24 Ağustos 2023 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde yer alan Kandil bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
23 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, 19 Ekim 2023 tarihinde IKBY sınırları içinde yer alan Zap bölgesinde TSK birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
(10/204) Mersin’de Kaçırılan Kişi…
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) Gençlik Meclis Üyesi Mazlum Kaya’nın 21 Ekim 2023 tarihinde Mersin’in Akdeniz ilçesinde kendini polis olarak tanıtan kişiler tarafından kaçırıldığı öğrenildi. Aynı gün içinde serbest bırakılan Mazlum Kaya’nın fiziksel şiddete ve ajanlık dayatmasına maruz kaldığı öğrenildi. Mazlum Kaya basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Kameranın olmadığı bir alanda köprü altında aracı önüme kırdılar. Plakasını görme imkanım olmadı. 6-7 kişilerdi. Beni zorla motordan indirip araca bindirdiler, zaten bir kişide kask vardı. Büyük ihtimalle daha önce bu planlanmıştı. Nereye götürdüklerini ve kim olduklarını görmemem için tişörtümü başıma geçirip, kafamı koltuğun altına sıkıştırıp üzerime oturdular. 20 dakikalık bir yol mesafesinden sonra bir dağın başına götürdüler, sanırım jandarma karakolu vardı, silah atış sesleri geliyordu (…) Yol boyunca sürekli neden gençlik meclisinde yer aldığımı, gençlik meclisinin kongrelerine neden katıldığıma dair sorular sordular. Telefonumun şifresini istediler vermedim, daha çok darp etmeye başladılar. ‘Ya dediklerimizi yaparsın ya da seni sınıra götürüp İŞİD’e teslim ederiz, zaten onlarla işbirliği içerisindeyiz’ dediler (…) Ajanlık söylemlerine her tepki gösterdiğimde darp edildim. Daha sonra beni tekrar aldıkları motorumun olduğu yere bıraktılar.”
(10/205) İzmir’de İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Kişi…
21 Ekim 2023 tarihinde İzmir’i Çiğli ilçesinde U. K. isimli bir kişinin dur ihtarına uymadığı gerekçesiyle bir polis memuru ile bir bekçinin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Konuyla ilgili haklarında adli ve idari soruşturma başlatılan polis memuru ile bekçinin açığa alındığı bildirildi.
Konuyla ilgili İzmir Valiliği şu açıklamayı yaptı: “Olayla ilgili olarak bazı sosyal medya hesaplarında paylaşılan görüntülerde uygulama noktasından kaçan şüphelilerden U.K’nin gözaltına alınışı sırasında görevli polis memuru H. G. ile çarşı ve mahalle bekçisi S. D.’nin fevri olarak güç kullandıkları görülmüş, konu ile ilgili adli ve idari tahkikat başlatılmış, her iki görevli de açığa alınmıştır.”
(10/206) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
22 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden Diyarbakır 3 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Mehmet Selim Onğulu isimli mahpusun 7 Ekim 2023 tarihinde yaşamını yitirdiği öğrenildi. Haberlerde Mehmet Selim Onğulu’nun kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdiği belirtilmektedir.
(10/207) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
21 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Balıkesir Bandırma T Tipi Cezaevi’nde mahpuslara ait kişisel eşyalara el konulduğu ve cezaevi müdürü tarafından “Sizi yola getireceğim. Bu şekilde pisliğinizde yaşayın. Yerinizi de daraltacağım” denilerek tehdit edildiği öğrenildi.
(10/208) Diyarbakır’da Filistin’e Destek Eylemine Polis Engeli…
Gazze’ye dönük İsrail saldırılarını protesto etmek için 20 Ekim 2023 tarihinde Diyarbakır’da yapılmak istenen eyleme taşınan pankarta ve okunacak metinde “Rojava” ifadesi geçtiği gerekçesiyle polis tarafından izin verilmediği öğrenildi.
(10/209) İstanbul’da Basın Açıklamasına Polis Müdahalesi…
Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından 21 Ekim 2023 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis, aralarında İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin, İHD İstanbul Şubesi Başkanı Gülseren Yoleri, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Yönetim Kurulu üyesi ve İstanbul temsilcisi Ümit Efe’nin de olduğu 26 kişiyi gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin gazetecileri ve hak örgütleri adına gözlemcilik faaliyetleri yapanları engellediği bildirildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Eren Keskin, Gülseren Yoleri, Ümit Efe, Maside Ocak, Mikail Kırbayır, Besna Tosun, Ali Newroz Tosun, İrfan Bilgin, Hasan Karakoç, Leman Yurtsever, Oya Ersoy, İkbal Eren, Taylan Bekin, Nazım Dikbaş, Ayşegül Devecioğlu, İsmail Yücel, Davut Arslan, Begali Kurnaz, Doğan Özkan, İrem Gerkuş, Seher Kalkan, Ezgi Karakuş, Evrim Gürenin, Nazlı Evrim Şerifoğlu, Fatma Akaltun ve Sevim Sancaktar.
(10/210) Ankara’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
16 Ekim 2023 tarihinde Ankara’da gözaltına alınan ve daha sonra sağlık nedeniyle hastaneye kaldırılan gazeteci Elif Akkuş, 20 Ekim 2023 tarihinde taburcu olduktan sonra sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(10/211) Batman’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Gazeteci Selahattin Kaygusuz 20 Ekim 2023 tarihinde Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında Batman’da gözaltına alındı. Selahattin Kaygusuz’un Diyarbakır’a götürüleceği öğrenildi.
(10/212) Ankara’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Tutuklanan Kişiler…
Sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Ankara’da gözaltına alınan 4 kişi 20 Ekim 2023 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ ve ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ iddiasıyla tutuklandı. Tutuklanan kişilerin isimleri: Furkan U., Serkan K., Serdar S. ve Ümit Yasin P.
(10/213) Eskişehir’de Gözaltına Alınan Kişiler…
20 Ekim 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Eskişehir’in Odunpazarı ilçesinde yapılan bir düğüne Kürtçe söylenen şarkılarda ‘örgüt propagandası’ yapıldığı iddiasıyla aralarında müzisyenlerin de olduğu 23 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanların İl Jandarma Komutanlığı’na götürüldüğü ve ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldıkları bildirildi.
(10/214) Ankara’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Ankara’da 2022 yılında yapılan Newroz kutlamasında örgüt propagandası yaptıkları iddiasıyla 17 Ekim 2023 tarihinde gözaltına alınan 19 kişi, 20 Ekim 2023 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Heval Erdoğan, Berşan Erdoğan, Osman Işık, Taner Arabacı, Mehmet Nuri Aslankan, Rojhat Orak, Birkan Çetin, Abdurrahman Işık, Zeynep Ülger, Zeynep Tan, Mehmet Tekol, Yasin Aslankan, Fırat Kurt, Sinan Çetin, Şahin Oralel, Murat Akagündüz, Hakan Şaprak, Serhat Pirbudak, ve Cengiz Gür.
(10/215) Muş’ta Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Muş İl Eşbaşkanı Bermal Nergiz 23 Ekim 2023 tarihinde gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(10/216) Tekirdağ’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri…
23 Ekim 2023 tarihinde Tekirdağ’da yapılan ev baskınlarında HDP Ereğli İlçe Eşbaşkanı Rıdvan Ulaşman ve Çerkezköy ilçe yöneticisi Niyazi Artun gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(10/217) İstanbul’da Gözaltına Alınan DBP Yöneticisi ve HDP üyesi…
23 Ekim 2023 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Parti Meclis üyesi Ali Gültepe ve HDP üyesi Cüneyt Yeşilyurt gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(10/218) İstanbul’da Sendika Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Ekmek Üreticileri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar hakkında katıldığı bir televizyon programında sarf ettiği “Ekmek aptal toplumların temel gıda maddesidir. Bizim toplum ekmek ile doyduğu için başında 20 senedir böyle yöneticiler duruyor” şeklindeki sözleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle İstanbul 17. Asliye Ceza Mahkemesi’nde, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ ve ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ iddialarıyla açılan davanın görülmesine 20 Ekim 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için dava dosyasının savcılığa gönderilmesine karar verdi ve duruşmayı 27 Aralık 2023 tarihine erteledi. Cihan Kolivar, 9 Kasım 2022 tarihinde tutuklanmış ve avukatlarının yaptığı itirazın kabul edilmesi üzerine 18 Kasım 2022 tarihinde tahliye edilmişti.
(10/219) Ankara’da Mahpusların Yargılandığı Dava…
Ankara Sincan Kadın Cezaevi’nde tutulan mahpuslar Ayla Akat Ata, Meryem Adıbelli, Dilek Yağlı, Pervin Oduncu ve Ayşe Yağcı hakkında koğuşta limon suyu yaptıkları gerekçesiyle Ankara Batı 11. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 20 Ekim 2023 tarihinde görüldü. İddianamede mahpusların ‘infaz kurumuna veya tutukevine yasak eşya sokma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme mahpusların beraatına karar verdi.
(12/220) GÖÇİZDER Davası…
Göç İzleme Derneği (GÖÇİZDER) hakkında kapatılma talebiyle İstanbul Bakırköy 15. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 20 Ekim 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme durulmayı 20 Mart 2024 tarihine erteledi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.