Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
21 Ekim 2022 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/199) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde devam etmekte olan Pençe-Kilit operasyonu sırasında kimyasal silah kullandığına ilişkin iddialar hakkında 20 Ekim 2022 tarihinde şu açıklamayı yaptı: “‘Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kimyasal silah kullanıldığına’ yönelik iddialar tamamen asılsız ve gerçek dışıdır (…) Bu tür mühimmat, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunmamaktadır.”
(10/200) Konya’da Bekçinin Açtığı Ateş Sonucu Yaşamını Yitiren Kişi…
3 Eylül 2022 tarihinde Konya’nın Meram ilçesinde bekçilerin dur ihtarına uymadığı iddiasıyla bir araca açtıkları ateş sonucu yaralanan Hasan Tekin isimli 1 kişi, 20 Ekim 2022 tarihinde tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Olayla ilgili E. T. isimli bekçinin tutuklandığı öğrenildi.
(10/201) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
20 Ekim 2022 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan mahpusların telefon görüşmesi öncesinde tekmil verme (kendi isimlerini ve görüştükleri kişinin ismi ile telefon numarasını söyleme) dayatmasına maruz kaldığı öğrenildi.
(10/202) Cezaevinde Açlık Grevi…
23 Ağustos 2022 tarihinden beri Konya Ereğli Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde 3 günlük dönüşümlü açlık grevinde olan ve tek kişilik hücrelerde tutulan 30 mahpusun 20 Ekim 2022 itibarıyla 10 günlük dönüşümlü açlık grevine başladığı öğrenildi.
(10/203) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 20 Ekim 2022 tarihinde yapılan başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(10/204) İstanbul ve Antep’te Eyleme Polis Müdahalesi…
TSK’nin IKBY sınırları içinde devam etmekte olan Pençe-Kilit operasyonu sırasında kimyasal silah kullandığına ilişkin iddialar ile ilgili 20 Ekim 2022 tarihinde İstanbul’un Bahçelievler ilçesinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve diğer kurumlar tarafından yapılan yürüyüşe müdahale eden polis 37 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Aynı gerekçe ile 20 Ekim 2022 tarihinde Antep’te yapılmak istenen basın açıklamasına polis tarafından valiliğin yasaklama kararı gerekçe gösterilerek izin verilmedi. Polisin engellemesi üzerine basın açıklamasının Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Antep İl binasında yapıldığı öğrenildi.
(10/205) Amasya’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Amasya’nın Taşova ilçesine bağlı Çambükü köyünde yapılmak istenen organize sanayi bölgesine karşı köylüler tarafından 20 Ekim 2022 tarihinde yapılan eyleme müdahale eden jandarma 3 kişiyi gözaltına aldı.
(10/206) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
BirGün gazetesi editörü Mehmet Emin Kurnaz hakkında gazetede yer alan bir haberde Cumhurbaşkanı’na ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı’na hakaret edildiği iddiasıyla açılan davanın karar duruşması 20 Ekim 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme Mehmet Emin Kurnaz’ı toplam 1 yıl 11 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(10/207) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Türkiye Gençlik Vakfı’nın (TÜGVA) ile ilgili haberler gerekçe gösterilerek gazeteci Mehmet Kızmaz ve Cumhuriyet gazetesi hakkında İstanbul 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 20 Ekim 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme Mehmet Kızmaz ve Cumhuriyet gazetesini 15.000 TL tazminat ödemeye mahkum etti.
(10/208) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Sezgin Kartal hakkında hakaret iddiasıyla İstanbul 24. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 20 Ekim 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 29 Kasım 2022 tarihine erteledi.
(10/209) İzmir’de Gazeteci Hakkında Açılan Soruşturma…
HDP il binasına yönelik saldırıda yaşamını yitiren Deniz Poyraz ile ilgili Gazete Patika’da yayınlanan haber nedeniyle Halkın Günlüğü Yazı İşleri Müdürü Bahattin Seçilir hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafında soruşturma açıldığı ve soruşturma kapsamında Bahattin Seçilir’in 20 Ekim 2022 tarihinde ifade verdiği öğrenildi. Aynı haberle ilgili olarak daha önce de Bahattin Seçilir hakkında bir soruşturma açıldığı bildirildi.
(10/210) İstanbul’da CHP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul eski İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde verilen mahkumiyet kararının Yargıtay tarafından bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine 20 Ekim 2022 tarihinde başlandı. Mahkeme duruşmayı 7 Şubat 2023 tarihine erteledi.
