Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
24 Mayıs 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/284) Urfa’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Dergili mahallesinde yaşanan ve 1 polis memuru ile 2 militanın öldüğü çatışma sonrasında yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 54 kişinin götürüldükleri Urfa Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi’nde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı iddia edilmişti.
Gözaltına alınıp 23 Mayıs 2019 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Ruken Deniz’in mahkemede verdiği ifadesinde “Emniyette bana işkence ettiler, elektrik verdiler, başımı yere vurdular. Elimi ve ayağımı hissetmiyorum, kaburgalarım ağrıyor, birkaç gündür işkence görüyorum” dediği öğrenildi. Basında yer alan haberlerde Ruken Deniz’in ayrıca cinsel tacize de uğradığı iddia edildi.
Avukatların, işkence iddialarının belgelenmesi için gözaltına alınanların Adli Tıp Kurumu’na sevk edilmesi yönündeki talebinin savcılık tarafından reddedildiği öğrenildi.
23 Mayıs 2019 tarihinde mahkemeye sevk edilen 10 kişiden 9’u adli kontrol şartıyla serbest bırakılırken, 1 kişi (Halkların Demokratik Partisi (HDP) Halfeti Belediye Eş Başkan Adayı olan Abdullah Çiftçi) ise sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek tutuklandı. Adli kontrol şartı ile serbest bırakılanların isimleri: Ahmet Yıldırım, Emine Yıldırım, Güle Çiftçi, Hanifi Alakuş, Kamile Kaçar, Kemal Şahin, Rabi Kaplan, Ruken Deniz, Suphi Gül.
Gözaltında olan diğer kişilerin ise gözaltı süresinin 4 gün daha uzatıldığı öğrenildi.
(05/285) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
23 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Giresun E Tipi Cezaevi’nde mahpusların kaldığı koğuşlarda yapılan aramalarda mahpuslara ait radyo, kitap gibi kişisel eşyalara el konulduğu öğrenildi.
23 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ağrı Patnos L Tipi Cezaevi’nde mahpuslara ait kitap, radyo gibi kişisel eşyalara el konulduğu, mahpuslara gazete verilmediği, sayımlarda mahpusların askeri nizamda ayakta durma dayatmasına maruz kaldığı, mahpuslara verilen suyun kirli ve kötü koktuğu öğrenildi.
(05/286) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 926 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 23 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
23 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 1 kişinin (İlker Işık) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Gülnaz Bozkurt ve İlker ışık) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 23 Mayıs 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 3 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(05/287) İstanbul ve İzmir’de Eylemlere Polis Müdahalesi…
Cezaevlerinde sürmekte olan açlık grevleriyle ilgili olarak mahpus yakınları ile siyasi parti (HDP ve DBP) üye ve yöneticileri tarafından 23 Mayıs 2019 tarihinde İzmir’de yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis HDP İl Eş Başkanı Besriye Tekgür’ün de aralarında olduğu 11 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Müdahale sırasında bir polis amirinin mahpus yakını bir anneye “Gebersin çocuğun bana ne” dediği kameralara yansıdı. Müdahale sırasında basın açıklamasına katılan HDP İzmir milletvekili Murat Çepni’nin polis tarafından zor kullanılarak alandan çıkartıldığı bildirildi. Gözaltına alınanların isimleri: Besriye Tekgür, Semra Uzunok, EGE TUHAYDER (Tutuklu ve Hükümlü Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği) üyesi Mazlum Koç, HDP Gençlik Meclisi üyeleri Velat Yalçınkaya, Cemal Bulut, H.K. (16), Yiğit Şakir Özdemir, Oktay Çelik, mahpus anneleri Nufusa Ataç, Hazal Yaşar ve Leyli Tikan.
Aynı gerekçe ile 23 Mayıs 2019 tarihinde İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi önünde yapılmak istenen oturma eylemine polis tarafından izin verilmedi.
