Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
26-30 Ekim 2013 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/182) 12 Eylül Askeri Darbesi Davası…
12 Eylül 1980’de dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren’in liderliğinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından emir-komuta zinciri dâhilinde gerçekleştirilen askeri darbe hakkında başlatılan soruşturma tamamlanmış ve hazırlanan iddianame kabul edilmesi için Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmişti.
Özel yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcıvekilliği tarafından hazırlanan iddianamede darbeyi gerçekleştiren dönemin TSK yapılanmasındaki 5 generalden hayatta kalanlardan şüpheli olarak yer alan Kenan Evren ve dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya hakkında 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) “Devlet Kuvvetleri Aleyhinde Cürümler”e ilişkin 146. maddesi ile 80. maddesi uyarınca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesi talep edilmişti.
İddianameyi 10 Ocak 2012’de kabul eden Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nde haklarında yurtdışına çıkış yasağı getirilen sanıklar Kenan Evren ile Tahsin Şahinkaya’nın yargılanmasına 25 Ekim 2013’te devam edildi.
Önceki duruşmaya sağlık sorunlarını gerekçe gösteren sanıkların katılamaması nedeniyle, sanıkların kaldıkları hastane odalarına kamera yerleştirilerek telekonferans yöntemiyle ifadeleri alınmıştı.
25 Ekim 2013’te görülen duruşmada mahkeme heyeti, taraf avukatlarının esas hakkındaki mütalaasını sunan savcının taleplerine savunma hazırlamaları amacıyla 27 Aralık 2013’e erteledi.
(10/183) Ethem Sarısülük Davası…
Ankara’daki Gezi Parkı eylemlerinde 1 Haziran 2013’te Ethem Sarısülük’ü başından silahla vurarak öldüren polis memuru Ahmet Şahbaz’la ilgili başlatılan soruşturma sonunda hazırlanan iddianamenin gönderildiği Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi Ahmet Şahbaz’ın yargılanabilmesi için gerekli olan yargılama izninin alınmadığı gerekçesiyle ve gereğinin yerine getirilmesi amacıyla iddianameyi Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na göndermişti. “Öldürme” fiilinin polisin görev ve yetkileri içinde olmadığını ileri sürerek karara itiraz eden savcılığın itirazını 19 Temmuz 2013’te aldığı kararla yerinde bulan Ankara 7. Ağır Ceza Mahkemesi, sanık polis memuru hakkında yargılamanın durdurulması kararını kaldırmıştı.
Kararın ardından Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde katil zanlısı tutuksuz sanık polis memuru Ahmet Şahbaz’ın yargılanmasına 28 Ekim 2013’te başlandı.
Duruşma öncesinde polis ekipleri salonda bomba araması yaparken, duruşmayı takip etmek için Ankara Adliyesi önünde bekleyen gruplara da gaz bombalarıyla saldıran polis ekipleri 21 kişiyi gözaltına aldı. Saldırı nedeniyle 7 kişinin yaralandığı öğrenildi.
Duruşmada taraf avukatlarını dinleyen mahkeme heyeti Şanlıurfa’ya tayin edilen sanık polis memurunun Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) yoluyla ifadesinin alınmasına karar vererek duruşmayı 2 Aralık 2013’e erteledi.
(10/184) Şırnak’ta Gözaltında Kaybetme Soruşturması…
Şırnak’ın Silopi İlçesi’nin Görümlü Beldesi’ne bağlı Derecik Mezrası’nda 14 Mayıs 1993’te “PKK’ye yardım ve yataklık yaptıkları” iddiasıyla dönemin Şırnak Tugay Komutanı Mete Sayar’ın emriyle gözaltına alındıktan sonra bir daha kendilerinden haber alınamayan 6 köylünün akıbetine ilişkin soruşturmanın zamanaşımına uğramasına 3 gün kala Mete Sayar, Görümlü 1. Mekanize Piyade Tabur Komutanı emekli Albay Hasan Basri Vural, 3. Bölük Tim Komutanı Üsteğmen İbrahim Kıraç, Yüzbaşı Murat Ali Yıldız, Kayseri Hava İndirme Tugayına bağlı teğmen Serdar Tekin ile 2. Komando Tabur Komutanlığından Tansel Erok hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talebiyle açılan davaya 5 Kasım 2013’te başlanacak.
