Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
23 Şubat 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(02/187) Antep ve Maraş Merkezli Depremler…
6 Şubat 2023 tarihinde, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi tarafından kaydedilen bilgiye göre saat 04:17’de Antep’in Şehitkamil ilçesi merkezli ve 7,7 şiddetindeki deprem ile saat 13:24’te Maraş’ın Ekinözü ilçesi merkezli ve 7,6 şiddetindeki depremde Adana, Adıyaman, Antep, Diyarbakır, Elazığ, Hatay, Kilis, Malatya, Maraş, Osmaniye, Urfa’da resmi açıklamalara göre 23 Şubat 2023 tarihi itibarıyla en az 43.556 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı, 23 Şubat 2023 tarihinde deprem bölgesindeki yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı bina sayısının 164.321 olduğunu açıkladı.
Milli Savunma Bakanı, 22 Şubat 2023 tarihinde, Antep ve Maraş merkezli depremler nedeniyle 100 askerin yaşamını yitirdiğini açıkladı.
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, 20 Şubat 2023 tarihinde Hatay Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda tutulan 163 çocuğun, deprem nedeniyle Samsun Kavak Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’na sevk edildiğini açıkladı.
Basında yer alan haberlerden, 22 Şubat 2023 tarihi itibarıyla Antep ve Maraş merkezli depremlerde yıkılan binalarla ilgili sorumlulukları nedeniyle tutuklanan müteahhit sayısının 182 olduğu öğrenildi.
(02/188) Deprem Bölgesinde Saldırıya Uğrayan Gazeteci…
Halk TV muhabiri Ferit Demir ile Halk TV kameramanının 23 Şubat 2023 tarihinde Malatya’da haber takibi yaptıkları sırada elinde çekiç olan bir kişi tarafından “devlet her yerde” denilerek tehdit edildiği öğrenildi. Ferit Demir’in söz konusu kişiden şikayetçi olmasına rağmen kolluk kuvvetleri tarafından herhangi bir işlem yapılmadığı bildirildi.
(02/189) Depremden Zarar Görenlere Yardım Çalışmalarına Yönelik Engellemeler…
22 Şubat 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Alevi Kültür Dernekleri’nin Maraş’ın Pazarcık ilçesine bağlı Narlı’daki şubesine gönderilen yardım malzemelerine AFAD tarafından el konulduğu öğrenildi.
(02/190) Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Haklarında İşlem Yapılan ve Gözaltına Alınan Kişiler…
Emniyet Genel Müdürlüğü Antep ve Maraş’ta meydana gelen depremler ile ilgili yaptıkları sosyal medya paylaşımları nedeniyle 23 Şubat 2023 itibarıyla 559 kişi hakkında işlem başlatıldığını, 138 kişinin gözaltına alındığını ve bunlardan 27’sinin tutuklandığını açıkladı.
(02/191) İzmir’de Hakkında Soruşturma Açılan Kişi…
22 Şubat 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından Osmaniye’ye gönderilmek üzere İzmir’de toplanan yardım malzemelerine el konulmasına tepki gösteren Hakan Yakaç isimli bir kişi hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ iddiasıyla soruşturma açıldığı ve Hakan Yakaç’ın savcılıktaki ifadesinin ardından sevk edildiği mahkeme tarafından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(02/192) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
22 Şubat 2023 tarihinde Devrimci Parti üyeleri tarafından, depremlerle ilgili İstanbul Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü önünde yapılan eyleme müdahale eden polis 4 kişiyi (Devrimci Parti Genel Başkan Yardımcısı Burcugül Çubuk, Parti Meclisi üyesi Yusuf Turan ve parti üyeleri Eren Kaya ile Muhammed Korkmaz) gözaltına aldı.
(02/193) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 23 Şubat 2023 tarihinde yapılan başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(02/94) Hakkari’de Tutuklanan Kişi…
22 Şubat 2023 tarihinde Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla hakkında açılmış soruşturma kapsamında jandarma karakoluna giden Osman Arslan (76) isimli kişi, ifade işlemlerinin ardından aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(02/195) İzmir’de İHD Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Başkanı Eren Keskin hakkında Deniz Poyraz’ın yaşamını yitirdiği İzmir HDP il binasına düzenlenen silahlı saldırı ile ilgili açılan davaya ilişkin talepleri ve yapılan sosyal medya paylaşımları nedeniyle İzmir 18. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Şubat 2023 tarihinde başlandı. İddianamede Eren Keskin’in ‘terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerinin hüviyetlerini açıklama, yayınlama veya bu yolla hedef gösterme’, ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret etme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Eren Keskin duruşmaya İstanbul’dan SEGBİS aracılığıyla katıldı. Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcılık, Eren Keskin’in ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret’ suçundan beraatını, ‘terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerinin hüviyetlerini açıklama, yayınlama veya bu yolla hedef gösterme’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 1 Haziran 2023 tarihine erteledi.
