Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
24 – 26 Kasım 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/293) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
23 Kasım 2018 tarihinde Van’ın Çaldıran ilçesinde zırhlı bir askeri aracın devrilmesi sonucu 1 asker öldü.
(11/294) Mersin’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
24 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 22 Kasım 2018 tarihinde gözaltına alınan, aralarında KHK ile kapatılan Mezopotamya Kültür merkezine bağlı sanatçıların da olduğu 8 kişinin (İmran Akın, İlyas Arzu, Mecit Özlü, Jiyan Savcı, Mizgin Akın, D.Ö., G. H. Ö. ve D.S.) baskın sırasında 3 saat boyunca ters kelepçeli bir vaziyette yüzükoyun bekletildikleri ve bu sırada polis şiddetine maruz kaldıkları öğrenildi. Söz konusu 8 kişi “eve çantalı biri girdi” şeklindeki ihbar gerekçe gösterilerek, kaldıkları eve yapılan baskın sonrasında gözaltına alınmıştı.
Haberde, polisin eve kapıyı kırarak girdiği, evde bulunan eşyaları dağıttığı, müzik aletlerine zarar verdiği belirtildi.
İmran Akın baskın sırasında maruz kaldığı polis şiddeti hakkında şunları belirtti: “Beni banyoya koyup dövdüler. Gözümü kapatıp başımı duvarlara vurdular. 20 defa vurdular. Kapı kapalı idi. Beni bir saat boyunca banyoda beklettiler. Her sanatçı arkadaşımızı ters kelepçe edilip, işkence ediyorlardı. Polis beni, ‘Buraya bir çantalı girmiş. Bunu bize söyleyeceksin. Onu nereye götürdün. Nereye gitti. Nerede ve kimdir’ diye tehdit ediyordu. Öyle bir şey de yok, yalandır. Kendilerine sanatçı olduğumuz ifade ettik. Ben iki saat boyunca da odada ters kelepçeli olarak yüzükoyun bekletildim. Polis bize, ‘Ben sizi bugün emniyete götürmeyeceğim. Onu bana bulun’ diyerek bizi tehdit etti (…) Çocuğum üzerinde bir psikolojik işkence vardı. Polis bana, ‘Neden bu çocuğun adı Ç.A.’dır? Başka bir isim bulamadın mı?’ diye baskı yaptı. Ben de yasal bir addır dedim. Beni, çocuğumu ve eşimi de emniyete götürdüler. Emniyette eşime, ‘Neden bunlar sizin eve geliyor. Sizin eve iki kadın gelmiş. Bak eşin kabul etti. Sen de kabul et. Siz bu çocuğa dua edin, yoksa hepinizi öldürürdük’ diye konuşmuşlar.”
Gözaltına alınan söz konusu 8 kişi ifade işlemlerinden sonra serbest bırakıldı.
(11/295) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
23 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, Bolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Ersin Ürkek isimi bir mahpusun ilaç içerek intihar girişiminde bulunduğu iddia edildi. Ersin Ürkek ile görüşen annesi, basında yer alan açıklamasında oğlunun kendisine “Ben intihar etmedim. Cezaevine o kadar ilacı nasıl sokacağım. Zorla içirdiler. Daha fazla sorma anne, benim ölümüm olur” dediğini; konuyla ilgili görüştüğü Köroğlu Devlet Hastanesi’nde görevli doktorun ise kendisine “Raporluk bir şey yoktu. Biz midesini yıkatıp gönderdik, ne uzatıyorsun” dediğini belirtti.
23 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tokat T Tipi Cezaevi’nde tutulan 10 mahpusun sayımlarda askeri nizamda ayakta durmayı kabul etmedikleri gerekçesiyle gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
23 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa T Tipi Kadın Cezaevi’ne getirilen Emine Aslan Erdoğan (65) isminde bir kişinin cezaevi girişinde çıplak arama dayatmasına maruz kaldığı öğrenildi. Haberde ayrıca sayımlarda askeri nizamda durmadıkları gerekçesiyle mahpuslar hakkında disiplin soruşturmaları açıldığı belirtildi.
23 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Ceyhan M Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların 22 Kasım 2018 tarihinde sayımda askeri nizamda ayakta durmayı ve ağız içi aramayı kabul etmedikleri gerekçesiyle gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldıkları ve buna bağlı olarak 1 mahpusun elinde ve diğer mahpusların ise kafalarında kırıklar olduğu öğrenildi.
