Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
23 Ocak 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/249) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
22 Ocak 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan Leyla Akyıldız isimli bir mahpusun diş ağrısı için gittiği hastanedeki kelepçeli muayene dayatmasını kabul etmediği gerekçesiyle cezaevi personelinin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(01/250) Diyarbakır’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
22 Ocak 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, açlık grevinde olan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Hakkari Milletvekili ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Leyla Güven ile ilgili olarak Roza Kadın Derneği ve Dicle-Amed Kadın Platformu üyeleri tarafından 20 Ocak 2019 tarihinde Diyarbakır E Tipi Cezaevi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınanların, gözaltında polisin fiziksel ve sözlü şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Dicle Amed Kadın Platformu Sözcüsü Selma Yusma, maruz kaldıkları polis şiddeti hakkında basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Barışçıl bir amaçla orada olduğumuzu, şiddet içerikli bir etkinliğimizin olmadığını söylememize rağmen, herhangi bir uyarıda bulunulmadan güvenlik güçleri üzerimize çullanarak, yaka paça tutup yerlerde sürükleyerek, saçlarımızdan çekerek, bileklerimizi bükerek, tekmeleyerek, darp ederek gözaltına aldı. Hepimizin kadın oluşuna, orantısız gücün kullanımının yasak olmasına rağmen, erkek polisler tarafından müdahaleye uğradık (…) Müdahale bu haliyle kalmamış, gözaltı aracında, hastane kapısında sağlık muayenesi için araçta beklerken, kadın polisler aşağılayıcı hakaretler ve dayakla, saç çekmeyle, yumruklamayla işkencelerine devam etmiştir. Aldığı darbeler sonucu gözlerinden kan gelen, yüzünde belirgin kızarıklıklar olan kadın arkadaşımıza askeri hastane doktoru ‘Darp var mı?’ diye sormuş, arkadaşımızın ‘Belli olmuyor mu’ diye cevap vermesi üzerine ‘Ben mi size eyleme gidin dedim, ben mi sizi gözaltına aldım’ diyerek cevap vermiştir. Bu doktor darp edildiğini inkâr edemeyecek durumda olan kadın arkadaşımız dışında diğer arkadaşlarımıza darp raporu vermeyi reddederek hekimlik mesleğinin gereğini yerine getirmeyip şiddete uğramış kadınlara düşman gibi davranmıştır”.
(01/251) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 805 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 22 Ocak 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
22 Ocak 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Celal Akgün, Mahmut Konuk ve Gülnaz Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Gülnaz Bozkurt ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 22 Ocak 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 5 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/252) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması’ gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 22 Ocak 2019 tarihinde işe geri dönmek için yaptığı basın açıklamasının ardından Sağlık Müdürlüğü önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine müdahale eden polis, Türkan Albayrak’ı gözaltına aldı. Türkan Albayrak’ın aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Bu son gözaltı ile beraber Türkan Albayrak 76. kez gözaltına alınmış oldu.
(01/253) Diyarbakır’da HDP Binasına Polis Baskını…
22 Ocak 2019 tarihinde HDP’nin Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesindeki binasının polis taarfından basıldığı öğrenildi. Baskının gerekçesinin bina dışına asılan “Zindan direnişini büyütelim” pankartı olduğu bildirildi. Baskında HDP Yenişehir ilçe Eş Başkanı Vahap Günaydın ile ilçe yöneticisi Arzu Candan’ın gözaltına alındığı öğrenildi. Konu ile ilgili diğer ilçe Eş Başkanı Demet Özkaran’ın da emniyete giderek ifade verdiği bildirildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/254) Mardin’de Gözaltına Alınan Muhtarlar…
22 Ocak 2019 tarihinde Mardin’in Derik ve Kızıltepe ilçelerinde yapılan ev baskınlarında, aralarında İçişleri Bakanlığı tarafından yerlerine kayyım atanan muhtarların da olduğu 10 kişi ‘örgüte yardım etme’ iddiasıyla gözaltına alındı.
Gözaltına alınan muhtarların isimleri: Derik’e bağlı Derinsu Mahallesi muhtarı Arif Tekin ile Kızıltepe’ye bağlı Eşme Mahallesi muhtarı Şükrü Gümüş. Gözaltına alınan diğer 8 kişinin isimleri öğrenilemedi.
(01/255) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 3 akademisyen (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Eralp Osman Erden, Sabancı Üniversitesi’nden Prof. Dr. L.N. ve Bilgi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Tansel Korkmaz) hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 22 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Eralp Osman Erden ve Tansel Korkmaz hakkındaki davaların duruşmalarını 12 Mart 2019 tarihine; L.N. hakkındaki davanın duruşmasını 5 Mart 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Bilgi Üniversitesi’nden Arş. Gör. Adil Serhan Şahin hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme dava dosyasının aynı mahkemede akademisyenler hakkında açılmış diğer davalar ile birleştirilmesine karar verdi ve duruşmayı 25 Nisan 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Washington Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Z.Ü.K. hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 24 Nisan 2019 tarihine erteledi.
