Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
25 Kasım 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/254) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) Suriye’de görevli bir askerin (Mete Yıldırım) 23 Kasım 2021 tarihinde silah kazası sonucu öldüğünü açıkladı.
(11/255) Şırnak’ta Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
24 Kasım 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 17 Kasım 2021 tarihinde Şırnak’ta ‘örgüte finans desteği sağlama’ iddiasıyla gözaltına alınan 35 kişi arasında yer alan Fahrettin Adıgüzel, İsa Yılmaz ve Levent Ercan’ın gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi.
(11/256) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
24 Kasım 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Silivri 7 Nolu L Tipi Cezaevi’nde tutulan Şiyar Yıldırım isimli mahpusun cezaevi müdürü tarafından “25 yıldır bu işi yapıyorum. Bir imzaya bakar düştü kayboldu demek” denilerek tehdit edildiği öğrenildi.
24 Kasım 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi’nde tutulan 52 mahpus hakkında maruz kaldıkları hak ihlallerine karşı yaptıkları açlık grevi, slogan atma ve benzeri eylemler gerekçe gösterilerek disiplin soruşturması açıldığı öğrenildi.
24 Kasım 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan 15 mahpusun istekleri ve iradeleri dışında başka cezaevlerine sevk edildi. Sevk edilen mahpuslardan isimleri öğrenilenler: Mahmut Balkaş, Kenan Avcı ve Abdurrahim Pamuk. Mahpusların hangi cezaevlerine sevk edildikleri öğrenilemedi.
(11/257) İstanbul’da, Ankara’da Çanakkale’de ve Mersin’de Ekonomik Kriz Protestolarına Polis Müdahaleleri…
Ekonomik krizi ve hükümetin ekonomik politikalarını protesto etmek için 24 Kasım 2021 tarihinde İstanbul’un Beylikdüzü ilçesinde yapılan barışçıl toplantı ve gösterilere kaymakamlığın eylem ve etkinliklere ilişkin yasaklama kararı olduğu gerekçesiyle müdahale eden polis 10 kişiyi gözaltına aldı.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde yapılan eyleme müdahale eden polis 7 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak ve ters kelepçeleyerek gözaltına aldı. Gün içinde Kadıköy’de yapılan eylemlerde toplamda en az 55 kişinin gözaltına alındığı ve gözaltına alınanların gözaltı aracının içinde fiziksel şiddete maruz kaldığı öğrenildi. Polisin ayrıca gazetecilerin görüntü almasını da engellediği bildirildi.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde İstanbul’un Bakırköy ilçesinde yapılan eyleme kaymakamlığın eylem ve etkinliklere ilişkin yasaklama kararı olduğu gerekçesiyle müdahale eden polis, 1 kişiyi gözaltına aldı.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde İstanbul’un Avcılar ilçesinde yapılmak istenen eyleme polis kaymakamlığın eylem ve etkinliklere ilişkin yasaklama kararı olduğu gerekçesiyle izin vermedi. Polisin izin vermemesi üzerine basın açıklamasının başka bir yerde yapıldığı öğrenildi.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde İstanbul’un Maltepe ilçesinde yapılan eyleme polis müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde Ankara’da yapılan eyleme müdahale eden polis Süreyya Bey isimli 1 kişiyi göz atına aldı. Bir süre kendisinden haber alınamayan ve polisin gözaltında olduğunu kabul etmediği ve daha sonra bir polis karakoluna götürüldüğü öğrenilen Süreyya Bey aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde Ankara’nın Mamak ilçesinde yapılan eyleme müdahale eden polis 6 kişiyi gözaltına aldı.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde Ankara’da Ortadoğu Teknik Üniversitesi kampusunda yapılan eyleme polis müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
Aynı gerekçe ile Çanakkale’de, Pirinççiler Meydanı’nda yapılan eyleme müdahale eden polis 15 kişiyi gözaltına aldı.
Aynı gerekçe ile 24 Kasım 2021 tarihinde Mersin’in Pozcu ilçesinde yapılan eyleme müdahale eden polis 3 kişiyi gözaltına aldı.
(11/258) Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Haklarında İşlem Başlatılan Kişiler…
Emniyet Genel Müdürlüğü, 24 Kasım 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile 271 sosyal medya hesabı hakkında ekonomik kriz ve hükümetin ekonomik politikaları ile ilgili yaptıkları sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek yasal işlem başlatıldığını duyurdu.
(11/259) Urfa’da Gözaltına Alınan Gözaltına Alınan Gazeteci…
19 Kasım 2021 tarihinde Malatya merkezli bir soruşturma kapsamında Urfa’da gözaltına alınan ve Malatya’ya götürülen Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Emrullah Acar 24 Kasım 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Aynı soruşturma kapsamında Bingöl’de gözaltına alınan Hivda Sarılmaz da adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/260) Van’da Gözaltına Alınan Kişi…
Türkiye Değişim Partisi (TDP) Genel Başkanı Mustafa Sarıgül’ün 24 Kasım 2021 tarihinde Van’ın İpekyolu ilçesinde yaptığı esnaf ziyareti sırasında Sarıgül’e “Bir arkadaşımız Siirt’te ‘Burası Kürdistan’dır’ dedi. Bin, iki bin yıl önce burası Kürdistan’dı. Yine de Kürdistan olacak. İtiraz etmeyelim” dediği gerekçesiyle Hacı Tunç isimli bir kişi Mustafa Sarıgül ziyaretini bitirdikten sonra işyerine gelen polis tarafından gözaltına alındı.
