Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
25 Ekim 2017 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/310) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
3’ü tutuklu 6 gazeteci hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Ekim 2017 tarihinde başlandı. Davada KHK ile kapatılan DİHA Haber Müdürü Ömer Çelik, Diken haber portalı eski Editörü Tunca Öğreten ve Birgün Gazetesi çalışanı Mahir Kanaat tutuklu; DİHA muhabiri Metin Yoksu, Yolculuk Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Eray Sargın ve ETHA Haber Müdürü Derya Okatan ise tutuksuz olarak yargılanmaktadır.
İddianamede Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait, Redhack tarafından kırılan ve daha sonra internet ortamında yayınlanan elektronik postaları haberleştirdikleri gerekçesiyle 6 gazetecinin ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri değiştirme veya yok etme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
6 gazetecinin de hazır bulunduğu duruşmayı aralarında HDP ve CHP milletvekilleri ile meslek örgütleri temsilcilerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda kişi takip etti. İzleyicilere ayrılan yerlere de çevik kuvvet polisleri oturtulduğundan duruşmayı takip etmek isteyen birçok kişi duruşma salonuna alınmadı.
Tutuklu gazeteci Ömer Çelik, Kürtçe yaptığı savunma sırasında, gözaltına alındığı sırada maruz kaldığı işkenceyi anlatırken Mahkeme Başkanı’nın “Konu dışına çıkmayalım” diyerek Çelik’in savunmasına müdahale ettiği bildirildi. Maruz kaldığı işkence ile ilgili olarak Ömer Çelik savunmasında şunları ifade etti: “Evime gelen polisler kapıyı açmamla birlikte üzerime çullandı ve 2 saat boyunca işkence uyguladı. (…) Aralık ayında balkondaki kar suyuna yatırıp işkenceyi burada sürdürdüler.” Ömer Çelik ayrıca işkence gördüğüne dair aldığı raporun kaybolduğunu ve bu nedenle de suç duyurusunda bulunamadığını belirtti.
Yine Ömer Çelik’in savunması sırasında, savunmanın Kürtçe yapılması ile ilgili olarak Bakan Albayrak’ın avukatının “Türkiye’de Türkçe anadil Kürtçe ise etnik dildir. Türkçe bilip bilmediğinin sanığa sorulmasını talep ediyorum” dediği öğrenildi.
Savunmaların ardından mahkeme Ömer Çelik’in tahliyesine, diğer 2 tutuklu sanığın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 6 Aralık 2017 tarihine erteledi. Mahkeme ayrıca tutuksuz sanıklar hakkındaki adli kontrol şartlarının kaldırılması yönündeki talebin reddine ve Bakan Albayrak’ın davaya müşteki olarak katılması yönünde yapılan talebin kabul edilmesine karar verdi.
25 Aralık 2017 tarihinde gözaltına alınan 6 gazeteciden 3’ü 17 Ocak 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(10/311) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
23 Ekim 2017 tarihinde Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesindeki evinin önünde uğradığı silahlı saldırı sonucu ağır yaralanan uzman onbaşının 24 Ekim 2017 tarihinde öldüğü öğrenildi.
24 Ekim 2017 tarihinde Mardin’in Ömerli ilçesine bağlı Kaynakkaya köyü kırsal alanında devam eden askeri operasyon sırasında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 asker ve 1 köy korucusunun yaralandığı bildirildi. Mardin Valiliği, 24 Ekim 2017 tarihinde Ömerli ilçesine bağlı 24 kırsal mahallede ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etmişti.
25 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden 8 Eylül 2017 tarihinde Şırnak’ın Güçlükonak ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 4 militanın öldüğü açıklandı.
(10/312) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
24 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerde, Diyarbakır D Tipi Cezaevi’nde kalan Mazlum Demir isimli bir mahpusun 20 Ekim 2017 günü Cezaevi’ne gelen polisler tarafından bir kez daha gözaltına alınarak Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü iddia edildi. Mazlum Demir, 5 Ekim 2017 tarihinde Diyarbakır’ın Hani ilçesinde gözaltına alınmış ve 18 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
Antalya L Tipi Cezaevi’nden tahliye edilen Berivan Aydın isimli bir mahpus, 24 Ekim 2017 tarihinde basında yansıyan açıklamasında, cezaevinde maruz kaldığı baskıları ve hak ihlallerini anlattı. Berivan Aydın, cezaevi girişinde çıplak aramaya maruz kaldıklarını, bunu kabul etmeyince hücreye konulduklarını, hastaneye sevklerinin çok geç yapıldığını ve sevk edildiklerinde ise kelepçeli muayene dayatması nedeniyle sağlık haklarının engellendiğini belirtti. Berivan Aydın ayrıca sayımlarda ayakta durma ve kimlik kartı takma dayatmasına maruz kaldıklarını, bunu kabul etmeyen mahpuslar hakkında disiplin soruşturması açıldığını ekledi. 15 Mart 2017 tarihinde gözaltına alınan ve aralarında HDP eski yöneticisi Berivan Aydın’ın da olduğu 20 kişiden 15’i 30 Mart 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Berivan Aydın’ın da aralarında olduğu 14 kişi yargılandıkları davanın 19 Ekim 2017 tarihinde görülen duruşmasında serbest bırakılmıştı.
24 Ekim 2017 tarihinde basına yansıyan haberlerden Bolu F Tipi Cezaevi’nde kalan 26 mahpusun istek ve iradeleri dışında Kayseri Cezaevi’ne sevk edildikleri öğrenildi.
25 Ekim 2017 tarihinde basına yansıyan haberlerde, Van T Tipi Cezaevi’nde gazetelerin PKK Lideri Abdullah Öcalan ile ilgili tüm haberler makasla kesildikten sonra mahpuslara verildiği iddia edildi. Ayrıca gazetelerde Cumhurbaşkanı ile ilgili çıkan bazı yazı ve haberlerin de “devlet büyüklerine hakaret edildiği” gerekçesiyle sansürlendiği bildirildi.
(10/313) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 24 Ekim 2017 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına polis izin vermedi ve yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale etti.
Saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Perihan Pulat, Aleyna Sert, İlker Işık) ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde aralarında Veli Saçılık’ın da olduğu 6 kişinin darp edilerek gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre 23 Ekim 2017 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında toplam 9 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı bildirildi.
(10/314) Antalya’da Tutuklanan İnsan Hakları Savunucusu…
12 Ekim 2017 tarihinde Antalya’da gözaltına alınan insan hakları savunucusu Meral Geylani 24 Ekim 2107 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı. Meral Geylani, Roboski Katliamından sonra, yaşamını yitiren 34 yurttaşın aileleri ile dayanışmak amacıyla köye yerleşmişti.
(10/315) Van’da Gözaltına Alınan Avukat…
25 Ekim 2017 tarihinde ifade vermek için Van Emniyet Müdürlüğü’ne giden Özgür Hukuçular Platformu üyesi Avukat Deniz Yıldız’ın ‘örgüt adına eylem ve faaliyette bulunmak’ iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi.
(10/316) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
23 Ekim 2017 tarihinde Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesinde bir uzman çavuşa yönelik gerçekleştirilen silahlı saldırı sonrasında, polis tarafından düzenlenen ev baskınlarında saldırıyla ilgili oldukları iddiasıyla 17 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Uzman çavuş silahlı saldırı sonucu ağır yaralanmış ve 24 Ekim 2017 tarihinde tedavi gördüğü hastanede ölmüştü.
24 Aralık 2017 tarihinde Ağrı’nın Diyadin ilçesinde yapılan ev baskınlarında 3 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen 3 kişinin Ağrı Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü bildirildi.
25 Ekim 2017 tarihinde Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde polis tarafından yapılan bir ev baskınında Halim Hillez ve Evin Hillez isimli 2 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen 2 kişinin Silvan İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde tutulduğu öğrenildi. Basında yer alan haberlerde polisin gözaltına alınan evli çifte son iki aydır muhbirlik yapmaları yönünde baskı yaptığı iddia edildi.
(10/317) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
24 Ekim 2017 tarihinde Zonguldak’ta Gökçebey İlçe Jandarma Komutanı Üsteğmen B.K.’nın; Bingöl merkezli bir soruşturma kapsamında 3 ilde yapılan operasyonlarda 5 kişinin; Kayseri merkezli bir soruşturma kapsamında 3 ilde yapılan operasyonlarda 14 kişinin; Tokat merkezli bir soruşturma kapsamında aralarında KHK ile meslekten ihraç edilmiş hakim ve savcıların da olduğu 10 kişinin; Malatya merkezli bir soruşturma kapsamında 2 ilde yapılan operasyonlarda KHK ile meslekten ihraç edilmiş 9 eski polis memurunun gözaltına alındığı öğrenildi.
10 Ekim 2017 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında Polis Akademisi Giriş Sınavı’nda çıkan soruları önceden elde ettikleri iddiasıyla gözaltına alınan 38 kişiden 18’inin 24 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı ve 4 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı bildirildi. 16 kişinin ise halen gözaltında olduğu bildirildi.
10 Ekim tarihinde Siirt merkezli bir soruşturma kapsamında 16 ilde düzenlenen operasyonlarda gözaltına alınan ve aralarında asker ve öğretmenlerin olduğu 28 kişiden 18’inin tutuklandığı 10 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/318) Belediye Eş Başkanlarının Yargılandığı Dava…
Diyarbakır’ın Eğil ilçesinin Belediye Eş Başkanı Petek Elyusa Çapanoğlu hakkında katıldığı 18 basın açıklaması ve yürüyüş ile 2009 – 2014 tarihleri arasında DTK delegesi olduğu gerekçesiyle Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Mahkeme Petek Elyusa Çapanoğlu’nu ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve Çapanoğlu hakkında tutuklama kararı çıkardı. 8 Mart 2017 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafında Eğil Belediyesi’ne kayyım atanmıştı.
Van Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Bekir Kaya hakkında Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı’nın tutuklanması sonrasında yaptığı açıklamada savcı ve hakimlere hakaret ettiği iddiasıyla Van 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 5 Aralık 2017 tarihine erteledi. 17 Kasım 2017 tarihinde gözaltına alınan ve 18 Kasım 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanan Bekir Kaya’nın yerine 17 Kasım 2016’da Van Valisi İbrahim Taşyapan kayyım olarak atanmıştı.
Hakkari’nin Şemdinli İlçesinin Belediye Eş Başkanı Seferi Yılmaz ile DBP Şemdinli eski İlçe Eş Başkanı Cabbar Taş’ın da aralarında olduğu 5 kişi hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ iddialarıyla Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme tutuklu sanıkların tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 18 Ocak 2018 tarihine erteledi. Şemdinli Belediye Eş Başkanı Seferi Yılmaz 3 Aralık 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve 6 Aralık 2017 tarihinde tutuklanmıştı.
(10/319) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
23’ü tutuklu 29 kişi hakkında “FETÖ/PDY Medya Yapılanması” soruşturması kapsamında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme Atilla Taş ve Murat Aksoy’un tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 4 Aralık 2017 tarihine erteledi. Davanın 31 Mart 2017 tarihinde görülen duruşmasında mahkeme 21 kişinin tahliyesine karar vermişti. Savcılığın 8 kişinin tahliyesine itiraz etmesi üzerine 8 kişi tekrar tutuklanmıştı. 13 kişi ise cezaevi çıkışında gözaltına alınmış ve 14 Nisan 2017 tarihinde ‘anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ iddiasıyla tutuklanmıştı. Tahliye kararı veren mahkeme heyeti ise 3 Nisan 2017 tarihinde açığa alınmıştı.
486 kişi hakkında 15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında Ankara Akıncılar Hava Üssü’ndeki eylemlerle ilgili olarak Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 24 Ekim 20178 tarihinde görülen 39. Celsesinde savunma yapan eski üsteğmen İlhami Yıldız’ın gözaltında işkenceye maruz kaldığını ve işkencenin polis tarafından kameraya alındığını iddia etti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Gazete Sujin, ETHA, Dihaber, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, Ntv, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire,BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol.