Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
23 – 25 Ocak 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/211) Kadın Cinayetleri…
Bianet’in, 21 Ocak 2021 tarihinde yayınladığı “Erkek Şiddeti Çetelesi”ne göre 2020 yılında Türkiye genelinde erkekler tarafından en az 284 kadın, en az 26 çocuk öldürüldü. Açıklamada ayrıca erkeklerin, en az 96 kadına tecavüz ettiği, 818 kadını seks işçiliğine zorladığı, 792 kadına şiddet uyguladığı, 265 çocuğu istismar ettiği ve 147 kadına ise tacizde bulunduğu belirtildi.
(01/212) Operasyonlar ve Saldırılar…
Hakkari’de mayın patlaması sonucu yaralanan bir askerin (Er Selim Gedik) tedavi gördüğü hastanede 24 Ocak 2021 tarihinde öldüğü öğrenildi.
(01/213) Diyarbakır’da Askeri Aracın Çarpması Sonucu Yaralanan Kişi…
22 Ocak 2021 tarihinde Diyarbakır’ın Eğil ilçesine bağlı Dere kırsal mahallesinde askeri zırhlı aracın çarpması sonucu Şükrü Günay (70) isimli bir kişinin yaralanarak Eğil Devlet Hastanesi’ne kaldırıldığı ve oradan da Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edildiği öğrenildi.
(01/214) Edirne’de Yaşamını Yitiren Mahpus…
23 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Edirne F Tipi Cezaevi’nde tutulurken mide kanseri olan ve 4 Ocak 2021 tarihinde tahliyesine karar verilen Hadi Yalçın isimli mahpusun, 8 Ocak 2021 tarihinde tedavi gördüğü Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(01/215) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
22 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Aksaray T Tipi Cezaevi’nde tutulan Mehmet Sıraç isimli mahpusun hakkında verilen disiplin cezaları nedeniyle cezasının infazını tamamlamasına rağmen cezaevinden tahliye edilmediği öğrenildi. Haberde ayrıca Mehmet Sıraç’ın infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve yüzü ile vücudunun çeşitli yerlerinden yaralandığı belirtildi. Mehmet Sıraç, ailesi ile yaptığı telefon görüşmesinde maruz kaldığı fiziksel şiddet ile ilgili şunları belirtti: “Sürekli olarak hücre cezaları alıyorum. Geçen hafta telefon görüşüne beni çıkarmadılar. Bundan kaynaklı revire de çıkarmadılar. Buna tepki olarak ben de elimi jiletledim. Daha sonra revire çıkardılar ve oradaki baş memur revirdeki doktorun gözü önünde beni darp etti. Burnum kırıldı ve sağ gözüm şişti ve vücudumda halen darp izleri var. Psikolojim bozuldu. Darp raporu için hastaneye götürülmüyorum. Bu benim ilk darp edilişim de değil.”
24 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Silivri 5 Nolu L Tipi Cezaevi’nde tutulan Şiyar Yıldırım isimli mahpusun Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonu üyesi Ömer Faruk Gergerlioğlu’na cezaevinde maruz kaldığı hak ihlalleri ile ilgili yazdığı mektuba ‘örgütle iltisaklı olan kişilere cezaeviyle ilgili doğru olmayan bilgiler anlatacağı’ iddiasıyla el konulduğu öğrenildi. Yanı sıra Şiyar Yıldırım hakkında bu mektup nedeniyle disiplin soruşturması açıldığı öğrenildi. Haberde ayrıca eşi tarafından yazılan Kürtçe mektubun “Tercümanımız yok. Eğer tercüman parasını karşılarsanız, mektubu tercüme ederek içeriğini öğrendikten sonra size teslim ederiz’” denilerek Şiyar Yıldırım’a verilmediği belirtildi.
24 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Silivri 5 Nolu L Tipi Cezaevi’nde mahpusların sosyal, kültürel ve sportif haklarının Covid-19 salgını gerekçe gösterilerek kısıtlandığı öğrenildi.
(01/216) Cezaevindeki Açlık Grevleri ile İlgili Eyleme Polis Müdahaleleri…
PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona erdirilmesi talebiyle cezaevlerinde devam etmekte olan süresiz ve dönüşümlü açlık grevine dikkat çekmek için HDP tarafından 22 Ocak 2021 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasına polis tarafından izin verilmedi. Polisin basın açıklaması yapılmasına izin vermemesi üzerine HDP milletvekilleri Cizre Kaymakamlığı önünde bir açıklama yaptı. Bu açıklama sırasında polisin gazetecileri görüntü almasına izin vermediği ve milletvekilleri dışında açıklamaya katılmak isteyenleri engellediği öğrenildi.
(01/217) Gökhan Güneş’in Kaçırılması ile İlgili Eylemlere Yönelik Polis Müdahaleleri…
Gökhan Güneş’in 20 Ocak 2021 tarihinde İstanbul’un Başakşehir ilçesinde çalıştığı işyerinin önünde 5 kişi tarafından zorla bir araca bindirilerek kaçırılması ile ilgili olarak 22 Ocak 2021 tarihinde İstanbul Galatasaray Meydanı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 4 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) il yöneticisi Çınar Altan, Melek Bulut, Ferhat Harun ve Zübeyde Güneş.
22 Ocak 2021 tarihinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü önünde bekleyen Güneş ailesine destek için orada bulunan 2 kişi (Hıdır Yılmaz ve Ömer Akgün) polis tarafından gözaltına alındı.
Aynı gereke ile 23 Haziran 2021 tarihinde İkitelli Şehit Zeki Kaya Polis Karakolu önünde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 12 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanlar: Nurhayat Güneş, Gülhayat Güneş, Sine Güneş, Zübeyde Güneş, Nazlıca Güneş, HDP Parti Meclisi üyesi Helin Yılmaz, Ezgi Gökçay, Ferhat Harun Pehlivan, Bedran Çoğaltay, Tanya Kara, Ela Deniz Albayrak, Özge Doğan.
Aynı gerekçe ile 24 Ocak 2021 tarihinde İstanbul’un Başakşehir ilçesindeki Arena Park önünde yapılan basın açıklaması sonrasında 5 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar: Gülhayat Toraman, Nurhayat Güneş, Ferhat Harun Pehlivan, Özge Doğan, Hacı Toraman.
(01/218) Ankara’da Avukatların Eylemine Polis Engellemesi…
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Toplumsal Hukuk ve Demokrasi İçin Hukukçular Grubu üyesi avukatlar tarafından “Tehlikedeki Avukatlar Günü” dolayısıyla 22 Ocak 2021 tarihinde Ankara Adliyesi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına polis tarafından Covid-19 salgını kapsamında alınan önlemler gereke gösterilerek izin verilmedi.
(01/219) İstanbul’da HDP İlçe Binasına Polis Baskını ve Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri…
HDP’nin İstanbul’un Esenyurt ilçesindeki binası 24 Ocak 2021 tarihinde polis tarafından basıldı. Baskının gerekçesinin Esenyurt Belediyesi tarafından ilçe binasında yapılan dezenfekte işlemi sırasında çekilen ve Esenyurt Belediyesi tarafından sosyal medyada paylaşılan bir resimde PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın resminin bulunması olduğu öğrenildi. Yapılan arama sonrasında ilçe binasında bulunan evrak, doküman, kitap, flama ve bayraklara el konulduğu ve İlçe Eş Başkanları Dilan Kılıç ve Ercan Sağlam’ın gözaltına alındığı öğrenildi. HDP İlçe Eş Başkanları aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/220) Van’da Gözaltına Alınan Kişi…
22 Ocak 2021 tarihinde Van’da yapılan ev baskınında 1 kişi (Perihan Karaman) gözaltına alındı. Gözaltının gerekçesi öğrenilemedi.
