Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
22-24 Haziran 2013 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/106) Şırnak’ta Faili Meçhul Cinayet…
Şırnak’ın Silopi İlçesi’nde 20 Haziran 2013’te kimliği belirsiz kişi veya kişiler tarafından silahlı saldırıya uğrayan geçici köy korucusu Ramazan Erkan ağır yaralı halde kaldırıldığı Silopi Devlet Hastanesi’nde 21 Haziran 2013’te öldü. Ramazan Erkan’ın 2009 yılında Ergenekon Soruşturması dolayısıyla bir süre tutuklu kaldığı ve 1990’lı yıllarda Levent Ersöz’le birlikte çalıştığı ileri sürüldü.
(06/107) Devam Eden Gözaltında Kaybetme Soruşturması…
Diyarbakır’ın Kulp İlçesi’ne bağlı Alacakaya Köyü’nün Keper Mezrası’ndan 9 Ekim 1993 yılında gözaltına alındıktan sonra kaybolan 11 köylü ile ilgili 2006 yılından bu yana soruşturmayı yürüten 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın, boşaltılan köylerine 2004 yılında geri dönen ailelerin bulduğu ve kaybedilen köylülere ait olduğu kesinleşen kemiklerin iade edilmesi talebini “savcılık emanetinde bulunan kemik parçalarının birey olarak ayrımı yapılmadığından bu aşamada ailelere verilmeyeceği ve emanette kalmaya devam edileceği” gerekçesiyle reddettiği 21 Haziran 2013’te öğrenildi.
(06/108) Mardin’de Gözaltında Kaybedilen Kişilere Yönelik Yapılan Kazı Çalışması…
Mardin’in Midyat İlçesi’nde 14 Mayıs 1995’te Budaklı Köyü’nden Midyat Jandarma Komutanlığı’na bağlı resmi ve sivil görevlilerce gözaltına alınan Mehmet Emin Atuğ, Abdulkadir Demir, Hizni Bilmen ve Şakir Demir bir daha haber alınamadı.
Gözaltında kaybedilen 4 kişinin akıbetlerini soruşturan Midyat Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, tanıkların ifadeleri doğrultusunda Giremîra (Girmeli) Köyü’nün yakınlarında ailelerin haberi olmaksızın kazı çalışması yaptırdığı ve bulunan kemikleri ailelere teslim ettiği 23 Haziran 2013’te öğrenildi.
(06/109) Şırnak’ta Gözaltında Kaybetme Soruşturması…
Şırnak’ın Silopi İlçesi’nin Görümlü Beldesi’ne bağlı Derecik Mezrası’nda 14 Mayıs 1993’te “PKK’ye yardım ve yataklık yaptıkları” iddiasıyla dönemin Şırnak Tugay Komutanı Mete Sayar’ın emriyle gözaltına alındıktan sonra bir daha kendilerinden haber alınamayan 6 köylünün akıbetine ilişkin soruşturmanın zamanaşımına uğramasına 3 gün kala Mete Sayar, Görümlü 1. Mekanize Piyade Tabur Komutanı emekli Albay Hasan Basri Vural, 3. Bölük Tim Komutanı Üsteğmen İbrahim Kıraç, Yüzbaşı Murat Ali Yıldız, Kayseri Hava İndirme Tugayına bağlı teğmen Serdar Tekin ile 2. Komando Tabur Komutanlığından Tansel Erok hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talebiyle dava açıldığı 23 Haziran 2013’te öğrenildi.
(06/110) Diyarbakır’da Gözaltında Kaybedilen Kişilerin Kaybedilen Kemikleri…
Diyarbakır’ın Lice İlçesi’nde 1994 yılında Bolu Dağ Komando Tugayı’na bağlı resmi ve sivil görevlilerce gözaltına alınan 8 kişiden bir daha haber alınamadı.
2003 yılında Kulp İlçesi’nin Bağcılar Köyü yakınlarında bulunan toplu mezarda bulunan kemikler için kayıp yakınlarından kan örnekleri alınarak kemikler ve kan örnekleri İstanbul Adli Tıp Kurumu’na gönderildi.
Adli Tıp Kurumu’nda yapılan çalışmalardan sonra 2009 yılında toplu mezardan çıkarılan kemiklerin gözaltında kaybedilen Ali Bulut, Emre Bulut, Ramazan Bulut, Hasan Orhan ve Mehmet Orhan’a ait olduğu, 3 kişinin kemiklerinin kime ait olduğunun belirlenemediği açıklandı. Bulut ve Orhan aileleri, kimlik tespiti işleminden sonra Kulp Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak kemikleri mezara koymak amacıyla istedi.
