Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
26 Haziran 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/339) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 15 Haziran 2020 tarihinde Van’ın Çaldıran ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
25 Haziran 2020 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içinde yer alan Süleymaniye şehrine bağlı Şarbajar bölgesine Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından düzenlenen hava harekatında 2 sivil kişinin yaşamını yitirdiği, aralarında çocukların da olduğu 8 kişinin ise yaralandığı iddia edildi.
(06/340) Van’da Güvenlik Güçlerinin Açtığı Ateş Sonucu Yaşamını Yitiren Sivil Kişi…
15 Haziran 2020 tarihinde Erhan Görür isimli sivil bir kişinin Van’ın Başkale ilçesine bağlı Kaşkol mahallesinde güvenlik güçlerinin ateşi sonucu yaşamını yitirmesi, bir diğer kişinin yaralanması ile ilgili olarak Y. E. isimli üsteğmen rütbesinde bir askerin Başkale Savcılığı’na ifade verdiği 25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi.
İfadesinde “Ben kendim ateş ettim. Zaten orada tek sorumlu bendim. Diğer personeller ateş etmediler” diyen Y. E.’nin çıkarıldığı mahkeme tarafından yurtdışı yasağı şartıyla serbest bırakıldığı bildirildi.
Basında yer alan haberlerde olay esnasında orada bulunan 10 askerin ise Esmerpınar Jandarma Karakol Komutanlığı’nda ifade verdiği belirtildi. Görür ailesinin avukatı basında yer alan açıklamasında 10 askerin ifade verme şekli ile ilgili olarak “sanık ve tanıkların ifadelerinin mesai arkadaşları tarafından alınması hatalı ve usule uygun değil. Bu, etkin bir soruşturma yürütülmediği, bir şeylerin üzerinin örtülmek istendiği şüphesi oluşturuyor” dedi.
(06/341) Cezaevinde Ölüm Orucunda Olan Mahpuslara Müdahale…
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, adil yargılanma talebiyle ölüm orucunda olan Didem Akman (İzmir Şakran Kadın Cezaevi) ve Özgür Karakaya’nın (İzmir Şakran 2 Nolu T Tipi Cezaevi) rızaları dışında cezaevi kampüsü içinde bulunan hastaneye kaldırıldığı öğrenildi.
(06/342) Cezaevinde Açlık Grevi…
25 Haziran 2020 tarihinde Mardin E Tipi Cezaevi’nde tutulan 3 mahpusun (Elif Deniz, Ronahi Sırdaş ve Melek Evren) maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona erdirilmesi talebiyle süresiz dönüşümsüz açlık grevine başladıkları öğrenildi.
(06/343) Cezaevinde Açlık Grevi…
25 Haziran 2020 tarihinde Urfa Hilvan 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde 5 mahpusun (Serhat Bulut, Emrullah Oruc, İlyas Doğan, Cahfer Sabır ve Kasım Karataş) maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona erdirilmesi talebiyle süresiz dönüşümsüz açlık grevine başladıkları öğrenildi.
(06/344) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin E Tipi Cezaevi’nde maruz kaldıkları kötü muamelenin sona erdirilmesi talebiyle açlık grevine başlayan 3 mahpusa (Elif Deniz, Ronahi Sırdaş ve Melek Evren) haklarında açılan disiplin soruşturmasında 14 gün hücre cezası verildiği öğrenildi.
(06/345) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Metris R Tipi Cezaevi’nde tutulan 3 hasta mahpusun [yüzde 98 engelli Serdal Yıldırım (27), boyundan aşağısı felçli Abdullah Turan (23) ve iki eli olmayan Engin Aktaş (32)] enfeksiyon kapmalarına rağmen hastaneye götürülmediği öğrenildi.
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Osmaniye 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Mehmet Faruk Engin isimli mahpusun revire götürülmediği öğrenildi.
(06/346) İzmir’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 20 Haziran 2020 tarihinde İzmir’in Konak ilçesindeki Kadifekale semtinde Adil Demirtaş isimli bir kişinin tartıştığı özel harekat polisi tarafından fiziksel şiddete maruz bırakıldığı ve maruz kaldığı fiziksel şiddet sonucu vücudunun çeşitli yerlerinden yaralandığı öğrenildi. Konuyla ilgili Adil Demirtaş’ın suç duyurusunda bulunduğu bildirildi.