(01/221) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
21 Ocak 2021 tarihinde Adana Merkezli bir soruşturma kapsamında İstanbul’da gözaltına alınan ve Adana’ya götürülen 2 kişi (A. G., G. A.) 23 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından örgüt üyesi oldukları iddiasıyla tutuklandı.
(01/222) Antalya’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
Sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Antalya’nın Alanya ilçesinde gözaltına alınan 4 kişiden 3’ü (Abdulhakim Aktaş, Hasan Perioğlu, Cemal Dalgıç) 22 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. 1 kişinin (Zelal Dalgıç) halen gözaltında olduğu öğrenildi.
(01/223) İstanbul’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişi…
İstanbul’da sosyal medya paylaşımlarında ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla gözaltına alınan E. E. isimli bir kişi 22 Ocak 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. E. E. isimli kişi 21 Ocak 2021 tarihinde İçişleri Bakanı’nın annesine hakaret ettiği iddiasıyla gözaltına alınmış ve sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. İçişleri Bakanı’nın E. E.’nin adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasının ardından yaptığı sosyal medya paylaşımı sonrasında yapılan incelemeler neticesinde E. E. tekrar gözaltına alınmıştı.
(01/224) Diyarbakır’da Yargılanan TJA Aktivisti…
Özgür Kadın Hareketi (TJA) aktivisti Fatma Gül hakkında Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 22 Ocak 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme Fatma Gül’ü ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/225) Diyarbakır’da Yargılanan Kişi…
Demokratik Toplum Kongresi’ne (DTK) yönelik soruşturma kapsamında Mahmut Demir isimli kişi hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 22 Ocak 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan Mahmut Demir’i 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/226) Gezi Davası…
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi 2013 yılındaki Gezi Parkı eylemleri ile ilgili İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada 9 kişiye (Osman Kavala, Mücella Yapıcı, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Ali Hakan Altınay, Yiğit Aksakoğlu, Yiğit Ali Ekmekçi, Çiğdem Mater Utku ve Mine Özerden) verilen beraat kararlarını 22 Ocak 2021 tarihinde bozdu.
(01/227) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://www.yenicaggazetesi.com.tr/, https://t24.com.tr/ internet sitelerinde yer alan hileli et haberlerine Bursa 6. Sulh Ceza Hakimliği’nin 21 Ocak 2021 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(01/228) Meslekten İhraç Edilen ve Görevden Uzaklaştırılan Hakim ve Savcılar…
22 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) Genel Kurulu’nun haklarındaki “FETÖ/PDY Soruşturmaları” nedeniyle 9 hakim ve savcıyı meslekten ihraç ettiği, 4 hakim ve savcının ise görevden uzaklaştırılmasına karar verdiği öğrenildi.
(01/229) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
22 Ocak 2021 tarihinde 2011 yılında avukatlıktan hakim ve savcılığa geçiş sınavında çıkan soruların örgüt üyelerine sızdırılması iddiasıyla ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 23 ilde yapılan operasyonlarda 32 kişi gözaltına alındı.
19 Ocak 2021 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 200 kişiden 86’sı 22 ve 23 Ocak 2021 tarihlerinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 52 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. 2 kişinin halen gözaltında olduğu öğrenildi. Buna göre bu soruşturma kapsamında tutuklananların sayısı 111, serbest bırakılanların sayısı ise 69’u adli kontrol şartıyla olmak üzere 87 oldu.
HSK tarafından meslekten ihraç edilen ve sonrasında gözaltına alınan 2 hakimden 1’i 24 Ocak 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(01/230) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 22 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 149 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 736 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 5.967 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 23 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 144 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 723 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 5.856 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 24 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 140 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 684 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 5.277 olduğu belirtildi.
Buna göre 24 Ocak 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 25.073, vaka sayısı ise 2.429.605 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.