(05/288) Eskişehir ve Ankara’da Eylemlere Polis Müdahalesi…
TAYAD (Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Yardımlaşma Derneği) üyeleri tarafından “Adalet İstiyoruz” talebiyle İstanbul’dan Ankara’ya 22 Mayıs 2019 tarihinde yapılmak istenen yürüyüşe Eskişehir’de müdahale eden polis 3 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
TAYAD üyeleri tarafından 23 Mayıs 2019 tarihinde “Adalet İstiyoruz” talebiyle Ankara’da Adalet Bakanlığı önünde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis 17 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar arasında basın açıklamasını görüntüleyen Nazan Bozkurt’un da olduğu öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Serhat Parlak, Yıldız Turan, Ayşe Arapgili, Taylan Sungur, Merve Demirel, Deniz Aydın, Sinan Yanbal, Feridun Osmanağaoğlu, Hasan Kocaman, Nazan Bozkurt, Hanife Elmadağ, Naime Kara, Cemile Temizkalp, Cemalettin Karagözoğlu, İsmail Çolak, Bülent Özgül, Sinan Yanbal. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(05/289) Adana’da Gözaltına Alınan HDP Üyeleri…
20 Mayıs 2019 tarihinde Adana’da gözaltına alınan 10 HDP üyesinden 1’i (Erhan Aka) 23 Mayıs 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. 9 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/290) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 4 akademisyen (Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy) hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 15 Ekim 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Hacettepe Üniversitesi’nden Arş. Gör. Sedat Yağcıoğlu hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme dava ile ilgili yetkisizlik kararı vererek dava dosyasının Ankara Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
Aynı gerekçeyle Akdeniz Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Hafize Öztürk hakkında Antalya 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme duruşmayı 17 Haziran 2019 tarihine erteledi.
(05/291) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlere Destek Verdikleri Gerekçesiyle Yargılanan Kişiler…
“Bu suça ortak olmayacağız” bildirisini imzaladıkları için haklarında dava açılan 1128 akademisyene destek vermek için yeni bir bildiri yayınlayarak kendilerini savcılığa şikayet eden 17 kişiden 2’si (Halim Bulutoğlu ve Zeynep Tanbay) hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme her iki davanın duruşmasını da 24 Eylül 2019 tarihine erteledi.
Akademisyenlere destek veren 17 kişinin isimleri ise şöyle: Arat Dink, Ayşegül Devecioğlu (Yazar), Bahadır Altan (Emekli Subay), Bülent Deniz (Avukat), Ceyda Karan (Gazeteci), Erol Önderoğlu (Gazeteci), Ferhat Tunç (Müzisyen), Füsun Çeliker, Gürhan Ertür, Halim Bulutoğlu (İş İnsanı), Necmi Demir (İktisatçı), Necmiye Alpay (Yazar), Nergiz Savran (Endüstri Mühendisi), Nevzat Onaran (Gazeteci), Pınar Aydınlar (Müzisyen), Şanar Yurdatapan (Müzisyen) ve Zeynep Tanbay (Dansçı ve Koreograf).
(05/292) CHP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski milletvekili ve 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olan Muharrem İnce hakkında Balıkesir’de düzenlediği mitingde yaptığı konuşmada ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla Ankara 22. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 23 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Muharrem İnce’yi 20 bin TL manevi tazminat ödemeye mahkum etti.
(05/293) CHP İstanbul İl Başkanı Hakkında Hazırlanan İddianame…
23 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden İstanbul Başsavcılığı tarafından CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu hakkında bir iddianame hazırlandığı öğrenildi. İddianamede sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Canan Kaftancıoğlu’nun ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret’, ‘Türkiye Cumhuriyeti devletini alenen aşağılama’, ‘halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek’, ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından 17 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
(05/294) İstanbul’da ÖHD ve TUHAD-FED Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Özgürlükçü Hukukçular Derneği (ÖHD) ve Tutuklu Aileleriyle Dayanışma Derneği (TUHAD-FED) üye ve yöneticisi 37 kişi hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 31 Ekim 2019 tarihine erteledi.
(05/295) İstanbul’da ESP Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Genel Başkanı Çiçek Otlu ile HDP’nin ve ESP’nin eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’ın da olduğu ESP üye yöneticileri hakkında İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 28 Kasım 2019 tarihine erteledi.
(05/296) Gazeteciler ile ESP Üye ve Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Meşale Tolu ve yazar Mukaddes Erdoğdu Çelik’in de bulunduğu 27 kişi hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 11 Ekim 2019 tarihine erteledi.
