Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
26 Aralık 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/284) Bitlis’te ve Van’da Yaşamını Yitiren Sığınmacılar…
25 Aralık 2019 tarihinde Van Gölü’nün Bitlis’in Adilcevaz ilçesi açıklarında sığınmacıların bulunduğu bir teknenin batması sonucunda 7 kişinin öldüğü öğrenildi. Bitlis Valiliği teknede bulunan 64 kişinin tedavileri için Adilcevaz, Ahlat ve Tatvan ilçelerindeki hastanelere sevk edildiğini duyurdu.
25 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Van’ın Başkale ilçesinin İran sınırında bulunan Yiğit Dağı eteğinde, Nijeryalı olduğu belirlenen bir sığınmacının ölü bulunduğu, cenazenin otopsi işlemleri için Van Adli Tıp Kurumu’na götürüldüğü öğrenildi.
(12/285) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
25 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tarsus 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan mahpusların tedavilerinin geciktirildiği, hasta mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı, 20 kişinin bulunduğu koğuşlara 10 kişilik yemek verildiği, sosyal, kültürel ve sportif aktivite haklarının engellendiği, mahpuslara gönderilen eşyaların verilmediği, mahpusların koridorlarda ve sayımlarda gardiyanların hakaretlerine maruz kaldıkları öğrenildi.
(12/286) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1142 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 25 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
25 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 25 Aralık 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/287) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
25 Aralık 2019 tarihinde Ankara Üniversitesi Cebeci Kampüsü’nde kadına yönelik şiddete karşı “Las Tesis” adlı danslı protesto yapmak isteyen kadınlara polis müdahale etti ve 5 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Esmanur Çağlak, Leylanur Mavili, Nisan Çıra, Nihal Yılmazarslan, Aylin Şahin.
(12/288) Siirt’te Gözaltına Alınan Kişiler…
Siirt’in Pervari ilçesindeki Doğan köyüne bağlı Karamık mezrasının 24 Aralık 2019 tarihinde askerler tarafından abluka altına alındığı, evlerde arama yapıldığı ve 3’ü çocuk 19 kişinin ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘örgüte eleman kazandırmak’ iddialarıyla gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanlardan 70 yaşındaki Ahmet Tunç’un aynı gün serbest bırakıldığı bildirildi. Gözaltına alınan kişilerden isimleri öğrenilenler: A. B., L. B., D. T. ile Hazal Külter, Kasım Külter, Sadık Tekne, Zeynep Tekne, Mustafa Kapar, Emine Kapar, Salih Tunç, Sadık Kaplan, Serhat Kapar, Kadriye Kapar.
(12/289) Diyarbakır Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
19 Ağustos 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alınarak yerine kayyım atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Selçuk Mızraklı hakkında ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Aralık 2019 tarihinde başlandı. Selçuk Mızraklı duruşmaya Kayseri Bünyan Kapalı Cezaevi’nden SEGBİS aracılığıyla katıldı. 20 Mart 2019 tarihinde tutulduğu Kayseri Kapalı Kadın Cezaevi’nde “Selçuk Mızraklı’nın bir örgüt üyesini hastanede tedavi ettiği” yönünde ifade verdikten sonra 5 Eylül 2019 tarihinde cezaevinden tahliye edilmiş olan Hicran Berna Ayverdi duruşmada tanık olarak dinlendi. Mahkeme Selçuk Mızraklı’nın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 10 Şubat 2020 tarihine erteledi.
Selçuk Mızraklı 21 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınmış, 22 Ekim 2019 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/290) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Ayşegül Doğan hakkında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) yöneticileriyle yaptığı görüşme ve röportajlar ile katıldığı etkinlikler gerekçe gösterilerek ‘örgüt kurma ve yönetme’ iddiasıyla Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Aralık 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Cumhurbaşkanlığı Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü’ne Ayşegül Doğan’ın basın kartı olup olmadığının sorulmasına karar verdi ve duruşmayı 18 Mart 2020 tarihine erteledi.
(12/291) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Evrensel gazetesi yazarı Yusuf Karataş hakkında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) bünyesindeki faaliyetleri gerekçe gösterilerek Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Aralık 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Yusuf Karataş hakkındaki yurtdışı yasağının kaldırılması talebinin reddine ve Yusuf Karataş’ın duruşmalardan vareste tutulmasına karar verdi ve duruşmayı 11 Mart 2020 tarihine erteledi.
(12/292) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
25 Aralık 2019 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 3 kişi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu personeli 10 kişi, Ankara merkezli bir başka soruşturma kapsamında 8 kişi gözaltına alındı.
25 Aralık 2019 tarihinde 2013 yılında yapılan İdari Yargı Sınavı sorularının sızdırılmasına ilişkin Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 11 ilde yapılan operasyonlarda 14 kişi gözaltına alındı.
25 Aralık 2019 tarihinde Jandarma Genel Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 11 muvazzaf asker gözaltına alındı.
25 Aralık 2019 tarihinde Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan ihraç edilmiş ya da geçici olarak görevden uzaklaştırılmış 16 kişi Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alındı.
(12/293) Anayasa Mahkemesi’nin Kötü Muamele Yasağının İhlali Kararı…
25 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), gaz fişeğiyle başından yaralanan ve polisin fiziksel şiddetine maruz kalan Serhat Ölğen’in bireysel başvurusunu karara bağladığı öğrenildi. AYM kararında kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ve ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere kararın Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine hükmetti. Serhat Ölğen, Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde 13 Eylül 2015 tarihinde bir eyleme yönelik polis müdahalesi sırasında başından yaralı halde yerde yatarken bulunmuş, polisin fiziksel şiddetine maruz kalmış, daha sonra zırhlı araca konularak eski Polis Okulu’na götürülmüştü. Daha sonra tutuklanan Serhat Ölğen, hakkında ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme’ iddiasıyla açılan davanın ilk duruşmasında beraat etmişti. Serhat Ölğen’in gaz fişeği ile yaralanması ve fiziksel şiddete maruz kalması nedeniyle polisler hakkındaki şikayeti ise Diyarbakır Savcılığı tarafından takipsizlik kararı ile sonuçlanmıştı.
(12/294) Anayasa Mahkemesi’nin Kötü Muamele Yasağının ve Toplantı ve Gösteri Özgürlüğünün İhlali Kararı…
25 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, AYM’nin gazeteci Ender Ergün’ün Gezi Parkı eylemleri sırasında 6 Temmuz 2013 tarihinde, Sabri Çelebi tarafından pala benzeri bir aletle yaralanmasına dair bireysel başvurusunu karara bağladığı öğrenildi. AYM kararında “Elinde kesici alet bulunan şahsın kolluk görevlilerinin arasından geçerek çevrede bulunan kişilere saldırdığı, kolluk görevlilerinin bu kişiyi yakalamak ve kontrol altına almak noktasında gerekli özeni göstermediği açıktır” denilerek ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere dosyanın İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine ve Ender Ergün’e 32 bin 500 TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
(12/295) Anayasa Mahkemesi’nin Toplantı ve Gösteri Özgürlüğünün İhlali Kararı…
25 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, AYM’nin ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘örgüt üyesi olmak’ suçlarından 13 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmış olan Sefa Başak’ın bireysel başvurusunu karara bağladığı öğrenildi. AYM kararında “Bir kişi henüz başka bir suç işlemeden yalnızca terör örgütüne üye olması nedeniyle cezalandırılabilmesi için yargılama makamlarının o kişinin terör örgütüyle olan bağlarını ortaya koyması gerekir” denilerek, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine ve yeniden yargılama yapılması için kararın Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti. Sefa Başak 18 Mayıs 2011 tarihinde gözaltına alınmış, 26 Mayıs 2011 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/296) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Van Valiliği 25 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 25 Aralık 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Bu karar ile Van’da 21 Kasım 2016 tarihinden bu yana uygulanan eylem ve etkinlik yasağı kesintisiz 1143 güne uzatılmış oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.