(11/296) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın vasisi tarafından 23 Kasım 2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(11/297) Tek Tip Elbise Uygulaması ve Buna Yönelik Tepkiler…
Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) üyelerinin, 24 Kasım 2018 tarihinde tek tip elbise uygulamasına karşı Ankara Sakarya Caddesi’nde düzenlemek istediği basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonucu Gülnaz Bozkurt ve İlker Işık isimli 2 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(11/298) 25 Kasım Eylemlerine Yönelik Engellemeler ve Polis Müdahaleleri…
23 Kasım 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü dolayısıyla Mardin’in Artuklu ilçesinde düzenlenmek istenen etkinliklerin Artuklu Kaymakamlığı tarafından yasaklandığı öğrenildi.
25 Kasım 2018 tarihinde, kadın örgütlerinin çağrısıyla İstanbul İstiklal Caddesi’nde toplanıp Taksim Meydanı’na yürüyüş yapmak isteyen kadınlara polis biber gazı ve plastik mermi ile müdahale etti.
25 Kasım 2018 tarihinde, İstanbul Kadın Meclisleri’nin çağrısıyla Kadıköy ilçesindeki Süreyya Operası önünde bir araya gelip yürüyüş yapmak isteyen kadınların eylemi de polis tarafından engellendi.
25 Kasım 2018 tarihinde, Dicle Amed Kadın Platformu tarafından Diyarbakır’da yapılmak istenen yürüyüş de polis tarafından engellendi.
Müdahalelerde gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
(11/299) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 747 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 23, 24, 25 Kasım 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
23 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Nazan Bozkurt, Gülnaz Bozkurt ve Acun Karadağ) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Nazan Bozkurt, Alev Şahin, Gülnaz Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
24 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Engin Karataş, Alev Şahin ve Gülnaz Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Nazan Bozkurt, Acun Karadağ ve Gülnaz Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
25 Kasım 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Gülnaz Bozkurt, Mehmet Dersulu ve Cemal Öksüz) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 23, 24, 25 Kasım 2018 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 19 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/300) Ankara’da AKP Genel Merkezi Önünde Yapılan Eyleme Polis Müdahalesi…
23 Kasım 2018 tarihinde Ankara’da Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Merkezi önünde basın açıklaması yapmak isteyen “İşimi Geri İstiyorum” eylemcileri Alev Şahin ve Mehmet Dersulu polis müdahalesi sonucunda gözaltına alındı.
(11/301) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
24 Kasım 2018 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 713’üncüsü öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra milletvekilleri ile siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup yürüyüşe geçti. Polisin bu yürüyüşü de engellemesi üzerine, Cumartesi Anneleri ve desteğe gelenler bulundukları yerde oturarak basın açıklaması yaptılar.
(11/302) Tunceli’de Gözaltına Alınan Yönetmen…
Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında 24 Kasım 2018 tarihinde Tunceli’nin Pertek ilçesinde ‘örgüt üyesi olduğu’ ve örgüt propagandası yaptığı’ gerekçesiyle gözaltına alınan yönetmen Kazım Öz, 25 Kasım 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/303) İstanbul’da, Adana’da ve Van’da Gözaltına Alınan Gazeteci ve Gazete Çalışanları…
Van merkezli bir soruşturma kapsamında 24 Kasım 2018 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınında gazeteci Suat Karagöz, Adana’da yapılan ev baskınında Yeni Yaşam gazetesi çalışanı Murad Karakaş, Van’da yapılan ev baskınında Yeni Yaşam gazetesi dağıtımcısı Şükran Erdem gözaltına alındı.
(11/304) Van’da Gözaltına Alınan Dil Kültür ve Sanat Araştırmaları Derneği Eş Başkanı…
24 Kasım 2018 tarihinde Van’da yapılan ev baskınlarında Dil Kültür ve Sanat Araştırmaları Derneği (DÎSA-DER) Eş Başkanı Naim Özden’in yanı sıra eğitmenler Şevket Acar, Dilber Akın ve Celal Soğuk gözaltına alındı.
(11/305) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan HDP Üyeleri…
Hakların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi’nin 25 Kasım 2018 tarihinde Diyarbakır’da düzenleyeceği 2. Olağan Kongresi öncesinde HDP Gençlik Meclisi üyesi 3 kişi 24 Kasım 2018 tarihinde Diyarbakır’da HDP il binası önünde gözaltına alındı. Gözaltı işlemine tepki gösteren HDP yöneticilerine polisin “Devlet gelir alır” dediği öğrenildi.
(11/306) Ankara’da Gözaltına Alınan HDP Üyeleri…
22 Kasım 2018 tarihinde Ankara’da gözaltına alınan HDP Gençlik Meclisi üyesi 11 kişi 23 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/307) İstanbul’da Gözaltına Alınan SMF Üyeleri…
25 Kasım 2018 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF) üyesi 9 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri: Yılmaz Yeter, Özlem Halisdemir, Canan Kaplan, Burak Güzel, Uğur Ayata, Sinan Yaşar, İsa Yalçın, İsmail Safa, Meriç Yapışkan.
(11/308) Adana’da Gözaltına Alınan Kişiler…
23 Kasım 2018 tarihinde Adana’nın Seyhan, Yüreğir ve Ceyhan ilçelerinde yapılan ev baskınlarında 17 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan 5’inin 24 Kasım 2018 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı, 12 kişi ile ilgili olarak ise ek gözaltı süresi alındığı öğrenildi.
(11/309) Mersin’de ‘Örgüt Propagandası Yapma’ İddiasıyla Tutuklanan Kişiler…
22 Kasım 2018 tarihinde Mersin’de gözaltına alınan D.M.Ö, S.Y.Y. ve D.Ö. isimli 3 kişi 24 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı.
(11/310) DBP EŞ Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Mehmet Arslan hakkında 2017 yılında cezaevlerinde yapılan açlık grevi ile ilgili konuşması nedeniyle Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 23 Kasım 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Mehmet Arslan’ın beraatına karar verdi.
(11/311) Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Mardin’in Nusaybin ilçesinin DBP’li Belediye Eş Başkanı Sara Kaya hakkında Mardin 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Kasım 2018 tarihinde devam edildi. Sara Kaya duruşmaya ses ve görüntü bilişim sistemi (SEGBİS) aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Sara Kaya’nın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 7 Ocak 2018 tarihine erteledi.
13 Ocak 2017 tarihinde gözaltına alınan Sara Kaya 26 Ocak 2017 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Nusaybin Belediyesi’ne 11 Eylül 2016 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmıştı.
(11/312) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
23 Kasım 2018 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 6 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 12 kişi gözaltına alındı.
Tekirdağ merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 26 kişiden 8’i 23 Kasım 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 15’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 18 kişi ise serbest bırakıldı. Aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınan 9 kişi daha öce tutuklanmış, 6 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. 3 kişinin halen gözaltında olduğu, 1 kişinin ise başka bir soruşturma kapsamında il dışına gönderildiği öğrenildi.
Erzincan merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan televizyon sunucusu Murat Yeni 23 Kasım 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
24 Kasım 2018 tarihinde Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında 16 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 35 kişi gözaltına alındı.
25 Kasım 2018 tarihinde Karabük’te yapılan ev baskınında Karabük Vali Yardımcısı Abdulhalim C.; Malatya merkezli bir soruşturma kapsamında 4 ilde düzenlenen operasyonlarda 10 kişi gözaltına alındı.
(11/313) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
18’i tutuklu 66 sanık hakkında Erzincan 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 23 Kasım 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 46 sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 1 yıl 8 ay 18 gün ile 9 yıl arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 7 sanığı ise ‘örgüte yardım etme’ suçundan 2 yıl 1 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 13 sanığın ise beraatına karar verdi.
KHK ile meslekten ihraç edilmiş eski öğretmen İsmet Dere hakkında Trabzon 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 23 Kasım 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 9 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
(11/314) Pasaportlarına El Konulan Parti Eş Sözcüleri…
23 Kasım 2018 tarihinde Yeşil Sol Parti Eş Sözcüleri Eylem Tuncaelli ve Naci Sönmez’in pasaportlarına, Almanya’ya gitmek üzere geldikleri İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda, haklarında her hangi bir yurtdışı yasağı bulunmamasına rağmen el konuldu.
(11/315) Bingöl’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Bingöl Valiliği 25 Kasım 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Merkez, Adaklı, Genç, Kiğı, Yedisu, Karlıova ve Solhan ilçelerine bağlı, koordinatları verilmiş 26 alanın 25 Kasım 2018 ile 10 Aralık 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(11/316) Antep’te Özel Güvenlik Bölgesi…
Antep Valiliği 23 Kasım 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Suriye sınırında bulunan alanların 23 Kasım 2018 ile 7 Aralık 2018 tarihleri arasında 15 gün süreyle özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.