(10/211) Van’da Yargılanan Müzisyen…
Müzisyen Şilan Dora hakkında katıldığı 8 Mart mitinginde söylediği şarkıda ‘örgüt propagandası yaptığı’ iddiasıyla Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 20 Ekim 2022 tarihinde görüldü. Mahkeme Şilan Dora’yı 1 yıl 3 ay hapis cezasıyla cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(10/212) Batman’da Yargılanan Polis Memuru…
Avukat Orhan Alphan’ın 14 Nisan 2022 tarihinde Batman Adliye binası içinde polislerin fiziksel şiddetine maruz kalmasıyla ilgili 1 polis memuru hakkında Batman 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 20 Ekim 2022 tarihinde başlandı. Sanık polis memuru duruşmaya katılmadı. Mahkeme Türkiye Barolar Birliği (TBB) ile Diyarbakır, Siirt, Bitlis, Antep, Mardin, Urfa, Şırnak, Muş, Van ve Batman barolarının davaya müdahil olma taleplerini ve sanık polis memurunun tutuklanması yönündeki talebi reddeden mahkeme, duruşmayı 9 Ocak 2023 tarihine erteledi.
(10/213) Vartinis Katliamı Davası…
Muş’un Korkut İlçesi’ne bağlı Altınova (Vartinis) beldesinde, 17 Mayıs 1993’te Öğüt ailesinden 9 kişinin, askerlerin evlerini ateşe vermesi sonucu yanarak ölmesiyle ilgili davada verilen beraat kararının Yargıtay tarafından bozulması üzerine o dönem Hasköy Jandarma Karakol Komutanı olan eski Jandarma Yüzbaşı Bülent Karaoğlu hakkında açılan davanın yeniden görülmesine Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 20 Ekim 2022 tarihinde devam edildi. Mahkeme Bülent Karaoğlu hakkında kırmızı bültenle aranma kararı çıkarılmasına, Muş ve Kırıkkale barolarının davaya müdahil olma taleplerinin reddine karar verdi ve duruşmayı 8 Aralık 2022 tarihine erteledi.
Davanın 1 Mart 2016 tarihinde görülen karar duruşmasında mahkeme 4 sanığın da beraatına hükmetmiş, Yargıtay 1. Ceza Dairesi 26 Ocak 2021 tarihinde 3 sanık için beraat kararını onamış, 1 sanık yönünden kararı bozmuştu.
(10/214) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Şırnak Valiliği 20 Ekim 2022 tarihinde yaptığı açıklamayla il genelinde basın açıklaması, oturma eylemi, miting, çadır kurma, imza kampanyası, stant açma, kitlesel cenaze merasimi, anma töreni, şenlik, konser, eğlence, oyun temsili, gösteri vb. türdeki tüm eylem ve etkinlikler, ses yayın araçlarıyla yapılabilecek her türlü sesli ve görsel faaliyetler, dilek feneri – balon uçurtmak, drone, paramotor vb. her türlü hava faaliyetleri ile ticari kimliği bulunan özel hukuk tüzel kişilerinin ticari faaliyetleri hariç olmak üzere; el ilanı, sticker, broşür vb. dağıtılması, afiş ve pankart asılması ve benzeri eylem ve etkinliği 20 Ekim 2022 tarihi itibarıyla 2 gün süreyle yasakladı.
Bingöl Valiliği 20 Ekim 2022 tarihinde bir açıklama yaparak “Sınır ötesinde yürütülen operasyonlar aleyhinde yapılan çağrılarla kamu düzeninin bozulmasının hedeflendiği” gerekçesiyle, il genelinde toplanma, yürüyüş, basın açıklaması, açlık grevi, oturma eylemi, miting, stant açma, çadır kurma, bildiri/broşür dağıtma, afiş/pankart asma ve benzeri eylem ve etkinliği 20 Ekim 2022 tarihi itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı.
Elazığ Valiliği 20 Ekim 2022 tarihinde bir açıklama yaparak, aynı gerekçeyle il genelinde miting, açık yer toplantıları ile her türlü toplantı ve gösteri yürüyüşü, basın açıklaması, çadır kurma, stant açma, oturma eylemi, imza kampanyası, anma töreni, pankart/afiş asma, bildiri dağıtma ve benzeri eylem ve etkinlikleri 20 Ekim 2022 itibarıyla 7 gün süreyle yasakladı.
(10/215) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
İçişleri Bakanlığı tarafından 18 Ekim 2022 tarihinde 704 kişi hakkında gözaltı kararı çıkarıldığı duyurulan bir soruşturma kapsamında 59 ilde düzenlenen operasyonlarda gözaltına alınanların sayısı 20 Ekim 2022 itibarıyla 654’e yükseldi.
20 Ekim 2022 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 4 ilde düzenlenen operasyonlarda 47 kişi gözaltına alındı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.