Şırnak Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmeye başlanacak duruşmaların öncesinde Şırnak Valiliği’nin “güvenlik” gerekçesini dikkate alarak yargılamanın bir başka şehre nakli için dosyayı Adalet Bakanlığı’na gönderdiği 26 Ekim 2013’te öğrenildi.
(10/185) Mardin’de Gözaltında Kaybedilen Kişilere Yönelik Yapılan Kazı Çalışması…
Şırnak’ın Güçlükonak İlçesi’ndeki Kimsesizler Mezarlığı’nda 22 Şubat 2012’de yapılan kazıda bulunan kemiklerin Hirareş Köyü’nden (Özbaşoğlu) 22 Haziran 1993’te gözaltına alındıktan sonra bir daha kendilerinden haber alınamayan Ahmet Güler’e ait olduğunun tespit edilmesinin ardından aileye teslim edilen Ahmet Güler’in cenazesi 28 Ekim 2013’te toprağa verildi.
(10/186) Kulp Kayıpları Davası…
Diyarbakır’ın Kulp İlçesi’ne bağlı Alacakaya Köyü’nün Keper Mezrası’ndan 9 Ekim 1993 yılında gözaltına alındıktan sonra kaybolan 11 köylü ile ilgili 2006 yılından bu yana soruşturmayı yürüten savcılığın 24 Ekim 2013’te iddianameyi hazırladığı öğrenilmişti.
Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından da kabul edilen iddianamede dönemin Bolu 2. Komando Tugay Komutanı emekli Tümgeneral Yavuz Ertürk için 11 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve 25 yıl hapis cezası istendi. Sanık emekli askerin yargılanmasına ise 26 Aralık 2013’te başlanmasına karar verildi.
(10/187) Lice Katliamı ve Bahtiyar Aydın Cinayeti Davası…
Diyarbakır’ın Lice İlçesi’nde 22 Ekim 1993’te çıkan ve 14 kişinin ve bir askerin ölümüyle sonuçlanan olaylar nedeniyle bölgeye giden dönemin Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ın karakol bahçesinde “faili meçhul bir kurşun” sonucu öldürülmesiyle ilgili olarak hazırlanan iddianame dosyanın zamanaşımına uğrayacağı gün Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilmişti.
İddianamede, olay günü PKK’nin Lice’ye saldırdığına ve Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ı öldürdüğüne dair hiçbir delil elde edilemediği, saldırıların DEP’lilere ait binalara ve sivil halka yapıldığı, asker ve polis binalarına bir saldırının olmadığı belirtilerek operasyonu yürüten dönemin Diyarbakır Alay Komutanı emekli Albay Eşref Hatipoğlu ve Kıdemli Üsteğmen Tünay Yanardağ hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep edildi. Yargılamaya Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 16 Ocak 2014’te başlanmasına karar verildi.
(10/188) Diyarbakır’da Patlama…
Diyarbakır’da 27 Ekim 2013’te bir banka şubesine atılan el yapımı patlayıcının infilak etmesi sonucu olay yerinden geçen bir kişi yaralandı.
(10/189) Suriye’de Çatışmalar…
Suriye’de Rojava Bölgesi’nde bulunan Serekaniye (Resulayn) Kasabası’nda El-Kaide destekli El-Nusra Örgütü’yle PKK’ye yakın Demokratik Birlik Partisi (PYD) arasında çıkan çatışmalar devam ederken 28 Ekim 2013’te Serekaniye’nin karşısında bulunan Şanlıurfa’nın Ceylanpınar İlçesi’nde, evinde bulunan İdris Akgül vücuduna isabet eden kurşunlarla yaşamını yitirdi, kızı Derya Akgül ise yaralandı.
(10/190) Polis Aracının Çarpması Sonucu Ölen Kişi…
Hakkâri’de 27 Ekim 2013’te, aşırı hız yapan sivil polis aracının çarptığı Ayşe Kanat kaldırıldığı Hakkâri Devlet Hastanesi’nde yaşamını yitirdi.