Savcılık ailelere, kemiklerin kendilerine ulaşmadığını ve nerede olduklarının bilinmediğini bildirdi. İHD Diyarbakır Şubesi’nin yöneticilerinin girişimleri sonucu kayıp kemikler bulundu. 8 kişiye ait kemiklerin Kulp’ta mezarlığa aynı torba içerisinde ayırt edilmeksizin aynı torba içerisinde gömüldüğü tespit edildi.
Diyarbakır Özel Yetkili Savcılığı’na başvuran Orhan ve Bulut ailelerinin, ölülerin hatıralarına ve insan onuruna uygun düşmeyeceği gerekçesiyle mezarın açılarak kemiklerin çıkartılıp ayrıştırılarak kendilerine verilmesinden vazgeçtikleri 23 Haziran 2013’te öğrenildi.
(06/111) Kahramanmaraş’ta İş Kazası…
Kahramanmaraş’ta 23 Haziran 2013’te, Salih Çolak (36) adlı işçi çalıştığı inşaatın iskelesinden düşerek yaşamını yitirdi.
(06/112) Diyarbakır’da Vurulan Asker…
Diyarbakır’ın Lice İlçesi’nde bulunan Jandarma Alay Komutanlığı’nda zorunlu askerlik hizmetini yapan Erzurum’un Aşkale İlçesi’nin nüfusuna kayıtlı Muhammed Sıddık Çintimar’ın 20 Haziran 2013’te tartıştığı bir asker tarafından silahla vurularak ağır yaralandığı ileri sürüldü.
(06/113) Ferhat Gerçek Davası…
İstanbul’un Yenibosna İlçesi’nde, 7 Ekim 2007’de dergi satışı yaptığı sırada polis ekibinin açtığı ateş sonucunda, yaralanan Ferhat Gerçek’in felç kalmasına neden olan, Cengiz Çalış, Yavuz Özer, Aydın Özdere, Hasan Bayrakdar, Emre Taşkın, Can Koçbülbül ve Muzaffer Ünal’ın adlı yedi polis memurunun “zor kullanma yetkilerinin sınırını aştıkları” suçundan yargılanmasına Bakırköy 9. Asliye Ceza Mahkemesi’nde 21 Haziran 2013’de devam edildi.
Kararın çıkmasının beklendiği duruşmaya sanık polis memurlarının katılmaması nedeniyle mahkeme başkanı duruşmayı 1 Ekim 2013’e erteledi.
(06/114) 12 Eylül Askeri Darbesi Davası…
12 Eylül 1980’de dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren’in liderliğinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından emir-komuta zinciri dâhilinde gerçekleştirilen askeri darbe hakkında başlatılan soruşturma tamamlanmış ve hazırlanan iddianame kabul edilmesi için Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmişti.
Özel yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcıvekilliği tarafından hazırlanan iddianamede darbeyi gerçekleştiren dönemin TSK yapılanmasındaki 5 generalden hayatta kalanlardan şüpheli olarak yer alan Kenan Evren ve dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya hakkında 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) “Devlet Kuvvetleri Aleyhinde Cürümler”e ilişkin 146. maddesi ile 80. maddesi uyarınca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesi talep edilmişti.
İddianameyi 10 Ocak 2012’de kabul eden Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nde haklarında yurtdışına çıkış yasağı getirilen sanıklar Kenan Evren ile Tahsin Şahinkaya’nın yargılanmasına 21 Haziran 2013’te devam edildi.
Önceki duruşmaya sağlık sorunlarını gerekçe gösteren sanıkların katılamaması nedeniyle, sanıkların kaldıkları hastane odalarına kamera yerleştirilerek telekonferans yöntemiyle ifadeleri alınmıştı.
21 Haziran 2013’te görülen duruşmada, savcının esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması amacıyla duruşmayı 27 Eylül 2013’e erteledi.
(06/115) Malatya’da Irkçı Saldırıya Karşı Açılan Dava…
Malatya’nın Doğanşehir İlçesi’ne bağlı Sürgü Beldesi’nde 28 Temmuz 2012’de, sahur vaktinde evlerinin önünde davul çalınmasını istemeyen Kürt ve Alevi oldukları bilinen Evli Ailesi’nin evine beldede yaşayanlar tarafından taşlı saldırıda bulunulmuş, aileye ait bir ahır da ateşe verilmişti.
Olay yerine gelen jandarma ekiplerinin, evi taşladığı iddia edilen kalabalığa müdahale etmekte yetersiz kalması üzerine Doğanşehir İlçesi’nden takviye ekip istenmişti.
Çıkan olayların ardından başlatılan soruşturma sonunda saldırıyı gerçekleştiren ve saldırıya uğrayan aileden kişilerin de bulunduğu toplam 58 kişi hakkında açılan davaya 21 Haziran 2013’te devam edildi.