(02/196) Ankara’da Belgesel Yönetmeninin Yargılandığı Dava…
Belgesel yönetmeni Sibel Tekin hakkında Ankara 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Şubat 2023 tarihinde başlandı. İddianamede Sibel Tekin’in ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Sibel Tekin duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Savunmaların ardından mahkeme Sibel Tekin çektiği görüntülere ilişkin bilirkişi raporu hazırlanmasına, incelenmesi tamamlanmış dijital malzemelerin iadesine, Sibel Tekin hakkındaki imza tedbirinin kaldırılmasına, yurtdışı yasağının devamına karar verdi ve duruşmayı 8 Haziran 2023 tarihine erteledi.
Sibel Tekin 16 Aralık 2022 tarihinde gözaltına alınmış, 17 Aralık 2022 tarihinde tutulanmış ve 30 Ocak 2023 tarihinde yapılan tutukluluk incelemesi sonucu adli kontrol şartıyla tahliye edilmişti.
(02/197) İstanbul’da Gazeteci ile HDP ve DBP Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında gazeteci Haydar Ergül ile Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ve HDP üyelerinin de bulunduğu 21 kişi hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Şubat 2023 tarihinde devam edildi. Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı sanıkların ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 31 Mayıs 2023 tarihine erteledi.
(02/198) AYM’nin Cumartesi Anneleri Kararı…
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), Cumartesi Anneleri/İnsanlarının 25 Haziran 2018 tarihindeki 700. hafta oturumuna yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan kayıp yakınlarından Maside Ocak Kışlakçı’nın başvurusuna ilişkin 16 Kasım 2022 tarihli kararı 23 Şubat 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı. AYM kararında, toplantı ve gösteri özgürlüğünün ihlal edildiğine, başvurucuya 13.500 TL manevi tazminat ödenmesine ve kararın bir örneğinin yeni ihlallerin önlenmesi için Beyoğlu Kaymakamlığı’na gönderilmesine karar verdi.
(02/199) İstanbul’da Polis Memurlarının Yargılandığı Dava…
AYM’nin gazeteci Gökhan Biçici’nin 2013 yılındaki Gezi eylemleri sırasında haber takibi yaparken polisin işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığına hükmetmesi üzerine sorumlu polis memurları hakkında İstanbul 48. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Şubat 2023 tarihinde devam edildi. Duruşmada hakkında daha önce yakalama kararı çıkartılmış polis memuru Y. U.’nun yakalanarak ifadesinin alındığı öğrenildi. Mahkeme ifadesi henüz alınmamış sanık polis memuru A. E. hakkında yakalama kararı çıkarılmasına karar verdi ve duruşmayı 23 Mayıs 2023 tarihine erteledi.
(02/200) RTÜK Tarafından Ceza Verilen Televizyon Kanalı…
22 Şubat 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından, “Büyük Felaket Özel Yayını” programı nedeniyle Halk TV kanalına ve “18 Dakika” programı nedeniyle Tele 1 kanalına 5’er kez program durdurma ve idari para cezası; ayrıca Tele 1 kanalında yayınlanan “Forum” programı, FOX TV kanalında yayınlanan “Orta Sayfa” programı ve Halk TV’de yayınlanan “Halk Meydanı” programlarındaki deprem ve arama kurtarma çalışmalarıyla ilgili eleştiriler nedeniyle 3 kanala ayrı ayrı idari para cezası verildiği öğrenildi.
(02/201) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
23 Şubat 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Avesta Yayınları, Rudaw Haber Ajansı, JİNHA Haber Ajansı, Xwebun Gazetesi, Jinnews Haber Ajansı, Mezopotamya Haber Ajansı, Ronahi TV, Nuçe TV’ye ait internet siteleri ile, sosyal medya hesaplarının da aralarında olduğu toplam 340 internet adresine Emniyet Genel Müdürlüğü’nün talebi üzerine “toplumun devlet kurumlarına olan güvenini azaltılmasının amaçlandığı, örgüt propagandası yapıldığı” gerekçesiyle Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Ekşi Sözlük’e ait https://eksisozluk.com internet sitesine Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 22 Şubat 2023 tarihli kararı ile ‘milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması’ gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.