Gözaltına alınan kişinin evinin de polis tarafından basıldığı ve arama yapıldığı öğrenildi.
(11/261) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
17 Kasım 2021 tarihinde Şırnak’ta ‘örgüte finans desteği sağlama’ iddiasıyla gözaltına alınan 35 kişiden 2’si 24 Kasım 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 13 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Bu soruşturma kapsamında tutuklananların sayısı 10, adli kontrol şartıyla serbest bırakılanların sayısı 17 oldu. 8 kişinin halen gözaltında olduğu öğrenildi.
(11/262) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Hakkında Açılan Dava…
Cumartesi Annelerinin 700. hafta oturumuna yönelik polis müdahalesi sonucu gözaltına alınan ve aralarında Cumartesi Anneleri ile hak savunucularının olduğu 46 kişi hakkında İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Kasım 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede 46 kişinin ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Duruşmada avukatlar bir önceki duruşmada yapılan reddi hakim talebinin işleme konulmaması gerekçesiyle bir kez daha reddi hakim talebinde bulundu. Taleplerinin tümünün reddedilmesi üzerine avukatların duruşma salonundan çıktığı öğrenildi. Verilen aranın ardından mahkeme duruşmayı 23 Mart 2022 tarihine erteledi.
(11/263) HDP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
Hakkında verilmiş cezanın kesinleşmesi üzerine milletvekilliği düşürülen Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Musa Farisoğulları hakkında Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Kasım 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Musa Farisoğulları’nın ‘örgüt üyesi olmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’, ‘halkı yasadışı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine kışkırtma’, ‘kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama’ suçlarından toplam 26 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Musa Farisoğulları duruşmaya katıldı ve Kürtçe savunma yaptı. Mahkeme 3 gizli tanığın bir sonraki duruşmada hazır edilmesi için Tanık Koruma Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmasına karar verdi ve duruşmayı 9 Mart 2022 tarihine erteledi.
(11/264) Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Hakkari eski milletvekili Abdullah Zeydan hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada ‘örgüte yardım etmek’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından verilen 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasının Yargıtay tarafından bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine 24 Kasım 2021 tarihinde başlandı.
Abdullah Zeydan duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Abdullah Zeydan’ın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 23 Aralık 2021 tarihine erteledi.
(11/265) JİTEM (Diyarbakır)/ Musa Anter Davası…
Musa Anter’in 1992 yılında Diyarbakır’da öldürülmesi ve Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele (JİTEM) adına Diyarbakır’da yürütülen faaliyetlere dair Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Kasım 2021 tarihinde devam edildi.
Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ve “JİTEM Ana Davası” olarak bilinen dava ile Musa Anter’in öldürülmesine ilişkin dava Yargıtay’ın 29 Ocak 2016 tarihli kararıyla birleştirilmişti.
Duruşmada Ankara eski Emniyet Müdürü Zeki Çatalkaya tanık olarak dinlendi. Mahkeme, avukatların zaman aşımı ile ilgili yaptıkları itirazlara rağmen duruşmayı 23 Mart 2022 tarihine erteledi.
(11/266) 10 Ekim Ankara Katliamı Davası…
10 Ekim Ankara Katliamı ile ilgili, 16 firari sanık ve Erman Ekici hakkında Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Kasım 2021 tarihinde devam edildi.
Mahkeme duruşmayı 17 Şubat 2022 tarihine erteledi.
10 Ekim Ankara Katliamı ile ilgili açılan davanın 3 Ağustos 2018 tarihinde görülen karar duruşmasında 19 sanık çeşitli suçlardan değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırılmış ve 16 firari sanığın dosyaları ayrılmıştı.
(11/267) RTÜK Tarafından Ceza Verilen Televizyon Kanalları…
24 Kasım 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından radyo programcısı Nihat Sırdar’ın programında sarf ettiği “İBAN’larla toplanan yardımların nereye gittiği belli değil” şeklindeki sözleri nedeniyle Kafa Radyo’ya idari para cezası verildiği öğrenildi.
(11/268) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
24 Kasım 2021 tarihinde Adana’da 8 kişi; Malatya’da 6 kişi; İzmir’de 31 kişi gözaltına alındı.
(11/269) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 24 Kasım 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 175 kişinin yaşamını yitirdiğini ve günlük vaka sayısının 24.856 olduğunu açıkladı.
Buna göre 24 Kasım 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 75.618, vaka sayısı ise 8.652.172 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.