(10/191) Hakkâri’de Patlama…
Hakkâri’nin Şemdinli İlçesi’ne bağlı Altınsu Köyü’nün İncesu Mezrası’nda 29 Ekim 2013’te buldukları cismi kurcalarken meydana gelen patlama sonucu yaşanan patlamada Behzat Özer (14) yaşamını yitirdi, Tayfun Can (10) da yaralandı.
(10/192) Muş’ta Devam Eden Faili Meçhul Cinayet Soruşturması…
Muş’un Korkut İlçesi’ne bağlı Altınova Beldesi’nde 17 Mayıs 1993’te “yasadışı örgüte yardım ve yataklık ettikleri” iddiasıyla evlerinin ateşe verilmesi sonucu yanarak ölen 9 kişiyle ilgili Muş Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonunda dönemin Hasköy Jandarma Karakol Komutanı Yüzbaşı B.K., Piyade Üsteğmen H.A., Gökyazı Jandarma Karakol Komutanı Başçavuş T.N. ve Özel Harekat Şube Müdür Vekili Ş.U. hakkında 9’ar kez müebbet hapis cezasının talep edildiği iddianameyi kabul eden Muş Ağır Ceza Mahkemesi’nde sanık 4 kişinin yargılanmasına 4 Eylül 2013’te başlanmış, duruşmada olay gününe dair tanık anlatımlarını dinleyen mahkeme heyeti, tutuksuz sanıklar hakkında adli kontrol şartı ve yurtdışına çıkış yasağı vererek duruşmayı 20 Kasım 2013’e ertelemişti.
Davanın görüldüğü Muş Ağır Ceza Mahkemesi’nin, davanın başka ilde görülmesi talebiyle Adalet Bakanlığı’na yaptığı başvuruyu değerlendiren bakanlık davanın “güvenlik” gerekçesiyle Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmesine ve duruşmanın 4 Aralık 2013’te başlamasına karar verdi.
(10/193) Cezaevinde Ölüm…
Gaziantep F Tipi Cezaevi’nde “cinayet” suçundan tutuklu bulunan Mustafa Seyrek’in (55) koğuşunda 28 Ekim 2013’te kendisini asarak intihar ettiği iddia edildi.
(10/194) Cezaevinde İsyan…
Muş E Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların 28 Ekim 2013’te, kitaplarına ve ulusal kıyafetlerine el konulmak istenmesi ve mahpusların talepleri olmaksızın koğuşlarının değiştirilmeye çalışılması gerekçeleriyle başlattıkları isyan sonucu çıkan yangından etkilenen 7 kadın hastaneye kaldırıldı.
(10/195) Cezaevlerinde Baskılar…
Tutuklu bulunduğu Tekirdağ F Tipi Cezaevi’nde gardiyanlar tarafından uygulanmak istenen çıplak aramayı kabul etmediği için darp edilen ve Kandıra (Kocaeli) F Tipi Cezaevi’ne gönderilen Barış Gürbey’e bu cezaevinde de çıplak arama uygulamasının yapılmak istendiği ve itiraz edince de gardiyanlar tarafından darp edildiği 26 Ekim 2013’te öğrenildi.
(10/196) Cezaevlerinde Baskılar…
27 Temmuz 2011’den 29 Ekim 2013’e kadar geçen 825 günlük süre içinde avukatlarıyla görüştürülmeyen PKK lideri Abdullah Öcalan’la görüşmek için 29 Ekim 2013’te Bursa Cumhuriyet Savcılığı’na başvuran Asrın Hukuk Bürosu’na bağlı avukatlar Rezan Sarıca, Cengiz Yürekli, Mazlum Dinç ve Hüseyin Boğatekin’in İmralı Adası’na gidişlerine, İmralı Yüksek Güvenlikli F Tipi Cezaevi’ne ulaşımı sağlayan kosterin bozuk olduğu gerekçesiyle izin verilmedi.