(05/297) Urfa’da Gazete Çalışanının Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi çalışanı Mustafa Göktaş hakkında Urfa 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Duruşmada esas hakkındaki mütalaasını tekrarlayan savcının Göktaş’ın ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından cezalandırılmasını talep ettiği öğrenildi. Mahkeme Mustafa Göktaş’ın tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 12 Eylül 2019 tarihine erteledi.
(05/298) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Jinnews ajansı haber müdürü Safiye Alağaş hakkında Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Safiye Alağaş’ın ajansın internet sayfasında yayınlanan haberler nedeniyle ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme savunmaların ardından duruşmayı Ekim 2019’a erteledi.
(05/299) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Necla Demir hakkında ‘örgüt propagandası yaptığı’ iddiasıyla İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 23 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 11 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
(05/300) Urfa’da Yargılanan Kişiler…
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) İl Eş Başkanı Bekir Karageçili, HDP İl Eş Başkanı Aliye Kızıldamar, Barış Anneleri Hadle Oğur ve Selvi Öztunç ile Mehmet Şükrü Turgut hakkında 4 Aralık 2018 tarihinde HDP Urfa il binasında yapılan açlık grevi eylemi ile ilgili olarak Urfa 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 23 Mayıs 2019 tarihinde görüldü.
İddianamede sanıkların ‘örgüte bilerek ve isteyerek yardım ve yataklık etme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme Hadle Oğur, Selvi Öztunç, Mehmet Şükrü Turgut’un tahliyesine, Bekir Karageçili ile Aliye Kızıldamar’ın tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 26 Haziran 2019 tarihine erteledi.
(05/301) Diyarbakır Cezaevi Katliamı Davası…
24 Eylül 1996 tarihinde Diyarbakır E Tipi Kapalı Cezaevi’nde yaşanan ve 11 mahpusun yaşamını yitirdiği ve 24 mahpusun yaralandığı olaya ilişkin 89 kişi hakkında Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Nisan 2019 günü devam edildi. Mahkeme zaman aşımı gerekçesiyle davanın düşürülmesine karar verdi.
(05/302) İstanbul’da Polis Memurunun Yargılandığı Dava…
Polis Memur Murat A. hakkında 30 Mart 2016 tarihinde İstanbul Adalet Sarayı önünde yapılan bir basın açıklaması sırasında tekme atarak avukat Zeycan Balcı’nın belini kırdığı gerekçesiyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamenin İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianamede Murat A.’nın ‘yaralama’, ‘kemiklerin kırılmasına sebep olacak şekilde kasten yaralama’ ve ‘zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması 27 Haziran 2019 tarihinde görülecek.
(05/303) Ankara’da Hakkında İddianame Hazırlanan Polis Memuru…
Polis memuru Sezgin S. hakkında 16 Şubat 2019 tarihinde Ankara’da TAYAD üyeleri tarafından yapılan bir basın açıklamasında Merve Demirel’e cinsel saldırıda bulunduğu iddiasıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafında iddianame hazırlandığı öğrenildi. İddianamede Sezgin S.’nin ‘basit cinsel saldırı’ suçundan 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Savcılığın olay yerindeki diğer polis memurları hakkında ‘işkence’ ve ‘cinsel saldırı’ suçlamaları yönünden ise kovuşturmaya yer olmadığı yönünde karar verdiği öğrenildi.
(05/304) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
23 Mayıs 2019 tarihinde İzmir’de yapılan ev baskınlarında aralarında bir avukatın da olduğu 6 kişi gözaltına alındı.
(05/305) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri
23 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş ile TİP Hatay Milletvekili Barış Atay hakkında hazırlanan fezlekelerin TBMM Başkanlığı’na sunulduğu öğrenildi.
(05/306) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Antep Valiliği, 23 Mayıs 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il sınırları içinde açık alanlarda düzenlenecek yürüyüş, toplantı ve toplanmalar, basın açıklaması, oturma eylemi, stand açma vb. her türlü eylem ve etkinliğin 23 Mayıs 2019 ile 6 Haziran 2019 tarihleri arasında yasaklandığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.