Doğanşehir Asliye Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, sanıkların ifadesini alan mahkeme başkanı, duruşmayı 16 Eylül 2013’e erteledi.
(06/116) Gözaltında İşkence ve Kötü Muamele…
Diyarbakır’da 20 Haziran 2013’te yolda yürürken kendisine kimliğini soran sivil polis ekibinin kimliklerini göstermemeleri nedeniyle tartıştığı için darp edilerek gözaltına alınan ve Çarşı Polis Karakolu’na götürülen Recep Demir, gözaltında darp edildiğini ve hastanede yapılan muayenede “darp izine rastlanmamıştır” raporu verildiğini savunarak İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi’nden hukuki yardım talebinde bulundu.
(06/117) Cezaevlerinde Baskılar…
Gaziantep H Tipi Cezaevi’nde “yasadışı örgüt üyesi olduğu” iddiasıyla aldığı müebbet hapis cezası nedeniyle tutulan ve 21 yıldır cezaevinde bulunmasından kaynaklı kanser olup felç geçiren Ramazan Özalp’in (46) tahliye edilmesi yönünde yapılan talebe Adli Tıp Kurumu’nun yanıt vermediği 24 Haziran 2013’te öğrenildi.
(06/118) Hükümetin Temel Hak ve Özgürlüklere, Kent Yaşamına Müdahalelerine Yönelik Türkiye’de Eylemler…
İstanbul’da 20 Haziran 2013’te Gezi Parkı eylemlerini değerlendirmek amacıyla Sarıyer İlçesi’nde bulunan Yeniköy Parkı’ndaki forumda toplananlara linç girişiminde bulunuldu. Forumda bulunanların uğradığı saldırı sonucu bir kişi yaralandı, iki kişi de darp edildi.
18 Haziran 2013 sabahı Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekiplerinin Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP), Halkevleri, Bağımsız Devrimci Sınıf Platformu, Odak Dergisi, Özgür Radyo, Etkin Haber Ajansı, Atılım Gazetesi’ne, söz konusu kurumların üyelerinin, çalışanlarının, okurlarının evlerine düzenlediği eş zamanlı baskınlar sonucu gözaltına alınanlardan Sıtkı Güngör, Okan Danacı, Ergün Üzüm, İmran Aydın, Şahin Yeşilırmak, Çağrı Aydoğan, Emek Ulaş Suna, Mehmet Kara, Emre Kaya, Cevahir Özkan, Ali Yılmaz, Gizem Bayram, Can Deliduman, Mert Atmaca, İbrahim Akyol, Birkan Sabaz, Şahin İmga, Hakan Keskin, Akın Can, Osman Nuri Orhan, Soner Temel, Yoldaş Aydın, Hikmet Tanıl, Erdal Kozan, Yusuf Can Yıldırım, Bayram Balyan, Mahir Çağlar, Tamer Morkoç, Batuhan Uluergüven, Mazlum Demir ve Hazal Kangal adlı 31’i “yasadışı örgüt üyesi oldukları” ve “kamu malına zarar verdikleri” suçlamalarıyla 22 Haziran 2013’te, İzmir’de gözaltına alınan 14 kişiden 13’ü ise 23 Haziran 2013’te tutuklandı.
Adana’da 21 Haziran 2013’te düzenlenen eş zamanlı ev baskınları sonucu gözaltına alınan 12 kişiden ESP üyesi Emre Aslan “yasadışı örgüt talimatıyla eylem yaptığı” suçlamasıyla aynı gün tutuklandı.
Şanlıurfa’da 21 Haziran 2013’te, Gezi Parkı eylemlerine destek vermek amacıyla bir iş merkezinin önünde durma eylemi yapmak isteyen Hakan Karageçili’ye “Kabahatler Kanunu’nu ihlal ettiği gerekçesiyle 88 Lira para cezası verildi.
İstanbul’da 22 Haziran 2013’te Taksim Meydanı’ndan başlayan “Gezi Parkı’na karanfil bırakma” eylemine polis önce kalkanlarla sonra basınçlı, gazlı su ve gaz bombalarıyla saldırdı.
TOMA’lardan sıkılan gazlı suya maruz kalanların vücutlarında yanma meydana gelirken, polisin saldırısı sonucu arasında basın yayın çalışanlarının da bulunduğu 30 kişinin yaralandığı öğrenildi. Saldırı sonucu yaralananların götürüldüğü Makine Mühendisleri Odası’ndaki gönüllü revire de polisler gaz bombası attı.
Ankara’da Dikmen Caddesi’nde ve Kennedy Caddesi’nde düzenlenen eylemlere basınçlı su ve gaz bombalarıyla saldıran polis 7 kişiyi gözaltına aldı. Saldırıyı görüntüleyen bir muhabir de basınçlı suya maruz kalarak yaralandı. Eskişehir’deki eyleme aşırı sağcı bir grubun saldırması sonucu ise bir kişi yaralandı.
İçişleri Bakanlığı 22 Haziran 2013’te yaptığı açıklamayla, eylemlerin Bingöl ve Bayburt hariç tüm illerde yapıldığını, eylemlere 2,5 milyon insanın katıldığını, 4 bin 900 kişinin gözaltına alındığını, 4 bin insanın yaralandığını, 14 parti binasının maddi hasara uğradığını duyurdu.
İstanbul’da 23 Haziran 2013’teki eylemlere de saldıran polis ekipleri 15 kişiyi gözaltına aldı.
Adana’da 23 Haziran 2013’te eylem yapmak isteyen gruba saldıran polis ekipleri 12 kişiyi darp ederek gözaltına aldı.
İzmir’de 24 Haziran 2013’te Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekiplerinin düzenledikleri eş zamanlı ev baskınları sonucu 15 kişi gözaltına alındı.
(06/119) Mahkûm Olan Kişi…
Mersin’de düzenlenen protesto gösterilerine katıldığı gerekçesiyle 13 Şubat 2010’da tutuklanan ve tutuklandığı dönemde yaşı 18’in altında olduğu için Mersin 2. Çocuk Mahkemesi’nde yargılanan Z.E.’nin karar duruşması 20 Haziran 2013’te görüldü.
Duruşmada sanığın ve avukatının son savunmasını alan mahkeme heyeti, “yasadışı örgüt üyesi olmamakla birlikte yasadışı örgüt adına suç işlemek”, “tehlikeli maddeleri izinsiz olarak bulundurmak”, “genel güvenliği kasten tehlikeye sokmak”, “görevli memura görevini yaptırmamak için direnmek” ve “yasadışı örgüt propagandası yapmak” suçlamalarından 92 yıl 6 ay hapis cezası ve 8 bin 300 Lira para cezası verdikten sonra verdiği cezadan 36 yılın ertelenmesine, 27 yıllık cezanın geri bırakılmasına ve 29 yıl 6 ay hapis cezası ile 8 bin 300 TL para cezasının uygulanmasına karar verdi.
(06/120) Tunceli’de Sonuçlanan KCK Davası…
Tunceli’de 11 Aralık 2012’de “KCK Soruşturması” adı altında düzenlenen operasyonun ardından 6’sı tutuklu 15 kişinin yargılanmasına 21 Haziran 2013’te devam edildi.
Malatya 4. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada “yasadışı örgüt üyesi oldukları” suçlamasıyla 11 sanığa 6’şar yıl 3’er ay hapis cezası verilirken 4 sanık da beraat etti.
(06/121) Şırnak’ta Devam Eden KCK Davası…
Şırnak’ta ve ilçelerinde 21 Eylül 2011’de “KCK Soruşturması” adı altında düzenlenen operasyonların ardından arasında Silopi Belediye Başkanı Emin Toğurlu’nun da bulunduğu 3’ü tutuklu 14 kişinin yargılanmasına 21 Haziran 2013’te devam edildi.
Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların Kürtçe savunmalarını çevirmeyen mahkeme heyeti, tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin devam etmesine karar vererek duruşmayı 19 Eylül 2013’e erteledi.
(06/122) Hakkâri’de Devam Eden KCK Davası…
Hakkâri’de 11 Haziran 2012’de “KCK Soruşturması” adı altında düzenlenen operasyonun ardından 6’sı tutuklu 17 kişinin yargılanmasına 21 Haziran 2013’te devam edildi.
Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların Kürtçe savunmasını alan mahkeme heyeti, tutuklu sanıkların tutukluluk hallerinin devam etmesine karar vererek duruşmayı erteledi.
(06/123) Gözaltına Alınan Parti Yöneticisi…
İzmir’in Karabağlar İlçesi’nde 22 Haziran 2013’te, Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) İl Örgütü yöneticisi İsmet Akdemir, aracı durdurularak Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekibi tarafından gözaltına alınırken, İsmet Akdemir’in hangi gerekçeyle gözaltına alındığına dair açıklama yapılmadı.
(06/124) Şanlıurfa’da Ev Baskınları…
Şanlıurfa’nın Suruç İlçesi’nde 24 Haziran 2013’te ev baskınları düzenleyen Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekipleri 4 kişiyi gözaltına alırken, operasyonun gerekçesi hakkında açıklama yapılmadı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] Twitter: @insanhaklari