(10/197) Cezaevlerinde Baskılar…
Metris (İstanbul) R Tipi Cezaevi’nde tutulan ve %66 engelli olduğu hastane raporlarıyla belgelenen Mehmet Başçı’nın tahliye talebinin Tekirdağ Devlet Hastanesi’nin “cezaevinde kalabilir” raporu doğrultusunda İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildiği 25 Ekim 2013’te öğrenildi.
(10/198) Cezaevlerinde Baskılar…
Bingöl M Tipi Cezaevi’nden firar ettikten bir süre sonra yakalanan mahpuslardan Van F Tipi Cezaevi’ne gönderilen 13 mahpusun soğuk hücrelerde tutularak mahpuslara sıcak su ve giysi verilmemesi üzerine süresiz ve dönüşümsüz açlık grevi eylemine başladıkları 29 Ekim 2013’te öğrenildi.
(10/199) Mahkûm Olan Kişi…
Kars’ın Kağızman İlçesi’nde 2012 yılında katıldığı bir basın açıklamasından dolayı hakkında “yasadışı örgüt propagandası yaptığı” suçlamasıyla dava açılan BDP ilçe yöneticisi Bahar Yıldız’ın 25 Ekim 2013’te Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen karar duruşmasında mahkeme heyeti Bahar Yıldız’a 4 yıl 6 ay hapis cezası verdi.
(10/200) Mahkûm Olan Kişi…
Diyarbakır’da 18 Mart 2012’de Newroz kutlamasına katılarak “yasadışı örgüt üyesi olmamakla birlikte yasadışı örgüt adına suç işlediği” suçlamasıyla hakkında dava açılan Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi Sevda Çağdaş’a 25 Ekim 2013’te Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen karar duruşmasında mahkeme heyeti Sevda Çağdaş’a 4 yıl 2 ay hapis cezası verdi.
(10/201) İstanbul’da Eyleme Müdahale…
TAYAD üyelerinin, Yunanistan’da tutuklu bulunan mahkûmların Türkiye’ye iade edilmeleri çalışmalarına karşı başlattıkları süresiz açlık grevine dikkat çekmek için İstanbul’da 28 Ekim 2013’te İstiklal Caddesi’ndeki Yunanistan Konsolosluğu önünde yapmak istediği eyleme müdahale eden polis ekipleri 25 kişiyi gözaltına aldı.
(10/202) İstanbul’da Eyleme Müdahale…
Cumhuriyetin ilanının 90. yıldönümü dolayısıyla 29 Ekim 2013’te İstanbul’da Tünel’den Taksim Meydanı’na yürüyüş yapmak isteyen gruba izin vermeyen ve müdahale eden polis ekipleri 9 kişiyi gözaltına aldı.
(10/203) Van’da Protesto Gösterisine Müdahale…
Van’ın Hacıbekir Mahallesi’nde 27 Ekim 2013’te, Şırnak’ta on kişinin tutuklanmasını protesto eden gruba polis ekiplerinin gaz bombaları ve basınçlı suyla müdahale etmesi sonucu yoldan geçen engelli bir çocuk vücuduna basınçlı suyun isabet etmesi sonucu yaralandı.
(10/204) Kocaeli’de Protesto Gösterisine Müdahale…
Kocaeli’nin Çayırova İlçesi’nde yapılmak istenen kentsel dönüşüm çalışmalarını protesto etmek amacıyla 27 Ekim 2013’te Kocaeli’ye gelerek AKP İl Örgütü’nün temayül yoklamasının gerçekleştirildiği restoranın önünde eylem yapmak isteyen gruba müdahale eden polis ekipleri 6 kişiyi gözaltına aldı.
(10/205) Ankara’da Protesto Gösterisine Müdahale…
Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ekiplerin 18 Ekim 2013 gecesi ODTÜ’nün ağaçlık alanından geçmesi planlanan yol için ağaçları sökmesi veya kesmesini protesto etmek amacıyla 28 Ekim 2013’te Ankara’da üniversite kampusu önünde eylem yapan gruba polis ekiplerinin biber gazıyla müdahale etmesi sonucu biri ağır 4 kişi yaralandı.