Adil Demirtaş basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Evimin önünde telefonla konuştuğum sırada güvenlik noktasındaki özel harekat polisi bana, ‘Buradan kalk neden burada telefonla konuşuyorsun’ dedi. ‘Burası benim evimin önü, buradan kalkmamı gerektirecek bir durum yok’ dedim. Bunun üzerine polis, ‘ben sana kalk diyorsam kalkacaksın’ diyerek tokatladı. Merdivenlerden aşağıya doğru yuvarlandım. Şikâyetçi olmak için Kadifekale Karakolu’na gittim. Bana sanki suçluymuşum gibi GBT uygulaması yaptılar. Sonra da şikayetimi kabul etmediler”.
(06/347) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1325 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 25 Haziran 2020 tarihinde saat 13.30’da ve 18.00’da yapılan basın açıklamalarına polis müdahale etti ve eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünde uzaklaştırdı.
(06/348) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
25 Haziran 2020 tarihinde, KHK ile ihraç edildiği işine dönmek için Düzce Valiliği önünde eylem yapan Alev Şahin polisin müdahalesi ile gözaltına alındı. Alev Şahin aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(06/349) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
25 Haziran 2020 tarihinde adli yargılama hakkı talebiyle ölüm orucunda olan avukatlar Ebru Timitik ve Aytaç Ünsal için Ankara’da bulunan Adalet Bakanlığı önünde avukatlar tarafından yapılmak istenen basın açıklamasına bakanlığın özel güvenlik görevlileri tarafından izin verilmedi.
(06/350) Batman’da Gözaltına Alınan Belediye Başkanı, Belediye Meclis Üyesi…
22 Haziran 2020 tarihinde Batman ve ilçelerinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan İkiköprü beldesinin Halkların Demokratik Parti’sinden (HDP) Belediye Eş Başkanları Hatice Taş ve Osman Karabulut 25 Haziran 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. HDP’li Belediye Meclisi üyesi Tahsin Yıldırım ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
İkiköprü beldesine 7 Aralık 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından Beşiri Kaymakamı kayyum atanmıştı.
(06/351) Batman’da Gözaltına Alınan Kişiler…
22 Haziran 2020 tarihinde Batman’da ev baskınlarında gözaltına alınan ve aralarında belediye çalışanlarının da olduğu 21 kişiden 20’si 25 Haziran 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Belediye çalışanı Bayram Özalp ise tutuklandı.
(06/352) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
25 Haziran 2020 tarihinde Mardin merkezli bir soruşturma kapsamında Diyarbakır’da yapılan ev baskınlarında 2 kişi (Şeyhmus Saltan, Türki Saltan) ‘örgüte yardım ve yataklık yapma’ iddiasıyla gözaltına alındı. Gözaltına alınan 2 kişi aynı gün içinde Mardin İl Jandarma Komutanlığı’ndaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Soruşturmanın gerekçesinin söz konusu 2 kişinin HPG militanı olan oğulları ile çözüm süreci sırasında çektirdikleri fotoğraf olduğu öğrenildi.
(06/353) Şırnak’ta Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Şırnak’ın Cizre ilçesinin yerine kayyum atanan HDP’li Belediye Eş Başkanı Mehmet Zırığ hakkında katıldığı Newroz kutlaması sırasında yaptığı konuşma gerekçe gösterilerek Cizre 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Haziran 2020 tarihinde devam edildi.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 9 Temmuz 2020 tarihine erteledi.
(06/354) Ankara’da Gazetecilerin ve İnsan Hakları Savunucularının Yargılandığı Dava…
Aralarında gazeteciler Sibel Hürtaş, Hayri Demir, Özgürlükçü Demokrasi gazetesi çalışanı Barış Ceyhan ile İnsan Hakları Derneği (İHD) MYK üyesi Nuray Çevirmen’in de olduğu 11 kişi hakkında TSK’nin Afrin’e yönelik askeri operasyonu ile ilgili sosyal medya paylaşımları ve yaptıkları haberler gerekçe gösterilerek Ankara 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde devam edildi.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 25 Kasım 2020 tarihine erteledi.
Bu dava kapsamında tutuklu yargılanan 3 kişi (Barış Ceyhan, Saim Serin ve Lezgin Tekay) davanın 6 Eylül 2018 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti. Mahkeme ayrıca HDP milletvekili Kemal Bülbül’ün dosyasının ayrılmasına karar vermişti.
(09/355) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
6 gazeteci (KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı Haber Müdürü Ömer Çelik ve muhabir Metin Yoksu, Diken haber portalı eski editörü Tunca Öğreten, Birgün gazetesi çalışanı Mahir Kanaat; Yolculuk gazetesi Yazı İşleri Müdürü Eray Sargın ve Etkin Haber Ajansı Haber Müdürü Derya Okatan) hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede 6 gazetecinin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait, Redhack tarafından ulaşılan ve daha sonra internet ortamında yayınlanan elektronik postaları haberleştirdikleri gerekçesiyle ‘örgüt üyesi olmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri değiştirme veya yok etme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme duruşmayı 15 Aralık 2020 tarihine erteledi.
25 Aralık 2016 tarihinde gözaltına alınan 6 gazeteciden 3’ü 17 Ocak 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Ömer Çelik davanın 24 Ekim 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında, Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat ise davanın 6 Aralık 2017 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(06/356) İstanbul’da Gazeteci ve Diğer Kişilerin Yargılandığı Dava…
Aralarında gazeteci Ferda Yılmazoğlu’nun da olduğu 4 kişi hakkında İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Haziran 2020 tarihinde başlandı.
İddianamede 4 kişinin ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüte yardım etmek’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Duruşmada mahkemenin Ferda Yılmazoğlu ve Seyhan Çiçekli’nin kimlik beyanlarını Kürtçe yapmalarını kabul etmediği ve bu nedenle de 2 kişinin savunmasının alınmadığı öğrenildi. Diğer iki sanığın savunmalarının ardından mahkeme Teymen Öztürk ve Faruk Öztürk’ün adli kontrol şartıyla tahliyesine, Ferda Yılmazoğlu ve Seyhan Çiçekli’nin tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 8 Ekim 2020 tarihine erteledi.
(06/357) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Sabiha Temizkan hakkında ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla açılan davanın görülmesine 25 Haziran 2020 tarihinde başlandı.
Mahkeme duruşmayı 22 Eylül 2020 tarihine erteledi.
(06/358) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Özgür Paksoy hakkında Brezilyalı Karikatürist Carlos Latuff’un 28 Kasım 2015’te öldürülen Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’yi çizdiği karikatürünü sosyal medya hesabında paylaştığı gerekçesiyle Diyarbakır 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Haziran 2020 tarihinde başlandı.
Savunmaların ardından ilk duruşmada kararını açıklayan mahkeme, Özgür Pakso’yu ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçundan 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(06/359) Van’da HDP Üye ve Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında HDP Van eski İl Eş Başkanı Yadişen Karabulak’ın da olduğu 2’si tutuklu 12 kişi hakkında Van 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Haziran 2020 tarihinde devam edildi.
Savunmaların ardından mahkeme tutuklu Yadişen Karabulak ile Fikret Doğan’ın tutukluluk hallerinin devamına karar verdi ve duruşmayı 2 Temmuz 2020 tarihine erteledi.
10 Eylül 2019 tarihinde gözaltına alınan 12 kişiden 5’i (HDP Van eski İl Eş Başkanı Yadişen Karabulak, HDP Kadın Meclisi üyesi Dilan Yıldız, DTK üyeleri Sait Kılıç, Fikret Doğan ve İbrahim Sungur) 13 Eylül 2019 tarihinde tutuklanmıştı. Davanın 10 Şubat 2020 tarihinde görülen ilk duruşmasında mahkeme tutuklu 5 kişinin de adli kontrol şartıyla tahliyesine karar vermişti. Savcılığın itirazı üzerine Fikret Doğan ve Yadişen Karabulak 13 Şubat 2020 tarihinde yeniden gözaltına alarak tutuklanmıştı. Diğer 3 kişi ile ilgili ise tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkartılmıştı.
(06/360) Çorlu Tren Kazası Davası…
8 Temmuz 2018 tarihinde Tekirdağ’ın Çorlu ilçesinde 25 kişinin yaşamını yitirdiği ve 328 kişinin yaralandığı tren kazası ile ilgili olarak TCDD görevlisi 4 kişi (TCDD 1. Bölge Müdürlüğü Halkalı 14. Demiryolu Bakım Müdürlüğü’nde Demiryolu Bakım Müdürü olarak görev yapan Turgut Kurt, Çerkezköy Yol Bakım Şefliği’nde Yol Bakım ve Onarım Şefi Özkan Polat, Yol Bakım Şefliği’nde Hat Bakım ve Onarım Memuru olarak görevli Celaleddin Çabuk ile TCDD bünyesinde çalışan ve Mayıs ayındaki yıllık umumi muayene raporunda imzası bulunan Köprüler Şefi Çetin Yıldırım) hakkında Çorlu 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Haziran 2020 tarihlerinde devam edildi.
İddianamede sanıkların ‘taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma’ suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Duruşmaya gazetecilerin bilgisayarları ile girmesine izin verilmediği bildirildi. Duruşma sırasında yakınlarını kazada kaybedenlerin, sanıkların tutuklanması talebinin reddi yönünde görüş bildiren savcıya tepki göstererek duruşma salonundan çıktığı öğrenildi. Duruşmada tanık ifadeleri dinlendi. Mahkeme, 16 Temmuz 2020 tarihinde kaza yerinde 7 kişilik bilirkişi heyeti tarafından keşif yapılmasına karar vererek duruşmayı 4 Kasım 2020 tarihine erteledi.
(06/361) Hakkında Soruşturma Açılan Belediye Başkanı…
Rize’nin Fındıklı ilçesinin Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) Belediye Başkanı Ercüment Çervatoğlu hakkında İçişleri Bakanlığı tarafından soruşturma başlatıldı. Basında yer alan haberlerde soruşturmanın gerekçesinin ilçedeki Millet Bahçesi’nin adının 100. Yıl Atatürk Parkı, Millet Kıraathanesi’nin adının da Kazım Koyuncu Kültür Merkezi olarak değiştirilmesi ve “Noel Baba kostümlerinin giyildiği yılbaşı etkinliklerinde dini duyguların rencide edilmesi” olduğu belirtilmektedir.
(06/362) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://cumhuriyet.com.tr/, https://www.birgun.net/, https://www.sozcu.com.tr/, https://www.halktv.com.tr/,https://twitter.com/MTanal, https://sol.org.tr/, https://www.gercekgundem.com/, https://twitter.com/patronlar internet sitelerinde ve sosyal medya hesaplarında yer alan bir içeriğe İstanbul Anadolu 7. Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Haziran 2020 tarihli kararı ile erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(06/363) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
25 Haziran 2020 tarihinde Hatay’da yapılan ev baskınlarında 7 kişi gözaltına alındı.
(06/364) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 25 Haziran 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 21 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.458 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 25 Haziran 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 5.046 ve vaka sayısı ise 193.115 oldu.
Ankara Tabip Odası’nın 25 Haziran 2020 tarihli verilerinden Ankara’da 89’u uzman hekim, 47’si asistan, 4’ü diş hekimi, 1’i işyeri hekimi, 67’si hemşire, 27’si aile hekimi, 6’sı idari personel, 14’ü tıbbi sekreter, 5’i eczacı, 2’si röntgen teknisyeni, 28’i acil tıp teknisyeni, 67’si temizlik işçisi, 7’si mutfak çalışanı, 3’ü güvenlik olmak üzere toplam 452 sağlık çalışanının Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı, 1 sağlık çalışanının ise yaşamını yitirdiği öğrenildi.
25 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerde Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan ve kanser hastası olan Deniz Yıldırım isimli mahpusun Covid-19 testinin pozitif çıktığı iddia edildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.