(01/256) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Nazlı Ilıcak hakkında, 2 Ocak 2015 tarihinde Bugün gazetesinde yayınlanan “Askeri İstihbarat ve Tahşiyeciler” başlıklı yazısında ‘Genelkurmay Başkanlığı kayıtlarından çıkarılarak imha edilen gizli belgeyi yayınladığı’ iddiasıyla İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 22 Ocak 2019 tarihinde görüldü. Tutuklu bulunduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla duruşmaya katılan Nazlı Ilıcak, savunma yaptı. Mahkeme Nazlı Ilıcak’ı ‘Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibariyle gizli kalması gereken bilgilerini açıklama’ suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/257) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Eş Genel Yayın Yönetmenleri Eren Keskin ve Hüseyin Aykol ile gazetenin Yazı İşleri Müdürü Reyhan Çapan ve gazeteci Hasan Başak hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 7 Mayıs 2019 tarihine erteledi.
(01/258) EMEP Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Emek Partisi (EMEP) Genel Başkanı Selma Gürkan hakkında, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afrin’e yönelik operasyonu ile ilgili açıklaması nedeniyle, ‘örgüt propagandası yapmak’ gerekçesiyle İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan Selma Gürkan’ın cezalandırılmasını istedi. Mahkeme duruşmayı 24 Nisan 2019 tarihine erteledi.
(01/259) Balıkesir’de Yargılanan Kişiler…
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) Edremit ilçe temsilcisi Ali Tükengün, Eğitim-Sen Örgütlenme Sekreteri Kemal Yadırgı ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edremit Gençlik kolları eski başkanı Çağdaş Alkan ile Zekiye Buket Gürses hakkında, Balıkesir’in Edremit ilçesinde 2013 yılında yapılan Gezi eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle açılan davanın karar duruşması 22 Ocak 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 4 kişiyi de 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(01/260) Antep’te Ekrem Görkem’i Öldürme İddiasıyla Yargılanan Polis Memuru…
31 Aralık 2017 tarihinde Gaziantep’te, polis kontrol noktasında durmayıp kaçmaya çalıştığı iddia edilen bir araca Hasan Bilki isminde bir polis memuru tarafından uzun namlulu silah ile ateş açılmış, açılan ateş sonucu aracı kullanan Ekrem Görkem isimli 16 yaşındaki bir çocuk ağır yaralanmış ve 13 Ocak 2018 tarihinde yaşamını yitirmişti.
Ekrem Görkem’in ölümü ile ilgili olarak polis memuru Hasan Bilki hakkında Antep 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Hasan Bilki’nin ‘kasten öldürme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme müşteki avukatlarının sanığın tutuklanması yönündeki taleplerinin reddine karar verdi ve duruşmayı 15 Mart 2019 tarihine erteledi.
(01/261) Helin Hasret Şen’in Ölümüyle İlgili İçişleri Bakanlığı Aleyhine Açılan Dava…
22 Ocak 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Helin Hasret Şen’in Diyarbakır’ın Sur ilçesinde uygulanan sokağa çıkma yasakları sırasında, 12 Ekim 2015 tarihinde sokakta polisin açtığı ateş sonucu yaşamını yitirmesiyle ilgili olarak Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’nde İçişleri Bakanlığı aleyhine açılan davada mahkemenin, İçişleri Bakanlığı’nı ‘hizmet kusuruna dayanarak’ 314 bin TL maddi ve manevi tazminat ödemeye mahkum ettiği öğrenildi.
(01/262) Çağrı Danışman Davası…
Antalya’da 4 Ekim 2012 tarihinde 3 polisi öldürdüğü iddiasıyla gözaltına alındıktan sonra polisin işkencesi sonucu yaşamını yitiren Çağrı Danışman’ın öldürülmesi ile ilgili 22 polis hakkında Antalya 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 22 Ocak 2019 tarihinde görüldü.
İddianamede 7 polisin ‘kasten öldürme’ suçundan müebbet hapis cezası ile ve 15 polisin ise ‘işkence’ suçundan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme 22 sanık polis memurunun da beraatına karar verdi.
(01/263) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
22 Ocak 2019 tarihinde çeşitli bakanlıkların eski çalışanlarına yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 27 kişi; Kocaeli merkezli bir soruşturma kapsamında 9 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 14 kişi; İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 21 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 27 kişi; Ankara’da 9 kişi gözaltına alındı.
15 Ocak 2019 tarihinde Antep’te gözaltına alınan A. Ş. isimli bir kişi 22 Ocak 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafında tutuklandı.
(01/264) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
İyi Parti Çukurova İlçe Gençlik Kolları Başkanı Sefa Bozdoğan hakkında Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 22 Ocak 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı.
(01/265) Sendika Eylemine Katılan Eğitim Emekçileri İle İlgili AYM Kararı…
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) tarafından 2011 yılında Diyarbakır’da düzenlenen ‘Ana Dilde Eğitime Destek’ yürüyüşüne ve basın açıklamasına katıldıkları gerekçesiyle haklarında kınama ve disiplin cezası verilen sendika yöneticileri Yılmaz Güneş ve Yusuf Karataş’ın Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı başvurunun karara bağlandığı 22 Ocak 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. Mahkeme Yılmaz Güneş ve Yusuf Karataş’ın toplantı özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar verdi ve 2 kişiye toplam 4 bin TL maddi tazminat ödenmesine hükmetti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.