(10/206) Ankara’da Protesto Gösterisine Müdahale…
Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ekiplerin 18 Ekim 2013 gecesi ODTÜ’nün ağaçlık alanından geçmesi planlanan yol için ağaçları sökmesi veya kesmesini protesto etmek amacıyla 27 Ekim 2013’te Ankara’da “fidanını kap, gel” eylemi yapan gruba biber gazıyla müdahale eden polis ekipleri 24 kişiyi gözaltına aldı.
(10/207) Şırnak’ta Ev Baskınları…
Şırnak’ta 29 Ekim 2013’te eşzamanlı ev baskınları düzenleyen özel harekât timleri “Yurtsever Devrimci Gençlik Hareketi üyesi oldukları” gerekçesiyle 9 kişiyi gözaltına aldı.
(10/208) Şırnak’ta Ev Baskınları…
Şırnak’ta 21 Ekim 2013’te eşzamanlı ev baskınları düzenleyen özel harekât timlerinin “18 Ekim 2013’te bir polis aracına molotofkokteyli attıkları” iddiasıyla gözaltına aldığı 17 kişiden 10’u 25 Ekim 2013’te tutuklandı.
(10/209) Antalya’da İş Kazası…
Antalya’nın Alanya İlçesi’nde yapımı devam eden tünelin inşaatında çalışan Veli Gezer (43) adlı işçi 25 Ekim 2013’te iş makinesinin altında kalarak yaşamını yitirdi.
(10/210) Manisa’da İş Kazası…
Manisa’nın Gördes İlçesi’ne bağlı Şahinkaya Köyü’nde mevsimlik orman işçisi olarak çalışan Sabahattin Karataş (39), 25 Ekim 2013’te kesim alanında üzerine devrilen ağacın altında kalarak yaşamını yitirdi.
(10/211) Antalya’da İş Kazası…
Antalya’nın Manavgat İlçesi’nde 28 Ekim 2013’te, çalıştığı inşaatta iskelden boşluğa düşen Resul Kutlu (27) adlı işçi yaşamını yitirdi.
(10/212) Çorum’da İş Kazası…
Çorum’un Osmancık İlçesi’nde 25 Ekim 2013’te, karayolları işçisi Osman Erdoğan (36), yol kenarında çalışırken bir aracın çarpması sonucu hayatını kaybetti.
(10/213) Iğdır’da İş Kazası…
Iğdır’ın Karakoyunlu İlçesi’nde 25 Ekim 2013’te bir gaz dolum tesisinde meydana gelen patlama sonucu Adalet Öztürk (45) adlı işçi yaralandı.
(10/214) Tekirdağ’da İş Kazası…
Tekirdağ’da 25 Ekim 2013’te çalıştıkları inşaatın iskelesinin çökmesi sonucu Ersin Arslan ve Mehmet Yıldırım adlı işçiler yaralandı.
(10/215) Isparta’da İş Kazası…
Isparta’nın Keçiborlu İlçesi’ne bağlı Güneykent Beldesi’nde 29 Ekim 2013’te, özel bir şirkette paletli dozer operatörlüğü yapan Ali Türe (60), orman arazisinde badem ağacı dikilmesi için çalı sökümü yaparken fark edemediği dere boşluğuna düşerek yaşamını yitirdi.
(10/216) Erzurum’da İş Kazası…
Erzurum’da 29 Ekim 2013’te Atatürk Üniversitesi’nin bahçesinde su kanalı kazısı yapan Demirel İlhan (48) adlı işçi çalışırken meydana gelen göçüğün altında kalarak yaralandı.
(10/217) Adana’da İş Kazası…
Adana’nın Ceyhan İlçesi’nde 27 Ekim 2013’te, bir tekstil fabrikasının depo kısmında çıkan yangında dumandan zehirlenen Serdar Yılmaz (26), Ahmet Oktar (28) Hasan Berut (28) ve Mustafa İmrek (29) adlı işçiler Ceyhan Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı.
(10/218) Sakarya’da İş Kazası…
Sakarya’nın Geyve İlçesi’ne bağlı Kızılkaya Köyü’nde 26 Ekim 2013’te, bir inşaat şirketinde çalışan Bahadır Kanbur adlı işçi kolunu beton santralindeki çimento makinesine kaptırdı. İşçinin kolunun parçalandığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari